[cd+dvd, Snowdonia/ Audioglobe]
Ooit was Myspace de ontmoetingsplek voor artiesten en muziekliefhebbers. Deze rol is inmiddels wel overgenomen door Facebook, maar via het eerste heb ik een jaar of zes à zeven geleden de geweldige Italiaanse muzikant en componist Claudio Milano leren kennen. Hij is de geestelijk vader van de groep NichelOdeon. Milano heeft al diverse theaterproducties op zijn naam staan voordat hij met zijn groep in 2008 debuteert met het live album Cinemanemico, waarop hij zich zoals altijd vooral laat inspireren door kunstzinnige muziek en avant-garde uit de jaren 70 en 80. Ze vinden met NichelOdeon ook op de albums erna steeds weer een andere invalshoek, waarbij ze op eigenzinnige wijze van zich laten horen in de avant-gardistische, progrock en neoklassieke hoek. Zo volgt nog de cd Il Gioco Del Silenzio (2010), waarbij je ook de dvd Come Sta Annie? met een indrukwekkende liveset als bonus krijgt, plus het live album NO (2012). Verder duikt Claudio tevens in 2012 op naast Erna Franssens op de mysterieuze cd Adython en in de groep The Radiata 5tet met de cd Aurelia Aurita, die vol intrigerende muziek van de buitencategorie staat. Vorig jaar laat hij het tweeluik Bath Salts van NichelOdeon het licht zien, waarbij Claudio Milano zich omringt met weer een geheel nieuwe set artiesten. Muzikaal gezien zit het allemaal sterk in elkaar, waarbij ze laveren tussen genres als Rock In Opposition, avant-garde, improvisaties (zowel qua zang als muziek) en art-rock tot filmmuziek, jazz, neoklassiek, industrial, gothic en psychedelica. Het ene moment weten ze een sereen en wonderschoon geluid te presenten en op andere momenten is het juist kakofonisch en duister. Alles zit vol oprechte emoties, waardoor het er allemaal behoorlijk inhakt. Ze leveren een intrigerend, aangrijpend hoorspel af, waarbij de invloeden uiteenlopen van Zappa, King Crimson en Tuxedomoon, John Zorn tot John Cale, Gavin Friday, Angelo Badalamenti, Supersilent en Debussy. Dat alles gaat gepaard met de bijzondere zang van Claudio, die van laag en duister tot countertenor hoogte stijgt, waarmee hij ergens tussen Mike Patton, Elijah’s Mantle, Mikhail, Blixa Bargeld, Rhett Brewer en Christian Wolz eindigt; hij heeft een bereik van maar liefst 7 octaven. Het is een waanzinnig sensationele, spannende groep rond deze oorvanger. Met deze release levert hij ook samen met het Italiaanse duo InSonar de dubbel cd L’Enfant Et Le Ménure af. Hierop werken ze met maar liefst 62 artiesten uit de hele wereld samen, waaronder vele grote namen. Alle genoemde genres passeren hier op eigenzinnige wijze de revue. Het wordt dan ook een overrompelend totaalwerk en het beste dat de groep ooit heeft voortgebracht. De pers is lyrisch, maar het publiek blijft vaak nog afzijdig. Een reden voor Milano om het even kalm aan te doen. Gelukkig blijft de creativiteit borrelen en is de drang iets te maken groter dan de verdiende erkenning.
Nu presenteert hij dan als NichelOdeon in samenwerking met InSonar de cd UKIYOE (Mondi Fluttuanti). In de praktijk betekent dit dat Claudio Milano (zang, boventoonzang, composities) en Paolo Siconolfi (sound design) de kapstok neerzetten. Het geheel wordt op hun aanwijzing aangekleed door maar liefst 30 gastmuzikanten op uiteenlopende strijk- en blaasinstrumenten, zang, gitaar, piano, noises, drones, elektronica, harmonium, synthesizers, keyboards, drums en accordeon. Dit geeft maar weer aan hoe ambitieus ze zijn en hoe groots ze het elke keer aan weten te pakken. De muziek is er dan ook naar. Acht nummers lang en 46 minuten breed brengen ze op eigengereide wijze een mix van avant-garde, wereldmuziek, neoklassiek en artrock. Ze hebben zich, zo staat in het boekje beschreven, laten beïnvloeden door een batterij aan artiesten. Dat loopt onder (veel) meer uiteen van Peter Hammill, Robert Wyatt, Towering Inferno, Swans en Mark Hollis tot aan Joy Division, Dead Can Dance, Kate Bush, The Liars, David Sylvian, Ulver, Burial, Carla Bozulich, John Zorn en Art Zoyd. Het fraaie is ook dat ze dit hebben verwerkt tot een onnavolgbaar hoorspel dat je compleet in de houdgreep weet te nemen. De verbluffende zangkunsten van Milano staan weer centraal, maar de muzikale omlijsting is van een ongekende klasse. Eigenlijk laat deze muziek zich met niets en niemand vergelijken. Toch denk ik dat hun muziek uitermate geschikt is voor liefhebbers van Swans, Mike Patton, Einstürzende Neubauten, Tuxedomoon, King Crimson, Debussy, John Zorn, Teho Teardo, Philippe Petit en Von Magnet. Het is een complex geheel, maar dat weten ze telkens toch doorwaadbaar te maken. Het is een innovatief, overrompelend, diepgravend en wonderschoon meesterwerk geworden.
Als bonusschijf zit er nog de korte film Quickworks & Deadworks van Francesco Paolo Paladino bij van zo’n 25 minuten. De muziek hierop wordt wederom verzorgd door NichelOdeon/ InSonar en vormt een schitterende aanvulling op het album. Kunst met hoofdletter K en een tweeluik dat een breed publiek verdient.
door Jan Willem Broek