[cd, Machinefabriek]
Krijg ik toch haast een hartverzakking met de infosheet waarop groot aangekondigd staat: Let op, de deuren sluiten! Niet dat de Rotterdamse artiest Rutger Zuydervelt ons bekaaid achterlaat mocht hij plots stoppen met zijn Machinefabriek, want hij is inmiddels de grens van 100 releases ruim gepasseerd. Maar toch, het zou mij te vroeg zijn. Zeker gezien de nog altijd hoog kwalitatieve output van de laatste jaren.
De aankondiging is dan gelukkig ook enkel om de nieuwe cd Attention, The Doors Are Closing onder de aandacht te brengen. Nadat hij met Aaron Martin het werk Hide And Seek voor de Spaanse choreograaf Iván Pérez in opdracht van het Haagse Korzo heeft gemaakt, wordt Zuydervelt opnieuw gevraagd door Pérez om dit nieuwste werk van muziek te voorzien. Het stuk is gemaakt voor de Russische Ballet Moscow in het kader van het Rusland-Nederland jaar 2013. Zo krijgt dit mislukte jaar, dat over en weer ontsiert wordt door Greenpeace arrestaties, arrestatie van de Russische ambassadeur, de dood van een dissident die zelfmoord pleegt in een Nederlandse cel en hevige discussies over homorechten, toch nog enige glans. En door wie anders dan Machinefabriek? Juist! Voordat Iván naar Rusland afreist maakt Zuydervelt rauwe opnames die gebaseerd zijn op drumopnames, die in zijn ogen dan wel oren het best bij het stuk aansluiten. De laatste 3 weken van het opnameproces is hij ook naar Moskou getogen om intensief aan de muziek te gaan sleutelen. Langzaam maar zeker komen geluid en choreografie dichter bij elkaar tot ze volledig sporen voor hen beide. Het dansstuk gaat over de menselijke relaties in alle facetten en vooral met betrekking hoe deze werken in de Russische maatschappij. De dansvoorstelling is zeer fysiek en behandelt onderwerpen als agressie, vernedering en intimidatie. Het is daarom ook niet verwonderlijk dat de muziek van Machinefabriek dreigender dan ooit klinkt en zelfs anders dan normaal. Zuydervelt speelt prachtig met stiltes en draait op sommige momenten juist weer de volumeknop omhoog. Hij weet een enorme spanning op te bouwen, die ook zonder dansvoorstelling moeiteloos overeind blijft. Hij brengt hier een hybride van ambient, elektro-akoestische muziek en drones, die je werkelijk tot de laatste seconde op de punt van je stoel houden. Het meeste ervan is minimaal doch dwingend, maar er zijn tevens harde stukken die je totaal weten te overmeesteren. Je moet denken aan een gedroomde mix van Francis Dhomont, Robert Normandeau, David Lynch, Celer en Philippe Petit of iets dergelijks. Een andere Machinefabriek, maar een zeer overtuigende die niet alleen de veelzijdigheid van Zuydervelt maar ook de toegevoegde waarde van zijn muziek eens te meer onderstreept. Eén van zijn allerbeste albums tot nu toe! Let op: er zijn er maar 250 van gemaakt!
door Jan Willem Broek