Minstens zo schimmig als het reilen en zeilen van het Europees Parlement, maar veel leuker zijn onze lijstjes uit het:
SCHADUWKABINET
We luisterden naar: Dave, Jesca Hoop, Lingua Ignota, Madonnatron, Kali Malone, New Order, Petrels, Max Richter en Various Artists – The Godfather Of Odd: A Hardy Fox Tribute.
Jan Willem
Dave – Psychodrama (cd, Neighbourhood Recordings)
Ik word pas even fijn gewezen op het eerder dit jaar verschenen debuut Psychodrama van de Britse rapper Dave. Goede tip van diens naamgenoot DS. Dave is de artiestennaam van David Orobosa Omoregie, die zich ook wel Santan Dave noemt, hetgeen wellicht een handiger alias was geweest gezien de vele andere Dave’s. Maar enfin, dat doet niets af aan de muziek. Het album is als een soort therapiesessie opgebouwd, waarbij hij zoals dat hoort in deze zijn hart lucht. Op pakkende en bovenal openhartige wijze laat Dave horen wat hem dwarszit. Onder meer het toenemende racisme en überhaupt harder moeten knokken als zwarte man in de huidige maatschappij komen aan de orde. Maar ook ongewenste zwangerschap en het feit dat zijn broer vastzit voor betrokkenheid bij een moord, waardoor hij één van de mensen waar hij tegenop keek kwijt is. Echt een confronterend open boek, dat ook in sterke hip hop wordt verpakt, aangevuld met fraaie piano- en strijkpartijen. Daarbij vindt hij ook een stel sterke producers aan zijn zij. De muziek doet me soms wel wat aan DJ Shadow denken, terwijl de rest eerder richting Stormzy en Xxxtentacion gaan. Hip hop, die op een meer gevoelige, emotionele manier gebracht wordt maar daardoor juist kracht uitstraalt. Het is bepaald geen glad of gemakkelijk geheel geworden. De hoogtepunten voor mij zijn toch wel het prachtige “Black” en met name het 11 minuten durende nummer “Lesley”. Maar ook de rest is van een ongekend hoog niveau. Groots!
Jesca Hoop – Stonechild (cd, Memphis Industries)
De Amerikaanse singer-songwriter Jesca Hoop draait al een goede 15 jaar mee in de muziekscene, zowel met haar eigen albums als met gastbijdragen bij Shearwater, Andrew Bird, Guy Garvey, Peter Gabriel, Stewart Copeland en Elbow. Ze krijgt meer verdiende aandacht nadat ze met Sam Beam (Iron & Wine) het voortreffelijke album Love Letter For Fire (2016) maakt. Haar klasse wordt nog maar eens onderstreept op haar vierde solowerk Memories Are Now uit 2017. Daarop mag ze rekenen op steun van uitstekende gasten, waaronder Rob Moose en Fiona Apple. Met haar prachtig bitterzoete stemgeluid, sobere muzikale omlijsting en sterke teksten weet ze een fraaie las te maken tussen schoonheid en diepgang. Saillant detail is dat Hoop ooit de oppas is geweest van de kinderen van Tom Waits. Nu is ze terug met Stonechild, dat ze zelf omschrijft als haar “mededogenproject”. Ze werkt hierop samen met producer John Parish, die ook een deel van de instrumenten voor zijn rekening neemt. Daarnaast zijn dat onder meer Kate Stables, de groep Lucius, Jim Barr, Jeremy Hogg en Rozi Plain. Opvallend is de meer melancholische aanpak en de dikwijls opduikende meerstemmige zang, waarbij de gasten een rol spelen. Doordat alles ook vereenvoudigd is, maakt dat je meer doordringt tot de essentie van de subtiele songs. Haar bitterzoete etherische zang en gitaargetokkel zijn nog altijd aanwezig, maar deze delen veel rakere en directere klappen uit. Voor de liefhebbers van Emily Jane White, Laura Marling, PJ Harvey, Nancy Elizabeth, Marissa Nadler, Sandy Denny, Faun Fables en Lisa Germano. Een majestueus, menselijk en machtig mooi album.
