[cd/lp, Kranky/Konkurrent]
Pan American is al sinds 1997 het geweldige project van Mark Nelson, dan nog de zanger en gitarist van het trio Labradford. Na het uitblijven van nieuw werk sinds 2001 dient zijn muziek ook als perfect troost voor het gemis van die band. Officieel is hun status nog steeds “on hiatus”, maar doordat ze ontzettend ver van elkaar af wonen is de kans dat het ooit gaat vriezen in de hel groter. Robert Donne houdt zich overigens nu met onversneden noise bezig als Cristal en doet hand- en spandiensten voor Spokane en Gregor Samsa. Van Carter Brown ontbreekt ieder spoor. Maar zoals gezegd brengt Mark Nelson nog met enige regelmaat nieuwe cd’s uit. Vorig jaar nog zijn zesde cd White Bird Release, waarop hij met gitaar, computer en elektronica desolate, filmische klanklandschappen weet te produceren waarin hij zo nu en dan zijn bijpassende fluisterzang ten gehore brengt. Het is weemoedige, tot de verbeelding sprekende en diepgaande muziek vol wonderschone fluisterpracht. Tussen deze release en zijn vier eerste op Kranky, zit nog de cd For Waiting, or Chasing, die hij in 2006 op het Mosz label van Stefan Németh (Radian, Lokai) heeft uitgebracht. Deze in gelimiteerde oplage uitgebrachte cd heeft ten onrechte niet de volle aandacht gekregen. Het is wel de meest rudimentaire cd van Nelson en daardoor niet de meest gemakkelijke. Hij maakt hier skeletachtige, minimale constructies die je met je eigen verbeelding moet invullen. Dat zal de geoefende luisteraar ook moeiteloos lukken, want hij beheerst als geen ander de kunst van het weglaten. Daarmee is het ook één van zijn meest elementaire werken geworden. De kale elektronische muziek bestaat uit aanzwellende en wegebbende glitches, fragmentarische percussie-elementen, minimalistische drones, fragiele softnoise, intrigerende veldopnames en ambientachtige bijna neoklassieke klanken. Deze bewegen zich voort als een ademend organisch wezen. De muziek wordt subtiel van decoraties voorzien met bugel, piano, Tibetaanse zingende schalen en Chinese cimbalen. Het is filmisch, melancholisch en biologerend wat Mark hier laat horen. Normaal gesproken kan je zijn muziek wel vergelijken met andere artiesten, maar hier kom je als je het tegen het licht houdt altijd verkeerd uit. Dit is Pan American is de meest geïsoleerde en beheerste vorm. De uitverkochte cd is nu opnieuw door zijn prestigieuze moederlabel Kranky heruitgegeven en verschijnt nu ook voor het eerst op lp. Een essentieel werk dat je gewoonweg niet mag missen.
door Jan Willem Broek