[cd, Nonesuch/Bertus]
Paul Thomas Anderson is, vind ik althans, een geweldige filmmaker. Zo zijn onder meer Boogie Nights, Magnolia, Punch-Drunk Love, There Will Be Blood en nu ook The Master van zijn hand.
Jonny Greenwood heeft de soundtrack verzorgd voor There Will Be Blood in 2007, hetgeen tevens zijn eerste werk als klassiek componist is. En een behoorlijk geniale ook, want hij verstapt zich niet in het maken van standaard klassiek filmbehang, maar brengt echt doorwrochten modern klassiek. Hiervoor is nog wel het album Bodysong in 2003 verschenen, vol IDM en ambient. Greenwood, dat is misschien nog wel het meest verrassende, is in zijn andere leven gewoon de gitarist van Radiohead. Ik denk niet dat veel mensen hebben kunnen bevroeden dat hij iets dergelijks in zich heeft. Na dit prachtalbum uit 2007 verschijnt nog Norwegian Wood (2011), die wederom van een ongekend niveau is. Eerder dit jaar weet hij opnieuw te verrassen door samen met de legendarische Krzysztof Penderecki de cd Threnody for the victims of Hiroshima / Popcorn superhet receiver / Polymorphia / 48 responses to Polymorphia af te leveren. Samen brengen ze hun eigen composities die een schitterende mix vormen tussen klassiek, neoklassiek, avant-garde en elektro-akoestische muziek. Het is zeer dynamisch, veelal wonderschoon en ook met enkele kakofonische momenten. Het wordt uitgevoerd door het AUKSO Orchestra en gedirigeerd door wisselend Krzysztof Penderecki en Marek Moś.
“Never change a winning team” moet Anderson gedacht hebben, want ook voor The Master, een desolate schets van de naoorlogse VS, heeft hij Greenwood gevraagd de soundtrack te leveren. Greenwood werkt hier weer met het avontuurlijke AUKSO Orchestra en tevens de London Contemporary Orchestra. Wederom laat Greenwood horen dat hij een gedurfd en groots componist is. Hij is in staat om sfeer te scheppen, maar blinkt ook dikwijls uit in spannende dissonante, soms bijna kakofonisch orkestraties, die regelmatig doen denken aan die van Giacinto Scelsi en Iannis Xenakis. Greenwood heeft het talent zeer krachtige en tevens tedere composities te creëren, waarbij invloeden als Igor Stavinsky, Edvard Grieg en Krzysztof Penderecki naast de eerder genoemde componisten het meest evident lijken. Als je het afzet tegen hedendaagse neoklassiekers komen Max Richter en Nico Muhly het meest in aanmerking, want ook daar zit wel enige overlap. De soundtrack die ook de naoorlogse sentimenten moet aanstippen, wordt denk ik om die reden ook aangevuld door 3 oude nummers van Ella Fitzgerald (“Get Thee Behind Satan”), Jo Stafford (“No Other Love”) en Helen Forrest (“Changing Partners”). Drie zangeressen met een gouden strot, allen inmiddels overleden, die dat heerlijk nostalgische Disney gevoel (positief bedoeld) kunnen overbrengen, roepen hier een prettig warm en tegelijkertijd droefgeestig gevoel op. Daarmee is deze soundtrack een geweldig en bovenal meesterlijk document geworden, waarbij de film an sich niet eens noodzakelijk is om diepe indruk te maken.
Luister Online:
The Master (album)
door Jan Willem Broek