Genoeg gepuzzeld, dit is een eerlijke balans van 2008 (nog een paar luisterbeurten en Leviathan zou anders nog een aantal plaatsen klimmen.) Met genoeg kansen voor albums die laat in het jaar zijn uitgebracht. Als 2009 ongeveer hetzelfde brengt ben ik tevreden.
01 Runhild Gammelsæter – Amplicon
Bijna een principekwestie. Vanwege durf en het ongehoorde
hoorbaar maken verdient Amplicon al de eretitel Plaat Van Het Jaar.
Zeker niet de meest gedraaide plaat van 2008 daarvoor is het te zwaar. Amplicon
zet je niet even op als achtergrondmuziek. Het is misschien vreemd dat ik voor
het eerst iets over Amplicon las in The Wire terwijl haar plaat
niet is te krijgen bij black metal pusher Dis-order. Maar kVlt kwesties mogen
nooit de pret drukken. Het begint al angstjagend als liefelijk folkliedje dat
onverwacht wordt doorkruist door een ontzettende grafstem (Nico wordt vaak
gebruikt als referentie maar eigenlijk is Amplicon een stemmentuin in de
lijn Diamanda Galás – Tim Buckley.) Al gauw ben je als luisteraar de draad compleet kwijt en
word je langzaam voortgedreven door zwaar zoemende electronica waar soms
chemische formules uit klinken. Een mysterieus, inktzwart geluid dat alweer
bewijst dat wie klaagt over gebrek aan avontuur in hedendaagse muziek niet goed
zoekt.
02 Earth – The
Bee Made Honey In The Lion’s Skull
Tussendoor E.P. Hibernaculum wordt door veel
Earthlings uiteindelijk hoger aangeschreven maar deed mij weinig, ik zat niet
echt te wachten op een nieuwe versie van ‘Ouroboros Is Broken’. Perfectie dien
je perfect te houden. Nee, The
Bee Made Honey In The Lion’s Skull raakte de roos. Hex… werd
gekarakteriseerd door een zwaarmoedig
vooruit kruipen, het dragen van het kruis, het oneindige Westen. Sommige
nummers op Bee… hebben nog wel die beweging maar op een gegeven moment
zweeft de muziek omhoog en op ‘Omens And Portents II: Carrion Crow’ explodeert
elke aanzet in briljante details. Licht schijnt in Earth, goedmoedig, positief.
Alsof, de zonde afgeworpen, een wereld met hernieuwde blik wordt aanschouwt, de
Tuin van Eden betreden.
03 Âme – Fabric
42
Mix-cd van het jaar. ‘Loop’ van LFO vs F.U.S.E. (ergens uit
199vroeg) is behalve afsluiter van de cd ook de ideologische sleutel van de
mix. Âme zoekt naar de intensiteit van vroegâh. Niks lang uitgerekte, perfecte
overgangen, het moet knallen, niet zozeer beuken als wel zoeken naar het moment
dat de loop iets in je hoofd doet overvloeden. Om het niet al te kaal te
maken voor de thuisluisteraar trekken de Âme boys een kist acapela’s en platen
met declamaties open die alles tot nog groter hoogte stuwt, zie met name het
hoogtepunt van de plaat ‘An American Poem’ van Those Guys met Ras Baraka. Een,
vreemd genoeg, vaak onbegrepen cd.
04 Jennifer
Cardini – Feeling Strange
De mixcd lijkt steeds meer een problematisch object te worden
met de overvloed aan uitstekende mixen die op mp3 de ronde doen. Maar laat het
aan Kompakt om een waardige opvolger van Immer en Today te
presenteren, dit keer door een labeloutsider, Française Jennifer Cardini.
Bestaat er zoiets als de mix féminin? Feeling Strange benaderd
denk ik het dichtst dat idee. Geen geknal maar intimiteit, overgangen als
strelingen. Opiumprinsen als Lawrence, Onur Özer en Alex Smoke leggen een basis
waarin tegendraadse hedendaagse dansartiesten als Principles of Geometry, False,
Rework worden geconfronteerd met oudjes van Maurizio, Mike Dunn en vooral de
vergeten Peter Ford remix van Stefan Robbens ‘The Vineyard’. Zo verslavend dat
de cd net als zijn voorgangers al bijna weer betekenisloos is gedraaid. Iets
wat zelden nog gebeurt.
05 Leviathan – Massive Conspiracy Against All Life
Krijgt al een plek
vanwege De Riff Op 1:45 (‘Receive The World’). Een instant klassieke riff a la
Maiden/Metallica die Wrest ook nog eens bruut een opkomend stormfront instuurt.
Ik was deze plaat dus bijna vergeten. Wat een verschrikkelijke gedachte is dat
nu. Zo rondlezend begrijp ik dat dit het tweede Lurker Of Chalice album had
moeten zijn, wat door juridische perikelen niet doorging. Dat hoor je er wel
aan af, er zitten fantastische verstilde passages in, Lucifer die vermoeid naar
de hemel tuurt. Maar eerlijk gezegd klinkt het als de logische synthese met de
Leviathan gruizigheid. En dat werkt prima. De extremen tussen schoonheid en
lelijkheid zijn zelden zo ver uit elkaar komen te liggen, om vervolgens in
elkaar te versmelten. Couplet-refrein conventies zijn op de brandstapel
geëindigd om te worden vervangen door een jacht langs intensiteiten. Zal ik hem
de Rimbaud van black metal noemen? Ja, laat ik dat maar doen.
