[2x cd, Den Records]
Ongeveer 4 jaar geleden kom ik via Myspace in aanraking met de Italiaanse band Nichelodeon. De groep rond de enigmatische zanger Claudio Milano is een vooral een theaterband geïnspireerd door de kunstzinnige muziek en avant-garde uit de jaren 70 en 80. De muziek bevat Rock In Opposition, maar ook avant-garde, verstilde pianomuziek, poëzie, psychedelische elektronica, art-rock, filmmuziek en zelfs klassieke en gotische invloeden. In het bijzonder de krachtige zang van Claudio is veelzijdig, van ingetogen en donker tot klassiek getint en hoog. Na twee indrukwekkende releases besluit Claudio om zijn eigen weg in te slaan met het eigen Den Records. Het doe het zelf label wil zich richten op avant-gardistische werken met een progressieve attitude. Ook progressieve rock behoort daartoe.
Het eerste project buiten zijn band waarbij hij betrokken is, is The Radiata 5tet. De groep bestaat uit saxofonis Stefano Ferrian, de Braziliaanse celliste Cecilia Quinteris, contrabassist Luca Pissavini, trompettist Vito Emanuele Galante en stemkunstenaar/zanger Claudio Milano. De hele opzet op hun cd Aurelia Aurita doet me weemoedig terugdenken aan de jaren 90, waarbij je in het Amsterdamse Bimhuis of de IJsbreker -maar ook daarbuiten- met enige regelmaat getrakteerd wordt op innovatieve optredens vol vrije geluiden. Het combo rond de geweldige stemkunsten van Claudio brengt dat alles op improvisatorische wijze weer tot leven. De diverse instrumenten gaan een open strijd aan door flarden en aaneengesmede stukken af te wisselen. Je hoort freejazz, impro-noise, avant-garde, neoklassiek, filmische muziek en rock in opposition-achtige stukken die veel aan de verbeelding over laten. Het zijn absoluut geen stukken met kop en staart en daarin schuilt ook de kracht. Geen zekerheden, maar doeltreffend door de verrassingen. De boel wordt regelmatig opgeluisterd met de stemkunsten van Claudio die gaan van countertenorachtige tot haast demonische en gotische zang en soms ook enkel bestaat uit grommende, schreeuwerige en piepende klanken. Alles aan dit kwintet is los van de gevestigde orde. Natuurlijk is dat niet altijd even eenvoudig, maar deze muziek is er om te prikkelen, te emotioneren, te irriteren en om te omarmen. Kortom, ze gaan het hele spectrum aan emoties langs en zijn duidelijk minder geïnteresseerd om te pleasen. Dat zal ze ongetwijfeld niet altijd in dank worden afgenomen, maar het levert wel muziek op waarmee je echt kunt stoeien en iets kunt beleven. Muziek die onder je huid kruipt, fysiek in contact komt met je en je gewoonweg weet te verbazen. Je krijgt iets dat het midden houdt tussen John Zorn, Mike Patton, Einstürzende Neubauten, Debussy, King Crimson, Phil Minton, P.A.S. en Giacinto Scelsi. Intrigerende muziek van de interessante buitencategorie.
Claudio werkt op de nummer vier in de catalogus, getiteld Adython, samen met de Belgische Erna Franssens, ofwel Kasjanoova, die zorg draagt voor het concept en de teksten. Claudio verzorgt de vocale stukken, terwijl Attila Faravelli, Alfonso Santimone en wederom Stefano Ferrian respectievelijk zorgen voor de computer, laptop/elektronica en saxofoons. Ook in deze twee langgerekte stukken van 14,5 en 32,5 minuut voeren de improvisaties en de stemkunsten van Claudio de boventoon. Het is duidelijk dat hij zonder zijn vorige band vrijer dan ooit kan opereren en werkelijk alle improvisatorische kanten van het universum verkent. De improvisaties die hij hier laat horen zijn duidelijk meer elektronisch van aard dan zijn andere projecten. Alsof je via het stopcontact de wereld van David Lynch binnenloopt. Het zit dicht tegen de musique concrète aan maar is eigenlijk te eigenzinnig om er echt een label op te plakken. Muziek die zich net als het complexe boek Ulysses van James Joyce of de surrealistische werken van Antonin Artaud aan je voorbij trekt. Het is ongemakkelijk maar biologerend en iets om zelf te ervaren. Dit soort muzikale belevenissen krijg je nog zelden voorgeschoteld. Het is derhalve een prestatie van formaat van de Italiaan, die de gevestigde muziekwereld weer even op z’n grondvesten laat schudden. Dit is kunst in kapitalen!
Luister The Radiata 5tet Online bij Soundcloud:
Bile Dal Po
Spiralia
Diploblastic
Luister Claudio Milano, Erna Franssens Online bij Soundcloud:
Preview
door Jan Willem Broek