Wij gaan er even tussenuit, voor kerstdingen, oliebollen, vuurwerk en dergelijke, dus dit zijn onze laatste lijstjes van dit jaar uit het:
SCHADUWKABINET
We luisterden naar: Luca D’Alberto, Biosphere (2x), Matti Bye, Eminem, Girlpool, Martyn Heyne, N*E*R*D, Angel Olsen, Alan Purves, Bill Seaman, Richard Skelton, Visionary Hours, Yellow6 (2x), Martin Nonstatic en Angel Olsen.
Bedankt voor eenieder die ons gesteund, gelezen en van commentaar voorzien heeft. We wensen jullie allen goede feestdagen en een gelukkig en muzikaal 2018! De komende tijd zal een aantal van ons hier hun jaarlijstjes presenteren, ter leering ende vermaeck.
Jan Willem
Luca D’Alberto – Endless (cd, 7K!/ !K7)
Het fijne !K7 label is het meer klassiek gerichte sublabel 7K! gestart. Ik heb de start ervan niet helemaal meegemaakt en stap in bij Hior Chronik. De eerst release op dit zusterlabel is namelijk de cd Endless van de Italiaanse componist, arrangeur en multi-instrumentalist Luca D’Alberto. Hierop laat hij in ruim 38 minuten 9 composities het licht zien. De muziek zit in de neoklassieke hoek, waarbij D’Alberto zowel piano- als strijkmuziek ten gehore brengt. Daarbij brengt hij mininal music-achtige stukken die wel associaties oproepen met Philip Glass, maar ook uiterst intieme verstilde muziek die eerder richting Nils Frahm, Stefano Guzzetti en Joep Beving koersen. Het merendeel is gehuld in een zekere droefgeestig filmische sfeer, waardoor de muziek tot de verbeelding weet te spreken en je niet onberoerd laat.
Biosphere – Compilation 1991-2004 (2cd, Biophon Records)
Biosphere – Shengzhou (2cd, Biophon Records)
Ik weet bijna niet hoe lang ik de Noorse elektronische muzikant Geir Jenssen al volg. Volgens mij is het begonnen met Bel Canto, maar het kan evengoed zijn dat ik ergens begin jaren 90 ook al bij Biosphere ben ingestapt. Later volgen ook nog de projecten The Fires Of Ork en Time Probe en de samenwerkingsverbanden als Biosphere met Deathprod en The Higher Intelligence Agency. Door de jaren heen nemen de beats af en focust hij zich meer op bijzondere isolationistische ambient, al ligt niets vast getuige zijn Departed Glories (2016), die geheel uit stemflarden bestaat. Een grootmeester om U tegen te zeggen. Nu verschijnt de dubbel cd Compilation 1991-2004, hetgeen geen “best of” is, maar een verzameling van tracks, die op diverse compilaties zijn uitgebracht. Digitaal is deze overigens al in 2012 verschenen. Maar liefst 15 nummers van samen bijna 99 minuten worden hier samengebundeld. Qua muziek is het een dwarsdoorsnede van wat je van Biosphere kent, maar het zijn bepaald geen liflafjes. Een hele fijne aanvulling voor de fans!
Parallel hieraan brengt hij ook een heruitgave van zijn schitterende album Shengzou (2002) uit. De man jaagt je nogal eens op kosten met zijn heruitgaven, waar iedere keer een extra cd bijzit die ook gewoon de moeite waard is. Zo heb ik al 3 eerdere oude, geremasterde albums opnieuw aangeschaft om het toegevoegde materiaal te bemachtigen. Nu zit er als extra schijf The Samphire Tower bij, die hij ooit heeft gemaakt in opdracht voor het gelijknamige door Jony Easterby en Pippa Taylor ontworpen gebouw in Kent. Hij heeft hiervoor 9 composities gecreëerd, die voor een goede 28 minuten aan bonusmateriaal bieden. Het is allemaal behoorlijk verstild, isolationistisch en abstract maar tevens verschrikkelijk mooi en diepgravend. Waar sommige heruitgaven zich beperken tot het toevoegen van demo’s en live opnames, waar je dikwijls niet bij bent geweest, biedt Jenssen keer op keer waar voor je geld. Ook hier geldt dat de fans echt iets van toegevoegde waarde krijgen.
