Het schaduwkabinet: week 10 – 2011

Terwijl Bea, verkleed als een Omaanse ezelin, net als een groot deel van het land carnaval aan het vieren is, wordt hier gewoon keihard gewerkt aan onze lijstjes uit het:
Schaduwkabinet 

We luisterden naar: Boduf Songs, Peter Broderick & Machinefabriek, Israel Martinez. Philippe Petit & Vultures Quartet, The Residents, Various Artists: Erik Satie & Les Nouveaux Jeunes, Various Artists: SMM – Context, Burzum, Peter Broderick & Machinefabriek (weer), Peter Hammill, Gil Scott-Heron And Jamie xx, Zombi, Various Artists: Pakistan – Instrumental Folk & Pop Sounds 1966-1976, Pentagram, Netherworld, Nicholas Szczepanik, Alvarius B., Boris & Merzbow en Masayuki Takayanagi New Direction. En keken naar: Dark Passage.


JANWILLEMBROEK 
 

Boduf Songs – This Alone Above All Else In Spite Of Everything (cd, Under The Spire)
Het prachtige album, hun mooiste, is van lp/download eindelijk ook gepromoveerd tot cd! Hoezee!

Peter Broderick & Machinefabriek – Mort Aux Vaches (cd, Staalplaat)
Weer hij, maar ook hij weer. Twee grootproducenten samen in de prestigieuze serie van Staalplaat en VPRO Radio met 3 lange composities. Voor hun sessie zijn in de derde track ook Jan Kleefstra (woorden), Anne Chris Bakker (gitaar, effecten, laptop), Romke Kleefstra (gitaar, effecten) en Nils Frahm (piano) van de partij. De rest wordt op haast serene wijze ingevuld door Peter Broderick (viool, piano, zaag, zang) en Rutger Zuydervelt (gitaar, objecten, effecten). De lichte improvisaties en experimenten worden zo subtiel uitgevoerd dat het een ambientachtig geheel oplevert, waarbij ook neoklassieke elementen, poëzie en zang(flarden) een belangrijke rol spelen. Rustieke, mysterieuze en zeer droefgeestige klanklandschappen die je diep weten te raken. Eén van de mooiste Mort Aux Vaches uitgaven tot nu toe.

Israel Martinez – El Hombre Que Se Sofoca (cd, Sub Rosa)
In de New Series Framework van het altijd innovatieve Sub Rosa label komt deel 5 van deze Mexicaanse geluidskunstenaar. De serie heeft tot doel om (jonge) componisten die op een onconventionele wijze zich bezig houden met elektronische noise en aanverwanten te belichten. Martinez past daar met zijn veldopnames, elektro-akoestische experimenten en ambient goed tussen. Hij maakt composities die zich om je heen lijken af te spelen, van een drukke werkplaats tot een straat, station of wat dan ook. Door zijn klanksculpturen er mooi doorheen te weven krijg je ook een soort gevlochten realiteit, waarbij de andere helft uit nachtmerries, spookachtige elementen en andere surreële zaken lijkt te bestaan. Musique concrète, maar dan vernieuwend en van een ontzettend intrigerend pracht.
Luister Online:
Weekend / El Hombre Que Se Sofoca

Philippe Petit & Vultures Quartet – Tourbillon D’Obscurité (cd, Sub Rosa)
Petit is de labelbaas geweest van het noiselabel Pandemonium en later het prestigieuze elektronicalabel BiP_Hop. Daarnaast is hij tevens een veel gevraagde DJ, recensent en radiopresentator. In 2007 start hij de supergroep Strings Of Consciousness en werkt hij vervolgens samen met uiteenlopende artiesten als Foetus, Cosey Fanni Tutti, My Brightest Diamond, Graham Lewis, Barry Adamson, Scanner, Simon Fisher Turner, Justin Broadrick, K11 en Lydia Lunch. Zijn werken zijn meestal zeer duister te noemen. Nu is hij alweer terug met een cd met het avontuurlijke, experimentele Vultures Quartet in dezelfde New Series Framework als Israel Martinez. Het kwartet experimenteert met contrabas, microfoons, objecten, percussie, laptop, elektronica en gitaar terwijl Petit zoals vaker veldopnames, elektronica en draaitafels in de strijd gooit. Het levert fascinerende geluidsstromen op die als lava van alles met zich meenemen. Soms is het angstaanjagend stil, dan weer kakofonisch of gewoonweg bloedstollend indrukwekkend. Avant-garde en musique concrète is de spannendst denkbare setting. Petit kan nooit meer Frans voor klein zijn na deze reeks sublieme releases.
Luister Online:
Poussière / Bec D’Eau

