Witte rook voor een nieuw lijstje uit het:
SCHADUWKABINET
Ik luisterde naar: Ashtoreth & Penumbral Aethyr, Church Of The Sea, Innovative Landscapes Laboratory, Model/Actriz, Philippe Petit, Mark Pritchard & Thom Yorke, Hugo Race & Gianni Maroccolo, Suzanne Vega, Xmal Deutschland en Yuno.
Jan Willem
Ashtoreth & Penumbral Aethyr – Naiad (cd, Winter-Light)
In de duisternis gebeuren vaak de mooiste dingen. De Belgische muzikant Peter Verwimp kan als geen ander uit de voeten met diverse tinten zwart. Dat heeft hij al bewezen met projecten als Code Ishan, Maya, Stifled Cries, Building Transmissions, Station Grey, Sombra DeBestia, Haunted Places en The Black Swan Triad. Maar ook het inmiddels tien jaar lopende Ashtoreth, waarbij hij ook nog wel eens samenwerkt met Grey Malkin, Chthonia, Stratosphere, Onasander, Ens Dormir en Onsturicheit. Op Naiad werkt hij samen met Penumbral Aethyr, een nieuw project van zijn landgenoot Nicolas van Meirhaeghe, die ook al diverse projecten versleten heeft. Beide heren bewegen zich graag door oom, folk, drones, lo-fi, soundscapes, noise en sjamanistische elementen. Dat is op dit nieuwe album, dat 4 langgerekte tracks bevat, ook aanwezig. Het merendeel zit daarbij overigens meer in de dark ambient hoek. De titels hebben allemaal een mythologische achtergrond en het album is dan naast volslagen duisternis ook gehuld in mystiek. Naast de instrumentale inbreng krijg je ook de sjamanistische stemgeluiden, die voor extra diepgang zorgen. Het is een bij de strot grijpende donkere beauty geworden, die je bepaald niet onberoerd zal laten.
Church Of The Sea – Eva (cd, These Hands Melt)
In 2017 is het Griekse Church Of The Sea opgericht. Inmiddels hebben ze in 2022 al het album Odalique afgeleverd. Hierop laat de groep een bijzondere mix van shoegaze, doom metal en industrial horen. Nu zijn Irene (zang), Vangelis (gitaar) en Alex (synthesizers, samples) terug met hun tweede wapenfeit Eva. Hun geluid is hier meer richting de wat zwaardere post-rock opgeschoven, maar er gloort altijd nog wel wat doem en industrial aan de horizon. Een opvallend element is de machtig mooie serene zang van Irene, die soms zo uit een Bulgaars vrouwenkoor lijkt te komen. Zij vormt een prachtig tegenwicht voor het verder loodzware geluid. De titel verwijst naar een wenteling in het boek Genesis, waarin de vrouw niet wordt gezien als de zondaar die kennis zoekt, maar als de rebel die omarmt wat anderen als verboden beschouwen. Qua muziek moet je het ergens zoeken tussen Esben And The Which, Healthyliving, Omala, Bank Myna, Völur en Siouxsie. En dan had het best meer mogen zijn dan 7 nummers van samen een half uur. Aan de andere kant is het zo overweldigend goed, dat dit maar een heel klein bezwaar is.
Innovative Landscapes Laboratory – Spontaneous Dimensions (cd, Sublime Retreat)
Taras Opanasiuk is een Polen woonachtige en in Oekraïne geboren muzikant, die opereert onder de naam Innovative Landscapes Laboratory. Halverwege vorig jaar is daar het album Spontaneous Dimensions van verschenen. Maar beter later dan nooit om sommige muziek te bespreken. Taras heeft 5 stukken gecreëerd op modulaire synthesizers (Eurorack), die samen ruim 41 minuten duren. Dit album draait om klankverkenning, speelsheid, verrassingen en ontdekkingen. Het is een combinatie geworden van improvisaties en experimenten, waarmee hij componeren op een andere manier wilde aanvliegen. Dit levert fraaie elektro-akoestische stukken op, die uiterst spontaan en speels overkomen. Hij schept er collages mee die een soort parallelle dimensie vormen en waar je telkens op onverwachte wijze getrakteerd wordt op nieuwe geluiden. Daarmee weet hij tot de allerlaatste seconde stevig in de houdgreep te nemen.