Matti Bye – Superswede (cd, Rotor / Konkurrent)
Vier weken geleden recenseerde ik al de prachtig nieuwe negende album This Forgotten Land van de Zweedse componist/pianist Matti Bye (1966), die trouwens de zoon is van actrice Birgitta Andersson. Zijn muziek zit meestal ergens in de neoklassieke hoek, maar hij mixt dat geregeld met folk, rock en Americana, zijn andere projecten als Hydras Dream (met Anna Von Hausswolff), Maailma (met Lau Nau) en Walrus buiten beschouwing gelaten. Hij is nu alweer terug met de cd Superswede. Het is de soundtrack bij de gelijknamige film van Henrik Jansson-Schweitzer over de legendarische coureur Ronnie Peterson, die in 1978 op 34-jarige leeftijd bij een crash op het circuit van Milaan om het leven kwam. De muziek op deze soundtrack is dan ook alles behalve vrolijk; zelfs de track “Happy Days” barst van de melancholie. De 16 stukken worden naast Bye (piano, klokkenspel, celesta) uitgevoerd door muzikanten op cello (2x), viool (2x), altviool en Moog Taurus. Dat levert prachtig bij de strot grijpende neoklassieke muziek op, die ook zonder de beelden huizenhoog overeind blijft.
Eminem – Revival (cd, Aftermath/ Interscope/ Shady Records)
Hoewel ik doorgaans een Eminem album gewoon in mijn eigen “guilty pleasure”-hoekje laat landen, wil ik deze nieuwe cd Revival toch eens daarbuiten bespreken. Hij werkt hier samen met Beyoncé, Phresher, Ed Sheeran, Alicia Keys, X Ambassadors, Skylar Grey, Kehlani en Pink, maar dat levert bepaald geen sexy popalbum op, veeleer een duidelijk statement. Zelfs niet met klasbakken van producers als Dr. Dre en Rick Rubin. Nee, net als Living Colour en Body Count eerder dit jaar, is hij boos op de VS. En maak je borst maar nat voor het Ministry album van volgend jaar! Meer dan ooit heeft Eminem een boodschap, die met name gaat over de misstanden tegen de donkere bevolking van Amerika, hetzij door racisten of het politiegeweld; hoewel dat niet perse los van elkaar staat. Dat levert geen meezingers op, maar oprechte verontwaardiging, die hij vangt in zijn bekende hip hop. Wat je ook van deze “wigger” vindt, de man heeft een terechte boodschap hier en dat maakt dit album misschien wel tot zijn meest ertoe doende. In “Remind Me” maakt hij ook nog een erg leuke herbewerking van Joan Jett’s “I Love Rock ‘N Roll” en later verwerkt hij ook op leuke wijze een sample van “Zombie” van The Cranberries. Dat wilde ik dan toch even kwijt. Black lives matter! En muzikaal gezien is het gewoon ook dik in orde in deze 19 tracks van bij elkaar ruim 77 minuten.
Girlpool – Powerplant (cd, Anti-)
Zangeres/bassiste Harmony Tividad en zangeres/gitariste Cleo Tucker vormen samen de groep Girlpool, waarmee ze in 2015 het debuut Before The World Was Big hebben afgeleverd. Opvallend is dan al hun harmonieuze maar pakkend stekelige samenzang. De muziek doet daar op een lo-fi manier aan Pinback denken. Nu keren ze terug met Powerplant, die op alle fronten het debuut voorbij gaat. De zang komt nog beter uit de verf, de gitaarpartijen zijn hier heerlijk gruizig en de bas zorgt voor een fijne jaren 90 ondergrond. Daarbij krijgen ze prima rugdekking op drums. Ze brengen 12 sterke songs, maar zijn daar wel na ruim 28 al mee klaar. En dat had best langer mogen duren, want dit is verslavend lekker. Denk aan een snoepmix van That Dog, Liz Phair, Lush, Belly Cake Like en door de baspartijen ook Pinback. Met zulke referenties kan je prima voor de dag komen.