The Residents – Lonely Teenager (cd, Cryptic Corporation)
Terugblikken en kijken hoe een album er anders uit had kunnen zien, zoiets. The Residents maken muziek over muziek en zijn ook niet te kinderachtig eigen werk onder handen te nemen. Dat mag na bijna 40 jaar ook gewoon. Gewoon niet stilstaan bij het hoe of waarom, maar je gewoon ouderwets laten onderdompelen in muziek van een surreële parallelle wereld. De doodenge, maar ijzersterke versie van “Six More Miles” bijvoorbeeld, die hier maar liefst 8,5 minuut duurt, lijkt wel afkomstig uit het geestenrijk. De meeste versies zijn ietwat psychedelisch, maar ook ontzettend goed. De rode draad is de melancholie die overal doorheen klinkt; alsof ze hun einde langzaam aan het voorbereiden zijn. Ook al zit ik dan rond de 90 cd’s van deze band, ik krijg er niet genoeg van. Ze zijn en blijven één van de meest oorspronkelijke topfavorieten hier!

Various Artists: Erik Satie & Les Nouveaux Jeunes (2cd, Arbouse)
Dat de Franse componist en pianist Erik Satie van grote invloed is geweest op de hedendaagse minimal en neoklassieke en zelfs pre-elektronische muziek staat denk ik buiten kijf. Om dat feit eens te onderstrepen is er nu deze dubbel-cd, waarop 32 nieuwlichters hun licht laten schijnen over hun grote voorbeeld. Dat levert alleen op papier al de indrukwekkende verzameling op van Library Tapes, Kyle Hawkins, Minotaur shock, Max Richter, Chessie, Danny Norbury, Julia Kent, W.W. Lowman, Akamatsu, Part Timer, Rachel Grimes, That Summer, Monokle, Sylvain Chauveau, Fred Longberg-Holm, Steve Peters, Rafael Anton Irisarri & Goldmund, Pan American, Moinho, Hauschka, 0, Beatrice Martini & Robert Lippok, Peter Broderick (hij weer), Rachel Grimes, The Boats, Astrïd, Eluvium, Dustin O'Halloran, Nils Frahm, Mr Potier, Steve Roden en Inlandsis. En ook de muziek is imponerend en loopt uiteen van intrigerende minimale experimenten tot prachtig neoklassiek. Ik ben normaal niet zo van de compilaties, maar dit is er één om in te lijsten.

Various Artists: SMM – Context (cd, Ghostly International)
Oké, nog een compilatie
die er mag wezen. Het Ghostly label wil een explorerende serie neerzetten die de toon aangeeft binnen de huidige neoklassieke, drone en elektronische muziek. Dat levert een uiterst biologerende cd op met Goldmund, Leyland Kirby, Svarte Greiner, Christina Vantzou, Jacaszek, The Fun Years, Manual, Aidan Baker, Rafael Anton Irisarri, Kyle Bobby Dunn en wederom Peter Broderick (hij weer). De kenners weten dan alweer genoeg. Geweldige verzamelaar.

