Ongeveer twee keer per jaar gebeurt er iets bijzonders in de wereld, of specifieker in Nederland, of nog specifieker in Amsterdam en nog nog specifieker in Amsterdam Oost. Dan organiseren John Prop en Bas Jacobs namelijk hun “Wijsjes uit het oosten”. John is beeldend kunstenaar en onderdeel van het unieke muziekduo Louisa Lilani & John Prop. Bas is ex-Seedling, Pfaff, ex-That Dam! Label/blad eigenaar en eigenaar van de leuke en unieke kunstwinkel annex film- en gelegenheidseethuis Delicatessen. Samen organiseren ze al jaren hun intieme en misschien wel kleinste en leukste muziekfestival van Nederland en waarschijnlijk van de hele wereld. Het concept is net zo eenvoudig als doeltreffend.
Het concept
In de middag op een zekere zondag verzamel je op een afgesproken adres ergens in Amsterdam Oost. Daar start dan het eerste huiskamerconcert, veelal akoestisch, met de bijbehorende hapjes en drankjes (ook die variëren nog wel eens per locatie, artiest en tijdstip). De bezoeker weet van te voren nooit wat hij of zij voorgeschoteld krijgt. Na het eerste adres loop je met de groep naar het volgende adres en dat herhaalt zich in totaal 4 à 5 keer. Je komt in huiskamers, ateliers en tuinen waar je anders nooit zou komen en je treft samen met gelijkgestemde zielen artiesten zoals je ze anders nooit ziet. Het is cultuur snuiven in de meest pure vorm; kaal, naakt, eerlijk, intiem en confronterend. Op de eerste editie jaren geleden, alwaar ik me eerst moet ontdoen van een kater waar je u tegen zegt, lopen ook gasten als Vido en Tjeerd Bomhof (Voicst, Dazzled Kid) rond. De laatst genoemde laat al airgitarend als toeschouwer horen aan Bas dat hij wel over wat muzikale ideeën beschikt, waarvan acte. Hoe dan ook, op de desbetreffende dagen krijg je singer-songwritermuziek tot harde muziek en soms zelfs poëzie en/of spoken word. Ondanks dat je vast niet alles even goed vindt, heb je toch een ervaring opgedaan die je altijd bij zal blijven en meestal een goede, gezellige dag achter de rug. Op de website van “Wijsjes uit het oosten” vind je de namen die allemaal de revue hebben gepasseerd. Optredens van Empee (Lul, Solbakken, Kanipchen-Fit, die solo een adembenemende akoestische versie van een Cat Power nummer uitvoert onder het genot van jenever en roggebrood), Pfaff (met koffie om die beruchte kater mee weg te pesten), Louisa Lilani & John Prop (met heerlijke vegahapjes en rose), Belinda (met patat en bier) en Zea zijn me allemaal bijgebleven. Hiernaast hebben ook artiesten als Lucky Fonz III, Pien Feith, Dan Geesin en Roy Santiago geparticipeerd. Tegen het einde, meestal ergens in de avond, verkeert iedereen in een prettige roes; deels komt het ook door de riante hoeveelheden alcohol die voorhanden is. Maar dat gaat het niet om. Het is met elkaar iets bijzonders beleven, keer op keer. De kosten voor al dit genot bedragen slechts 10 euro!
Lucky 13 De dertiende editie vormt een kleine uitzondering op de regel. Heel toepasselijk moeten we ons met Pasen verzamelen in een leegstaande kerk ergens in -hoe kan het ook anders- Amsterdam Oost. Terwijl de zon fel schijnt, dralen de eerste bezoekers weifelend om elkaar heen; veel bekende gezichten van mensen die je niet echt kent. Je weet dat het niet lang gaat duren alvorens de groep van enkele tientallen mensen een hechtere groep wordt. Gedeelde interesses en de aanwezigheid op een unieke gelegenheid verbindt. Er staan pakken vruchtensap, cola en water klaar om de dorstige menigte al iets te temmen. De uitzondering op de regel zo blijkt spoedig is dat we op deze fantastische locatie blijven en niet zoals gebruikelijk verkassen.
De optredens De openingsact start ongeveer om 13:30 buiten, een half uur na de verzameltijd in de schaduwrijke hoek voor de kerk. Het is de Canadese muzikant die zich Old Seed noemt. Ondanks zijn Mastodon t-shirt, Zappa snor, lange haar en vele tatoeages brengt hij een zeer gevoelige singer-songwriterset ten gehore. Akoestische gitaar en zang met op de achtergrond overvliegende duiven, meeuwen, omvallende bekertjes, ambulances en spelende kinderen.
Na een innemend optreden worden we in de kerk uitgenodigd alwaar koffie en paasbrood klaar staan. Aan de achterwand van de kerk prijkt een reusachtig roze paaskonijn. Op het balkon galmt ineens de stem van gastheer Prop die op sacrale wijze het concept van de dag bezingt en uitlegt. De sfeer is gezet. Hij kondigt ook de volgende act aan.
