De overheid heeft fors gesneden in de zorg, maar vindt nu dat de kwaliteit van de verzorg- en pleeghuizen omhoog moet. Bepaald niet zorgelijk zijn de zaken uit onze lijstjes uit het:
SCHADUWKABINET
We luisterden naar: Brain Damage, The Chills, Dumbsaint, From The Mouth Of The Sun, De Jeugd Van Tegenwoordig, Mark Kozelek/ Mark Kozelek And Nicolás Pauls, Midnight Ravers, Pondertone, Bruno Rocco, Janek Schaefer en Soldiers Of Fortune. En gingen naar: Voïvod, Napalm Death, Obituary & Carcass
Jan Willem
Brain Damage – Walk The Walk (cd, Jarring Effects)
Brain Damage is al sinds 1999 één van de meest in het oog springende Franse dub bands rond muzikant Martin Nathan, waarbij ook hip hop, elektro en reggae in hun brede sound wordt geïncorporeerd. Op hun zoveelste release Walk The Walk koersen ze meer dan ooit richting de reggae, een genre dat ik soms geweldig vind en soms drie keer niks. Maar zoals Nathan het hier aanpakt is ronduit sensationeel te noemen. Dat komt onder meer door de geweldige vocale inbreng van Ras Michael, Willi Williams, Winston McAnuff, Horace Andy en Kiddus I, maar ook omdat hij naar zijn dubroots op zoek is gegaan op Jamaica. Het album is in de legendarische Harry J Studio (Bob Marley, Burning Spear) opgenomen en ook dat draagt bij aan het resultaat. Het is reggae overgoten met een mysterieus, psychedelisch dubsausje plus andere ingrediënten en dat smaakt naar meer. De muziek is haast een soort crossover van Bob Marley en Massive Attack geworden; jah hop of iets dergelijks. Een heerlijk laidback album dat ook zonder kaya verslavend is.
The Chills -Silver Bullets (cd, Fire Records / Konkurrent)
In 2013 is er plots de cd Somewhere Beautiful van de in 1980 opgerichte en inmiddels legendarische Nieuw-Zeelandse formatie The Chills. Het blijkt niet het gedroomde nieuwe album, maar een geweldige live registratie van een optreden op een privé feest op Oudejaarsavond ergens in hun thuisland. Toch laten kopman Martin Phillips en de zijnen wel horen dat ze er nog altijd toe doen met hun emotionele, tijdloze pracht. Dat komt mede door die fantastische, karakteristieke zang van Phillips waarin de tijd lijkt stil te staan en een rijke geschiedenis doorgalmt. Welnu, dat nieuwe album is dan nu toch echt een feit. Silver Bullets is hun eerste nieuwe wapenfeit na 19 jaar. Phillips (zang, gitaar) heeft met James Dickson (bas), Todd Knudson (drums), Oli Wilson (keyboards) en Erica Stichbury (keyboards, viool, gitaar) een nieuwe band geformeerd en presenteert hier 11 spiksplinternieuwe songs. Het sluit aan op hun oudere werk, al merk je dat er meer tijd voor bezinning is, hoewel ze soms ook pittig uit de hoek kunnen komen. Maar de melancholie en emotioneel geladen rock van weleer staat nog altijd stevig overeind. Daarom is dit ouderwets genieten in een nieuw jasje. Wave, post-punk, indiepop en alternatieve rock maken allemaal deel uit van hun geluid. Het is voer voor liefhebbers van The Comsat Angels, R.E.M., The Clean, The Sound en Psychedelic Furs, maar ook voor degenen die van de betere emotioneel geladen rock houden. Geweldige comeback! De enige vraag die blijft is: waarom heeft dit in Godsnaam zo lang moeten duren? Muziek als deze wordt nauwelijks meer gemaakt en voegt zoveel toe aan het hedendaagse muzieklandschap.
Dumbsaint – Panorama, In Ten Pieces (cd, Bird’s Robe Records / Five Roses)
Dumbsaint is een instrumentaal kwartet uit Sydney bestaande uit Michael Tokar (gitaar), James Thomas (bas), Nick Andrews (drums) en het inmiddels vertrokken lid Ron Prince (gitaar). Op hun debuut Something That You Feel Will Find Its Own Form (2012) weten ze een mooie balans tussen enerzijds filmische postrock en ambient en anderzijds metal, mathrock en noise te vinden. Dat alles doen ze op hun nieuwe cd Panorama, In Ten Pieces zo mogelijk nog beter. Wederom variëren ze met de meer tot de verbeelding sprekende en de snoeiharde stukken. Ook brengen ze soms beide tegelijk, hetgeen voor een soort bezinnend vuurwerk zorgt. Ze weten je te ontroeren maar zorgen met enige regelmaat ook voor heel hoge adrenalinespiegels. Denk aan een sensationele kruisbestuiving van Mogwai, Don Caballero, Seigmen, Isis, A Swarm Of The Sun, Sannhet en sleepmakeswaves. Wat een ongelooflijk verpletterend werk.