Lingua Ignota – Caligula (cd, Profound Lore / Rarely Unable)
Lingua Ignota, hetgeen “onbekende taal betekent” en die komt van de Duitse mysticus Hildegard Von Bingen, is een project van uitersten. Dat blijkt al uit het voorgaande in eigen beheer uitgegeven album All Bitches Die uit 2017, dat in 2018 een volwaardige release krijgt op het fijne Profound Lore Label. Een album dat zowel elementen uit de black metal, industrial en experimentele muziek bevat als uit de liturgische en sacrale muziek. En dat gaat van serene stukken met etherische zang tot haast demonische met evenzo geschreeuw. Fysieke muziek met een ongekende intensiteit. Dat alles is ontsproten uit het brein van de Amerikaanse Kristin Hayter, die niet alleen een klassiek geschoolde vocalist, maar ook een interdisciplinaire kunstenaar, componist en performer is. Daarnaast is ze ook nog eens gepromoveerd aan de universiteit in digitale taal. Op haar nieuwe cd Caligula, die verwijst naar de Romeinse tirannieke leider, gaat ze daar in op nog extremere wijze mee verder; ook tekstueel. Op ongeëvenaarde wijze gaat ze van het ene uiterste naar het andere. Mooi en intens in de rustieke stukken, die soms ook wat Europese folklore lijken te omvatten, en overrompelend, verpletterend en soms gewoonweg angstaanjagend in de harde, rauwe delen. Van hemelse pracht tot helse kakofonie en van etherische tot satanische zang. Daarbij komen thema’s als zinloos geweld, wraak, rouw, woede en verdriet aan de orde. Naast de uiterst gevarieerde zang- en schreeuwpartijen neemt ze elektronica, piano en nog wat andere instrumenten voor haar rekening. Daarbij laat ze minder industriële elementen horen en koerst ze meer richting haar live optredens. Ze kan rekenen op steun van gasten drums, viool, cello en zang. Deze zijn afkomstig uit groepen als The Body, The Rita, Uniform, Full Of Hell, Crackle Car, Visibilities en Wood & Metal. Hoewel dit alle kanten uitgaat doen fans van onder meer The Body, Bell Witch, Swans, Chelsea Wolfe, Soap&Skin, Myrkur en Miranda Sex Garden er goed aan dit eens tot zich te nemen. Wat een krachtig en uniek prachtalbum.
Madonnatron – Musica Alla Puttanesca (cd, Trashmouth)
Madonnatron is sinds 2017 een feministisch collectief uit London, dat ook nog eens bestaat uit enkel 4 dames. Ze brengen een zeer eigenzinnig geluid naar buiten, dat ergens tussen post-punk, krautrock, new wave, gothic, psychedelische rock en shoegaze uitkomt. De invloeden komen dan ook van Can, Joy Division, Iggy & The Stooges, The Velvet Underground, Nick Cave, PJ Harvey, Kate Bush, Rod Stewart, The Pointer Sisters, Drone en Raga muziek. Behoorlijk breed, maar dat hoor je ook wel terug in de muziek. Nu zijn Stefania (gitaar, zang), Charlie (bas, zang), Beth (drums, zang) en Joanie (keyboard, gitaar, zang) terug met hun tweede album Musica Alla Puttanesca. Daarop brengen ze weer hun bijzondere mix aan stijlen, al wordt de rode draad wel gevormd door de heerlijke melancholie die van alles uitgaat. Denk daarbij aan een geweldige kruisbestuiving van PJ Harvey, Siouxsie And The Banshees, Warpaint, Esben And The Witch, Thee Hypnotics, Miranda Sex Garden en Can. Dit is een groep die een sensatie in huis heeft.
