Huwelijken zijn zo vaak het decor waartegen oorlogsleed wordt verwerkt (Leedvermaak; Weisz) nieuwe familieleden worden ontdekt (After the Wedding; Bier), geheimen worden ontbloot (Festen; Vinterberg) of ruzies worden voortgezet (Margot at the wedding; Baumbach) dat we welhaast kunnen spreken van een genre. Zo bezien heeft Jonathan Demme een keurige genrefilm gemaakt.
Rachel (Rosemarie DeWitt) is degene die trouwt maar het centrale
personage van de film is Kym (Anne Hathaway). Op verlof uit een
rehab-kliniek wordt ze door haar vader naar het ouderlijk huis
gebracht, waar het twee dagen voor de bruiloft al een dolle boel is.
Aanstaande manlief is muzikant, zodat in alle hoeken en gaten van het
vrijstaande huis muziek schalt. Kym heeft in eerste instantie
nauwelijks tijd om bij te komen of op te vallen. Misschien is dat maar
goed ook, want al die aandacht voor haar gesteldheid is om dol van te
worden. Maar helemaal geen aandacht is dan weer het andere uiterste,
waardoor we Kym al snel voorzichtig zien protesteren.
Rachel getting married is een verhaal over een tragische
familiegeschiedenis met centraal daarin een getroubleerde
zusterrelatie. Kan het Bergmaniaanser? Aangezien de humor die we in
soortgelijke films van Woody Allen (denk Hannah and her sisters)
aantreffen ontbreekt, ontkomt Rachel getting married geen moment aan
een vergelijking met Noah Baumbachs Margot at the wedding van vorig
jaar. Wederom komt zusterlief binnenlopen alsof er niets is gebeurt.
Ruzies worden voortgezet alsof Kym nooit is weggeweest en niet
jarenlang van rehab naar rehab is geslenterd.
Filmisch doet Rachel getting married vooral denken aan de manier waarop
het zilveren huwelijk in Festen in beeld wordt gebracht. De camera
stuitert zonder onderbreking door de bruiloftsgasten heen, daarmee de
onstabiele toestand waarin Kym, en eigenlijk de hele familie, zich
bevindt onderstrepend. Goedbeschouwd is de hand van Jonathan Demme niet
te herkennen. In niets herinnert deze film aan zijn eigenzinnige
komedies uit de 80s waarmee hij furore maakte (Something wild, Married
to the mob), laat staan aan het gelikte doch geslaagde Silence of the
lambs.
Niet dat we de hand van Demme nou per se hoeven te zien, maar hier wreekt de afwezigheid van persoonlijkheid zich toch een beetje. Het is alsof
Demme zich heeft voorgenomen “ook zo’n film” te maken. En dat doe je
dus zus en zo. De reden van de familietragiek, bijvoorbeeld, komt
nonchalant tijdens een wedstrijdje ‘afwasmachine inruimen’ weer naar
boven. Het bruiloftsfeest mag ellenlang duren want dat is naturel (nee,
dat is een beetje saai). De gescheiden vader (goedzak) en moeder
(feeks, gespeeld door een uitstekende Debra Winger) zijn duidelijke
tegenpolen. Alle zetten worden goed voorbereid en je ziet de stukken
keurig volgens de regels over het bord bewegen. Hiermee vergeleken was
Festen op zijn minst een potje blindschaak. En in Margot at the
wedding, die bij vlagen zo zwartgallig was dat menig recensent
afhaakte, kon je gemakkelijk een toren voor een loper aanzien.Festen en Margot at the wedding proberen wat te bereiken, daar waar Rachel getting married vooral probeert zetten te herhalen.
Toch is de film zeker niet ongenietbaar.
Thematisch zit het erg in de hoek die me bevalt, als fan van Woody
Allen en Noah Baumbach, zodat gebrek aan originaliteit niet meteen
funest is. Daarnaast is het laatste half uurtje toch wel verrassend,
omdat Demme en scenariste Jenny Lumet (dochter van) niet kiezen voor
een eenvoudige synthese. Kym moet ervoor knokken om weer te kunnen
meedraaien, en we gaan niet alles effe makkelijk uitpraten op nota bene
een bruiloft.
Daarnaast is Anne Hathaway een verrassing. Ze geeft overtuigend
gestalte aan een complex personage. Kym is onuitstaanbaar egocentrisch,
maar ze is tevens een tragische vrouw, wier lijden invoelbaar is. En
dit dualisme blijft tot aan het einde boeiend, mede door Hathaway.
Onlangs zagen we een andere mainstream actrice (Michelle Williams)
verrassen in Wendy and Lucy. Betekent dit nou dat ik in principe ook
zou kunnen genieten van Will Smith? Wellicht is JCVD, met Jean Claude
van Damme een inzichtgevende testcase.
olafk