Martyn Heyne – Electric Intervals (cd, 7K!/ !K7)
Een artiest die ook eerder dit jaar op het bovengenoemde 7K! label een album uitbrengt, is de in Berlijn gevestigde componist Martyn Heyne, die opgeleid is aan conservatorium van Amsterdam. Hij houdt er ook zijn eigen de Lichte Studio op na, waar onder meer artiesten als Hecq, Peter Broderick, Lubomyr Melnyk, Orcas, B/B/S/, The National en Efterklang muziek hebben opgenomen. Zelf maakt deze componist ook deel uit van de liveband van het Deense Efterklang. Op deze nieuwe imprint van !K7 brengt hij zijn album Electric Intervals uit. Hij brengt stukken op gitaar en piano, maar benadert deze steeds weer anders. Dat kan gaan om microfoongebruik, een instrument anders dan regulier inzetten, bijzondere ritmes in te zetten of soms gewoon spontaan een improvisatie op te nemen. Over alles denkt hij goed na, waardoor sommige nummers wel 6 maanden tijd nodig hebben gehad, maar andere spontaan op een ochtend zijn ontstaan. Dat levert 9 tracks op, die helder en ogenschijnlijk eenvoudig klinken. Al tijdens het luisteren hoor je hoe subtiel hij alle details door elkaar verweeft. Daarbij eindigt hij ergens tussen Dustin O’Halloran, Dif Juz, The Durutti Column en Yellow6. Zoiets dan. Veel belangrijker is dat heel erg mooi is en je tot het einde in de houdgreep neemt.
N*E*R*D – No_One Ever Really Dies (cd, Columbia)
Het heeft een jaar of zeven geduurd, maar daar is dan eindelijk een nieuwe N*E*R*D wat vooral het project van Pharell Williams is geworden. Maar zoals de titel al aangeeft No_One Ever Really Dies. En je hoort wel al die goede verhalen over Kendrick Lamar, maar die doet hier gewoon ook mee als gast in twee songs. Zijn stem gedijt prima op de vlotte beats van Pharell, die er een heerlijk pakkend en uptempo geheel van heeft gesmeed. Naast Lamar zijn ook Rihanna, Gucci Mane, Wale, Future, André 3000, M.I.A. en Ed Sheeran te horen. Hoewel ik niet perse fan ben van alle deelnemers weet Pharell ze fraai in te passen in zijn creaties, waar futuristische en uiterst speelse elektronica plus jazzy elementen in hip hop worden ingebed. De muziek brengt een hoop energie, waarbij je niet bepaald stil bij blijft zitten. Maar nergens wordt het een dolle boel, daarvoor zit het te strak in elkaar. Een sterke terugkeer van één van de vele merknamen van Pharell.
Angel Olsen – Phases (cd, Jajaguwar / Konkurrent)
De inmiddles 30-jarige Amerikaanse singer-songwriter Angel Olsen laat al vanaf 2010 van zich horen en draagt daarnaast haar steentje bij The Cairo Gang van Bonnie ‘Prince’ Billy. Eerst met een nogal rauw geluid, dat door de jaren heen iets meer gepolijst raakt maar zeker niet minder melancholisch of diepgaand. Het is een verfijnde mix van dark folk, altcountry, singer-songwritermuziek en rock, die gesteund wordt door haar doorleefde zang. Door de jaren heen heeft ze ook menig single dan wel mini album uitgebracht, die bepaald niet onderdoen voor haar reguliere werk. Deze zijn verzameld op Phases. Twaalf sterke tracks, die zich minder goed zouden wentelen op haar albums en toch helemaal Angel Olsen zijn. Tot mijn grote verbazing en spijt ontbreekt haar prachtige 6 nummers tellende debuut 12” Stange Cacti uit 2010. Het zal wel een kort lontje bij het label daar zijn, want deze had hier gewoonweg niet mogen ontbreken. Los van dit smetje is dit echt een fijne aanvulling voor de fan!
