Mostar Sevdah Reunion – Café Sevdah
Mostar Sevdah Reunion – Šaban
[2xcd, Snail/Coast To Coast]
Voor melancholische schoonheid van buiten de landgrens kan je soms dicht bij huis blijven. Het Amsterdamse Snail Records is namelijk hofleverancier van dergelijke pracht uit in het bijzonder Bosnië, maar ook uit Kroatië en Irak. Sinds 2002 breiden ze hun catalogus geleidelijk uit met 1 à 2 cd’s per jaar, die allen voorzien zijn van een prachtig vormgegeven dik kartonnen hoes met een uitgebreid boekwerk. De rode draad wordt gevormd door de superproducer Dragi Šestić en de imponerende Bosnische formatie Mostar Sevdah Reunion, omdat die met op één na alle releases wel iets van doen hebben. Nu worden er maar liefst twee cd’s van de groep uitgebracht, de zevende en achtste release op Snail Records. Om te beginnen met Café Sevdah, waarop de achtkoppige formatie samen met nog eens zeven gasten aantreedt voor hun volgende huzarenstuk. In hun 15-jarig bestaan is de samenstelling nogal eens gewijzigd, zowel de bandleden als de gasten. Er is wel altijd een harde kern aanwezig gebleven. De band heeft dikwijls voor de lancering van nieuwe talenten gezorgd, waarvan Amira en Branko Galoic goede voorbeelden zijn. Dit keer werken ze in een aantal nummers samen met de uitstekende zanger/gitarist Nermin Alukic-Cerkez. Gewapend met stemmen, gitaren, drums, piano, accordeon, contrabas, viool en klarinet vertellen ze onder meer over de verhalen uit de koffiehuizen van weleer, waarbij de koffie heet gedronken wordt. De doorleefde zang van de diverse zangers lijken al een geschiedenis van eeuwen met zich mee te dragen. Deze zang wordt regelmatig opgefleurd met diverse zangeressen, onder wie de 70 jarige Fevzija Sarajlic. De muziek is nog ingetogener dan voorheen en is een prachtige kruisbestuiving geworden van traditionele Balkan en Oosterse muziek, jazz, blues en sevdalinka ofwel sevdah, de muziek van de Bosnische moslims. Hiermee bereiden zij hun karakteristieke koffie, die je weet te warmen op een koude dag en te troosten bij verdriet. De muziek bevat zeker een hoop humor, maar brengt in eerste instantie de melancholische wind die over de Balkan lijkt te waaien. Zonder een woord te verstaan, ervaar je toch al het verdriet en de momenten van vreugde. Hun muziek spreekt door de oprechte en doorleefde emoties een taal die we allemaal verstaan. Die muziek op deze wereldplaat is dan ook nog eens adembenemend mooi.
De tweede cd die ze hebben gemaakt is Šaban. Hierop stellen ze zich volledig in dienst van de legendarische Servische zanger Šaban Bajramović, waarmee ze onder meer in 2001 al hebben samengewerkt op zijn album A Gypsy Legend. Bajramović is inmiddels al 71 jaar en heeft al ongeveer 20 albums op zijn naam staan. Grote inspiratiebron voor zijn songs is het gemis van zijn kinderen, die verspreid over de hele wereld wonen. Tevens weerklinkt de vrijheid van zijn gipsy bestaan door in de muziek. Op dit nieuwe album is dat niet anders. De Mostar Sevdah Reunion maken ook meer gipsy muziek, die hier elementen van heel de Balkan en in het bijzonder Roemenië en Hongarije in zich verenigt. Ook de trompet en klarinet treden meer op de voorgrond. De muziek heeft door het eerder geschetste dus iets ambivalents, namelijk droefgeestig en vrolijks tegelijkertijd. De diepgaande stukken liggen hierdoor nooit zwaar op de maag, maar zorgen enkel voor een heerlijk nostalgisch gevoel. Bajramović weet je met zijn karakteristieke, getourmenteerde stem naar een andere werkelijkheid te transporteren. Met eelt op zijn ziel en blues op zijn stembanden weet Bajramović na al die jaren nog steeds op onnavolgbare wijze te betoveren.
Café Sevdah MP3:
Sample
door Jan Willem Broek