Kali Malone – The Sacrificial Code (3cd, iDEAL Recordings)
Kali Malone (1994) is een jonge, getalenteerde Amerikaanse artiest, die momenteel in Stockholm woont. Daar is ze te horen in uiteenlopende bands als Swap Babies, Hästköttskandalen en Sorrowing Christ, waarbij ze diverse instrumenten beheerst. Solo is ze vooral vermaard om haar synthesizer- en orgelwerken, die veelal uiterst minimaal zijn. Dat is ook zeker het geval op haar nieuwe werk The Sacrificial Code, die maar liefst uit 3 cd’s (of 2 lp’s) bestaat. De eerste schijf heeft als subtitel “Canons For KInsberger III”. Hierop krijg je in 26 minuten 3 contemplatieve stukken. De muziek bestaat vooral uit langgerekte orgeldrones. De repetitieve muziek bevat subtiele harmonieën, die ondanks de sobere en glaciale uitstraling een enorme warme, emotionele impact hebben. Het is razend knap hoe ze van bijna niets zoveel diepgaande muziek weet te maken. De tweede schijf, “Norrlands Orgel” geheten, bevat eveneens 3 stukken die ditmaal samen een half uur duren. Nog altijd produceert ze hiermee voornamelijk drones, zij het iets rijker qua structuur. Het is een soort sacrale sjamanistische luisterervaring, met enkel pure onverbloemde emoties. Misschien dat het me daarom ook zo raakt. Meeslepende pracht, die z’n weerga niet kent. Als toetje krijg je nog de derde schijf, die “Live In Hagakyrka” heeft. Deze is inderdaad live in deze kerk te Göteborg opgenomen en start met het klokkenspel ervan. Daarna volgen er nog drie livestukken op deze bijna 50 minuten durende schijf, die ook meer muziek bevat dan de lp. Het levert al net zulke intense muziek op als op de andere schijven. Wat een magistraal, meeslepend meesterwerk!
New Order – Σ (No,12k, Lg,17Mif) New Order + Liam Gillick: So It Goes (2cd, Mute)
Ik ben ooit begonnen met Joy Division en pas later heb ik me ook gestort op het vervolg New Order, dat ook zeer dierbaar voor mij is geworden. In 2010 komt er een breuk in de groep door het opstappen van Peter Hook, die daarna met Peter Hook And The Light veel Joy Division-material met name live naar buiten brengt. New Order brengt mondjesmaat nog nieuw werk, maar het laatste is ook alweer van 4 jaar geleden. Op de vooravond van hun 40-jarige bestaan (!) brengen ze het dubbelalbum met de wonderlijke titel Σ (No,12k, Lg,17Mif) New Order + Liam Gillick: So It Goes uit. Het gaat om een bijzonder live album. Iedereen die mij een beetje kent weet dat ik doorgaans niet veel op heb met live albums; ik ben er dan liever gewoon bij. Dat los van de geluiden van het publiek, waar ik niet op zit te wachten. Maar goed, New Order is dan ook niet zo maar een band. In dit geval gaat het overigens over een reeks speciale concerten van twee jaar terug, die ze samen met een 12 koppig synthesizerorkest hebben opgenomen en waarbij alles is gestoken in ludiek decor, dat afkomstig is van de conceptuele kunstenaar Liam Gillick. Het wiskundige Σ symbool staat dan ook voor de som der delen; hier dus New Order (No), het 12 koppige orkest (12k), Liam Gillick (Lg) en Manchester International Festival 2017 (17Mif). Geen chemische formule dus, al is er zo te horen voldoende chemie met het publiek. Zo gaan die dingen. De tracklist, met in totaal 18 songs, is minstens zo opmerkelijk, want naast de niet altijd gangbare New Order nummers staan er ook 3 van Joy Division op. Bernard Sumner is wellicht geen topzanger, maar kippenvel liegt niet. Met enige regelmaat krijg ik dat bij de uitvoeringen hier en zeker bij die van mijn grote liefde Joy Division (“Disorder”, “Decades” en “Heart And Soul”). De toegevoegde waarde van het synthesizerorkest vind ik niet indrukwekkend, maar de muziek dus wel. Alleen is dat vele gejuich voor mij een smetje op deze fraaie set. Het is al met al wel een album dat iets toevoegt aan hun studiowerk en zeker voor de fans een schitterend document is geworden.