From The Mouth Of The Sun – Into The Well (2mcd-r + art, Fluid Audio)
In 2012 presenteren elektronicaspecialist Dag Rosenqvist (Jasper TX) en cellist Aaron Martin hun nieuwe samenwerkingsverband From The Mouth Of The Sun. Hun debuut Woven Tide staat vol prachtig sneeuwachtige klanklandschappen, waar ambient, glitch, neoklassiek, film- en experimentele muziek een duister verbond zijn aangegaan. Heerlijk melancholisch en een schitterende eerbetoon aan de winter. Nu komen ze met een vervolg hierop, te weten het tweeluik Into The Well. Op beide mini cd-r’s krijg je één lang stuk van respectievelijk 19 en ruim 17 minuten. Deze zijn wel opgedeeld in diverse tracks, die naadloos in elkaar overgaan. Zo bestaat de eerste schijf uit vier stukken en de tweede uit drie. De muziek is verstild, mistig, filmisch en een mengelmoes van neoklassiek, drones en gruizige elektronica. Het weet je weer genadeloos bij de strot te grijpen en past als een hoes om de herfst. De geweldige verpakking, zoals wel vaker op het prestigieuze Fluid Audio, verdient hier ook speciale aandacht. De twee schijven zitten tussen twee afneembare kaartplaten en daarbij krijg je nog 5 dubbel bedrukte A6 kaarten, vintage meteorologische pagina’s, een wierookstaaf en nog een vel met een foto van een cockpit en de diverse bedieningsknoppen. Dat alles maakt dit tot een imponerend kleinood.
De Jeugd Van Tegenwoordig – Manon (cd, Magnetron Music/ Universal)
Er bestaan ineens verdomd veel bands tien jaar, dus waarom De Jeugd Van Tegenwoordig niet? Juist! En na de gebundelde 5cd compilatie van eerder dit jaar nu gewoon hun vijfde album Manon. Hierop gaan de heren Bas Bron, Pepijn Lanen, Freddie Tratlehner en Olliçio Locadia, ofwel Majoor Vlosshart/ De Neger Des Heils, P. Fabergé/ Faberyayo/ P. Dronq/ Pepijn van Bièreliér, Vieze Fur/ Freddie van Nazareth en Willie Wartaal/ Olliçio KoBoï Moderno weer op eigenzinnige wijze te werk. Het klinkt allemaal iets meer gelikt, met een vieze tong uiteraard. Hun muzikale vondsten zijn al net zo uniek als hun raaskallende teksten. Daarbij springen de fijne ritmes er weer uit, net als de diverse gevonden en gestolen geluiden. Ze laten je dansen op de rand met pirouetten in de duisternis, waarbij je vast door je heupen zakt. Boeien doet het niet, want je voelt je er goed bij. Voor een uitgebreide analyse verwijs ik ja overigens graag naar het fijne artikel van collega Martijn Busink. Ik vind ze niet per se de beste Nederlandse band ooit, wel de meest unieke. Maar laat ik geen gaten in je schedel praten en ga dit gewoon zelf uitchecken. Wellicht kom je nog een straatmeermin tegen. Ik was een klootzak, maar ik wil lief doen tegen jullie en dit warm aanbevelen vanuit een roze wolk. Kom, doe niet zo stroef.
Mark Kozelek And Nicolás Pauls – Dreams Of Childhood (cd, Caldo Verde)
Mark Kozelek – Down In The Willow Garden (mcd, Caldo Verde)
Hoewel de nieuwe Sun Kil Moon, samen met Jesu, alweer voor begin volgend jaar gepland staat komt Mark Kozelek nu eerst nog met het album Dreams Of Childhood dat hij samen met de Argentijnse acteur/muzikant Nicolás Pauls heeft gemaakt. Het is een spoken word album waarvan de opbrengsten naar La Casa De La Cultura De La Calle gaan. Dit is een non-profit organisatie die kwetsbare kinderen een sociale omgeving biedt 
middels kunst, muziek, theater en fotografie. Kozelek leest 12 door kinderen geschreven gedichten en korte stukjes voor. Pauls herhaalt dit daarna in het Spaans en na 18 minuten is het geheel weer voorbij. Aardig en vooral voor het goede doel. Om ook nog wat muziek te bieden, krijg je er gratis de ep Down In The Willow Garden bij. Hierop serveert hij 4 stemmige songs van bij elkaar ruim 20 minuten, die er weer mogen wezen. Heel fraai is de “Sick Again” cover van Led Zeppelin, maar ook de rest is van een vertrouwde kwaliteit en schoonheid.
