[2x cd, InPolySons/Musea]
Eén van de grondleggers van het met speelgoed gevulde, avant-gardistische kamermuziek genre komt toch wel op naam te staan van het Franse Klimperei. Andere in dat genre zijn soms totaal onbekend en anderen hebben het dusdanig gecultiveerd dat ze er zoals Yann Tiersen, Pascal Comelade en Pierre Bastien iets groter mee zijn geworden. Het is hoe dan ook een zeer ludiek en vermakelijk genre. Zeker op de manier waarop Klimperei het aanpakt. De speelse en humorvolle manier van spelen van het inmiddels tot een solo project van Christophe Petchanatz verworden Klimperei is nu al zo’n 25 jaar een unicum. Het Franse label In Poly Sons, dat zich richt op dit soort muziek, maar ook experimentele muziek en sowieso muziek met goede, originele ideeën, is verheugd als Christophe in 2007 aankondigt een improvisatieserie met zichzelf van 5 cd’s uit te gaan brengen. Van deze serie verschijnt in 2008 deel 1 Improvisations With Myself, Vol. 1. Elk deel is half gecomponeerd en half geïmproviseerd, waarbij hij zichzelf samplet dan wel begeleidt alsof hij met anderen speelt; dit mede omdat hij ook even niemand weet te vinden om mee te spelen. Maar hij wil elk deel een nieuwe aanpak. Nu zijn er twee nieuwe werken verschenen.
Op deel twee uit de, afgekort, IWM-serie is nu verschenen Improvisations With Myself, Vol. 2: Littératures. Het idee erachter is dat Christophe hier subjectivistische muziekbeelden schept van schrijvers die hem door de jaren heen hebben ontroerd, beïnvloed dan wel stil hebben weten te krijgen. Naar eigen zeggen is het uitkiezen van de namen nog het meest lastige omdat sommige schrijvers hem weer op andere schrijvers hebben gebracht die hij soms nog beter vindt. Dit gevecht met zichzelf, hoe herkenbaar, levert uiteindelijk 20 korte nummers en even zoveel namen van schrijvers op. Die lopen uiteen van Lewis Carroll, Franz Kafka (één van mijn favorieten) en Bruno Schulz tot Georges Bataille, Henri Michaux, Samuel Beckett, Philip K. Dick en Tony Duvert. Doordat hij nu niet van de “standaard” Klimperei muziek uitgaat, maar van het gevoel dat hij heeft bij een bepaalde auteur krijg je naast zijn avant-gardistische speelgoedmuziek ook industriële, ambient-, film- en dronegericht werk te horen. Het weet je continu te verrassen. Dat is naast de ijzersterke muziek ook meteen zo leuk aan deze serie. Hij dwingt zichzelf hierdoor anders met muziek bezig te zijn. Eigenlijk helemaal in lijn met het label. De muziek komt ergens tussen The Residents, Caretaker, Pascal Comelade, Coil, Tuxedomoon, Frank Pahl, Gabriel Yared, Erik Satie en Tom Waits uit zonder er ooit echt op te lijken. Klimperei is Klimperei, improviserend of niet. Subliem. De speelgoedinstrumenten, gitaar, banjo, synthesizer, bas, piano- en strijkgeluiden en de her en der gebruikte bevreemdende zang worden ook voor deel 3 Improvisations With Myself, Vol. 3: Recyclages, ongeveer zijn 28ste release denk ik, uit de kast gehaald. De naam geeft al aan dat het om recycling gaat. Naast Klimperei houdt Christophe er ook de projecten Al & Del, Deleted en nog een aantal plus samenwerkingsverbanden met Pierre Bastien, Frank Pahl, Don Simon & Telefunken en Sebastien Gandera op na. Dit om aan te geven dat de man over een database vol ongebruikte geluiden en nummers moet beschikken en zo weet ik inmiddels ook doet. Deze zet hij nu in voor zijn 10 nummers op deze nieuwe cd, waarop geheel tegen zijn gebruik in nu ook stukken van rond de tien minuten staan. Dit levert uiterst spontane muziek op doordat hij gaat improviseren met thema’s die er al liggen. Soms is dat gewoon heel overduidelijk Klimperei en soms worden het met speelgoed gelardeerde duistere klanklandschappen of zelfs progrock en elektro-akoestische werken met veldopnames en al. Het onderstreept maar eens te meer dat het belang van het jezelf opleggen op een andere manier naar je eigen muziek of het maken ervan te kijken, omdat het zoveel nieuws en spannends op kan leveren. Klimperei klinkt hier als een wilde mix van zichzelf inclusief alle zijprojecten met Loren Nerell, Gilles Gobeil, King Krimson en Tuxedomoon, wederom zonder dat je er echt een vinger op kunt leggen. Uniek, briljant materiaal dat halsreikend uit doet zien naar de laatste twee delen!
MP3’s IWM2:
Franz Kafka
Philip K. Dick
MP3 IWM3:
Les Zalfreds (Part I)
door Jan Willem Broek