Brallerige spierballenrock meets geromantiseerde Satansliedjes op de begrafenis van Elvis, zoiets? Feit is dat het ego van de man vele malen groter was/is dan zijn lijf, maar dat neemt niet weg dat Glenn Danzig een Held is.
Die eerste Danzigplaat vond ik best goed, maar wat te simplistisch; beetje te rechtvooruithardrock, te weinig metal. Daarbij is het uiteindelijk gewoon een redelijke saaie plaat gebleken dus ik had het toen al goed gezien. Maar zo af en toe een nummer vond ik best goed, en Glenn Danzig was met zijn vorige band Samhain ook al een favoriet van James Hetfield dus dat leg je niet zomaar naast je neer. Nog een overeenkomst met Trouble: opgepikt worden door Rick Rubin en de muziek laten voorzien van een kurkdroog geluid. Het was Robert Heeg die me via zijn Aardschokrecensie naar de platenboer stuurde; of was het nou de clip van ‘Her Black Wings’ bij Headbanger’s Ball (of heette dat toen nog anders?)? Of wellicht wel een nummertje bij Vuurwerk, dat kan ook.
‘Her Black Wings’ dus; stoer nummer, slepend en zwaar, ingehouden zanglijn, dan plots fors die stembanden oprekkend zoals alleen Glenn The Man dat kan. Machokoortje in het refrein, galmende Glenn eroverheen en Bas was verkocht. IJzersterke riff ook. Interessant was ook het mysterieus sfeertje om de band, openlijk flirtend met inktzwart satanisme. En natuurlijk het feit dat de band nergens echt bij hoorde: afkomstig uit de punkscene, maar bepaald geen punk meer; ook geen metal of archetypische hardrock, dus ook een redelijk vreemde eend in de bijt in mijn wereld. Kijk, dan had je bij mij al de helft gewonnen. Maar los van dat alles ging ik voor vooral voor de stem van kleine grote man. In mijn oren kon hij alles, van ingehouden en gevoelig tot luid galmend met overslaande stem; en altijd met de snik in de stem. Evil Elvis werd hij ook wel genoemd, en hoewel hij regelmatig met Ian Astbury van The Cult werd vergeleken (die dan wel een light-versie van Danzig was), is de Elvis vergelijking beter op zijn plek. Roy Orbison en Chris Isaak kun je er ook in terughoren zonder al teveel fantasie. Ja, de man met de kaken breder dan zijn schouders kon geweldig goed zingen en maakte van II: Lucifuge een superieure plaat in plaats van alleen maar een goede. En – zoals een echte egotrippende narcist betaamt – alles zelf doen: muziek, teksten, art direction, productie (want Rick Rubin maakte er een sport van zo weinig mogelijk zelf te doen). Dan mag je de band best naar jezelf noemen, nietwaar?
En die liedjes? Zonder uitzondering geweldig. Van luide spierballenrock (‘Long Way Back From Hell’) via Black Sabbath (‘Pain In The World’) naar een gevoelige Chris Isaak ballade (‘Blood and Tears’), om uiteindelijk uit te komen in de bluesy en twangy moerassen van Louisiana (‘I’m the One’, ‘777’). Tussendoor zware rock met genoeg gevoelige randjes om daadwerkelijk ontroerd te raken. Nu ja, bij mij werkte dat dan zo. Die refreintjes van ‘Under Her Black Wings’, ‘Tired of Being Alive’, ‘Killer Wolf’ en ‘Devil’s Plaything’ waren catchy, melodieus en gewoon machtig mooi.
Die liedjes klinken ook nu nog steeds even goed. Het geluid mag licht gedateerd overkomen – ja, dat kan zelfs bij Rubin – maar de songs zijn dat nergens. Glenn ‘drie turven hoog’ Danzig mag dan een klein ventje zijn, zijn daden benne groot. Dat vind ik niet alleen; het is niet voor niks dat hij ook liedjes heeft geschreven voor Roy Orbison en Johnny Cash. En ook op de navolgende albums III: How The Gods Kill en 4 gaat het zo door als hierboven beschreven. Het ego werd met de plaat groter, zijn haar dunner, maar de muziek is van wereldklasse. De twang werd wat weggeduwd, de sfeer werd donkerder en dreigender maar ook gevoeliger; Danzig ging op zoek naar meer contrast en vond die op glorieuze wijze. Dat zijn jarenlange bandleden steeds meer moeite met zijn allesoverheersende rol kregen deerde hem niet. De man met het peervormige hoofd ging stug door. Toch kan ik me niet voorstellen dat supergitarist John Christ nooit een riff heeft aangeleverd in al die jaren. Uiteindelijk gingen hij en de andere twee na 4 snel weg. Nooit meer iets van gehoord van ze, toch raar. Het allersterkste Danzigmoment is het laatste liedje op 4, ‘Let It Be Captured’: een bedrieglijk simpel tokkelriffje dat het hele nummer onveranderd doorgaat, en een schaamteloos gevoelig klinkende Glenn met een perfecte zanglijn die de geniale riff nog beter maakt. Dat hij in het hardere gedeelte weer gaat galmen alsof alle leed hem teveel wordt maakt het alleen maar overtuigender. Compleet over de top, maar wel überserieus gebracht en daarmee even zwaar en hard als een moker.
Vrouwlief moet helemaal niets van de kleine patser hebben. Ergens kan ik me dat ook voorstellen. Het is een vreselijk irritante eikel met een ego zo groot als China, hij kan waanzinnig over de grens van de pathos gaan, hij kleedt zich in strak rubber of leer terwijl hij toch aan dezelfde kwaal als Steven Seagal lijdt (rijzende leeftijd, rijzend gewicht, maar dat stug blijven ontkennen), en zijn clips zijn altijd waanzinnig lelijk geweest (bekijk de You Tube dingetjes maar; probeer dan maar eens objectief naar de muziek te luisteren). Onvergeeflijker is echter dat hij tijdens de enige keer dat ik hem live heb gezien (Pinkpop 1995) best aardig bij stem was maar zo heftig aan het posen was en met zijn microfoon wapperde, dat het ding maar sporadisch voor zijn mond werd gehouden; meer dan de helft van de zang heb ik niet gehoord. Bij de rustige nummers kon je goed horen hoe mooi het had kunnen zijn, maar helaas. In het interview met (ik geloof) Bram van Splunteren kraakte hij en passant alles en iedereen die optrad af behalve Henry Rollins, de enige die net zo sincere was als hijzelf. Drummer Chuck Biscuits was inmiddels weg (die gozer van QOTSA speelde tijdens Pinkpop in de band), en toen de ander leden na de tour ook vertrokken is Danzig nooit meer de oude geworden. Albums vol matige industrial, Tommy Victor van Prong die meespeelde (evenals Jerry Cantrell van Alice In Chains), het was allemaal niets meer. Ook een terugkeer naar het oude geluid enkele jaren geleden was echt helemaal niks. Eeuwig zonde.
En toch koester ik albums 2 tot en met 4. Ik heb een lichte voorkeur voor 4, maar dat is alleen als er een pistool op mijn hoofd wordt gezet; het zijn alle drie albums waar ik alleen maar liefde voor kan voelen. Klinkt dat pathetisch? Wellicht, maar los van het feit dat dat wel past bij de grote gebaren van de kleine man, is het volledig gemeend, is het gevoel zo echt als echt maar zijn kan. Zonder Danzig geen Bas in zijn huidige vorm, for better or for worse. Daar zal vrouwlief het toch mee moeten doen, nietwaar?
(Bas Ickenroth)