Midnight Ravers – Sou Kono (cd, Jarring Effects)
In 2013 debuteert het Malinees-Franse gezelschap met hun debuut Le Triomphe Du Chaos, waarop ze een smaakvolle hybride van Afrikaanse muziek en dub ten gehore brengen. Het is hoofdzakelijk het project van muzikant Dominique Peter (High Tone, High Damage, Dub Invaders) en grafisch artiest Emmanuel Prost. Op de tweede cd Sou Kono verschuift het geluid meer naar de elektronische muziek, waarbij de Afrikaanse elementen nog altijd de hoofdrol spelen. Dominique draagt samen met Bernard Pelmoine (effecten) zorg voor de muziek maar maakt dankbaar gebruik van Malinese artiesten, zoals de geweldige zangeres Fatim Kouyaté, koraspeler Gaoussou Kouyaté, xalam-speler Assaba Dramé, bassist Manjul, Soungallo Diarra (djembe, dunun) en anderen op balafoon, tamans en zang. Op ongeforceerde wijze brengen ze twee werelden bijeen, die als van nature bij elkaar lijken te horen. Aan de ene kant is het een album vol Afrikaanse muziek, alleen is de omgeving hier niet alleen traditioneel ingekleurd maar ook met Westerse hip hop, elektro, dub en ambient. Een verrijking van beide, zoals het hoort bij een goede integratie. Op bevreemdende en tevens vertrouwde wijze ontvouwt zich een waar luisterspektakel dat energiek, spannend, pakkend en verrassend is. Een bijzonder innemende wereldplaat.
Pondertone – From Now On (cd, Pondertone / Sonic Rendezvous)
De Utrechtse band Pondertone, rond kopman en kunstenaar Patrick Tersteeg, heeft de cd’s Silence Is Now (2003) en het geweldige Snake & Apacolips (2005) het licht doen zien. Daarna blijft het akelig stil. Maar ja, ook muzikanten moeten soms werken of worden vader. In het geval van Tersteeg is dat zelfs beide het geval. Vandaar dat From Now On maar liefst tien op zich heeft laten wachten. In de nachtelijke uren heeft hij zijn 13 nieuwe songs geschreven, die persoonlijker en directer dan ooit zijn. Dat alles is met een lekkere, pure do-it-yourself aanpak, waardoor zijn indierock, Americana, alt-folk en singer-songwritermuziek charmant rammelt. Tersteeg (zang, gitaar, bas, contrabas, samples, programmering) krijgt hulp van Tom Swart (keyboards, piano, accordeon) en omringt zich verder met muzikanten op gitaar, achtergrondzang, drums, banjo, trompet, trombone, lapsteel, tamboerijn, cello en viool. Hiermee weet hij telkens een verrassende draai aan de nummers te geven. De samples worden op subtiele wijze in de songs gemixt, maar geven de muziek wel een bijzonder karakter. De melancholische muziek is tijdloos en wars van hypes, maar toch van alle tijden. Op eigengereide wijze brengt Pondertone muziek die soms uiterst Brits en op andere momenten weer heel Amerikaans klinkt, zonder dat de één of ander ooit geforceerd wordt opgezocht. Het is vooral muziek ingegeven door persoonlijke invallen en dat maakt het ook zo spontaan en pakkend. Hoewel het nooit helemaal past moet je denken aan een caleidoscopische kruisbestuiving van Ivor Cutler, Mark Lotterman, Pavement, Johnny Cash, Lou Reed, Blur en Eels. Daarbij brengen ze ook nog eens een handvol instant klassiekers, waardoor je enkel kunt concluderen dat dit het wachten meer dan waard is geweest.
