Het is alweer even januari. Ik eet zonet de laatste koude oliebol op. De Jip-en-Janneke-champagne is er ook doorheen. Het aantal luisteraars van Radio 2 halveert met de dag. Het perfecte moment om even terug te blikken op 2011.
Het jaar waarin Amy en Steve overleden, en Kim Jong-Il geheel volgens de profetie transformeerde in een vuurspuwende draak en zijn rechtmatige plek innam aan de sterrenhemel. Het jaar ook waarin de Arabische wereld een paar giant steps vooruit zette, en de Westerse een pas op de plaats moest maken. En het jaar waarin tien dolgelukkige muzikale acts een plek veroverden in mijn jaarlijstje.
(Thijs Zilverberg)
10. Marissa Nadler – Marissa Nadler
Eén van de vele epicentra van mijn muzieksmaak balanceert op een dunne lijn tussen indierock en americana. Een iets te prominent accent uit de Southern States en ik haak af. Als alle gitaren worden omgewisseld tot halfgestemde banjo's, hetzelfde verhaal. Maar een paar keer per jaar weet iemand het perfecte geluid te benaderen. Zo ook Marissa Nadler, of haar producer, op haar titelloze vijfde album. Precies genoeg pedal steel en ukelele, en altijd in dienst van Het Liedje. Bonuspunten voor 'The Sun Always Reminds Me Of You', het schoolvoorbeeld van zo'n Liedje.
9. Bill Callahan – Apocalypse
Niet dat The Artist Formerly Known As Smog ooit weg is geweest, maar wel in mijn belevingswereld. Maar wat een herintroductie. Een stem met een diepte waarop Cash jaloers zou zijn. En dat gecombineerd met liedjes met meer dan drie standaardakkoorden. Bonuspunten voor dik twintig jaar na je eerste album nog steeds weten te boeien op je veertiende.
8. The Weeknd – House of Balloons
Je kan het op alle mogelijke manieren proberen te verhullen. Met een slick R&B-jasje. Matching Tumblr vol geïnstagramde scenefoto's. Een coole artiestennaam met een spelfout erin. Door adelbrieven van hiphopkoning Drake. Maar ik herken een melancholische indie-singer/songwriter als ik er een hoor. Abel Tesfaye uit Toronto is er eentje, ook al noemt hij zich The Weeknd. Bonuspunten voor het sampelen van Beach House.
7. Yuck – Yuck
Ooit scoorde Nada Surf een bescheiden hitje met 'Popular', van hun debuutalbum. Hun moeilijke tweede 'The Proximity Effect' werd wereldwijd genegeerd als meesterwerk, ondanks de ideale mix van rockgeweld en subtiele melodie. Een uitzonderlijke combinatie, zo leert de muziekgeschiedenis (volgens ondergetekende). Begin deze eeuw was er het onvolprezen My Vitriol. Anno 2011 heeft Yuck het stokje overgenomen. Neem daarbij de stem van Daniel Blumberg aan toe, constant met het valse aan het flirten, en ik ben fan. Bonuspunten voor het jaren-negentigste-gitaargeluid van 2011.
6. A Hawk And A Hacksaw – Cervantine
Iedere jaarwisseling is het langer geleden dat het beste album ooit verscheen, In The Aeroplane Over The Sea van Neutral Milk Hotel. Maar iedere jaarwisseling komt ook het alle verwachtingen overtreffende comebackalbum van de band rond zanger/genie Jeff Mangum dichterbij. Tenzij die er nooit zal komen, dan niet natuurlijk. Hoe dan ook, in de tussentijd kunnen collega-bandleden en hardcore-fans zich nog steeds vermaken met spinoffs als A Hawk And A Hacksaw. Jeremy Barnes, voormalig drummer van NMH (en Beirut), neemt je mee op een reis om de wereld in veertig minuten. Bonuspunten voor de mariachi-toeters.
5. Fleet Foxes – Helplessness Blues
Wat nou moeilijke tweede? Deze sequel is nog een laagje dieper dan het al geweldige debuutalbum uit 2008. Niet alleen bevestiging, groei. Bonuspunten voor de mooiste uithaal van het jaar in de Lion-King-meets-Les-Triplettes-de-Belleville-videoclip van 'The Shrine / An Argument' hieronder.
4. Ski Leraar Bruin Money Gang – Ski Or Die
Het lelijke eendje in deze lijst. Heeft niks met Amerikaanse indie te maken. Desalniettemin verreweg mijn meest gedraaide plaat van 2011. Vooral in aanloop naar of tijdens activiteiten, realiseer ik me. Tijdens het schoonmaken. In de auto om alvast in de stemming te komen voor een uitwedstrijd in de laagste divisie van het zaterdagvoetbal. Als soundtrack bij het hardlopen, precies lang genoeg voor een rondje langs de parken Erasmus, Rembrandt en Vondel. Hij is trouwens nog steeds gratis te downloaden via slbmg.com. Bonuspunten voor de manier waarop 'Leer Om Te Skiën' overfade in 'Money'.
3. Nicole Atkins – Mondo Amore
De derde artiest alweer in deze lijst zonder alias. Ongetwijfeld een persoonlijk record. Ik ben altijd wat huiverig voor singer/songwriters die onder hun eigen naam optreden, en helemaal bij zangeressen. Ilse de Lange maakt meer kapot dan je lief is. Nicole Atkins brengt me in één klap zes stappen dichter bij genezing. Moet ik het inkoppertje nog maken dat ze een geweldig mooie stem heeft en dat combineert met een uitstekend gevoel voor melodie? Bonuspunten voor 'War Is Hell', het allermooiste liedje van de afgelopen twaalf maanden. Helaas is daar nog geen video van, maar onderstaand nummer mag er ook wezen.
2. Deep Dark Woods – The Place I Left Behind
Ik raak een beetje door mijn superlatieven heen, zeker op het twangy-indiebandjes-vlak. Zonde, want dit is voor mij de ontdekking van het afgelopen jaar. Gelukkig heb ik niet de illusie dat iemand op dit punt nog de tekst leest alvorens het filmpje aan te klikken, als er al zover naar beneden is gescrold. Dertien songs, evenzoveel keer raak. Ik wilde schrijven: verplichte kost voor iedereen die alt.country/americana een warm hart toedraagt. Beter is: verplichte kost voor iedereen met een werkend stel oren. Bonuspunten voor het percentage driekwartsballades. Dat ligt hoog, dus.
1. Fountains of Wayne – Sky Full of Holes
Misschien een beetje een oeuvreprijs, deze eerste plaats. Maar daarom niet minder verdiend. Zelfde verhaal als de nummer twee in deze lijst eigenlijk. Alle dertien goed. Stuk voor stuk beter dan dat ene hitje, maar met dezelfde tekstuele spitsvondigheid. Een terugkeer naar de topvorm die de band in het midden van de jaren negentig had, maar dan (hoe kan het ook anders twee decennia verder) een stuk volwassener. Een tempo-tje trager, een wat breder pallet aan akkoorden. Echte songwriter-songs. Bonuspunten voor het schrijven van een roadsong met de titel 'A Road Song', en ermee wegkomen.