Norwegian Wood van Haruki Murakami werd door een collega van me eens omschreven als het boek dat hem duidelijk maakte dat Japanners toch gevoel hadden. Ik las het twaalf jaar geleden en was ontdaan. Een onverfilmbaar boek, zo luidde de mening. Het grootste compliment dat ik deze film kan maken is dat hij niet tegenvalt. Alle voortekenen wezen die richting uit. Het boek is veel te goed, de regisseur (van The scent of green papaya en Cyclo) is veel te goed. De eerste gematigde reviews, je kon er als het ware op wachten. En ja, we hebben de afgelopen jaren al zoveel mooie films uit Japan gezien over verlies en zelfmoord. Maar om kort te gaan: Ik vond Norwegian wood een dijk van een film.
Waarom? Op de eerste plaats is het goed dat Tran de tijd neemt (zo’n 135 minuten) om het verhaal te schetsen van Watanabe, een student die opgroeit terwijl (of doordat) hij moet kiezen tussen trouw blijven aan zijn grote liefde (de in een depressie geraakte Naoko) en het inzien van de zinloosheid van die verbintenis en het leven vervolgen. Bijvoorbeeld met de wulpse en beduidend minder complexe Midori.
In de eerste helft blijft de hand van Tran (bekend van mooi gefilmde Vietnamese taferelen) beperkt. Hij filmt het studentenleven ingetogen, eigenlijk het boek getrouw. Pas als Watanabe Naoko gaat bezoeken in het kuuroord waar ze ingetrokken is gaat het landschap meedoen en gaat Tran los. Het begint met groene heuvels, maar ja, de seizoenen veranderen. En als het met de winter eindigt in plaats van begint, hou dan je hart maar vast (zie Iklimler). Tran zet twee mensen in een kader met muts op en sjaal om en is in staat daar een zinderende erotische intensiteit vanuit te laten gaan. Dat gebeurt niet zomaar.
Daar waar het in dit genre gewoonte is ingetogen te blijven (zie bijvoorbeeld de films van Shinji Aoyama en Ryuichi Hiroki), durft Tran het aan uit te pakken. De soundtrack van Radioheads Jonny Greenwood is heel belangrijk, en zet op momenten flink aan. Dat pakt goed uit, en soms meer dan dat. Er is een aangehouden dissonant die door merg en been gaat op een moment dat er toe doet. En dan is er het liedje van de Beatles. De originele versie is pas voor het eerst te horen als de credits verschijnen, en slaat in als een bom, zonder dat daar uitleg voor nodig is. Ik geloof dat ik deze film veel beter vind dan de mensen om mij heen.
olafk