Model/Actriz – Pirouette (cd, Dirty Hit/ True Panther Sounds)
Het debuut Dogsbody (2023) van het uit New York afkomstige Model/Actriz noemde ik een megabelofte voor de toekomst. Dat maken ze op alle fronten waar. Mede door de zang van Cole Haden moet je al snel aan Xiu Xiu denken, al koerst de muziek ook wel eens die kant op. Het is een rauwe mix van avant-garde, noise, avant-rock, no wave, post-punk en de nodige experimenten. De groep wordt gecompleteerd door Jack Wetmore (gitaar), Aaron Shapiro (bas) en Ruben Radlauer (drums). Ze zijn terug met hun tweede album Pirouette. De associatie met bovengenoemde band is zeker weer aanwezig, maar net als op het debuut tonen ze een eigen smoel. Er is niet heel veel veranderd aan hun aanstekelijke tegendraadse geluid, al gaan ze nu wat vaker richting de alternatieve dansvloer. Maar de urgentie en pakkende sound hebben ze eigenlijk alleen maar weten te verfijnen. Daarbij gooien ze er ook meer persoonlijke elementen en onversneden emoties doorheen. Hun debuut was echt al behoorlijk geniaal, maar daar gaan ze in alle opzichten overheen. Je kan verder denken aan These New Puritans, Einstürzende Neubauten, LCD Soundsystem, Colder, The Smile en Chat Pile. En hiermee zouden ze zo maar met één been in menig jaarlijstje kunnen staan.
Philippe Petit – The Emperor Tomato Ketchup (cd, Sublime Retreat)
De Fransman Philippe Petit verkiest de naam “musical travel agent” boven simpelweg muzikant en dat valt te begrijpen. Hij heeft vele muzikale wegen ingeslagen en doet dat altijd op avontuurlijke en steeds weer andere wijze. Dat is zo met de muziek onder zijn eigen naam, waarmee hij inmiddels ook ambassadeur van het modularisme is geworden, maar ook met Strings Of Consciousness en bevriende artiesten als K11, Lydia Lunch, Cosey Fanni Tuti, Cindytalk, PAS, Ron Anderson, Robert L. Pepper, James Johnston, Vultures Quartet, Chapter 24, Asva, Simon Fisher Turner, Foetus, Graham Lewis, Scanner, Eugene S. Robinson, My Brightest Diamond, Faust Mia Zabelka, Barry Adamson, Mira Calix, Justin Broadrick, Kammerflimmer Kollektief, Edward Ka-spel, Jarboe, Leafcutter John, Banabila, Murcof, Simon Whetham en Michael Schaffer. Eigenlijk gold dat ook voor zijn DJ en labels , Kinetic Vibes Music, Pandemonium en BiP_Hop. Altijd op zoek naar nieuwe invalshoeken. Dat maakt elke album ook tot een geweldige ontdekkingsreis. De laatste jaren richt hij zich meer op de elektro-akoestische muziek, waar hij ook een studie van heeft afgerond, en waar hij veelvuldig gebruik maakt van modulaire synthesizers. Hij is nu terug met het album The Emperor Tomato Ketchup, het eerste deel in de nieuwe serie “Music To The Image_inary” op het Sublime Retreat label. In deze serie wordt de emotie van de luisteraar opwekt zonder het effect van de visuele scène te versterken.
De verbeelding wordt verder gedreven en er wordt een visuele fantasie tot uitdrukking gebracht die de denkbeeldige soundtrack van een tot nadenken stemmende film had kunnen zijn. Het heeft wel wat weg van de “Invisible Soundtracks” serie op het Leaf label, zij het dat de aanpak hier meer experimenteel is. Petit werkt hier met prepared piano soundboard, percussie, veldopnames en Buchla 200 analoge symthesizer. Voor de denkbeeldige soundtrack heeft hij de film met dezelfde titel uit 1971 van Shûji Terayama gebruikt. Een beetje een surrealistische film. Petit heeft er in goed drie kwartier 7 stukken voor gemaakt, die je tot de verbeelding sprekend en geestelijk uitdagend kunt noemen. Het zijn gedurfde geluidscollages, die ook niet zouden misstaan bij een David Lynch film. Het zijn haast poëtische verhalen, maar dan omgetoverd naar fascinerende elektro-akoestische muziektrips. Heel sterke muziek van de buitencategorie weer.
