Met frisse moed, blik en oren beginnen we aan het nieuwe jaar en decennium. Veel oud dat nieuw is in onze lijstjes uit het:
SCHADUWKABINET
We luisterden naar: Hildur Guðnadóttir, Lee Yi, Sádon & Treha Sektori, Sen Svaja en Saulius Spindi & Petras Zalanskas.
Jan Willem
Hildur Guðnadóttir – The Joker (cd, Watertower Music/ Warner Bros.)
Zelf ben ik een inconsequente zak als het gaat om mijn eigen principes en beweringen. Ooit heb ik mij voorgenomen om enkel soundtracks te kopen van films die ik gezien heb, maar dat is als eerste al snel gesneuveld. Daarnaast is mijn eerste “Stelling van de dag” geweest: Als een artiest/groep overstapt op soundtracks is dat het begin van het einde van de kwaliteit van hun muziek.
Hoewel ik achter dat laatste deels wel sta, kan ik het toch niet laten om sommige muzikanten blind te volgen. Dat geldt ook voor de IJslandse celliste en componiste Hildur Guðnadóttir, die tegenwoordig grossiert in de soundtracks. Hoewel haar reguliere albums spannender zijn, wijkt ze qua stijl niet veel af op haar soundtracks. Hierdoor overstijgen deze dikwijls het genre. Nu heb ik me voorgenomen dat ik de film The Joker ook daadwerkelijk ga zien, dus de aanschaf van de gelijknamige soundtrack is wat dat betreft afgedekt. Nu heeft ze met mijn lievelingsinstrument de cello sowieso al een streepje voor, maar de 17 tracks die ze hier serveert mogen er ook echt wezen. Ze wisselt mooie klassieke muziek af met bloedstollend spannende stukken, die tot de verbeelding weten te spreken. En toch anders dan ik voorhand had verwacht bij een film als deze. Guðnadóttir gaat zoals altijd haar eigen gang en dat maakt het allemaal ook zo genietbaar, zij het dat de vele toch ietwat korte stukken wel een soundtrack doen vermoeden. Maar ze komt er voor nu op geweldige wijze mee weg en heeft een sterke troef in handen, waarbij ik stiekem toch weer hoop en uitzie naar een ander werk van haar hand.
Lee Yi – Sorrow’s Self-Portrait (cd, Rottenman Editions)
Man, vrouw, alias of echte naam, het is allemaal ietwat mysterieus rondom de Spaanse artiest Lee Yi, die ook muziek onder de naam Eyoko, Emilía (met Meneh Peh) en Dear Sailor (met Pepo Galán) naar buiten brengt. De rode draad wordt gevormd door een combinatie van experimentele, soms abstracte maar altijd droefgeestige muziek. Daarbij houdt de muziek dikwijls het midden tussen gitaarambient, drones, softnoise, shoegaze en neoklassieke elementen. Hoewel ik veel van dit soort muziek steeds minder draai, heeft dit telkens weer een bijzondere aantrekkingskracht. Dat is wederom het geval op de nieuwe release met de fraaie titel Sorrow’s Self-Portrait. Hierop krijg je in een klein half uur 9 nieuwe tracks voorgeschoteld, die op melancholische wijze weer het midden houden tussen de hierboven genoemde genres. De mysterieuze atmosfeer geeft een extra lading aan de emotievolle muziek, die je zowel fysiek als psychisch weet te raken. Voer voor de fans van Flying Saucer Attack, loscil, Orphax, Rafael Anton Irisarri, Yellow6, Chihei Hatakeyama en Benoît Pioulard. Een wonderschone hulde aan verdriet!