Petrels – The Dusk Loom (cd, Denovali)
De Londense muzikant en illustrator Oliver Barrett houdt er de projecten Glottalstop, Bleeding Heart Narrative en Petrels op na, waarbij de laatste sinds 2011 vooral de aandacht krijgt. Hiermee heeft hij al zes albums uitgebracht, waarop hij meestal op duistere en (angstaan)jagende wijze gedetailleerde mixen brengt van van zangsamples, drones, softnoise, noise, ambient, postrock, veldopnames en stemmige orkestraties. Datzelfde recept laat hij los op The Dusk Loom, zij het met een zeer persoonlijke touch. Dat komt mede door meer aanwezige zang en de intieme sfeer. Naast de vele genoemde genres, passeren hier ook progrock, pianomuziek en shoegaze de revue. Muziek die je bepaald niet in de koude kleren gaat zitten. Denk aan een magistrale mix van Fever Ray, Vieo Abiungo, Talvihorros, EUS, Mattthew Collings, Daniel O’Sullivan en Ben Chatwin. Het levert een geweldig uniek album op, waarvoor superlatieven en vergelijkingen eigenlijk gewoonweg tekortschieten.
Max Richter – My Brilliant Friend (cd, Deutsche Grammophon)
Een artiest die ik echt een warm hart toedraag is toch wel de Duitse in Engeland woonachtige componist Max Richter. Hij start ooit met Piano Circus en verleent erna ook hand- en spandiensten voor The Future Sound Of London en Roni Size. Hij wisselt zijn prachtige neoklassieke studiowerken af met die voor films. In die laatste categorie brengt hij doorgaans muziek, die ook zonder beeld huizenhoog overeind blijft en bepaald niet onderdoen voor zijn reguliere albums. Dat geldt ook zeker weer voor de soundtrack My Brilliant Friend. Hoewel de productie van Richter hoog is, boet hij bepaald niet in aan kwaliteit. Op deze nieuwe soundtrack brengt hij maar liefst 22 songs, die tezamen bijna 72 minuten duren. Hij brengt hier een schitterend amalgaam van pianomuziek, ambient, allerhande elektronica en neoklassiek, waarbij hij mag rekenen op een keur aan gast(orkest)en, die de hemel strelende klassieke partijen verzorgen. Het levert een ijzersterk droefgeestig gestemd geheel op, dat niet per se zorgt voor grote veranderingen ten opzichte van zijn voorgaande werk, maar wel voor contemplatieve, meeslepende pracht.
Various Artists – The Godfather Of Odd: A Hardy Fox Tribute (cd, Klanggalerie)
The Residents behoren toch wel tot één van mijn allergrootste favorieten en nemen sowieso de meeste plek in mijn cd-kast in van alle artiesten. Eén van de oprichters is Hardy Fox, die solo ook wel als Charles Bobuck naar buiten treedt. In 2015 verlaat hij de groep en onthult zijn identiteit als lid van de groep die de namen erachter altijd geheim heeft gehouden. The Residents zijn geliefd door een groot publiek, zij het versnipperd over vele landen. Fox is vorig jaar overleden en Klanggalerie, die veel van hem en The Residents hebben uitgebracht, presenteren nu de cd The Godfather Of Odd: A Hardy Fox Tribute. Het levert 15 stukken op van gerenommeerde artiesten die door/voor hem geschreven zijn. Het levert een meer dan indrukwekkende lijst van artiesten op, want naast The Residents zelf, die nog altijd bestaan na bijna 5 decennia, zijn het onder meer Blaine L. Reininger, die Tuxedomoon-kompaan Steven Brown, Palo Alto, JG Thirlwell (Foetus), Fred Frith, Ptose, Renaldo & The Loaf natuurlijk en tevens mijn favoriete Tsjechische band Už Jsme Doma, die The Residents tijdens hun “Freakshow”-tour hebben ondersteund. Het is een heerlijk bevreemdend allegaartje geworden, dat de genialiteit van Fox nog maar eens onderschrijft en echt wel eer aan doet. Het levert een te gekke ode op.