Een maand of negen geleden ziet de eerste gelijknamige, door Martin Bisi geproduceerde cd van The Jazzfakers het licht. Niet alleen de naam is intrigerend, ook het project en de muziek zelf zijn op z’n minst intrigerend te noemen. Achter deze band gaat onder meer Robert L. Pepper van het collectief PAS (Post Abortion Stress) schuil. Rondom de jazz draperen ze allerlei magnetiserende stijlen en geluid die tot avontuurlijke muziek leidt. Soms heel kakofonisch en soms haast sereen, maar altijd meeslepend. Het levert referenties op als The Residents, Tuxedomoon, John Zorn, King Crimson, Ornette Coleman, John Lurie, Supersilent, Shining en Sun Ra. Nu is er alweer een nieuwe, die ze opgenomen hebben na intensief door New York te hebben getoerd. Het album heet simpelweg Two. Pepper (viool, electronica) opereert hier met David Tamura (sax, synthesizer), Raphael Zwyer (bas, elektronica) en Steve Orbach (drums). Wederom brengen ze een combinatie van jazz, avant-garde, noise, filmmuziek en experimentele muziek. De basklanken beuken er dikwijls lustig op los alsof ze geesten moeten verdrijven, terwijl de elektronica alle kanten op gaat. Dit wordt aangevuld met onrustige saxofoon en vioolpartijen en allerhande geluiden. Daarnaast liegt de percussie er ook niet om, die kan net zo’n organisch en heftig zijn als die van William Hooker en is dikwijls behoorlijk tribal. Soms is het heel er gestructureerd en ritmisch en waan je jezelf in een nachtelijk jazzcafé, terwijl je op andere momenten in een ander universum terecht lijkt te zijn gekomen waar jazz door cyborgs gespeeld lijkt te worden. De jazz vormt weliswaar de rode draad, maar er wordt veelvuldig naar de eerder genoemde genres uitgeweken. Ze weten je daarom telkens op het verkeerde been te zetten en dat maakt het spannend en biologerend. Driedimensionale muziek, die net als New York, een kleurrijke smeltkroes van alles en nog wat is. Muziek als kunst, als belevenis en om vol verbazing van te genieten.
Het collectief PAS (Post Abortion Stress) dat ik hierboven al aanstipte vervult een centrale rol binnen de New Yorkse experimentele muziekscene. Ze organiseren ook jaarlijks het zogeheten Experi-MENTAL festival. In het weekend van 5,6 en 7 augustus dit jaar is de derde editie gehouden, waar 28 artiesten acte de presènce hebben gegeven. De cd Experi-MENTAL Compilation 2 bevat een aantal van die bands. Het album opent met Fester, een elektro-akoestisch gezelschap, gevolgd door het industriële noiseproject Blue Sausage Infant. Daarna krijg je ineens singer-songwritermuziek met rap en indie van Carey Burtt, hetgeen daarna weer afgewisseld wordt met ambient van Richard Lainhart. Dit alles om maar aan te geven hoe divers dit alles is. Hiernaast zijn ook Invisible Hand, Violet, The Expanding Man, Black Saturn, The Fluid, Use Other Door, John 3:16 en tevens The Jazzfakers en PAS vertegenwoordigd op deze veelzijdige compilatie. Naast de genoemde genres serveren ze hier ook elektronische en tribale muziek, doom-jazz, post-rock, dark hip hop, techno en noise. Het biedt een prachtige kijk in de hedendaagse experimentele muziekkeuken uit New York. Een geweldig overzichtsdocument!
Luister The Jazzfakers Online:
Two (album)
door Jan Willem Broek