Als Mozes kom ik met tien wetten gebeiteld in bits van de berg. De nummer 1 kon je natuurlijk van mijlen veraf aan zien komen.
"Thank you and goodnight!"
1 Daft Punk – Discovery (2001)
Que la musique soit un langage, à la fois intelligible et intraduisible, fait de la musique elle-même le suprême mystère des sciences de l'homme, celui contre lequel elles butent et qui garde la clé de leur progrès
Claude Lévi-Strauss
Aan het einde van Arthur C. Clarke’s 2010: Odyssey Two wordt de planeet Jupiter getransformeerd tot een ster. Wat mij betreft heerst Discovery over het muzikale landschap als die tweede zon. Het is acht jaar later ook een plaat uit een ander tijdperk. Hij kwam een week uit voordat ik vader werd en behoort, ik kan er toch niet omheen, tot een blijere pre-“9/11 & andersoortige rotzooi” periode. Ook wat betreft de plaats die muziek in mijn leven opeiste voelt het als plaat uit een andere wereld. Ik fietste rond de releasedatum elke dag braaf naar GET om te kijken of hij al was gearriveerd. GET bestaat niet meer en zulke obsessieve tochten maak ik allang niet meer.
Wat valt er nog over een plaat te zeggen die je hele wezen is ingedraaid/ingesleten, eerst door mijzelf daarna nog eens door mijn dochters die fan werden van “de blauwe mensen”? Discovery beschikt, denk ik, over de beste aftrap-in-drieën sinds Doolittle. De Olympische pracht van ‘One More Time’ die overgaat in ‘Aerodynamic’ met de destijds even shockerende als briljante Eddie Van Halen solo, dat weer transformeert in de bizarre superpop van ‘Digital Love’. Onweerstaanbaar, groots en compleet onvoorspelbaar. En dan ben je pas drie tracks ver. Zelf ben ik altijd gecharmeerd van drie andere momenten: de plagerige herhaling van ‘Superheroes’ die de muziek laat opstijgen, ‘Nightvision’ als de geconcentreerde versie van 10cc’s ‘I’m Not In Love’ en de even barokke als emotionele disco van ‘Veridis Quo’. Maar hoe dan ook, Discovery is een geheel, ondeelbaar (die animé is een welhaast logisch gevolg geweest.) De structuur van een klassieker. Toen ik een paar jaar geleden werd gevraagd mijn top-10 aller tijden aan te dragen was dit het album uit de 00’s dat tussen Loveless, Starsailor en Hounds of Love mocht plaatsnemen. Niet slecht voor twee robots.
2 Joy Zipper – American Whip (2004)
Het blijft heerlijk als je verrast wordt, niet het idee hebt dat je voor jezelf platgetreden paden naar de toekomst braaf bewandeld. Zo gebeurde het dus toen Ariën bijna achteloos in zijn weeklijst iets over Joy Zipper schreef, een band waar ik nog nooit van had gehoord. Martijn had ze voor Kindamuzik al lang en breed in een liverecensie afgekraakt (behalve de bevallige Tabitha) maar dat had ik toen nog niet gelezen. Liefde op het eerste gehoor en hoe wreed was het vervolgens dat het album er bijna een jaar over deed om eindelijk te worden uitgebracht (label over de kop). Gelukkig kwam alles goed en kan ik nog een keer uit eigen werk samplen:
“Onvermijdelijk komen we dan terecht bij de stem van Tabitha Tindale. Een onmiskenbaar Amerikaanse stem, waar je je hoofd over kan breken wanneer je deze tracht te ontleden. Want waarom is de manier waarop klanken haar mond verlaten nu juist zo godvergeten erotisch, welke accenten, hint van nasaliteit, gruis van stembanden vormen die bijna ongemakkelijk fysieke nabijheid die haar stem karakteriseert? En als dat niet genoeg is bezit ze ook nog de beste woordeloze oeh/aah-zang sinds Belinda Butcher. Haar Shields, Cafiso, mag dan relatief iets minder spectaculair klinken, zijn dromerige stem (moeiteloos, schaduwen van melancholie) leent zich perfect voor slepende liedjes als 'Dosed and Became Invisible' en vloeit bovendien heerlijk samen met die van zijn geliefde.
Dit is dan eindelijk die plaat in 2004 waar niemand om heen zou moeten kunnen, een plaat die genrevoorliefdes tijdelijk transcendeert en waarvan de moeite om hem te vinden zich oneindig laat terugbetalen. Een plaat voor geliefden, voor dopers, voor diegenen die geloven in een parallel Amerika (de dagdroom natie in plaats van de opgefokte sportschool natie), een muziek met de overrompelende kracht van verlangen, de perifere rillingen van onbehagen in het drugsbewustzijn die vervolgens wegsmelten als hij/zij fluistert dat je de mooiste, de beste, de coolste bent.”
3 Felix Da Housecat – Kittenz and Thee Glitz (2001)
Zowel Electro- als Technosnobs gooien hun handen nu waarschijnlijk vol afschuw in de lucht. Pech voor ze.Toen het immens populaire ‘Silver Screen (Shower Scene)’ verscheen was meteen duidelijk dat hier iets aan de hand was. Maar wat? Het antwoord kwam een jaar later met Kittenz and Thee Glitz, dat de Chicago house veteraan met een uitgelezen collectief in elkaar zette. Felix frontload dat nummer niet, hoeft niet want hij heeft nog veel beter in huis. Zoveel is duidelijk wanneer ‘Harlot’ het album met een belachelijk goede italo-riff lanceert. Daarna is er ook geen houden aan, juweeltje na juweeltje, met steeds een spanningsveld tussen melancholie en megacool, het mooist op ‘Madame Hollywood’ waarin Miss Kittin de onsterfelijke woorden zingt “Sex, drugs & rock ’n roll/It’s over/ It’s over/ I decide it’s over.” Zoals ik het zie is Kittenz and Thee Glitz grotendeels een ode aan de Europese dansmuziek van de begin jaren tachtig, de driehoek Parijs – München – Rimini, met een vleugje Chicago voor wat eigentijdse body. Het startschot en tegelijkertijd meesterwerk van Electroclash. De hele blije, extatische, wonderbaarlijke, duistere danservaring gevangen in een prachtige zilveren schijf.
4 Luomo – The Present Lover (2003)
Mijn plaat van het jaar 2003, een van de kruistochten waar ik aan heb deelgenomen toen ik daar nog de geestdrift voor bezat. Uit de epische Kindamuzik recensie:
“Dan is er de ruimte. Het mag niet verwonderen dat iemand die gebruik maakt van dub in zijn muziek het spel met ruimte aangaat. Eén van de mogelijke definities van dub zou immers kunnen luiden: het scheppen van ruimte met muziek. The Present Lover ademt. Uit het luchtledige van het digitale domein ontstaat een ruimtelijkheid waarin klanken met ongekende bewegingsvrijheid kunnen bewegen, zoekend naar de perfecte plek in het geluidsspectrum om in volle glorie te kunnen schijnen en vervolgens met subtiele echo-effecten ontleed te worden en te verdwijnen. Het is een vorm van magie die Luomo met overweldigende zelfverzekerdheid en oog voor detail uitvoert waardoor je als luisteraar een drang voelt om in deze "poëzie van ruimte" (Bachelard) te wonen, dat wil zeggen The Present Lover vraagt om een prominente plaats in je dagelijks bestaan.