NNM is een serie waarin we nieuwe muziek van Nederlandse artiesten bespreken.
Michel Banabila – Uprooted (cd, Tapu Records)
Ik heb al vaker gezegd dat de innovatieve en toonaangevende muzikant, producent en componist Michel Banabila zo in de Made To Measure serie van Crammed Disc zou passen. Dit omdat hij werk maakt waaraan met zich kan spiegelen en waarmee men zich kan meten. Dat geldt, net als de overige artiesten in de serie, niet voor alle albums die hij gemaakt heeft, al zijn ze stuk voor stuk van hoge kwaliteit, maar er zijn er wel veel. En dat al meer dan 35 jaar en in zoveel verschillende disciplines.
Voor degenen die hem niet kennen, zal ik het nog even samenvatten. De rest mag desgewenst gewoon door naar de volgende alinea.
Vanaf 1983 (en de laatste paar jaren) maakt hij onder zijn eigen naam, al dan niet verkort tot Banabila, experimentele elektronica, gevolgd door Chi met experimentele ambient, het baanbrekende crossoverproject East Meets West met broeierige wereldmuziek, Byzantium met de downtempo ambient, Cloud Ensemble met experimentele ambient en als gast bij de triphop groep Flying Dutchman. Daarnaast werkt hij onder meer met Zenial, Yasar Saka, Hannes Vennik, Scanner, Radboud Mens, Philippe Petit, Mete Erker, Oene van Geel, Maarten Vos en niet in de laatste plaats Machinefabiek en Eric Vloeimans. Met Machinefabriek laat hij eerder dit jaar het geweldige album Entropia het licht zien, wat alweer hun vijfde samen is. Met de fantastische trompettist Vloeimans wint hij met het derde deel uit zijn zogeheten “VoizNoiz – Urban Soundscapes”-serie zelfs een Edison Jazz Award. Zijn oeuvre omvat reguliere (concept)albums, maar ook muziek voor dans-, film-, televisie-, video- en theaterproducties. Hij heeft genres als ambient, jazz, wereldmuziek, neoklassiek, experimentele muziek, filmmuziek, musique concrète en nog wel meer doorkruist. Hij onderzoekt altijd zonder beperkingen alle verbindingen tussen mens en materie en plaatst die in een compleet uniek kader. Dat brengt hem telkens weer op nieuwe gronden, hetgeen hem uniek maakt.
Banabila is nu terug met het conceptuele en ambitieuze album Uprooted. Hij heeft een orkestraal werk gecreëerd, maar niet in enge zin dat het gaat om een groep instrumenten die op synchrone wijze een vooraf opgesteld patroon afwerken. Eigenlijk is het juist het doel om dit te ontwrichten, door elektronica in zowel het instrumentarium als in het compositieproces te gebruiken. Daarbij is het opnameproces minder belangrijk dat wat je aan geluid hoort en ervaart. Als bijvoorbeeld een basklarinet trilt en pulseert tegen een piano, is dat in deze definitie orkestraal. Goed, dat is erg theoretisch allemaal misschien, maar dan weet je waar het bijzondere, soms haast niet te definiëren geluid vandaan komt. Banabila gaat aan de slag met elektronica en samples en krijgt steun van cellist Peter Hollo (Tangents, Fourplay), basklarinettist Gareth Davis (A-Sun Amissa, Shivers, Mere, Maze, Oiseaux-Tempête, Birdt, The Whalers Collective), toetsenist/elektronicaman Alex Haas (Cypher 7, Bill Laswell, Kronos Quartet), gitarist Stijn Hüwels (Silent Vigils), altviolist en violofonist Oene van Geel (Cloud Ensemble, Zapp String Quartet, Estafest) en (contra)bassist Gulli Gudmundson. Op papier al een superorkest, dat dus heerlijk ontworteld wordt door Banabila. Maar de muziek mag er ook wezen in deze 5 langgerekte stukken. Deze houden het spannende en tot de verbeelding sprekende midden tussen neoklassiek, minimal music, drones, experimentele en filmmuziek. Daarbij weet Banabila zoals wel vaker een surrealistische sfeer te scheppen, die je compleet weet mee te voeren en zorgt voor bezinning. Daar dragen de op sopraanzang lijkende geluiden ook aan bij Denk bij dit alles aan een licht bevreemdende kruisbestuiving van Colin Stetson, Hildur Guðnadóttir, Philip Glass, Dictaphone en Sarah Davachi. Dit is nu precies zo’n toonaangevend meesterwerk, waar ik in de inleiding al op doel. Meeslepende, majestueuze en bovenal diepgravende pracht.