Luister Online:
SMM – Context

 

 


 

JUSTIN 
 

Burzum – Fallen (cd/lp, Byelobog, 2011)
Varg Vikernes heeft geen introductie nodig, althans niet in het black metal genre. Aan de andere kant kan men zich afvragen of er na de klassiekers uit begin jaren negentig nog behoefte is aan nieuw werk, dat ongetwijfeld de nostalgische gevoelens behorende bij die albums niet meer weet op te roepen. Na wat Casio gepruts vanuit de gevangenis keerde Burzum vorig jaar verrassend terug naar de oude leest met Belus, niet eens onverdienstelijk. Fallen is hier het logische gevolg op, hoewel er ook een teken van progressie valt te bespeuren. Dat is al te merken aan de albumhoes, dat een uitvergroting van het schilderij Élégie laat zien, gemaakt door William Adolphe Bouguereau. Er is meer ruimte voor “normale” zang naast het aloude gekrijs, en ook qua melodie zit Fallen beter in elkaar dan zijn voorganger. Zo is er in Valen zelfs een refrein te horen. Dat maakt het heus geen vriendelijk album, want in de productie is duidelijk gekozen voor een rauwer randje, een knipoog naar het verleden. Het nummer Vanvidd bijvoorbeeld, is een heerlijk smerige oldskool black metal track, op repeterende riffs leunend. Maar dan wel zonder die nostalgie.

Peter Broderick, Machinefabriek e.a. – Mort Aux Vaches (cd, Staalplaat, 2011)
In de herfst van 2009 was het stinkend druk in studio Desmet, bekend van het VPRO radioprogramma Dwars. De gebruikelijke live opname ontaardde die dag in een mega sessie met een hoop talentvolle muzikanten: Rutger Zuydervelt (Machinefabriek), Peter Broderick, Nils Frahm, de gebroeders Kleefstra en Anne Bakker. De overeenkomst is dat ze allen al eens met Machinefabriek hebben samengewerkt op een release; deze sessie zou dus meer dan de som der delen moeten zijn. De eerste sessie komt mij bekend voor, een stuk waarin de piano en viool van Broderick wordt ondersteund met lichtjes krakende geluiden van Machinefabriek. De elektronica en effecten van laatstgenoemde worden hier wel een beetje ondergesneeuwd door de klassieke kamermuziek van Broderick. Het tweede nummer is rustiger met Broderick ditmaal op de zaag en met lichte zang, waarbij de rest van de subtiele ambient / elektronica ook beter naar voren komt. In de derde sessie horen we ook die prachtige Friese dichtkunst van Jan Kleefstra, en wat meer lagen gitaarklanken. Ook speelt hier vermoedelijk Nils Frahm op de piano, al is het hoesje verwarrend met tegenstrijdige info. Maakt niet uit. Het klinkt in ieder geval allemaal prachtig. Voor de liefhebbers van genoemde artiesten verplichte aanschaf.

 


 

