NNM is een serie waarin we nieuwe muziek van Nederlandse artiesten bespreken.
44 x 44 – Orphax Reworked (4cd, Moving Furniture Records)
Voormalig subjectivist, al blijft hij dat in muziek in hart en nieren, Sietse van Erve zal nu met zijn muzikale project Orphax twee decennia onderweg zijn. Ik meen dat de eerste keer dat ik Orphax in een recensie heb vermeld rond 2001 was, toen hij twee tracks heeft bijgedragen op een compilatie van het Narrominded label. Hiernaast heeft hij ook van zich laten horen in Zonderland en als “de buffel”. Verder werkt hij samen met onder meer Martijn Comes en Machinefabriek, runt hij het innovatieve, prestigieuze experimentele label Moving Furniture Records plus het experimentele cassette label Eliane Tapes en organiseert hij diverse festivals en concerten. Sietse is van huis uit eigenlijk drummer, maar als muzikant of wellicht beter gezegd geluidskunstenaar gaat zijn interesse veel verder dan simpelweg beats en melodieën. Hij brengt dan meestal ook een mix van drones, veldopnames, ambient en abstracte elektronische klanken, die veel meer over gevoel, sfeer en het avontuur opzoeken gaan dan muziek met kop of staart maken. Ga voor dat laatste gerust langs een dierenasiel. Zijn afwisselende discografie is inmiddels behoorlijk imposant geworden, zeker gezien de hoge kwaliteit van zijn releases. Wat mij betreft is hij ook verantwoordelijk voor één van de mooiste albumtitels ooit met De Tragedie Van Een Liedjesschrijver Zonder Woorden (2013). Het is tevens typerend, want inderdaad is zijn muziek veelzeggend maar zal het voor mensen die van “echte” liedjes houden geen eenvoudige kost zijn. De tragedie is dat zij die intrigerende schoonheid mislopen en dat Orphax niet het publiek krijgt dat hij verdient. Maar de waardering onder collega’s en een select publiek is er zeker. Dat blijkt ook al de release Dream Sequences Volume 1: Orphax Reframed (2019) waar Haarvöl, Jos Smolders en Machinefabriek zijn muziek remixen dan wel herinterpreteren.
Iets dergelijks, maar dan toch anders gebeurt nu op de nieuwe release 44 x 44 – Orphax Reworked. In 2019 maakt Sietse 44 muzikale schetsen van elk 44 seconden lang. Dit dient nu als startmateriaal voor diverse muzikale vrienden om er eigen composities mee te fabriceren. Dat vind ik een interessant gegeven. Het haalt de artiesten namelijk uit hun comfortzone en laat hen roeien met de riemen die ze hebben, wat de nodige creativiteit vergt, zij het dat ze natuurlijk wel eigen middelen hebben om er een eigen draai aan te geven. Nu mag het oorspronkelijke bronmateriaal er ook echt al wezen, maar op dit werk, dat bestaat uit maar liefst 4 cd’s van bij elkaar ruim 4 uur lang, maken de deelnemers geheel nieuwe en langgerekte creaties. Het zijn Ruaridh Law (The Village Orchestra) aka TVO, Modelbau (Frans de Waard), Fani Konstantinidou, Machinefabriek, Jos Smolders, Elif Yalvaç, Siavash Amini en Orphax zelf, die hiermee aan de slag zijn gegaan. Dat levert een dubbel interessante luisterervaring op, namelijk aan de ene kant door te horen wát ze met het bronmateriaal doen en ten tweede hoe verschillend ze uitpakken. Het levert allemaal stukken zonder kop of staart op, maar voor kop of staart moet je beter ook naar een dierenwinkel gaan. Nee zonder gekheid, het zijn stuk voor stuk intrigerende werken geworden, waarbij de één meer de musique concrète of drone kant uitgaat en de ander meer de noise of ambient hoek opzoekt; ja of een combinatie van dat alles. Daarbij vormt het toch een consistent geheel doordat ze allen over hetzelfde muzikale DNA beschikken. Ze weten je ook allen zo mee te voeren, dat die 4 uur zo om zijn gevlogen. Ga het daarom ook vooral zelf luisteren allemaal en laat je verrassen door de fraaie vondsten. De 4 cd’s zitten in verschillende kleuren cardboard sleeves en zijn gestoken in een mooie compact kartonnen doosje. Alleen waar laat ik dit nu in mijn muziekcollectie? Het is ook echt op alle fronten niet te categoriseren en ook dat is een kunst op zich. Een groots en meeslepend document!