Op het kansel staat (broeder) Andreas (ofwel ex-Sub André Schaminee/LVR labelbaas) klaar om zijn eerste korte lezing te houden over fascinerende familieverhalen die dreigen te verdwijnen, omdat nu eenmaal bij het overlijden van familie nu eenmaal verhalen verdwijnen. De verhalen zijn meen ik me te herinneren afkomstig van twee oude ooms. De setting in de kerk is perfect hiervoor. Hierna speelt in de hoek van de kerk, achter het altaar Templo Diez (foto rechts) een adembenemende set. Altcountry, Americana, singer-songwritermuziek en pop in perfecte harmonie. Sowieso een band die veel meer aandacht verdient, net als de zijprojecten van zanger/gitarist Pascal Hallibert (Praise The Twilight Sparrow, Point Quiet). Pascal zingt op rustige wijze, speelt gitaar en zo nu en dan mondharmonica; ook neemt hij een keer de plek van de drummer in. Hij wordt begeleid door een Leejon Verhaeg (gitaar), Hans Custer (contrabas), Miranda Visser (viool) en Paolo Panza (drums, percussie). Het is werkelijk zo mooi dat iedereen stil valt.
Na het optreden worden we verzocht ons in de zijkerk te vervoegen alwaar het trio The Bellbines (foto links) een moderne versie van de zeventiger jaren folk en altcountry ten gehore brengen. Stemmige liedjes met korte anekdotes erbij. Nadat we allemaal de bloemetjes in ons haar hebben gekregen van de muziek wachten gastheren John en Bas ons op met jenever en zuur, zoals het betaamt in de kerk.
Licht aangeschoten, want niemand krijgt slechts één borrel en het gaat erin als een preek, maken we ons op voor de tweede boeiend
e lezing van Andreas.
Naast het altaar krijgen we vervolgens een wervelend optreden van Easter Parade (eerste foto rechts). Dit is het project van onder meer violiste, zangeres, gitariste en toetseniste Susanne Linssen (ex-Seedling, Hospital Bombers. Awkward I). Ze wordt begeleid door een violiste, altvioolspeler, gitarist/toetsenist (mede Hospital Bomber) en percussioniste met bekende gezichten maar waarvan de namen me even ontschoten zijn. Het vijftal levert prachtige en leuke liedjes af over verlaten kerstbomen en toch weer niet, over littekens die je aan je kersverse lief laat zien en andere onderwerpen. Susanne brengt, wellicht mede dankzij de borrels, ook alles met veel humor.
Over humor gesproken, het optreden dat volgt in de zijkerk is van Uinko Eerenstein (foto hieronder). Hij lijkt wat autistisch over zijn gitaar te harken, maar zodra de zaal “gevuld” is begint hij met zingen. De monotone zang vol cynische en hilarische teksten doen met meer dan eens denken aan Hans Dorrestijn, alleen dan misschien nog wel leuker. En er zit ook wel een Drs. P in. De zaal ligt ook regelmatig plat om zijn gortdroge humor. Op zijn site kan je ook luisteren naar een aantal van zijn nummers, maar zoals ze hier akoestisch uitgevoerd worden is het eigenlijk nog mooier. Een verrassend leuk optreden zo bijna aan het einde van de dag.
Inmiddels staan er op het altaar diverse alcoholische versnaperingen en sandwiches te wachten op de gasten, die gretig genuttigd worden als Andreas zijn laatste korte lezing geeft. Empee Holwerda (ex-Lul, ex-Solbakken, Kanipchen-Fit) begeleidt hem ondertussen op zijn akoestische gitaar, waardoor je een soort bezwerende spoken word act krijgt, die in de kerk wel heel fraai uit de verf komt. Hierna brengt Kanipchen-Fit, Empee (foto links)samen met zijn geweldig expressieve vrouw en zangeres Gloria, in de alkoof een fantastisch opzwepende, akoestische set ten gehore. Bij hun verstilde nummers krijg je zelfs kippenvel. Geweldig! Ook al was de akoestiek hier eigenlijk bereslecht.
Tot slot brengt het duo de RaaskalBOMfukkerZ in de pastorie hun net zo merkwaardige als fascinerende set ten gehore. Ik zie ze zo op de Kleine Parade staan met hun beschilderde gezichten, kostuums en hun tussen geniale en gekte balancerende muziek. Robuust gebrachte poëtische teksten onder begeleiding van stuiterende beats, hip hop-achtige stukken, noise en soundcapes. Een prima afsluiter van een unieke dag.
Eten en drank zijn hetgeen dat rest. Zo krijg en houd je nog eens ongelovigen in de kerk. Wellicht niet helemaal volgens de Paas-gedachte, maar wie maalt daar om?
Eigenlijk wil ik dit festival helemaal niet delen met anderen, want het unieke karakter ervan bestaat mede door de intimiteit maar het is ook zo bijzonder dat iedereen er gewoon van weten moet.