[3cd, History Always Favours The Winners/Boomkat]
Eén van de meest wonderlijke, misschien wel meest mysterieuze en tevens sympathiekste artiesten die ik ken is (James) Leyland Kirby. De man runt tot 2008 het prestigieuze V/Vm Test Records en vult die grotendeels zelf met zijn aliassen Billy Ray Cyrix, Bored In Columbia, Butcher Claus, Butcher Claws, The Caretaker, CV[ev], Dr. Fred, The Edgeley Musher, Leon And Hits, MC V/Vm, The Notorious P.I.G., Pole, The Stranger, V/Vm, V/Vm Allstar Marching Band, V/Vm And The Hog Chorus, V/Vm With Garry’s Glitter en vvMike Read. Zijn productiedrift kent geen grenzen, maar ook de output is doorgaans van hoge kwaliteit. De meeste indruk heeft hij op mij gemaakt met zijn spookachtige ambientproject The Caretaker, waarvan in 2006 een box met 6 cd’s plus een te downloaden extra album is verschenen dat je gerust zijn magnum opus mag noemen. Vanaf dit jaar start hij het label History Always Favours The Winners. De eerste release is meteen weer een traktatie voor de fans, namelijk de gelimiteerde drie dubbel lp-set Sadly The Future Is No Longer What It Was en ditmaal onder zijn eigen naam geproduceerd. Er is hiervan nu ook een gelimiteerde driedubbele cd variant van verschenen, die hierna als dubbel cd door het leven zal gaan. Zonde, want wat de goede man hier voor je uitspreidt is werkelijk van een onaardse schoonheid en hoort als geheel bij elkaar. Het is pure poëzie gegoten in ambient, neoklassiek, minimal, glitch, drones en spookachtige, instrumentale tracks. Het qua inzet van het instrumentarium lichter dan bij The Caretaker, maar de impact is er niet bepaald minder om; in tegendeel zelfs. In feite zijn het drie lange suites die, ondanks de onderverdeling in 6 dan wel tweemaal 7 tracks, onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Het bijna 4 uur durende epos is een instrumentaal verhaal of gedicht, dat verteld wordt door de muziek en lichte houvast krijgt door de titels van de nummers die achter elkaar gelezen een verhaal lijken te vertellen.
Cd 1: When We Parted My Heart Wanted To Die (1:16:35)
when we parted, my heart wanted to die (friedrichshain memories)
the sound of music vanishing
the beauty of the impending tragedy of my existence
and as i sat beside you i felt the great sadness that day
tonight is the last night of the world
to the place between the twilight and the dawn
De eerste cd gaat duidelijk over het verlies van een geliefde. De pijn die dat met zich meebrengt, maar ook de gevoelens van onmacht vertaalt Kirby op fenomenale wijze naar muziek. Niet op een manier dat je dichtslaat, maar meer op een eerlijke en meeslepende wijze. Nuchter wil ik bijna zeggen, maar daar is het werk toch echt te dromerig en emotioneel voor. Symfonieën gelardeerd met elektronica en menselijke emoties. De cd opent met een pianostuk dat behoorlijk melancholisch is. Die sfeer blijft eigenlijk daarna ook wel hangen, zij het dat de muziek steeds verandert en het er soms aardig duister aan toe kan gaan. De cd laat je achter in een vacuüm waarbij je geen flauw benul meer hebt van tijd en ruimte; een verloren gevoel. Zeker op de koptelefoon, want deze muziek verdient een intieme setting, weet het je soms tot tranen ontroeren en tevens nieuwsgierig te maken naar de rest.
Cd 2: Sadly, The Future Is No Longer What It Was (1:18:54)
when did our dreams and futures drift so far apart?
not even nostalgia is as good as it used to be
sadly, the future is no longer what it was
stay light, there is a rainbow a coming
and nothing comes between the sadness and the scream
i’ve hummed this tune to all the girls i’ve known
not as she is now but as she appears in my dreams
Langzaam slaat het gevoel van de vorige cd over in de vraag hoe het allemaal zover heeft kunnen komen. Maar ook de realiteitszin lijkt enigszins terug te keren en het besef dat de uitgestippelde toekomst niet geworden is zoals bedacht. Kirby laat ook meer grimmige stukken horen, die wellicht meer de woede over het gebeurde benadrukken. De onmacht en ongeloof van de eerste cd keren wel af en toe terug, maar dat is normaal bij een rouwproces; de overgang naar iets nieuws. Dromen over hoe het was en niet hoe het is. Intieme hersenspinsels. Een duidelijke overgang naar de volgende cd.
Cd 3: Memories Live Longer Than Dreams (1:19:32)
memories live longer than dreams
don’t sleep i am not what i seem, i’m a very quiet storm
a longing to be absorbed for a while into a different and beautiful world
days in the wilderness
stralauer peninsula
we all won that day, sunshine
and at dawn armed with glowing patience, we will enter the cities of glory (stripped)
Over de dromen die je hebt gekoesterd, maar die nu weer overwoekerd worden door de gedachten en vaste waarden die je altijd al hebt gehad. Het helpt relativeren, het helpt je verder te gaan. Een vakantie, een bijzondere dag maar ook de dagen samen met je lief die nu wellicht mooier schijnen dan ze daadwerkelijk zijn geweest. Deze muziek is het meest rustig van de drie cd’s, ook het meest spookachtig, zoals wel past bij vervlogen zaken, en daarmee dikwijls richting The Caretaker koersend. Maar het is ook de cd waaruit de meest hoop spreekt en het feit dat alles te overwinnen is. En zo niet dan zijn er altijd nog je gedachten om in te vluchten. De muziek legt ook je eigen verleden bloot. Met name in de slottrack bouwt hij stemmig naar een tevreden eind toe. Eigenlijk lijkt dit stuk op het eerste van cd1, alleen daar is de stemming nog uiterst droefgeestig en bijna terneergeslagen. Cirkel rond. Klaar.
Uiteraard vertonen de 3 schijven overeenkomsten, maar de sfeer is duidelijk steeds net weer anders. Het is ook volslagen vanzelfsprekend dat Kirby met zo’n omvangrijk werk aan komt zetten. Het hoort zo. Na deze drie schijven is het verhaal pas af. Overigens deelt hij wel met andere projecten dat hij graag buiten onze huidige tijd (en ruimte) lijkt t
e werken; het verleden en de toekomst, maar eigenlijk nooit het heden. Naast The Caretaker, zijn het Taylor Dupree, Seasons (pre-din), Celer, Richard Skelton, Library Tapes, Brian Eno, Stars Of The Lid, Claude Debussy, Erik Satie, Harold Budd, Robert Wyatt, David Lynch, Angelo Badalamenti, Deathprod, Deaf Center en Henryk Górecki. Een werk met een mysterieus geluid, zonder dat hij maar iets verbergt. Alles ligt op tafel, zijn emoties en zijn gedachten open en bloot. Leyland Kirby geeft geen seconde teveel en het is dan ook een werk om geen seconde van te missen. En dan heb ik het nog niet eens gehad over de fraaie schilderijen van Ivan Seal, die voor de artwork gebruikt zijn. Een monumentaal meesterwerk!
door Jan Willem Broek