Philippe Petit (& Friends) - Cordophony/- Una Symphonia Della Paura/ - Eugénie/ - Fire-walking To Wonderland // Yuri Landman Ensemble featuring Jad Fair & Philippe Petit - That’s Right, Go Cats

[cd, Home Normal]
[cd, Utech Records]
[10”, Alrealon]
[cd, Aagoo/Five Roses]
[cd, Thick Syrup Records]

De Fransman Philippe Petit zit eerst aan de andere kant van de muziek, want hij werkt in de jaren 80 namelijk alleen nog als recensent, DJ en radiomaker/presentator. In de jaren 90 is hij tevens de labelbaas van het garagerock label Kinetic Vibes Music en later het geweldige noiselabel Pandemonium. Daarna maakt hij in 2000 de verrassende switch naar het spraakmakende elektronica label BiP_Hop. Vanaf 2007 laat hij van zich horen als muzikant in de supergroep Strings Of Consciousness. Als je al zolang meedraait in de bijzondere uithoeken van de muziek maak je vrienden. Dat is ook precies wat er daarna gebeurt, want zijn muzikale carrière raakt in een ware stroomversnelling. Hij maakt albums met K11, Lydia Lunch, Cosey Fanni Tuti, Cindytalk, PAS, Ron Anderson, Robert L. Pepper, James Johnston, Vultures Quartet, Chapter 24 en Eugene S. Robinson, geeft acte de présence op compilaties als Under A Big Red Sun en werkt verder samen met artiesten als Foetus, Graham Lewis, Scanner, My Brightest Diamond, Faust Barry Adamson, Mira Calix, Fanny Tutti, Justin Broadrick, Simon Fisher Turner, Kammerflimmer Kollektief, Edward Ka-spel, Jarboe, Leafcutter John, Banabila, Simon Whetham en ga zo maar door. Die laatstgenoemde rij artiesten zijn veelal terug te vinden op zijn Philippe Petit & Friends releases en soms ook op de cd’s onder zijn eigen naam. Hij heeft, wat hij ook doet, een absolute voorliefde voor de duistere cinema en atmosferen. Solo maakt hij dan ook diverse denkbeeldige soundtracks, die dusdanig zijn opgebouwd dat ze op zichzelf staan. Op andere albums gaat hij meer op een muzikale ontdekkingstocht met verrassende gasten. Hij ziet zichzelf ook liever als een “musical travel agent” dan een componist. Petit ontpopt zich als een zeer gevarieerde, opvallende en opwindende artiest die een eigen plek inneemt binnen de hedendaagse elektronische en experimentele muziek. Kort na zijn Strings Of Consciousness album dit jaar is er een hele reeks nieuwe releases, die zelfs een Machinefabriek naar de kroon steekt qua hoeveelheid.
Ten eerste is er Cordophony, de vierde cd van zijn Philippe Petit & Friends reeks. Dit is zijn eerste cd op het prestigieuze Home Normal label. Hij brengt hierop een filmisch luisteravontuur, waarbij het karakter mede door de inbreng van de vrienden wordt bepaald. Onder hen ditmaal elektrisch harpiste Raphaelle Rinaudo (Pierre-Yves Macé Ensemble, Strings Of Consciousness), organist/gitarist James Johnston (Gallon Drunk), pianist Reinhold Friedl (Piano-Inside-Out, Zeitkratzer), gitarist Hervé Vincenti (Strings Of Consciousness), celliste Bela Emerson, vibrafoniste Els Vandeweyer, violiste Maria Grigoryeva, pianist Alexander Mahnev, contrabassist Vladimir Shubin, drummer Ahmad Compaoré, celliste Alison Chesley (Helen Money), pianist Nils Frahm, fluitist/percussionist Manuel Zurria (Alter Ego), violist/cellist Rob Ellis (Spleen, PJ Harvey), percussionist Richard Harrison (Spaceheads, Homelife, Toolshed), violist Alexander Bruck, pianiste Ulrike Haage (Reichlich Weiblich), pianist Adrian Klumpes, gitarist Aidan Baker (Nadja, Arc) en klarinettist/saxofonist/percussionist Perceval Bellone (Strings Of Consciousness). Dat is natuurlijk een hele waslijst, maar ze bepalen dan ook voor een groot deel het geluid met hun bijzondere inbreng. Vooral strijkers, piano’s en (akoestische) gitaren maken de dienst uit, maar dat zit ook besloten in de titel. Het Franse “Cordophone” is een verzamelnaam voor muziekinstrumenten waarbij de toon wordt geproduceerd door een trillende snaar, ofwel snaarinstrumenten. Hiermee vult Petit zijn intrigerende composities met diepe emoties, die de luisteraar naast een cineastische ook een gevoelservaring meegeeft. Zelf bewerkt hij dat alles met vinyl, synthesizer, elektronica, gong, veldopnames, percussie, piano, celesta, bellen, klavecimbel en andere, dikwijls gevonden geluiden. Het resultaat is een verbluffende mengelmoes van schoonheid, delirant geluid, dissonantie en complexiteit. De muziek houdt het midden tussen filmmuziek, musique concrète, elektro-akoestische muziek, neoklassiek, post-rock en folk. Met zijn steeds wisselende mini-ensembles brengt Petit pionierende muziek die nauwelijks met iets te vergelijken valt. Drie kwartier wordt je in de houdgreep genomen. Je moet denken aan de experimentele muziek van Ennio Morricone in een David Lynch-achtige setting en waarbij ook invloeden van Cinematic Orchestra, Strings Of Consciousness, Colleen, Tape, Talk Talk, Kammerflimmer Kollektief, Robert Normandeau, Dictaphone doorschemeren. Opvallend is dat dit een minder duister werk geworden is dan zijn meeste overige werken. Eén van zijn mooiste en meest ambitieuze werken tot nu toe.