Alan Purves – Hide+Squeak (cd, Brokken Records / ToonDist)
Een groep die ik uit de grond van mijn hart nog wel eens mis is het Nederlandse Palinckx met hun innovatieve geluid doordrenkt met speelplezier. Daar hoor ik ook voor het eerst van de Schotse componist en percussionist Alan “Gunga” Purves, waarbij het muzikale avontuur door de aderen lijkt te stromen. Later kom ik hem ook wel tegen bij de Two Al’s en Sean Bergin’s New Mob. Al heeft deze klasbak veel meer uitgebracht, maar ook ik ken niet alles. Hij heeft niets met computers, maar des te meer met percussie-instrumenten, zij het dat dit een ruim begrip is in zijn muzikale wereld. Op zijn nieuwste cd Hide+Squeak zijn het naast klassieke als drums, tamboerijn en de handen ook Afrikaanse instrumenten (balafon, kalimba) en tevens koekenpannen, wijnflessen en allerhande speelgoed die eraan moeten geloven. Als hij er maar een ritme mee kan produceren. Dat levert in dit geval 14 geweldige tracks op, waar de muzikaliteit maar ook de speelsheid vanaf spat. Het weet de luisteraar ook eenvoudig mee te nemen op een reis die door onconventionele klanklandschappen vanuit de hele wereld. Liefhebbers van onder meer Pierre Bastien en Pascal Comelade doen er goed aan dit tijdloze en grenzeloze geheel eens te beluisteren.
Bill Seaman – The Epiphanies (cd, Fluid Audio)
Als je uiterst subtiele muziek wilt horen, kan je gerust bij de componist en muzikant Bill Seaman aankloppen. Of dat nu onder zijn eigen naam is of met Craig Tattersall (Hood, The Boats) of The Humble Bee & Players, alles is van een verfijnde, veelal verstilde pracht. Hoewel je, als je hem ziet, ook niet raar op zou kijken als hij een slagerij bestiert. Op het innovatieve Fluid Audio label met oog voor design brengt hij nu zijn nieuwste cd The Epiphanies uit. Naast de batterij aan instrumenten die hijzelf brengt (piano, mellotron, samples, ebow, synthesizer) wordt hij geholpen door een vijftal gasten, waaronder Tattersall, op contrabas, bas, synthesizerbas, trompet, kornet, vleugelhoorn, hoorn, viool en gitaar plus een strijkkwartet. Diverse instrumentaties halen ze overigens uit de zogenaamde geluidsbanken. Ondanks al deze inbreng, is het geluid weliswaar rijk gedetailleerd maar weer zeer subtiel. De nachtelijke, licht mysterieuze atmosfeer weet je al snel te grijpen. De muziek is daarbij een soort ontmoetingsplek van ambient, pianomuziek, jazz en neoklassiek. Voor liefhebbers van The Boats, Ludovico Einaudi en Olan Mill. Samen met de wederom verbluffende artwork van labelbaas Daniel Crossley is dit in alle opzichten een beauty geworden.
Richard Skelton – Towards A Frontier (cd, Corbel Stone Press)
Deze Britse muzikant brengt naast solowerk ook albums uit als A Broken Consort, Carousell, Heidika, Clouwbeck, Riftmusic, Harlassen en *AR, al dan niet in eigen beheer uitgegeven. De laatste paar jaren heeft hij vooral van zich laten horen als The Inward Circles. Maar wat hij ook maakt, hij beweegt zich altijd ergens tussen drones, ambient, neoklassiek en experimentele muziek. De basis voor zijn muziek wordt in feite gelegd door de dood van zijn vrouw in 2004. Skelton gebruikt zijn muziek als verwerkingsproces voor die tragedie. Het is dan ook niet verwonderlijk dat deze muziek, die hij meestal met gitaar en viool creëert, eigenlijk zonder uitzondering zeer droefgeestig is. Tevens levert dat ook helende en bovenal wonderschone muziek. Hij is nu onder zijn eigen naam terug met Towards A Frontier, waarbij ik in iTunes eerst moet kiezen of het dit album betreft of S & M van Metallica. As if, maar kennelijk zijn ze even lang, met dat verschil dat Skelton wel mooie muziek brengt en slechts één langgerekte compositie van ruim 66 minuten. Zeker met de koptelefoon op, neemt hij je volledig weg uit de realiteit naar desolate, besneeuwde landschappen. En dan lees ik dat hij zich heeft laten inspireren door zijn verblijf in IJsland. Dat klopt dan aardig. Zijn intense muziek die ergens tussen ambient, neoklassiek en drones inzit weet je genadeloos aan de grond te nagelen. Liefhebbers van Rafael Anton Irisarri, Jóhann Jóhannsson, Gas, Fennesz en Olan Mill zullen hier ook hun hart aan kunnen ophalen. Wat een adembenemende beauty!
