NNM is een serie waarin we nieuwe muziek van Nederlandse artiesten bespreken.
Machinefabriek – Amalgaam (cd, Zoharum)
Ik heb dit jaar al 3 keer eerder woorden gewijd aan Machinefabriek dan wel diens geestelijk vader Rutger Zuydervelt, die er daarnaast nog wel meer projecten op nahoudt. En er zat al een nieuwe aan te komen, alleen is die langer onderweg geweest dan gepland. Overigens is de hoeveelheid muziek allang niet meer iets dat me verbaast, maar wel de veelzijdigheid die hij naar buiten weet te brengen. Hoewel het gros bestaat uit elektronische muziek, verschilt de output enorm zonder helemaal uit de bocht te vliegen. Er zijn echt weinig artiesten die dat zo goed kunnen of überhaupt nog doen. Dat maakt dat ik naar elk album reikhalzend uitkijk en Zuydervelt tot een unicum.
Nu is Amalgaam van Machinefabriek hier ook geland. Het is uitgebracht op het fijne, avontuurlijke Poolse label Zoharum, dat experimentele kunst hoog in het vaandel heeft. Hoewel het woord amalgaam bij sommige mensen, met name de oudere generatie, wellicht de koude rillingen over de rug doet lopen en weinig weemoedige gevoelens aan het tandartsenbezoek oproept, is het eigenlijk ook een heel fraai alternatief voor worden als mengelmoes, mengsel, legering en mix. Zuydervelt brengt hier een amalgaam van ambient, veldopnames, experimentele elektronica en noise. Dat doet hij eveneens met een amalgaam van hardware, waaronder een oude toongenerator, effectpedalen, dictafoons, contactmicrofoons en volgens mij ook veldopnames, al kan dat laatste ook suggestief zijn. Hij heeft er improvisaties mee gemaakt en die weer gemixt en bewerkt. Dat levert 3 nieuwe tracks op plus één bewerking van een oudere uit 2017, die hier prima tussen past. Het zijn grofkorrelige stukken, waarbij haast verstilde en tot de verbeelding sprekende muziek afgewisseld wordt door scherper, harder maar imponerend geluid. Het hele album ademt desondanks een warme, persoonlijke sfeer uit en blijft redelijk compact. Dat alles komt door de verfijnde, rijke gedetailleerdheid en de gaten die tussen de meer gevulde episodes vallen. Zou het amalgaam dan toch naar de tandarts verwijzen? Vermoedelijk niet, want deze gaten of noem het verstilde momenten zijn effectief en zorgen voor een mooie spanningsboog en gelaagdheid en niet voor angstzweet. De muziek weet je van het begin tot het eind stevig bij de lurven te grijpen, zoals een bloedstollende arthouse film dat kan doen. Voor elektronische muziek is alles ook opvallend emotievol en organisch. “Amalgaam I” zorgt voor bergen kippenvel, zo intens mooi, maar ook de rest is van een klasse apart. Liefhebbers van onder meer Locust, Aube, Beaumont Hannant, Celer, Gilles Gobeil, Richard Skelton en Simon Scott kunnen er hun hart ophalen, zij het dat Machinefabriek echt compleet eigen legeringen creëert. Het is tevens echt weer een andere sound van Machinefabriek, maar draagt toch het keurmerk van de maker. Een groots en meeslepend prachtalbum!