LUDO 
 

Peter Hammill – None Of The Above
Ja, ik word nog 'ns écht fan van Hamill denk ik. Zeker bedenkende dat ik nog altijd alleen maar minor works van 'm heb gehoord. Zijn meest recente album Thin Air een tijdje terug, en dan nu deze dus, eentje uit een hele rits van begin jaren '00, vlak voor zijn hartaanval. Stugge doorwerker die Hammill, dat alleen al neemt me voor hem in. Sinds begin jaren '70 bijna elke 2 jaar een nieuw album! None Of The Above lijkt op het eerste gehoor zo'n typisch voorbeeldje van de allang gearriveerde rockster (groot woord misschien) van middelbare leeftijd, die nu lekker in zijn eigen thuisstudiootje zit te klooien met nieuwe gadgets, computers. Die vervolgens dan toch weer gedateerd klinkt. Zeker niet hip. Er komen hier patches van (elektrische) piano's en bassen langs die objectief niet om aan te horen zijn. Maar dit zijn de Subjectivisten. En None Of The Above raakt me. Hammill's trademark vocalen zijn zó… Ja, anders, eigenaardig. Haast religieus tijdloos. Hij fladdert door zijn teksten als Vic Chesnutt en vibreert als de zanger van Queensrÿche. Tekstueel gezien heeft het wat van Kate Bush, een bevreemdende persoonlijke sfeer, zelfs in volstrekt onautobiografische liedjes. 'He had worked on this for years, since they knew they'd be childless.' Touch and Go (de plaatopener) en Astart (de afsluiter) zijn de hoogtepunten. Eerstgenoemde het meest toegankelijke, vloeiende nummer. Het vluchtige Astart is melancholisch, heck, eighties-sentimenteel, waar de koortjes van Peter en dochters de track vullen als diepe ademtochten. 'Every breath a start'.
Gil Scott-Heron and Jamie xx – We're New Here
Perfect voorbeeld van muziek 2.0, het remix manifesto. Weg met de rechten. Iedereen samplet iedereen. Jamie xx ging (overigens officieel daarvoor gevraagd, dat dan weer wel) aan de slag met de a capella tracks van Scott-Herons comeback-plaat I'm New Here en maakt er een mooi duisterdubby hip elektronisch feestje van. Beter dan het origineel wat mij betreft. En dat zegt ook wat over de multi-inzetbaarheid van GSC's beatpoëzie en stem-autoriteit.
Dark Passage (Delmer Daves)
En kort na Enter The Void alweer een soort Lady In The Lake-film. Deze werd door Delmer Daves nota bene in dezelfde periode geschoten. Cruciaal verschil, hier houdt men nog voor we halverwege zijn met het computergameperspectief op. Dat is ergens jammer, want die eerste kleine veertig minuten zijn weer wel gewoon hilarisch knullig, maar als plot device is het ook absurd-logisch. Humphrey Bogart speelt namelijk een man wiens gezicht razendsnel én littekenloos voor een schamele 200 dollar verbouwd wordt. Op eigen verzoek, want hij wil als ontsnapte gevangene aan de politie ontkomen. Hóe hij überhaupt uit de gevangenis is geraakt wordt niet precies getoond, en of hij werkelijk onschuldig is zoals hij zegt te zijn, wordt gelukkig ook nooit definitief bewezen, hoe hard hij zijn onschuld ook uitschreeuwt. Volgens mij kun je wel een case bouwen dat hij het al die misdaden wél heeft geplaagd. Mogelijke andere verdachten leggen allemaal heel toevallig het loodje. Zoals alles aan die backstory (en de personages onderling, dat is nog erger) van absurde ongeloofwaardigheden aan elkaar hangt, iets wat de film overigens ook wéét en de personages laat benadrukken. Het leukst aan Dark Passage zijn gewoon weer de stadse ontmoetingen met zelfkant-characters, met name een bijna absurd lieve taxi-chauffeur, een eenzame trompettist en een sneue café-uitbater zijn weer memorabel. De transitie van via Bogart's ogen kijken, naar Bogart himself zien verloopt overigens met een fraaie tussenstap. Dan loopt Bogart rond als Kaurismäki's 'Man without a past', met zijn hoofd volledig in het verband. Vreemd genoeg maakt hij zich op dat moment helemaal niet druk om door de politie te worden opgepakt, alsof je er dan niet verdacht uitziet. (Zeker als je bedenkt dat de politie hem later ondervraagt als hij een foutje over de sportuitslagen maakt) Voor de liefhebbers moet nog worden opgemerkt dat ook Lauren Bacall van de partij is. En als altijd hebben zij en Bogart weer een mooi huiselijk romantisch momentje, ditmaal onder het genot van een jazzplaatje op de ouderwets massieve platenspeler. Nou ja, niet letterlijk óp hè.

 


 

MARTIJNB 
 

Zombi Escape Velocity
Eerst komt er een olifant op je af en nu lopen blote dames voor je weg … hier klopt iets niet … De muziek gelukkig wel. De op Spirit Animal omineuze basgitaar is verdwenen dus het rockt minder, A.E. Paterra drumt nog steeds maar Steve concentreert zich weer op dikke Moogarpeggio's en dreigende akkoorden. Terug naar de basis heet dat dan, maar gelukkig geen teruggang op schreden in negatieve zin.

v/a Pakistan – Instrumental Folk & Pop Sounds 1966-1976
Halverwege vorig jaar kreeg Sublime Frequencies een soort diarree-aanval en viel het niet meer bij te houden. Andere labels hebben de bandwagon ook ontdekt en je moet tegenwoordig al een kritischer houding aannemen bij dit soort collecties van exotische rock uit verre oorden. Sublime Frequencies houd ik echter nog nauwlettend in de gaten, want deze uitgave is zoals verwacht weer een toppertje. The Panthers en Sohail Rana (zijn Khyber Mail is net via Finders Keepers weer verkrijgbaar) kende ik al en deze collectie van twangende gitaren en swingende Pakistaanse dansritmes is precies zo goed als gehoopt.