Visionary Hours – Beyond The White (cd, Preserved Sound)
Visionary Hours is sinds 2011 al het project van Hayden Berry, die er tevens het innovatieve prachtlabel Preserved Sound op nahoudt. Met Visionary Hours brengt hij altijd iets bijzonders dat tussen folk, ambient en neoklassiek inzit. Ik heb niet het idee dat dit per se vast staat en deels ook afhankelijk is van de gasten die meedoen. Voor zijn vierde album Beyond The White werkt Hayden Berry (gitaar, e-bow, klarinet, cimbalen) samen met een waar leger aan gasten. Pianist Bruno Sanfilippo, celliste Adriana Maria Kafel (Grace Beneath The Pines), Richard Youngs op citer, Western Skies Motel op orgel en met noises, fluitiste Isnaj Dui, Adrian Lane op psalterium, viool en citer, Trigg & Gusset op fender Rhodes en saxofoon, Richard Formby (Dakota Suite, The Jazz Butcher) met tapes, The Sly And The Unseen op harmonium en meer leveren hier allemaal hun bijdrage. Dat zorgt voor de rijkst gedetailleerde Visionary Hours release tot nu toe. De ene keer levert dat behoorlijk luide en op andere momenten juist uiterst verstilde stukken op. Het is de meest extroverte release van deze groep, zonder dat er maar iets aan schoonheid wordt ingeleverd. Daarmee bedienen ze denk ik liefhebbers van Orla Wren, Stars Of The Lid, Caught In The Wake Forever en Celer op hun wenken, zij het dat ze hier een compleet unicum bieden.
Yellow6 – Merry6mas2017: Running To The Red (cd, Silber Records)
Yellow6 – Live At Iklectik 12 October 2017 (cd, Yellow6)
Gelukkig bestaan er rond kerst goede tradities. Sinds 1999 is dat ook het geval met de “Merry6mas”-serie van Yellow6. Jon Attwood brengt hierop met zijn project doorgaans outtakes, live opnames, andere versies van nummers dan wel exclusief nieuw werk. Zijn meeste werk is behoorlijk intiem, introvert en melancholisch en zetelt ergens tussen gitaarambient en postrock. Daar wijkt hij met zijn 19de editie (en 20ste als je de bonus van de serie meerekent) van deze serie, getiteld Merry6mas2017: Running To The Red, ook niet heel erg vanaf. Het is bij vlagen wel wat extroverter. Je krijgt in ruim 77 minuten maar liefst 13 tracks, die eerder het daglicht niet hebben gezien en die zoals altijd gewoon van hoogwaardige kwaliteit zijn. Hij brengt hier een fraaie mix van gitaarambient, drones, minimale post-rock en shoegaze. Liefhebbers van Labradford, aMute, Dirk Serries, Below The Sea en Roy Montgomery doen er goed aan dit ook eens tot zich te nemen.