Op zijn cd Una Symphonia Della Paura gaat het er meteen een stuk duisterder aan toe. Dat komt zonder meer door de inbreng van Justin Broadrick (Jesu, Final, Pale Sketcher, Napalm Death, Techno Animal, Godflesh, Greymachine, Council Estate Electronics, Scorn, Valley of Fear, Head Of David) die in de opener zijn molensteentje bijdraagt. Na deze track gaat Petit “vrolijk” verder met het neerzetten van muzikale duisternis met veel tribale percussie, maar ook zware gitaren, cimbalen, orgels, elektronica, draaitafelexperimenten en akoestische elementen. Hij creëert hiermee bijna ondoordringbare geluidsmuren, die enkel de zware percussieroffels lijken door te laten. De donkere rook, zoals op de hoes is wat dat betreft veelzeggend. Het doet me wel denken aan de diverse artiesten die participeren op de Arrhythmia verzamelaars van weleer op Charnel Music. Het is een gitzwart, maar biologerende mix van dark ambient, industrial, drones, soundscapes, glitch, noise en filmmuziek. Nergens krijg je muziek met kop en staart en bij vlagen is het puur kakofonisch; tribale muziekterreur. En toch weet het je mee te sleuren en 3 kwartier aan de grond te nagelen. Het is zijn hardste, felste en meest rauwe werk tot nu toe, maar ook hier weet Petit te excelleren. Een duistere diamant.
Voor de 10” Eugénie haalt Philippe Petit zijn inspiratie uit de geboorte van zijn dochter met dezelfde naam, die overigens inmiddels 4 jaar oud is. Het artwork is dan ook toepasselijk van haar hand, zij het onder een toeziend oog van haar moeder. Petit grijpt dat niet aan om nu eens sentimentele muziek te gaan maken, maar komt gewoon met heftige stukken die schoonheid, pijn, ontroering en surrealisme met zich meebrengen; als de geboorte zelf. Derhalve is het op momenten scherp en kakofonisch en bij vlagen rustiek, ontroerend en bijzonder mooi. Een weeënstorm afgewisseld met de broodnodige adempauzes. Zijn veldopnames, akoestische bewerkingen, elektronica, draaitafelkunsten, glasmanipulaties en toetsen worden aangevuld door de cello’s van Bela Emerson en Alison Chesley, de viool van Alexander Bruck, de vibrafoon van Els Vandeweyer, de piano van Reinhold Friedl, de gitaar van Hervé Vincenti, de soundscapes van Monty Adkins, de viool van Jenny Hames, de gitaar/melodica/citer van Paul J. Rogers (The Long Dead Sevens) en ook de stem van Eugénie zelf. Een prachtig en liefdevol eerbetoon van een trotse vader, zonder te vervallen in slappe emoties. Een kleinood om te koesteren.
Naast dit alles werkt Petit ook door aan zijn trilogie getiteld “Extraordinary Tales Of A Lemon Girl”, waarvan deel één Oneiric Rings On Grey Velvet eerder dit jaar is verschenen. Het zijn denkbeeldige soundtracks, waarbij hij zich voor de verhaallijn heeft laten inspireren door Gialli, Homer, Lewis Carroll en James Joyce en qua muziek door Stravinsky, Sibelius, Berlioz en Shostakovich. Overigen lijkt de muziek niet bepaald op de genoemde voorbeelden. Eind deze maand is deel twee Fire-walking To Wonderland een feit. Petit zet weer een batterij aan geluiden in afkomstig van onder meer elektrische cimbalen, gitaar, veldopnames, elektronica, draaitafels, percussie, synthesizers en nog veel meer. Wederom krijg je een duistere mix van klassieke, symfonische en avant-gardistische elementen en draaitafelkunsten, die een musique concrète-achtig geheel vormen. Er gaat een behoorlijk hallucinerende werking uit van de avontuurlijke composities. Je waant jezelf soms in de film Eraserhead of een ander surreële omgeving. Het is letterlijk waanzinnig knap wat voor een atmosfeer Petit hier weet te scheppen met geluid en non-geluid, met melodieuze en kakofonische stukken en bijzondere inkleuring met de diverse instrumenten. Bloedstollende, koortsige nachtmerries die je van hot naar her slingeren en tot het einde toe weet te fascineren. Drie kwartier lang krijg je een diepgravende imaginaire soundtrack, waarvan je de film niet eens zou durven kijken. Het is een niet te vatten maar machtig geheel van grote klasse!