Pentagram Last Rites
Victor Griffin is weer terug, dus je hoopt op iets meer Pentagramwaardigs dan het wat doordeweeks uitgevallen Show 'Em How. Dat is het gelukkig ook geworden. Griffin is wel een melodieuzere gitarist dan Joe Hasselvander, dus het is niet zo'n zompige keldersound als Sub-Basement geworden, maar wel heel sfeervol en Bobby Liebling zet daardoor ook zijn beste beentje voor. Pionierend niet bepaald meer, maar wel ouderwets in de zin van een compliment.

 


 

Sietse 
 

Netherworld – Over the summit (Glacial Movement Records)
In het ijzige koude drone wereldje zijn enkele zeer bekende namen waar vooral Thomas Köner er boven uit steekt. Zijn werk is voor velen een grote inspiratie bron geweest, zo ook voor Netherworld lijkt het. Netherworld is Italian muzikant Alessandro Tedeschi, tevens eigenaar van Glacial Movement Records. Hij heeft een zeer grote interesse in glaciale regionen en koude klimaten. Op Over The Summit horen we dan ook zes stukken geïnspireerd door het Noordelijke landschap. De zes stukken klinken inderdaad koud en ijzig. De invloed van eerder genoemde Thomas Köner is duidelijk te horen, maar ook komen melodische elementen terug die doen denken aan het werk van The Caretaker.
De donkere bezwerende klanken zijn fijn om te horen, maar het album weet niet de volledige te boeien waardoor het echt is weggelegd voor de liefhebber maar niet meer dan dat.
http://www.glacialmovements.com/

Nicholas Szczepanik – Not Knowing (For Eliane Radigue) (Eigen Beheer)
Een van de betere releases van het afgelopen jaar is Dear Dad van de nog vrij jonge muzikant Nicholas Szczepanik. Voor dit jaar staan er verschillende releases gepland een deel daarvan zal uitkomen in de 12 maanden durende serie Ante Algo Azul, waarvan het eerste deel in januari is verschenen. Not Knowing (For Eliane Radigue) is een 3” EP met daarop een lange track van ongeveer 18 minuten aan drones. Het stuk begint in een minimale stijl die doet denken aan inderdaad het werk van Eliane Radigue. Zware pulserende bas geluiden bewegen in en uit fase met zeer lichte veranderingen. Ongeveer halverwege komen er langzaam meer geluiden bij die een intieme melodie creëren. Het stuk krijgt hierdoor een emotionele draai die typisch is voor het werk van Szczepanik. Het resultaat is een intense luister ervaring die wederom toont hoe geweldig deze jonge man is.
Het is nog steeds mogelijk om in te schrijven op de subscription serie, waarvan er totaal 100 zijn. Ieder deel komt in handgemaakte artwork met een speciale twist. Deel twee is onlangs verschenen en zal binnenkort ook hier beschreven worden.
Aanrader.
http://www.nszcz.com/

 


 

Stefan 
 

Alvarius B. – Baroque Primitiva (Poon Village, 2011)
We hebben hier te maken met Alan Bishop, die na de ondergang van Sun City Girls vrolijk verder gaat met het maken gestoorde ‘wereldmuziek’. Een gehate term die desondanks de lading dekt, gezien het muzikale toerisme waarmee deze muziek doorspekt is. Qua toon is dit een vervolg op het laatste, sombere Sun City Girls album, waarbij de meer nadrukkelijke waanzin plaats mocht maken voor wat bezinning. Toch is het voor Bishop onmogelijk om de grapjurk aan helemaal de wilgen te hangen (Humor Police, Face to Face with a Couple Axes), en het is die luchtige speelsheid die het mogelijk maakt zoveel invloeden zorgeloos op één en dezelfde plaat te storten. Meer dan de helft van de nummers is gecomponeerd door een mysterieuze ‘Maestro Padre Supremo’ (eh?), en helemaal niet onverdienstelijk. Het eerste nummer kan zich meteen meten met de beste Tropicália. Vervolgens belanden we middenin een psychedelische western. De ontspoorde cover van God Only Knows als afsluiter is de kroon op het werk. Een prachtige in het oog springende albumhoes maakt dit tot een total package, essentieel voor ingewijden en fans van avontuurlijke pop.

