Oude RKZ viert 38e verjaardag versus uitsterven van vrijhavens
Zaterdag 3 september 2017 bestond het oude RKZ (Rooms katholieke ziekenhuis) 38 jaar!
De historie vertelt ons dat na enkele maanden leegstand, (behalve de sloop van het prachtige monumentale gebouw voor evt. dure koopwoningen was er namelijk geen definitief bestemmingsplan), de leden van het KOG (Kraak Organisatie Groningen) en het Groninger studentenbond besloten een daad te stellen. In de nacht van 2 op 3 september 1979 melden twee mensen zich bij de nachtportier, deze weten hem bij de ingang weg te lokken. Vervolgens neemt een groep van zo’n honderd krakers bezit van het pand en het grootste kraakpand van Nederland is een feit! Nu is het een woon- en werkpand met ongeveer 250 bewoners. Het pand wordt voor een laag bedrag “gehuurd” van de woningbouwvereniging Nijestee. Hiermee is het ooit gekraakte ziekenhuis uitgegroeid tot een succesvol en autonoom beheerd woonwerkpand, met onder meer een eigen bestuur, een onderhoudscommissie en een eigen technische dienst.
Sinds een jaar of 10 bezoek ik met enige regelmaat het ORKZ voor een feest of een concert. Het wordt bewoond door een mengelmoes van kleurrijke, creatieve, muzikale, politiek vrijdenkende mensen. Hier kom ik altijd meer interessante mensen tegen dan in een standaard “zien en gezien worden” kroeg of bar in de stad. Persoonlijk hou ik erg van de vrijhavens zoals ORKZ, Ruigoord, ADM etc. dus ik besloot een kijkje te nemen bij het feestje dat de bewoners hadden georganiseerd. Eigenlijk hadden ze de hele dag en de dag ervoor ook feest (het was immers op de nacht van 2 op 3 september dat het gekraakt werd dus, tja, reden om 2 dagen te feesten!). Ik ging met name voor de muziek en een borrel drinken met een aantal bewoners die ik ken. De avond begon met het punkbandje “Verkrust”, zoals de naam doet vermoeden crustpunk, van eigen ORKZ bodem.
Lekker raggen!
Daarna kwam Zibabu uit A’dam, deze band was voor mij wel het hoogtepunt van de avond. Wat een lijpe gasten en ook nog eens muzikaal zeer goed! Hun muziek ging van snoeiharde gitaren over in een fijne ska- beat/rootsachtige reggae en dat doorspekt met goede teksten! Lijpe gasten, vooral omdat ze alle drie in een oubollig jurkje waren gehesen en zichzelf omschrijven als “galactic cleaning
ladies spacepunktrio”. Kortom een aanrader!
Na deze energieke band kwam Limonchiki, balkan/folk muziek. Eerlijk gezegd vond ik dit geen bijster goede keuze na zo’n opzwepende band als Zibabu. Waarschijnlijk vonden meer mensen dit want langzaam liep de dansvloer leeg.
Dit was een mooi moment voor mij om een praatje te maken met een aantal bewoners over de verjaardag van het ORKZ en andere kraakpanden. Want ik ging ook naar het feest om een stukje aandacht te geven aan het uitsterven van de vrijhavens. Heel mooi was het om te zien hoe het ORKZ meeleeft met kraakpand ADM in Amsterdam. Ze hadden een grote banner gespannen met de tekst:
Geen cultuur zonder subcultuur! Het slechte nieuws is dat het ADM moet sluiten. Na vele rechtszaken met grote geldgraaier (Chidda vastgoed bv ) die het terrein willen opkopen zijn ze blut en uitgeprocedeerd. Dit betekent verlies van woonruimte voor zo’n 200 mensen maar ook weer verlies van een prachtige vrijhaven. Waar je nog kan genieten van de meest obscure en pure muziek, poëzie, kunst, lezingen, festivals noem maar op, heerlijk eten ook nog! Afgelopen jaar is in Groningen Pino aan de Hereweg verloren gegaan voor weer een kantoorpand. Ruigoord is ook al niet meer wat het was. De opgelegde regeltjes puilen uit, je mag geen open vuurtje meer, je mag geen eigen drankje meer meenemen, je mag niet meer kamperen op het terrein, uiteindelijk mag je niets meer behalve een brave consument zijn.
En zo grijpen de geldgraaiers steeds meer om zich heen en maken de vrijdenkende subcultuur kapot. Het is erg jammer dat er niet meer gestimuleerd wordt om dit soort plekken juist open te houden. Ze leven zoals vele mensen graag zouden willen leven met betrekking tot zelfvoorzienendheid, saamhorigheid, permacultuur. Naast de kunst en de muziek vind je er ook veel ” spiri wiri” en bewustzijn. Er is voor mijn gevoel altijd een mate van vrijheid aanwezig die bepaalde mensen angst aanjaagt. Zie de film “Easy Rider” hierin wordt mooi uitgelegd hoe die angst werkt bij mensen die deze vrijheid missen. Mensen doe niet mee aan de vertrutting van je omgeving en steun de subcultuur!
Ondanks het verliezen van vele rechtszaken probeert men toch via een petitie nog een manier te vinden om het ADM niet te ontruimen, help mee en teken de petitie a.u.b.!
(Die ADM nog steeds richt aan de inmiddels overleden burgemeester)
12, 13 en 14 oktober 2017 viert ADM haar 20e verjaardag met het
ADM XX festival!
To be continued…