[cd, Gusstaff/Broken Silence]
Die hele Balkan Beats is een ware rage geworden/geweest, maar er gaat niets boven de muziek die daar daadwerkelijk gemaakt wordt en waar het geblazen koper heerst. Goran Bregovic is een populaire exponent van dat Balkan genre geworden, maar die speelt ook aardig leentjebuur bij artiesten als King Ferus, Boban Marković Orkestar, Kočani Orchestar, Boris Kovač en andere oorspronkelijke artiesten. Stevige brass bandmuziek van de bovenste plank, zonder beats. Nieuw is nu het Poolse Tsigunz Fanfara Avantura. En ik hoor u alweer denken: gaan die Polen nu na het werken in het buitenland, ook de muziek overnemen? Nee, dit is een groep die van alles incorporeert maar met eigengereide muziek komt, waarbij de grenzen in Europa, die al vaag zijn, vervagen. De groep bestaat uit Zlatko Fetisz (baritonsaxofoon), Michai Andzello (altsaxofoon), Mahala Melechovitz Rai (klarinet), Szlomo Svinic (baritonhoorn), Don Tubescu (tuba) en Chleb Tschochlebarov (drums). Met zulke namen plaats je ze denk ik ook niet direct in Polen. Toch is dat de thuisbasis van dit alles. Neemt niet weg dat hun populariteit groot is en ze al in Servië, Frankrijk, Portugal, Rusland, Tsjechië, Moldavië, Oekraïne, Duitsland en Hongarije hebben opgetreden. Dat laatste op het befaamde, prestigieuze Sziget festival.
Ze brengen nu hun cd Turbo Balkan Groove uit, op het doorgaans experimentele label Gusstaff. En ook al klinkt de albumtitel alsof er een populair feestje gegeven gaat worden, de muziek is serieus te nemen en van hoog niveau. De blazers slepen Slavische, maar ook Turkse, Indiase en uit het Midden-Oosten afkomstige melodieën, waaronder ook bekende, mee naar Poolse grond. Daar voegen ze er Poolse jazz, folk en hedendaagse elementen aan toe. Dan kom je op iets dat ze zelf “Balkan tutti frutti” of “nu-gypsy” noemen. Maakt ook niet gek veel uit hoe je het noemt, want het is gewoon een ijzersterk en werelds geluid dat ze hier laten horen dat vanuit alle windstreken afkomstig lijkt, met de kern in de Balkan. De Oost-Europese muziek gaat dan ook naadloos over in klezmer, jazz en Oostere stukken. En daar weten ze zich echt te onderscheiden. Sommige blaasmuziek werkt letterlijk op je blaas, maar Tsigunz Fanfara Avantura weet je aan de boxen te kluisteren. Ze vertellen verhalen, nemen je mee op reis en overgieten je met meeslepende pracht. Ze brengen een intens, diepgravend avontuur, waar best hier en daar gefeest mag worden. Grote klasse!
door Jan Willem Broek