06 The
Black Dog – Radio Scarecrow
Zo in de periode 1991-1995 heerste The Black Dog als het
beste wat Engeland te bieden had op technogebied zonder al te braaf richting
Detroit te knielen. Toen kwam de breuk met de Plaid jongens en The Black Dog
legde zich in zijn eentje meer toe op ambient. Enfin, hoge verwachtingen had ik
niet, al waren ze dankzij de reissue van vroege 12”s teruggekeerd op de radar.
Dus werd ik bij eerste beluistering van mijn stoel geblazen bij zoveel moois,
wel de kracht van het oude geluid maar geen herhaling van zetten, evolutie van dat
toch wel subliem melodieuze Engelse technogeluid, met knipogen naar Kraftwerk,
Satie en Detroit.
07 Portishead – Third
Waarschijnlijk de meest (en best) geanalyseerde plaat van
2008. Geen verrassing als je bedenkt hoe onverwacht een Portishead comeback tot
voor kort leek. Wat wel verraste was de muziek zelf. Geen triphop 2.0, zoveel
is vanaf het moment dat de Braziliaanse DJ spreekt wel duidelijk. Ze zijn er
dus nog, bands die niet op veilig spelen maar realiseren dat ze zich iets anders
kunnen permitteren, het onbekende ontdekken.
08 Jeugd van Tegenwoordig – De Machine
Loopt sowieso muzikaal als een tierelier. De Neger Des Heils verheft zich ver boven Amerikaanse hiphop producers, met als kroonjuweel ‘Centje, Centje (Damsko Centje Express)’. Loopt ook weer over van de hilarische woordgrappen (“je kijkt o zo zuur naar me haute couture/want me haute couture is o zo duur”) en andersoortige schedelklevers. Mijn dochters worden al een tijd gek van mij wanneer ze te laat voor school zijn en hun vader ze achtervolgt van “C’mon, Bertje, Bertje, c’mon!” En zo waar een hiphop sketch die leuk is, die dat zelfs herhaaldelijk is, ‘De Musical’ (“knip, knip, knip, op de beat, jongens, nee dat is niet funkyyyyyy!”, etc.) Kortom, de hype glansrijk doorstaan.
09 Francesco Tristano – Auricle Bio On
De laatste toevoeging
aan de lijst, want pas in December aangeschaft. Pianist Tristano flirt al lange
tijd met techno, zie zijn versie van ‘Strings of Life’ of de Carl Craig remix
van ‘The Melody’ maar nu pakt hij het echt groot aan. Een stuk in twee delen
van bijna een uur gebruikmakend van de complete piano en dat bijwerkt door de
Berlijnse echo- en ruimtespecialist Moritz “druk jaar” Von Oswald. Ik zie
Villalobos er misschien nog gebruik van maken voor de dansvloer maar eigenlijk
is het huiskamertechno. Een voorzichtige avant-gardistische introductie gaat
langzaam over in een technopuls die aanzwelt en pas op aan het einde van kant-B
uitsterft. Von Oswald maakt zijn faam als schepper van ruimte weer waar (de
doorzichtige 12” is geschenk aan de audiofiel, alles heeft weer precies de
juiste plek) maar weet vooral die onmiskenbare Basic Channel echo’s toe te
passen op de piano. Resultaat één van
die echt vooruitstrevende technoplaten, die de faam van het genre als
toekomstmuziek even weer veiligstelt.
10 Stefan
Goldmann – The Transitory State
Uitstekend jaar voor techno met veel persoonlijke
invalshoeken, die veelal ontsnapten aan retro tendenties, worpen richting de
toekomst zijn het meestal niet meer maar er wordt in de laboratoria druk
gewerkt aan kleine vernieuwingen. Stefan Goldmanns dubbelaar is wat dat betreft
exemplarisch. De tweede cd bestaat uit abstracte geluidswaaiers en piepjes,
handig als werk- en/of sfeermuziek en ook wel een goede vingeroefening. Maar de
echte kracht ligt in de techno cd, die een aantal van zijn tracks van de
afgelopen jaren compileert en aanvult. Techno, die spelletjes speelt, met
structuur en verwachtingen, intrigerende melodieuze experimenten die
functioneel blijven.
…ook erg goed dit jaar
The Aliens – Luna
Autechre – Quaristine
Bodies of Water – A Certain Feeling
Booka Shade – The Sun & The Neon Light
Simon
Bookish – Everything/Everything
Carl Craig
& Moritz Von Oswald – Recomposed Vol.3
Extrawelt – Schöne Neue Extrawelt
Fennesz – Black
Sea
Lee Jones –
Electronic Frank
Kenny
Larkin – Keys, Strings, Tambourines
LeLe – Flage
Luomo – Convivial
Matmos – Supreme Balloon
Midnight
Juggernauts – Dystopia
Theo
Parrish – Sound Sculptures Vol.1
Stereolab – Chemical Chords
Taake – Taake
Sébastien Tellier – Sexuality
Ricardo Villalobos – Vasco
Whignomy Brothers – Metawuffmischfelge
12 Tracks, mixen en boxen
Donato Dozzy – RA105/Process 084/Live@Labyrinth
GAS – Nah Und Fern/GAS boek
Cosmic Metal Mother – I Think
Mathew Jonson & Adam Beyer – Big Dipper
DJ Koze – ZouZou
Patrice Bäumel – Roar
Popnoname – Process 095
Lee Jones RA121
The Black Dog RA123
Carl Craig – Sessions
JD Twitch RA087
Ricardo Villalobos – Enfants
door OMC