Mark Pritchard & Thom Yorke – Tall Tales (cd, Warp)
De Australische muzikant Mark Pritchard heeft al behoorlijk wat elektronische projecten doorlopen, gewoon onder zijn eigen naam en in onder meer Reload, Global Communication, Use Of Weapons en Harmonic 33. Samen met Radiohead frontman Thom Yorke, die ook te vinden is in de projecten Atoms For Peace en The Smile, heeft hij nu het album Tall Tales gemaakt. Yorke lijkt soms ook een rocker in een verkeerd lichaam, want hij wentelt zich graag in de elektronica. Dus dat dit goed past is eigenlijk geen verrassing. Dat bleek ook al bij een eerdere bijdrage van Yorke in 2016 op een nummer van Pritchard, die vervolgens weer werk van Radiohead remixte. Ze brengen hier 12 nummers die ruim een uur duren. Het zijn stuk voor stuk prachtig ijle ambientachtige stukken met her en der percussieritmes, psychedelische of krautrock elementen, waar de stem van Yorkeals het ware doorheen zweeft. Hoewel het allemaal een zeker melancholie in zich heeft, is het tevens speels experimenteel en ligt het bepaald niet zwaar op de maag. Het is echt zo’n samenwerkingsverband dat alle verwachtingen overtreft; het is niet eens de clichématige meer dan de som der delen, maar gewoon echt alle verwachtingen overtreffend. Maar goed, ik kan er nog allemaal sterke verhalen over vertellen, dit mag je zelf lekker uitvinden. Topalbum!
Hugo Race & Gianni Maroccolo – The Vigil (cd, Gusstaff Records / Xango Music Distribution)
De Australische muzikant is na zijn deelname aan Nick Cave’s The Bad Seeds doorgegaan met het bouwen aan een indrukwekkende solocarrière. Hoewel nooit helemaal alleen, want achter zijn naam vind je altijd wel een naam van een band die hij op dat moment heeft, zoals Fatalists of The True Spirit bij. Maar hij duikt ook op in groepen als The Wreckery, Dirtmusic, Sepiatone, The JPL Session Project, Transfargo, LDO (Long Distance Operators), Gemini 4 en andere samenwerkingsverbanden, waaronder die met Catherine Graindorge en Michelangelo Russo (Gemini4, True Spirit). Ook qua muziek wil de output nog wel eens variëren. Qua zang doet hij overigens wel aan Mark Lanegan denken. Nu duikt hij op naast de Italiaanse muzikant Gianni Maroccolo met het album The Vigil. Die laatste is zelf ook al sinds de jaren 80 actief met het maken van alternatieve muziek en soundtracks. Zo maakte hij darkwave met de groep Litfiba, C.S.I.(voortkomend uit CCCP Fedeli Alla Linea), Marlene Kuntz en meer. Race (zang, gitaar, orgel, keyboards, elektronica) en Maroccolo (bas, synthesizer, elektronica) krijgen nog hulp van gasten op allerhande instrumenten. In drie kwartier tijd laten ze 8 tracks op de luisteraar los, die je een soort apocalyptische alternatieve rock en pop zou kunnen noemen. Maar ze mixen er ook filmische en ambient elementen doorheen, waardoor het eigenlijk nauwelijks te categoriseren valt. Maakt ook niet uit, want het levert een meeslepend en bezwerend prachtalbum op.