Tot besluit kom ik aan in eigen land, bij het Yuri Landman Ensemble met een bijzondere rol voor Jad Fair (Half Japanese) en Philippe Petit. Yuri Landman begint als striptekenaar en voegt zich daarna achtereenvolgens bij de bands Zoppo en Avec-A. Op een geven moment begint hij ook met het bouwen van elektrische snaarinstrumenten, eerst voor zichzelf en later ook voor andere artiesten. Hij wordt zelfs een gevierd experimenteel luthier voor onder meer artiesten als Liars, Lee Ranaldo (Sonic Youth), Jad Fair (Half Japanese), Blood Red Shoes, Kate Nash, The Dodos, Enon, David Holmes, Lou Barlow (Folk Implosion), dEUS, Liam Finn, The Veils en Micachu And The Shapes. Ondertussen blijft hij ook gewoon actief als muzikant en zanger. Nu komt Yuri met de cd That’s Right, Go Cats. Hierop wordt het ensemble naast Yuri gevormd door René van Lien en Arnold van de Velde, die je wellicht nog wel kent van Feverdream of hun huidige band Neon Rainbows. Met Arnold vormt Yuri ook de nieuwe formatie Bismuth. Hoe het ook zij, de nieuwe cd opent met het gelijknamige nummer dat maar liefst 22 minuten duurt. Hier hoor je lekker dreinende gesproken woord en half zang van Jad Fair. De muzikale omlijsting heeft wel wat weg van een Glenn Branca compositie. Het rockt op experimentele en minimale wijze, waarbij de boventoon wordt gevoerd door een steeldrumachtig geluid (ongetwijfeld afkomstig van een gitaar of iets dergelijks). Daarnaast hoor je een lekkere krautrock motorik uit de percussie-instrumenten en zo nu en dan lekker scheurende elektrische gitaren. Door de lengte en repetitieve karakter van dit stuk met een gaat er een heerlijk hypnotiserende werking van uit. Hierna krijg je de eerste van in totaal 6 korte experimentele interludes, die allen van Philippe Petit afkomstig zijn. Op een bevreemdende wijze passen ze prima tussen de andere 5 tracks. Die houden namelijk het ongrijpbare midden tussen avant-garde, noise, minimal en experimentele muziek. De enige band die ik dat ooit op een dusdanig bijzondere wijze heb horen combineren is Rake en dan met name op hun album The Art Ensemble Of Rake/ Tell-tale Moog. Alleen klinkt het Yuri Landman Ensemble toch weer helemaal anders. Een aantal tracks mondt uit in fraai gezongen songs, andere ontsporen juist weer op prettige wijze en belanden in experimentele wateren of lekker uptempo, ritmische gitaarnoise. Ook René zingt een paar keer uitstekend mee en eenmaal is plots Elle Bandita (eerder ook een Feverdream album) te horen. Daarbij hoor je met enige regelmaat allerlei geluiden, waarbij je niet bij alles de oorsprong kunt achterhalen. Het geeft een magisch surrealistische glans aan deze unieke cd. Steeds wordt je verrast met eigenzinnige invalshoeken, geluiden en genrewisselingen. Naast de genoemde invloeden hoor je, op de typische Petit interludes na, ook invloeden van Sonic Youth, Zoppo, Arto Lindsay, Chrome en Feverdream, al dekt niets de lading helemaal. Yuri Landman en de zijnen hebben een volslagen eigen, spannend, overrompelend en een tikje merkwaardig geheel neergezet. Grandioos!
Overigens is er ook nog de improvisatie cd Closed Encounters Of The 4 Minds, waar Philippe Petit samenwerkt met Ron Anderson (Ron Ruins), Rober L. Pepper (PAS, The JazzFakers) en David Tamura (The JazzFakers). Het moge duidelijk zijn dat Philippe Petit één van de meest veelzijdige, creatieve, toonaangevende en bijzondere artiesten van het moment is in experimenteel muziekland.