Boris & Merzbow – Klatter (Daymare, 2011)
2011 wordt een druk jaar voor Boris. Naast Klatter staat ons dit jaar nog drie albums te wachten. Deze maand komt zeer geïnspireerde titel ‘New Album’ en in april volgen ‘Attention Please’ en ‘Heavy Rocks’. Die laatste is overigens géén reissue van het gelijknamige album uit 2002. ….meanwhile is Klatter waarlijk een voorbeeld van too little too late. Het was de bedoeling dat dit live album, opgenomen in 2004, zou worden uitgebracht door Troubleman Unlimited onder de toenmalige titel Mellow Peak. Door problemen met het label is het echter jarenlang op de planken blijven liggen. In de tussentijd is het aandeel van Boris gelijk de wereldeconomie diep gezakt. Na zoveel ondermaatse releases, limited singles en meerdere edities van dezelfde titel blijkt dat er toch een limiet zit aan de bullshit waar je fans mee lastig kan vallen. Klatter is in feite een prequel-maar-nu-uitbreiding van het in 2007 goed ontvangen dubbelalbum Rock Dream. Het klinkt ongeveer wat je van een show uit de Akuma no uta periode mag verwachten. Een paar lang uitgesponnen nummers met daar wat meer up-tempo materiaal tussendoor. Merzbow komt in zijn rol als vierde bandlid niet verder dan wat pruttelgeluiden. Dit live document heeft geen toegevoegde waarde, maar het is een aardige performance, en Boris fans die samen met mij het nieuwe materiaal met angst en beven tegemoet zien kunnen zich hier nog even schuilhouden. Fans let op: Merzbow staat 12 april in de AB in Brussel, samen met Sightings en Liturgy. Tot dan!

Masayuki Takayanagi New Direction – Call in Question (PSF, 1994)
Een perfecte storm van totale vernietiging raast over de speakers op deze registratie van onvoorstelbare live shows uit 1970. Improvisaties die aanvankelijk als volledige kakofonie klinken, maar waar toch een visie achter zit. De geluidsportretten van de in 1991 overleden Masayuki Takayanagi zijn een Mondriaans deconstructieproces waar hij jarenlang naartoe gewerkt heeft. Zijn conclusie is echter verre van strakke lijnen en vaste kaders waar de schilder op uitkwam. Dit album bestaat uit drie lange nummers die de tactiek van verschroeide aarde zeer kundig toepassen. Deze muziek is ver voor zijn tijd vooruit, alleen Peter Brötzmann’s Machine Gun of Robert Ashley’s Wolfman komen als tijdgenoten in de buurt. Hoe groot de directe invloed van deze New Direction is geweest op de noise/improv helden die sindsdien te planeet terroriseren is niet helemaal duidelijk, maar ze zijn wel allemaal uit zwarte gat gekropen dat ooit ontstaan is door Takayanagi’s gitaarspel. Met zijn manische drumwerk draagt Yoshisaburo Toyozumi ook zeker zijn steentje bij aan het inferno. Call Into Question is een van de favoriete albums van PSF oprichter Hideo Ikeezumi's, die er zelf over zegt: ‘This is Noise? No! This is free jazz? No! (…) Masayuki Takayanagi is probably the most important figure in the Japanese underground.’ Hilarisch is het zeer spaarzame applaus dat de nummers oogsten. Tja, ik zou waarschijnlijk ook niet meer weten hoe ik het had als ik er toen bij was geweest.

Comments

comments

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.