Sádon & Treha Sektori – Symphony Of Dying (mcd, Cyclic Law)
Al meer dan 10 jaar is Treha Sektori het project van de Franse muzikant Dehn Sora. Op zijn albums brengt hij doorgaans een kruisbestuiving van dark ambient, tribal music drones en industrial, die gehuld zijn in een gitzwarte atmosfeer. Op het nieuwe mini album Symphony Of Dying werkt hij samen met het voor mij onbekende Russische duo Sádon, dat gevormd wordt door Donat Mavleev en Sanya Vorobey. In ruim 26 minuten brengen ze 5 stukken, waarvan 3 gezamenlijk en 2 door enkel Sádon. De nummers komen ergens tussen dark ambient, drones, soundscapes en soms ook sacrale muziek. Zoals de titel al doet vermoeden is de sfeer duister en gaat het over de essentie van doodgaan. Het levert bij de strot grijpende muziek op, waarbij ze het sterkst zijn als ze samen opereren. Liefhebbers van Omala, In Slaughter Natives, Giulio Aldinucci en Dahlia’s Tear kunnen er hun hart aan ophalen. Lang leve de dood!
Sen Svaja – Kraitis Iš Pelkės (cd, Dangus/ Xango Music Distribution)
Ik meen dat ik niet eerder een band uit Litouwen besproken te hebben, al heb ik wel werken met de Letse componiste/violist Gidon Kremer in de kast heb staan. In 2010 wordt de neofolk band Sen Svaja opgericht, dat zoiets als “het is een droom” betekent. Nu houden de leden er ook wel van om folk aan te lengen met magische en mysterieuze elementen, waarbij Vikingen, heksen en elfjes ook niet mogen ontbreken. Op hun debuut uit 2015 concentreren ze zich nog vooral op muziek uit eigen land. Hun nieuwste album Kraitis Iš Pelkės (bruidsschat uit het moeras) is in Litouwen als even uit, maar ziet ook hier nu het licht. Živilė Rimšaitė (zang, citer, percussie), Agota Zdanavičiūtė (zang, citer, percussie) en haar Dorota Girskienė (zang, percussie), die eerder ook als Zdanavičiūtė bekend was, zijn in hun muzikale boot gestapt om vele schatten uit de moerassen van heinde en ver te halen. Zo brengen ze naast Letse herder- en folksongs ook songs die afkomstig zijn uit Macedonië, Servië, Noorwegen en Turkije. Dat weten ze in hun eigen wereldse mal uit te gieten tot prachtig mysterieuze songs, waarbij de wonderschone zang de hoofdrol speelt; heel fraai wordt het als ze polifonische zang brengen. Denk daarbij aan wonderlijke dwarsdoorsnede van Eva Quartet, Gjallarhorn, Garmarna, Isihia en Goran Bregović. Wat een wereldse weelde! Met ook een fraaie lenticulaire print met flip-flop effect op de cover.
Saulius Spindi & Petras Zalanskas – Vai Tu Girala (cd, Dangus/ Xango Music Distribution)
Vertel ik de lezers en lezerinnen net dat ik nooit muziek uit Litouwen bespreek, maar dat wordt deze week even 200% anders. Saulius Spindi is de artiestennaam van de Letse muzikant Spindi Labanauskas, die in eigen land vooral bekend is om zijn gothic metal en new wave bands. Hij wordt geboren in 1980, hetzelfde jaar dat folkzanger en verhalenverteller Petras Zalanskas op 79-jarige leeftijd is overleden. Spindi heeft het idee opgevat deze legendarische Zalanskas te eren door hem in een hedendaags licht te plaatsen. Dat is te horen op de cd Vai Tu Girala. In zo’n drie kwartier lijst Spindi de zang van Zalanskas opnieuw in. En niet alsof je een Rembrandt in een IKEA lijst stopt, maar kwalitatief hoogwaardige elektronische omlijstingen. Deze zijn stemmig en melancholisch, hetgeen heel fraai aansluit bij de zang van Zalanskas, die soms ook gemixt wordt. Het is een bevreemdende combinatie die je wellicht niet zo snel verwacht, maar wonderwel goed uitpakt en de kracht van beide artiesten onderstreept. Een zeer geslaagd tijdloos experiment.