[2cd, Temporary Residence/Konkurrent]
Multi-instrumentalist en componist Matthew Robert Cooper, ook wel eens opererend onder het alias Martin Eden, is met zijn project Eluvium al 10 jaar lang actief. Hij start met toonaangevende en bovenal fraaie desolate postrock vol gitaarambient en softnoise. In 2007 verschijnt zijn vierde, overweldigende album Copia, waarop hij de postrock zachtjes van zich afschudt en meer de neoklassieke kant opgaat. Matthew gebruikt hierop de postrock elementen nog wel in de basis van sommige stukken, maar klassieke muziek en minimal music zijn een leidende rol gaan spelen. Hij produceert minimale drones, waarover hij prachtig pianospel drapeert. Daaraan worden orgels, hoorns en vele strijkers en keyboardklanken toegevoegd, die het nieuwe geluid perfectioneren. Eluvium weet altijd al met kleine nuances nieuwe geluiden te brengen, maar drukt altijd een typerende stempel. Zo zie je één van je favoriete artiesten zich graag ontwikkelen. Op zijn laatste reguliere album Similes uit 2010 verrast hij door ineens te gaan zingen. Op breekbare wijze brengt hij zijn dromerige, poëtische teksten ten gehore, waarbij hij enigszins doet denken aan Sylvain Chauveau. Daarbij laat hij pianogestuurde ambient met lichte drones, glitch en ver op de achtergrond ook nog steeds postrock horen. De aanpak is hierbij minimaal en fragiel en het resultaat op een prettige manier onverminderd melancholisch. Eluvium is synoniem geworden voor het op schitterende wijze verpakken van diepgravende emoties. Hierna laat hij met Charles Buckingham in 2010 nog van zich horen in het prachtig neoklassieke ambientproject Concert Silence en onder zijn eigen naam in 2011 nog op de soundtrack Some Days Are Better Than Other.
Drie jaren van stilte van zijn moederproject wordt nu doorbroken met de dubbel cd Nightmare Ending. Met een titel als deze kan het niet anders dan dat het weer een droefgeestig werk zal worden. De vraag is alleen wat hij nu weer uit zijn trukendoos heeft getoverd. Matthew werkt hierop met piano, synthesizers, tape, keyboards, sampler, gitaar, bas, strijkinstrumenten, veldopnames en percussie-instrumenten. Hij mag een enkele maal rekenen op de steun van gitarist Mark T. Smith van Explosions In The Sky en zanger/gitarist Ira Kaplan van Yo La Tengo. Het is echter vooral een soloaangelegenheid geworden, hetgeen ook het best past bij de isolationistische, desolate muziek. Hij heeft als basis weer minimale, skeletachtige composities gemaakt, maar kleurt deze op gruizige en gevarieerde wijze in. Hierdoor is de muziek voller, meer gelaagd en krachtiger dan voorheen zonder dat het ook maar ergens inboet aan emotie of te overdadig wordt. Het is meer een combinatie van gitaarambient, neoklassiek en softnoise geworden, waarbij hij zijdelings naar postrock, minimal music, shoegaze en drones grijpt. Matthew weet dat echter allemaal zo te verpakken dat het lijkt alsof je een kraan open hebt gezet waaruit enkel diepe gevoelens, gedachten en ongerepte schoonheid stroomt. De zang heeft plaats gemaakt voor veelzeggende instrumentale muziek. Omdat dit alles een behoorlijke impact heeft, is het fijn dat hij zijn 14 composities over twee cd’s van 42 en 41 minuten heeft verdeeld. Je hebt ook wel eens van die albums waarbij je denkt dat de helft weglaten gewoon één sterk album oplevert. Bij dit nieuwe album heb je eerder de wens dat het nooit hoeft te eindigen, al is een adempauze best welkom. Hij zit met zijn sound ergens tussen Flying Saucer Attack, SubtractiveLAD, Stars Of The Lid, Bitcrush, Brian Eno, Erik Satie, Hammock, Helios, Yellow6, Simon Scott, Library Tapes en Greg Haines in. Zoals een brand een gebouw in as kan leggen weet hij je als luisteraar ook tot een klein hoopje te maken, met dat verschil dat dit wel een prettige ervaring oplevert door de alles verzengende schoonheid. Daar waar nachtmerries eindigen, begint de gedroomde en tot de verbeelding sprekende muziek van Eluvium. Een weergaloos en wonderschoon meesterwerk.
door Jan Willem Broek