NNM is een serie waarin we nieuwe muziek van Nederlandse artiesten bespreken.
Rutger Zuydervelt – Kaleiding (cd, Machinefabriek)
De releases van Rutger Zuydervelt en Machinefabriek wisselen elkaar lekker af dit jaar. De teller hier staat nu op vier (2-2), maar er is wel meer verschenen. Toch verheug ik me iedere keer weer op een nieuwe release, omdat het altijd verrassend uitpakt. Je raakt niet uitgeluisterd. En mocht dat ooit wel gebeuren, dan kun je je nog laven aan de diverse samenwerkingsverbanden en andere groepen als Shivers, CMKK, Cloud Ensemble, Hydra Ensemble, DNMF, FEAN, TrillaVelt en Piiptsjilling. Van die laatste verschijnt over niet al te lange tijd ook een nieuw album, maar daar heb ik het een andere keer over (overigens is deze hier al wel te bestellen). De vraag bij een nieuw album is altijd wat er nu weer geserveerd wordt, want op het menu kunnen drones, noise, neoklassiek, ambient, allerhande experimenten, abstracte muziek, minimal music en IDM staan; in grote en kleine of gemixte porties, maar altijd smaakvol en verfijnd.
De nieuwste releases onder zijn eigen naam is Kaleiding, dat als subtitel “music for a performance by Lily&Janick” heeft. Het is dan ook de naam van de debuutvoorstelling van het moderne circusgezelschap Lily&Janick (via de link vind je meer informatie), dat geleid wordt door Lily Schlinker en Janick Kremer. Ze werken er met licht, reflecties/spiegels en nieuwe perspectieven op partneracrobatiek. Het woord “kaleiding” is overigens een neologisme en is afgeleid van het werkwoord van het woord caleidoscoop. Het beschrijft de actie van reflectie en herschikking en beeld in onvoorziene vormen. De fonetische gelijkenis met het Engelse woord “colliding” gebruiken ze omdat het verwijst naar de bewegingskwaliteit van de twee artiesten ten opzichte van elkaar, evenals het potentieel om met de spiegel te botsen. Het lijkt mij niet eenvoudig daar muziek voor te maken. Zuydervelt heeft hiervoor echter 4 stukken weten te componeren, die een hoorspel van ruim drie kwartier vormen. Circusmuziek zoals je wil, zij het dat dit vermoedelijk andere associaties oproept. De eerste track “Utopia” is een namelijk een langzaam van karakter veranderend ambientstuk, dat subtiel verrijkt wordt met allerlei andere elektronische geluiden en glitches. Naar het einde toe volgen ook meer ritmische klanken en bescheiden beats. Het zorgt ruim 18 minuten voor bezinnende, tot de verbeelding sprekende en biologerende muziek. Daarna volgt “Escallation” van ruim 13 minuten, waar veldopnames, experimentele muziek, rocksounds en IDM elkaar opvolgen en uiteindelijk vermengd raken. Hier kan je al iets meer een dans bij voorstellen, al staat de muziek ook zonder dat fier overeind. Tot besluit volgen nog “Dystopia” en “Point Of No Return”, van respectievelijk ruim 7 en 6 minuten. De eerste sluit in eerste instantie aan op de openingstrack, maar al snel duiken er meer tegendraadse geluiden op; alsof er zaken botsen dan wel afgebroken worden. De laatste track is weer meer voorzien van ritmische sounds en beats. Daarnaast zit daar ook een meer donker vernis overheen, dat voor een prettig melancholische sfeer zorgt. Op knappe wijze weet Zuydervelt meerdere ballen hoog te houden, hetgeen weer een subliem album oplevert. Hooggeëerd publiek: ga dat luisteren!