Zo! Helemaal uitgepakt, ook in het:
SCHADUWKABINET
We luisterden naar: Black Ox Orkestar, Kamala, KEDA, Moonchy & Tobias, This Immortal Coil (3x), en We Stood Like Kings.
Jan Willem
Black Ox Orkestar – Everything Returns (cd, Constellation / Konkurrent)
Alles weet z’n weg wel terug te vinden en dat geldt niet anders voor muziek. Maar liefst 16 jaar na hun laatste album is het Canadese Black Ox Orkestar weer terug. En dat in de originele samenstelling met contrabassist Thierry Amar (A Silver Mt. Zion, Godspeed You Black Emperor!, Molasses, Land Of Kush), zanger, pianist en cimbalomspeler Scott Levine Gilmore (A Silver Mt. Zion), violiste en zangeres Jessica Moss (A Silver Mt. Zion, ex-The Geraldine Fibbers) en klarinettist en zanger Gabriel Levine (Sackville). Ze krijgen op hun derde album Everything Returns her en der nog hulp op gitaar, trompet, tuba, zang en percussie. Ze brengen hier in een goede drie kwartier 9 nieuwe songs, die deels traditioneel en deels zelf geschreven zijn. Ze trekken hier de lijn door van hun eerste twee albums, waarop ze melancholische, akoestische avant-folk brengen, die doorspekt is met Oost-Europese, Noord-Afrikaanse en bovenal Jiddische muziek. Dat laatste is hier wel toegenomen, net als de indringend droefgeestige sfeer, hetgeen past bij zowel deze roerige tijden als de tijd van het jaar. De groep benadrukt ook dat dit geen fusiemuziek is, maar diasporamuziek; muziek van de Joodse verspreiding maar ook van eenieder die ontheemd is. Met hun treurige, oprechte sound geven ze dat gevoel op een heel fraaie wijze handen en voeten, waarbij de roep om verbinding centraal staat. Maar ze schetsen ook de soms angstaanjagende realiteit, waarbij ze wel vooruitkijken. Het merendeel is gezongen in het Jiddisch, waarbij ze wisselend associaties oproepen met A Hawk And A Hacksaw, Madagascar, The Klezmatics, Daniel Khan en Paradox Trio, maar ook Engels komt voor en dan zitten ze soms zelfs in de croonerhoek van Leonard Cohen en The Tindersticks. Het moge duidelijk zijn dat ze er bepaald niet op achteruit zijn gegaan. Sterker nog, dit is het allermooiste wat de groep tot nu toe heeft voortgebracht. Van kippenvel- naar kippenvel-moment en van hoogtepunt naar hoogtepunt. Een bij de strot grijpend werelds prachtalbum
Kamala – Limbo666 (cd, Tonzonen Records / Soulfood Music / Creative Eclipse PR)
Krautrock hoef je een Duitser niet aan te leren, dat zit standaard in het DNA. Dat bleek ook wel uit het debuut Your Sugar van Kamala uit Leipzig. De groep bestaat uit zanger Christian Kämper, bassist Hannes Gröschner, gitarist Theo Rolfs, gitarist/toetsenist Eric Glatzel en drummer Henry Mitko. Ze zijn nu terug met hun tweede album Limbo666, waarop ze in een krappe drie kwartier 8 nieuwe tracks serveren. Deze bevatten dikwijls die heerlijke motorik, die de krautrock zo fijn maakt. Maar dat is niet alles, want ze koppelen dit aan psychedelische, glam-, alternatieve en indie-rock. Soms pakt dit opzwepend en hard uit, maar op andere momenten weten ze op meer bezinnende en ingetogen wijze voor de dag te komen. Dat maakt het tot een fijn afwisselend geheel, dat veel weg heeft van een tijdloos klassiek rockalbum. Hiermee stappen ze schijnbaar moeiteloos over hun toch al sterke debuut heen.