Suzanne Vega – Flying With Angels (cd, Cooking Vinyl)
Eén van de weinige popartiesten die ik hoog heb zitten is toch wel de Amerikaanse zangeres Suzanne Vega, die voluit overigens Suzanne Nadine Peck Vega Yunqué heet. Met name haar stem vind ik zo mooi, warm maar ook vervuld van een zekere melancholie. De muziek er omheen is ook meestal dik in orde. Ik moet bekennen dat ik haar eerste albums vaker draai dan de latere, maar ik heb ze allemaal. Het zijn er sinds 1985 ook maar negen. Na 11 jaar is ze terug met het nieuwe studioalbum Flying With Angels. Tien songs in een goede 37 minuten, waarin ze weer haar vertrouwde geluid laat horen, al brengt ze naast haar folk-pop ook soms meer rock georiënteerde songs. Maar het is weer zo’n album waarin je meteen kunt wonen; je voelt je er direct thuis. Er speelt wat hedendaagse problematiek doorheen. De diverse (ik denk) sessiemuzikanten omlijsten haar zang op fraaie wijze. Er staan ook weer een paar instant klassiekers op, zoals het hartverscheurende en tegelijk prachtige “Last Train From Mariupol”, dat over de verschrikkelijke oorlog in Oekraïne gaat. Her en der rapt ze ook nog wat. Vega levert weer een eigenzinnig album af, zoals alleen zij dat kan.
Xmal Deutschland – The Gift (2cd, 4AD)
Veel van je favoriete albums koop je dikwijls meer dan eens; zeker met waardevolle toevoegingen. Als het enkel om geremasterde versies gaat, vind ik het vaak alleen maar tegenvallen, omdat je zo aan het geluid van dat album gewend bent. Als het gebeurt met albums die net 20 jaar oud zijn, is het zelfd lachwekkend, omdat de techniek helemaal niet zoveel veranderd is. Maar goed, een band als Xmal Deutschland heeft in 1983 en 1984 hun twee beste albums Fetisch en Tocsin plus wat singles op 4AD uitgebracht. De overige singles en albums mogen er ook wezen. Van die laatste hoop ik dat ze heruitgegeven worden, want daar vragen niet-muziekliefhebbers nu de hoofdprijs voor online. Enfin, vorig jaar was er al het schitterende compilatie Early Singles 1981-1982 op Scared Bones, nu brengt 4AD de eerste twee albums opnieuw uit als The Gift. En nee, niet alleen de muziek is geremasterd, je krijgt bij elk album ook respectievelijk de singles Qual en Incubus Succubus II erbij. En dat zijn bepaald geen overbodige toevoegingen. En dat die muziek, ergens tussen postpunk en gothic finishend met die lekker onderkoelde zang, nog altijd zo goed is bewijst het bergenhoge kippenvel op mijn armen wel. Liefhebbers van Siouxsie & The Banshees, Cocteau Twins, Malaria!, Joy Division en Modern English zullen dit goud van oud ook wel weten te waarderen. En eenieder die de hedendaagse postpunk scene hoog heeft zitten, moeten ook maar eens luisteren waar deze muziek geboren werd. En dat alles gestoken in een fraaie hoes met een boekje vol prachtige art. Ja dit is met recht een cadeautje!
Yuno – Blest (cd, Sub Pop / Konkurrent)
Carlton Joseph Moodie is de persoon achter de artiestennaam Yuno, waarmee hij al in 2013 naar buiten treedt. En na diverse redelijk succesvolle epees, waar het nummer “No Going Back” uit 2018 het zelfs tot een ware indiehit schopt, komt hij nu pas met zijn full-length debuut Blest. Hij serveert 10 pakkende en bovenal eigenzinnige songs. Ze gaan erin als smakelijke popnummers, maar hij mengt het afwisselend met funk, soul, synthpop, drum ‘n’ bass, droompop, psychedelische muziek, trap en alternatieve rock. Hierdoor krijg je er ook nooit helemaal goed grip op, al weet het je eenvoudig in te pakken. Hij wisselt wat uitbundiger liedjes af met uiterst ingetogen en melancholische. Ook wat dat betreft laat de muziek zich niet gemakkelijk vangen. Toch weet hij een coherent album af te leveren, maar met een aangenaam afwisselend palet aan stijlen. Het gaat bij wijze van de Neptunes naar 4AD-achtige muziek. Ja dan is zo’n albumtitel ook wel terecht.