Hoewel de kreet wellicht iets te vroeg valt voor de tijd van het jaar, krijg je als klap op de vuurpijl, als vroege besteller er nog een extra cd erbij. Deze cd, Live At Iklectik 12 October 2017, die live in Londen is opgenomen, is in een editie van 100 exemplaren verschenen. Zoals bekend speelt Yellow6 live veelal meer op improvisatorische wijze zijn muziek, wat deels komt omdat hij het allemaal uit zijn hoofd doet. Hij brengt hier 4 tracks met een totale lengte van 37 minuten. Doordat ze live en zo direct zijn, weet de muziek je sneller dan ooit weg te laten dromen. Met de gemiddelde tijd van ongeveer 9 minuten neemt hij hier ook goed de tijd om de stukken op te bouwen. Dat maakt ook achteraf op deze cd diepe indruk. Een prachtige bonus op zijn kerstalbum, waarvoor trouwens ook al een schitterend regulier werk aan vooraf ging. Maar daarover later meer 😉
Mathijs
Martin Nonstatic – Ligand (Ultimae)
Een ligand is een molecuul of een ion dat een vrij elektronenpaar heeft, dat gebruikt kan worden om een binding te vormen met een metaal of een metaalion. Aldus de eerste zin die op wikipedia te vinden is over het de uitleg wat een “ligand” is. In hoeverre deze uitleg wat te maken heeft met de muziek die Martin van Rossum op ons loslaat op zijn album Ligand laat ik in het midden. Als ik de tekening zie van het molecuul ziek ik wel een link naar de hoes van het album waarop een foto te zien is van een blad of een bloem die is afgestorven op de vezels na en dat ziet er uit als een organische tekening van een molecuul. Wel weer een mooi artwork bij deze release van Ultimae zoals bij de meeste releases van dit Franse label.
Nu dan naar de muziek van “van Rossum”: een ritmische reis door een wijds universum van subtiele klanken en dubby clicks en cuts. Mij doet het in eerste instantie denken aan de sound van bijvoorbeeld The Higher Inteligence Agency en het album Ninetynine van Haujob. Veel ambient is behoorlijk vol en dichte gekit met geluid, wel met de nodige dynamiek en rust punten, maar er is altijd wel geluid, hier niet hier vallen een rust momenten te vinden en soms zelfs kale ritmische pasages. Ik kende de muziek van “van Rossum” al langer en hij heeft echt wel een eigen sound gecreeerd. De melodieen worden vaak door bas-achtige sounds gecreerd, daarom lijkt het ook zo ritmisch deze muziek, maar het blijft wel ambient. Ambient die je met je hoofd doet meedeinen. Ook typerend is het subtiele gebruik van distortion, dit geeft de muziek een heel organisch karakter. De geluiden krijgen alle ruimte in de productie waardoor er een heel luchtig geheel ontstaat, het gebruik van echo en reverb draagt hier ook aan bij. Ik waan me bij beluistering vliegend over ijslandschappen en afdalen in diepe kloven tussen het ijs. Het werken en kraken van het eeuwige ijs vormt het ritme waarop ik voortzweef hoogboven een uitgestrekt wit landschap, tussen met sneeuwbedekte bergen en door onmetelijk diepe kloven in het ijs.
Dit is een ideale lees of studeer plaat, maar ook eentje voor met je ogen dicht en een koptelefoon op je oren. De gelaagde muziek pakt je mee als je het op je in laat werken, maar zorgt ook voor een aangename achtergrond bij allerhande activiteiten. Geniet er van…
Sietse
Angel Olsen – Phases (Jagjaguwar)
Zo magisch als haar eerste EP Strange Cacti is het niet meer, en ook ben ik minder enthousiast hier ingesprongen dan met haar drie albums, toch blijft het werk van Angel Olsen intrigeren. Op Phases is het vooral erg leuk om langs vrijwel haar volledige carrière te gaan met outtakes, b-kantjes en andere moeilijke verkrijgbare nummers.
Voor mij is deze plaat vooral erg interessant vanwege het nummer California dat eerder alleen op 7″ was uitgekomen welke zeer snel was uitverkocht. Dit nummer is sinds ik dat live hoorde een van mijn favoriete nummers van Angel Olsen en dus erg fijn om nu eindelijk in de collectie te hebben. Toch mogen ook de andere nummers er zijn, zoals het lekker Sweet Dreams waarin een heerlijke jaren 60 vibe terug te horen is die we ook van haar drie albums (een nummer dat tevens met California op de 7″ stond).
Voor mensen die nieuw zijn met het werk van Angels Olsen is dit een zeer leuke uitgave. Het enige dat echt mist is de opnames uit de periode van Strange Cacti en dat is wel jammer want dat blijft toch het mooiste werk.