Hierna is het echt even tijd voor een korte pauze en natuurlijk de jaarlijst. Ik wens iedereen fijne dagen toe! Maar hier nog de laatste lijst van dit jaar uit het:
SCHADUWKABINET
We luisterden naar: Dominique A., Katie English & Mark Kluzek, Toasaves, Hüma Utku en Helena Vedralová.
Jan Willem
Dominique A. – Le Monde Réel (cd, Cinq 7/ Wagram)
De Franse chansonnier Dominique A. (voluit Ané, een naam die je niet zou hoeven inkorten zou je denken; en daar zetten we wel een punt en geen komma achter), komt 34 jaar na zijn allereerste single met zijn 14de album Le Monde Réel. Deze “echte wereld” volgt op “vreemd leven” ofwel Vie Ëtrange uit 2020. Het past wel bij de tijd van de lockdown en de tijd erna. Hoe dan ook heeft deze beroepsmelancholicus, die iedere keer weer net anders uit de hoek komt, 10 nieuwe songs gesmeed die samen bijna drie kwartier duren. Sowieso weet hij je altijd wel om zijn vinger te winden met zijn fraaie herfstige zang. De muziek die hij hier brengt wordt door vele gastmuzikanten heel mooi ingelijst met smaakvolle strijk- en blaaspartijen. Het is één van meest reflecterende albums geworden, die als een troostende deken zachtjes om je heen vouwt. Als een sluipschutter schiet hij op sierlijke, verstilde en toch ook vertrouwde wijze keer op keer vol in de roos. Ané blijft een zachte geweldenaar!
Katie English & Mark Kluzek – BEL (mcd, Eukaryotic)
Katie English (Isnaj Dui, Silver Servants, Busy Microbes, The Owl Service, Littlebow) maakt deel uit van Mark Kluzek’s geweldige project The Doomed Bird Of Providence. Samen hebben ze de afgelopen jaren tussendoor ook gewerkt aan strijkkwartetten. Die hebben ze nu opgenomen en als de mini BEL uitgebracht op hun nieuwe label Eukaryotic. De 4 composities van samen bijna 14 minuten lang zijn ontstaan als reactie op de Nebukadnezar-schilderijenreeks van de Australische kunstenaar Arthur Boyd. De schilderijen, die het verhaal in de droom van Daniël van Nebukadnezar verkennen, zijn ook verbonden met persoonlijke thema’s van Boyd, waaronder veel van wat hij in het nieuws en van dag tot dag zag terwijl hij in het Londen van de jaren zestig woonde. Kluzek haalde hier zijn inspiratie uit en heeft in eerste instantie een soort losse schetsen op de piano gemaakt. Die stukken heeft hij toen getransformeerd tot cello en altvioollijnen voor de partituren. English heeft als reactie daarop weer de vioollijn geschreven, hetgeen meestal volgde op een heel eenvoudige opdracht van Kluzek, gebaseerd op thema’s in de Boyd-schilderijen. Dit alles hebben ze dan weer verder laten uitvoeren door Maria Grigoryeva (violen, altviool) en Natalia Nazarova (cello). Door deze aanpak hebben ze behoorlijke spanningsbogen in de muziek weten te creëren. Het levert een uiterst biologerend, tot de verbeelding sprekend en meeslepend kleinood op. Een belofte voor de toekomst!