KEDA – Flow (mcd, Parenthèses Records / Xango Music Distribution)
Dit jaar is de naam van de in Ouagadougou (Burkina Faso) geboren Franse componist en muzikant Mathias Delplanque al een paar keer in positieve zin voorbijgekomen. Dat betrof een nieuw album met François Robin en een ouder album van de groep KEDA, dat voor het eerst in Nederland werd gedistribueerd. Delplanque maakt veelal experimentele muziek, die uit interessante kruisbestuivingen van musique concrète, neoklassiek en allerhande elektronische muziek. KEDA is een project dat hij er samen met de in Frankrijk gevestigde Koreaanse muzikant E’Joung-Ju (geomungo ofwel een 6-snarig Koreaans houten instrument) op nahoudt. Samen slaan ze doorgaans bruggen tussen ambient en experimentele muziek enerzijds en wereldse en elektro-akoestische elementen anderzijds. Dat is ook het geval op Flow. Het is de muziek voor het gelijknamige stuk ui 2018 van het Zwitserse dansgezelschap Compagnie Linga, dat geïnspireerd is door de fascinerende en verbazingwekkende groepsbewegingen die dieren kunnen maken, zoals een school vissen en zwermen vogels (denk maar eens aan die spreeuwenwolken) en bijen. Ik kan er ademloos naar kijken van genieten; wat er bij bijen gebeurt is helemaal wonderlijk, maar dat dan dwaal ik wel heel erg af. De twee hebben hiervoor 4 muziekstukken gemaakt die simpelweg “Flow Pt. 1 t/tm 4” heten en samen een goede 25 minuten duren. Hierbij creëert E’Joung-Ju veelal de ritmisch op zijn geomungo, die hij soms ook inzet als een soort bas en op andere momenten als strijkinstrument. Delplanque verzorgt voor de elektronische, ambientachtige omlijsting. Ze beginnen heel klein, maar naarmate het album vordert brengen ze ook grotere uithalen, als de wendingen die een school of zwerm kan nemen. Het is van een biologerende en nauwelijks te bevatten schoonheid. Een diepgravend kleinood!
Moonchy & Tobias – Wild Eye (cd, Tiny Room Records)
De in Italië geboren vocalist Pat Moonchy (Sothiac, Doubleganger, One Lip 5, Pat Moonchy Trio, Tai No-Orchestra) en de Amerikaanse multi-instrumentalist Todd Tobias (4 Coyotes, Brother Earth, Clouds Forming Crowns, Circus Devils (met Robert Pollard van Guided By Voices), Ricked Wicky en Psycho And The Birds opereren sinds 2018 samen als Moonchy & Tobias. Daarnaast brengen ze ook nog solowerken naar buiten. Ze hebben inmiddels 5 gezamenlijke albums uitgebracht, waarvan de laatste eerder dit jaar is verschenen. Kenmerkend voor hun muziek is eigenlijk dat het nauwelijks te categoriseren valt. Meestal laten ze zich leiden door ideeën en sferen dan dat ze per se een bepaald soort muziek naar buiten willen brengen. Toch is hun geluid uit duizenden te herkennen. Dat komt niet alleen door de zang van Moonchy, die ergens tussen Phew, Louisa Lilani, Diamanda Galas, Alison Shaw en Sainkho Namtchylak uitkomt, maar ook door de avontuurlijk en niet alledaagse combinatie van genres en instrumenten. Grofweg moet je denken aan een rariteitenkabinet dat bestaat uit een mix van alternatieve rock, stoner, krautrock, avant-garde, alt-folk en psychedelica, waarbij je hevig aan Japan mystiek moet denken. Dat is eigenlijk niet anders op hun zesde album Wild Eye, dat zoals vaker uitgebracht is op het fijne en innovatieve microlabel Tiny Room Records, alwaar keer op keer grootse en originele bands uitkomen. De twee brengen een ingetogen, mythische reis door verblijfplaatsen van schaduw en licht. Daarmee wentelen ze zich weer in weelde en wringen ze zich in rare bochten, hetgeen weer uiterst intrigerende en bijzondere muziek oplevert. Ze dompelen je onder in een geluid dat uit een parallel universum afkomstig is en gewoonweg uniek te noemen valt. Dan kan ik zeggen dat ze tussen Beak>>, Cranes, Diamanda Galas, Jack Or Jive, Deerhoof, Pain Teens of Kyuss finishen, maar is de kans groot dat je er geen chocolade van kunt maken. Dus zelf luisteren is het beste advies. Het is en blijft een geniaal duo, die hier gewoon hun zesde geweldige album op rij afleveren.
This Immortal Coil – The Dark Age Of Love / The World Ended A Long Time Ago / Twisted By Love (3cd box, Ici D’Ailleurs)
In 2004 overleed Coil-lid Jhon Balance na een tragische val. Diens partner en medebandlid Peter Christopherson, die in 2010 is overleden, besloot dat Coil niet meer kon voortbestaan zonder hem. De Fransman Stéphane Grégoire, oprichter van het prestigieuze Ici D’Ailleurs label, besloot een tijd erna om een eerbetoon aan de band te brengen. Dit doet hij door vele nationale en internationale artiesten samen te brengen, waarbij hij geïnspireerd is door This Mortal Coil van het 4AD label, toch één van de beste samenwerkingsverbanden ooit naar mijn bescheiden mening. En zo geschiedde. Het project kreeg de naam This Immortal Coil, waarvan in 2009 het album The Dark Age Of Love is verschenen. Hierop staken ze de nummers van Coil in een geheel eigen jasje. De band bestaat in steeds wisselende bezettingen uit Yaël Naim, Bonnie Prince Billy, Yann Tiersen, Matt Elliott, DAAU, Chapelier Fou, Sylvain Chauveau, Christine Ott, Oktopus, Nightwood, David Donatien en Nicolas Jorio. Het levert een overdonderend album op vol mysterieuze, wereldse en wonderschone covers, die je gewoon als nieuwe songs kunt beschouwen. Je kreeg er destijds ook nog een bonusschijf bij met daarop twee mixen van The Third Eye Foundation en Deadverse. Dit album is nog altijd of weer met nieuwe artwork verkrijgbaar, maar er is meer.