Bruno Rocco – Lonely Rider (mcd, Rocco Records / It’s All Happening)
Bruno Rocco Miletic, zoals hij voluit heet, is een in Rotterdam geboren muzikant met Kroatische roots. Hij wordt geïnspireerd door Bruce Springsteen, Bob Dylan, Johnny Cash en Van Morrison, maar daar hoor je in zijn muziek gelukkig niet één op één wat van terug. Gelukkig omdat hij niet het stadiongeluid laat horen in zijn muziek, maar een eigengereide en meer intieme, intense sound aan de dag legt die ik meer apprecieer dan de genoemde voorbeelden. Hij brengt nu de mini Lonely Rider, waarvan de song “The Ride” is gebruikt in de gelijknamige Amerikaanse korte film. Bruno (zang, gitaar) beschikt over een lekker raspende herfstige stem, waarmee hij zijn persoonlijke teksten fraai uit de verf laat komen. Hij wordt hier bijgestaan door Roland van Steijn (bas, drums, keyboards, gitaar). De vijf songs van bij elkaar ruim 18 minuten lang schetsen een prachtig, veelkleurig landschap als de herfst zelf: rauw, puur en van een natuurlijke schoonheid. Ze houden het midden tussen Americana, altcountry en indierock, waarbij je moet denken aan artiesten als Steve Von Till, Mark Lanegan, Fink, Mark Lotterman en Tea Party. Een mooi en veelbelovend kleinood.
Janek Schaefer – World News (3”cd, Rev Laboratories / Five Roses)
Janek Schaefer brengt al ruim 20 jaar indrukwekkende releases uit, al dan niet samen met artiesten als Philip Jeck, Stephan Mathieu, Radboud Mens en Charlemagne Palestine. Op eigenzinnige wijze belandt zijn muziek altijd ergens tussen ambient, abstracte elektronica en experimentele muziek. Daarbij speelt hij altijd met geluid, ruimte, tijd en omgeving. Dat heeft hoogst waarschijnlijk met zijn architectenstudie te maken, die hij heeft voltooid aan de Royal College of Art. Zijn nieuwste werk World News zit gestoken bij het Epilogue 003 magazine. Aan de hand van allerlei onheilspellende en claustrofobische nieuwsberichten creëert Schaefer vier spannende stukken, die een hybride zijn van plunderphonics, veldopnames, spoken word en ambient. Zijn bloedstollende muziek wordt aangevuld door samples uit het wereldnieuws. Dit werkt confronterend, maar beidt de luisteraar ook ruimte tot nadenken en dagdromen. Het is een intrigerend en bij de strot grijpend album geworden, dat je niet snel los zal laten.
Soldiers Of Fortune – Early Riseres (cd, Mexican Summer / Konkurrent)
Soldiers Of Fortune is een initiatief van Brad Truax (Home, Interpol, Jäh Division), die een tegengeluid wil laten horen in de het hedendaagse muzieklandschap. Antigeluid noemen ze het ook wel, maar dat is eigenlijk een te negatieve term voor hetgeen hij en de zijnen brengen. Op ontwapende wijze brengen ze op hun nieuwe album Early Risers rauwe rock, psychedelica, indierock en noise. Dat wordt allemaal opgejaagd door de geknepen zang van Truax. Hij wil ook dat de line-up telkens verandert, zodat de spontaniteit gewaarborgd blijft. Dat lukt op dit nieuwe werk dan ook prima. Bovendien mag hij ook nog eens rekenen op Matt Sweeney (Chavez, Bonnie ‘Prince’ Billy, Zwan), Kid Millions (Oneida, Man Forever) en nog wat andere muzikanten plus her en der de zang van Stephen Malkmus (ex-Pavement, ex-Silver Jews), Cass McCombs, Ethan Miller (Comets On Fire), Crazee, Mike Bones, Clark “Yeremias” Bronson en Dan Melchior. Kortom, een zeer gevarieerd, lekker en smerig plaatje!
Martijn
Voïvod, Napalm Death, Obituary & Carcass @ Trix, Antwerpen
Een lekker potje ouwelullenmetal, allemaal ervaren knakkers en het programma wordt dan ook zonder dralen afgedraaid. De jonkies van Herod krijgen een schamele 20 minuten die ik dan ook gemist heb. Het overige is uiterst vermakelijk, waarbij Napalm Death het charmantst is en Carcass de onbetwiste kampioen. Vooral door Bill Steer die Exhume To Consume brengt alsof het een Firebird-nummer is. Alleen jammer dat ik dan na al dat vrijwel nonstop geweld een beetje inkak halverwege hun set. De organisatie wil iedereen ook zo snel mogelijk de zaal uit en gebruikt daar We Cheer You Up van Barbarella voor (sans pinups) Ik blijf het een waardeloze trend vinden, meer dan drie bands achter elkaar (waarbij ik alles wat meer is dan even als festival aanmerk). En dat heeft niks met m’n leeftijd te maken, dat vond ik 20 jaar geleden ook al.