Toasaves – Zwerver (cd, Muziekpublique / Xango Music Distribution)
Sinds ik het geweldige Belgische label Muziekpublique heb ontdekt, weet ik dat ze altijd verbindende muziek uitbrengen; tussen verschillende culturen en tijden. Dat maakt hen ook zo interessant en onderscheidend in de muziekwereld. Zo is er nu het nieuwe collectief Toasaves, dat bestaat uit Tristan Driessens (oud, lavta, zang, arrangementen), Raphaël De Cock (zang, Vlaamse en Ierse doedelzak, mondharp), Harald Bauweraerts (draailier, zang), Miriam Encinas Lafitte (dilruba, blokfluit, vielle, pandero cuadrado, daf, bendir, santur), Michalis Kouloumis (viool), Eugénie De Mey (zang), Michaël Grébil Liberg (gestreken citer, Corsicaanse cetera, Middeleeuwse luit, vielle, zang, Afghaanse rebab), Pierre Hamon (Middeleeuwse fluiten, tamboerijn, bansuri) en Dick van der Harst (bodhran, pandero cuadrado, tamboerijn, bellen, claves). Dit negenkoppige collectief heeft roots in diverse bands en landen en weet dat hier op universele wijze samen te smelten tot een nieuw geluid, dat de wereld op een mooie wijze aan elkaar knoopt, maar met de focus op Oosterse muziek. Hierdoor worden oude en nieuwe muziek verenigd en luister je naar een biologerende blend van Sefardische, Turkse, Griekse, Middeleeuwse, Barokke, Afghaanse en Europese muziek, waarbij ook de Vlaamse muzikant Wannes Van De Velde (1937-2008) een rol speelt qua inspiratie, maar tevens doordat ze die hier enkele nummers van hem coveren. Het doet wel enigszins denken aan de muziek van Owain Phyfe en diens The New World Renaissance Band, zij het dan op z’n Vlaams. De groep levert hier echt een tijdloos en grenzeloos prachtalbum af!
Hüma Utku – The Psychologist (cd, Editions Mego)
Hüma Utku is experimentele componiste, die in Ïstanbul is geboren maar tegenwoordig woont in Berlijn. Ze debuteerde in 2015 nog als Roads At Night, ook wel eens als R.A.N. opgeschreven. Maar in 2019 komt Hüma met het debuut Gnosis, waarop ze weet te imponeren met haar unieke en behoorlijk duistere mix van industrial, techno en dark ambient. Ze is tevens afgestudeerd psycholoog en combineert dat aspect met haar muziek op haar nieuwe album The Psychologist. Ze brengt namelijk naar eigen zeggen een serie sonische essays gebaseerd op thema’s van psychologische verschijnselen en kan worden gelezen als een muzikaal onderzoek naar de menselijke conditie. Utku brengt piano, zang en opnames van de Buchla en wordt bijgestaan door contrabassist Adam Pultz Melbye, celliste Florina Speth (Schloss Mirabell) en violiste Marta Forsberg. Hiermee weet Utku in 9 stukken van samen ruim 51 minuten een behoorlijk onheilspellende sfeer neer te zetten, waarin ze de uiteenlopende psychologische thema’s en emoties als verdriet, dissociatieve stoornissen, angst en droomanalyses verwerkt. Met haar aritmische patronen weet ze de verder vaak harmonieuze stukken fraai te ontregelen. De zang is veelal spookachtig en de geluiden scherp. Nee, het is bepaald geen lichte kost, maar het weet je wel te grijpen als een bloedstollende en steengoede thriller.
Helena Vedralová – Moře / Sea (cd, Indies Scope / Xango Music Distribution)
Helena Vedralová is een Tsjechische zangeres en (alt)violiste, die in 1992 samen met Jiří Vedral de groep Muziga heeft opgericht. Ze bewerken en interpreteren hiermee folksongs uit met name de Moravische regio van hun land. Door de jaren heen groeit en verandert het ensemble en brengen ze mondjesmaat albums uit. In 2019 verscheen het laatste album, maar dan als Helena Vedralová a Muziga. Nu is ze terug met haar nieuwe album Moře / Sea (ja zee dus) onder haar eigen naam. Dat wil niet zeggen dat ze geen hulp krijgt hier, want een deel van de Muziga-leden en tevens basklarinettist Gareth Davis (A-Sun Amissa, Maze, Mere, Birdt, Oiseaux-Tempête, Shivers) schuiven hier aan en brengen naast twee basklarinetten ook percussie, zang, drums, tabla, hakkebord en monochord. Vedralová brengt hier originele songs, die een meditatief karakter hebben. Ze brengen hier een soort avant-gardistisch folk, waar ook ambient, experimenten en jazzy elementen doorheen verweven zitten. Het is muziek die je door het kalme en soms gewoonweg bezwerende karakter even helemaal uit de drukte van alledag weet te nemen; de kalmte van de zee, zonder dat het new age-achtig wordt. Voor mensen die geen zeeën van tijd hebben, is dit ook een fraai onthaastend werk, dat me meermaals aan de muziek van Iva Bittová doet denken en dat is altijd goed. Een wonderschoon en bezinnend album!