De supergroep keert terug met het album The World Ended A Long Time Ago, waarop ze weer tien Coil tracks op hun eigenzinnige wijze het licht laten zien. Spreekwoordelijk dan, want de atmosfeer is weer behoorlijk donker; eigenlijk lijkt net als op de cover de duisternis de overhand te hebben. Net als bij hun naamgenoot is This Immortal Coil van samenstelling gewijzigd, ook niet zo verwonderlijk na 13 jaar. Het sterrenteam wordt nu gevormd door Shannon Wright, David Chalmin, Matt Elliott (The Third Eye Foundation), Christine Ott (Foudre!, Snowdrops), Aho Ssan, Gaspar Claus (Orchard), Aidan Baker (Nadja, Orchard), Kristoffer Rygg (Ulver, Æthenor), Ole Alexander Halstensgård (Ulver), Stian Westerhus (Puma, Jaga Jazzist), Massimo Pupillo (Zu), Mattia Cipolli, Elisa Bognetti, Stefano Michelotti (Zu), Márton Csókás, Francesco Bolognini, Ivan Chiossone (Zëro, Narcophony), Franck Laurino (Bästard, Deity Guns, Orchard, The Badass Motherfuckers, Spade & Archer) en Eric Aldea (Bästard, Deity Guns, Zëro, Narcophony, The Badass Motherfuckers). Ze laten een mix horen van dark ambient, post-folk en experimentele muziek. Het is weer een bijzondere combinatie aan klasse artiesten, die voor de tweede keer op rij een fenomenaal eerbetoon brengen, dat je haast weer los van Coil zelf kunt zien eh horen. Een ijzersterk vervolg, dat best herhaald mag worden.
De gebundelde boxset bevat wederom een bonus-cd, getiteld Twisted By Love, waarop ook de twee remixen van The Third Eye Foundation en Deadverse van de eerder vermelde bonus staan. Daarnaast staan er nog drie nieuwe remixen van Aho Ssas en Geins’t Nait (tweemaal) plus een instrumentale versie van het nummer “A White Rainbow” op. En daar waar remixen soms weinig toevoegen, weten ze hier echt iets anders te brengen. Zeker Matt Elliott (The Third Eye Foundation) heeft in het verleden al bewezen er n geheel eigen versie van te kunnen maken, zonder het origineel te schaden. Ook de overige mixers blijken hier prima in staat er iets compleet anders van te kneden. De zes tracks van samen ruim 41 minuten vormen derhalve een fraai addendum op de twee ongelooflijk mooie albums (die voor de liefhebber ook op 5 lp’s beschikbaar is).
We Stood Like Kings – Away (cd, Kapitän Platte / Sonic Rendezevous / Creative Eclipse PR)
De Belgische groep met de prachtige naam We Stood Like Kings, heeft op de albums Berlin 1927 (2014), USSR 1926 (2015) en het schitterende USA 1982 al dikwijls aangetoond spannende en originele lassen tussen neoklassiek en post-rock te kunnen smeden. Die laatste is hun eigen interpretatie van de muziek die bij “Koyaanisqatsi” zou kunnen passen. Op het album erna, Classical Re:works laten ze hun visie horen op klassieke muziek, van Bach, Beethoven en Vivaldi tot Janáček, Ravel en Debussy. De groep, die tegenwoordig bestaat uit Judith Hoorens (piano), Philip Bolten (gitaar), Colin Delloye (bas) en Lucas Vanderputten (drums), is nu terug met Away. Hier brengen ze weer rijk gedetailleerde schakeringen van pianomuziek, neoklassiek en post-rock. Hoewel alles instrumentaal is, weet de groep op emotievolle en veelzeggende wijze zich uit te drukken met hun gevarieerde muziek. Je gaat van bijvoorbeeld Ludovico Einaudi en Chopin zo naar Explosions In The Sky, Pink Floyd en Mogwai. Maar nog vaker brengen ze combinaties van dit alles. Dat wil zeggen dat je levendige melancholische pianopartijen stevige rock kan krijgen. Heel bijzonder, meeslepend en mooi bovendien.