[2x cd, Alrealon]
Alrealon is een label met een open mind, dat de deur openzet voor experimentele muziek en menig intrigerend werk het licht laten zien. Ze leggen zich vooral toe op de meer toegepaste muziek, maar veel belangrijker nog is dat de muziek hen moet raken. Daardoor loopt de muziek op het label uiteen van ambient, dub en drones tot aan industrial, musique concrète en avant-garde, zonder dat er meteen een lijn in te ontdekken valt. Graag geziene gasten op het label zijn de muzikanten van de Amerikaanse groep PAS. In hun “PAS Currated Series”, onder auspiciën van bandlid Robert L. Pepper van de groep PAS en The Jazzfakers en organisator van het jaarlijkse Experi-MENTAL festival, geven ze op Alrealon ook ruimte aan de meer onbekende artiesten. Zo verschaffen ze deze een podium om hun muziekkunsten ten gehore te brengen, die ze elders ten onrechte niet zouden krijgen. Blue Sausage, Thorsten Soltau, Jurica Jelic en het aan PAS gelieerde The Jazzfakers. Nieuw in de serie is Kine. Deze band ontstaat min of meer spontaan wanneer de Vietnamese artiest Dao Anh Khanh naar New York komt. Samen met gitarist Brett Zweiman ($50 Doller Trumpet), garrahand drumster Amber Brien (PAS) en PAS kopman Robert L. Pepper (elektronica, synthesizer, fluit) vormen ze een improvisatorische gelegenheidsband.
Het resultaat van deze ontmoeting is nu te horen op de cd Meditations In April Green. Ondanks de titel heeft het weinig weg van meditatieve muziek, daarvoor is het veels te onheilspellend en psychedelisch. Maar het is wel intrigerend wat ze hier neerzetten in de 5 nummers. Ze brengen een ontzettend psychedelisch geheel, die in de ruim 17 minuten durende opener zich openbaart als een mix van Keji Haino, de oude Pink Floyd en PAS. De rauwe, onverstaanbare zang en stemkunsten van Khanh weten je te grijpen, zonder dat je helemaal snapt waarom. Er gaat een soort onaardse poëzie van uit, een oerkreet die dingen weet te duiden. De andere muzikanten zorgen voor de surrealistische omlijsting die naast psychedelica en improvisaties ook krautrock, avant-garde, drones, filmmuziek, noise en no wave weet te omarmen. Hierdoor krijg je naast de genoemde artiesten ook elementen van Popol Vuh, Can, Sun Ra in een David Lynch-achtige setting voorgeschoteld. De muziek weet tot de verbeelding te spreken, zonder ooit echt tot een bepaald genre te horen. Het is een fascinerend, duister en bovenal emotioneel hoorspel geworden waar woorden tekort schieten. Prachtplaat voor de muzikale avonturier.
Ook van PAS Musique zelf, eerder ook wel PAS of voluit PAS (Post Abortion Stress) geheten, ligt er een nieuw album op de planken. Abandonded Bird Egg is hun negende wapenfeit sinds de oprichting in 1995. De New Yorkse muzikant en videokunstenaar Robert L. Pepper is de drijvende kracht achter dit project en houdt er ook de band The Jazzfakers op na. Hij besluit al snel dat het open collectief moet worden naast de vaste leden Amber Brien, Jon “Vomit” Worthley, Michael Durek en enkele anderen. Voor de rest zijn het steeds weer verschillende muzikanten vanuit de hele wereld en tevens met een wisselend instrumentarium die de koers en het geluid bepalen van de diverse releases. Dat kan dus betekenen dat ze de ene keer meer de ambient kant opgaan en een cd verder juist meer in de avant-gardistische hoek te vinden zijn. In het verleden hebben onder meer Z’EV, Philippe Petit, Steve Beresford, Hati, Gay Tiger, The Vultures, Brandstifter, Magnetica Ars Lab en London Concrete deelgenomen aan hun albums. Meestal is het echter een combinatie van al die zaken en brengen ze biologerende, caleidoscopische collages en soundscapes die in geen categorie onder te brengen vallen. Nu kan je ook op meerdere manieren van muziek genieten. Dat is aan de ene kant muziek die gemakkelijk in het gehoor ligt en vol grijpbare schoonheid zit of juist muziek die vooral weet te intrigeren en iets vergt van de luisteraar. PAS behoort met name tot die laatste categorie, hoewel hun muziek je ook dikwijls weet te emotioneren. Op deze nieuwe worp brengen ze een complexe, rijk gedetailleerde en haast hallucinante mix van elektronica, veldopnames, psychedelica, experimentele muziek en robuuste beats. Het valt met geen pen te beschrijven wat ze hier neerzetten. Het is duister, spannend, soms angstaanjagend, paranoïde, intens en ontzettend biologerend. Je kunt je eigenlijk enkel laven aan hun creatieve en pure vondsten en gewoon je mee laten voeren in de gitzwarte, vervaarlijk klinkende draaikolk van geluid. Ze gaan elke categorie te buiten en zorgen voor een hoop innovatief vermaak en verstrooiing. Na de eerste drie, zware nummers krijg je in “Modern Witchcraft” even wat meer lucht, mede door de prettige zang van Amber. Daarna vervolgen ze hun surrealistische trip weer, waarbij muziek en non-muziek elkaar fraai afwisselen. Ook zij zouden net als Kine niet misstaan in een David Lynch productie. Voor de rest nemen ze een geheel eigen plek in tussen Faust, Volcano The Bear, Test Dept, Philippe Petit, Black Lung, Human Greed, Negativland, Savage Republic en Amon Duul. Voor de beluistering van dit album moet je eigenlijk alles los laten en niet op zoek gaan naar herkenningspunten, maar je vooral laten leiden door de muziek zelf die voor geen gat te vangen is. PAS staat gewoon voor Perfect Adventurous Sounds en dat weten ze op alle fronten waar te maken. Geen muziek met kop en staart, maar een spontane reis naar onbekende bestemming. Niet per se om je te pleasen, maar meer om je een ervaring rijker te maken, je uit te dagen en te prikkelen. Een sublieme luisterervaring is de beloning. PAS Musique is een unicum in de hedendaagse muziek en levert de broodnodige afwisseling, die je hongerig maakt.
door Jan Willem Broek