Zonder enige prijsverhoging zijn hier weer onze lijstjes uit het:
SCHADUWKABINET
We luisterden naar: James Blake, John Carpenter & Cody Carpenter & Daniel Davies, Efterklang, Julia Shapiro, Randi Tytingvåg Trio, Vanishing Twin en Vlimmer (2x).
Jan Willem
James Blake – Friends That Break Your Heart (cd, Republic)
Ik weet niet welke zanger nu begonnen is met het zingen met een verhoogde dan wel falsetstem in de indierockwereld. Het voelt bij velen toch ietwat gekunsteld en is dan ronduit irritant. Een artiest waarbij het wel past is de Britse elektronische producer en singer-songwriter James Blake. Zijn breekbare wiebelzang voegt een emotie toe aan zijn doorgaans toch al fraaie en emotievolle muziek, waarover veelal ook nog eens in een mysterieus en licht melancholische atmosfeer geplaatst wordt. Het leuke aan zijn muziek is ook dat hij steeds andere bronnen aanboort, zonder aan herkenbaarheid en sfeer in te boeten. Want naast dubstep, folk en soul neemt hij ook r&b, leftfield elektronica en experimenten op in zijn geluid. Op zijn vorige, vierde album Assum Forme (2019) werkt hij samen met rappers, DJ’s en producers en doet ook hip hop intrede in zijn muziek. Hij brengt werelden samen, die je misschien niet zo snel naast elkaar verwacht en die enkel door hem gemaakt wordt. Dat werkt hij verder uit op zijn nieuwe, vijfde album Friends That Break Your Heart. Aan de ene kant krijg je die stemmige, kleine songs met dat unieke James Blake stempel. maar die worden heel fraai aangevuld met rap, hip hop en new flamenco. Hij mag rekenen op gasten als SZ, JiD en Monica Martin. Daarmee schildert hij weer subtiel en eigenzinnig met klanken, wat werkelijk zinnenstrelende muziek oplevert.
John Carpenter & Cody Carpenter & Daniel Davies – Halloween Kills (cd, Sacred Bones / Konkurrent)
De inmiddels 73-jarige regisseur/componist/producer John Carpenter mag je gerust legendarisch noemen. Hij is vermaard om zowel zijn films, bijvoorbeeld “Halloween”, “The Fog”, “The Thing” en “Escape From New York”, als de muziek die hij er meestal zelf bij heeft gemaakt. De laatste paar jaren gooit hij weer hoge ogen met zijn “Lost Themes”-serie, waarop soundtrackachtig materiaal verschijnt zonder een bijbehorende film. Dat doet hij nog wel eens samen met zijn zoon Cody Carpenter en John’s peetzoon Daniel Davies, de zoon van wijlen Dave Davies van The Kinks. Inmiddels is David Gordon Green bezig met een nieuwe “Halloween”-reeks, waarvan de eerste in 2018 is verschenen, 40 jaar na de oorspronkelijke film. De soundtrack was (uiteraard) weer van de hand van John Carpenter met zoon en peetzoon erbij. Dat doen ze nu weer op Halloween Kills, de soundtrack voor het tweede deel met dezelfde titel. Ze hebben 20 stukken geproduceerd, die dat angstaanjagend filmische mee hebben gekregen. Dat soms met enige bombast met weelderige orkestraties of vette technoklanken en al, maar op andere momenten is het juist heel klein en rustiek, haast ambientachtg met dikwijls een piano ter begeleiding. Dit stille stukken zijn soms overigens enger dan de rest. Her en der wordt het geheel ook voorzien van (gesamplede) koorachtige zang. Uitermate geschikt voor liefhebbers van onder meer Craig Armstrong, Hans Zimmer, Nine Inch Nails, Tangerine Dream, Angelo Badalamenti, Ennio Morricone en Goblin. Het draagt wel vooral het stempel van John Carpenter, maar dat is totaal niet erg. Het is gewoon zijn zoveelste geniale werk in zijn 50 jarige carrière.
Efterklang – Windflowers (cd, City Slang / Konkurrent)
De Deense formatie Efterklang, die al helemaal aan het begin van deze eeuw werd opgericht, heeft altijd sprankelende muziek weten te koppelen aan sprookjesachtige. Hun creaties komen afwisselend ergens tussen neoklassiek, pop, experimentele elektronica en post-rock uit, al dan niet met orkesten uitgevoerd. Hoewel de leden Mads brauer, Casper Clausen en Rasmus Stolberg inmiddels ietwat verspreid over Europa wonen, belemmert hen dat niet in het maken van hun muziek. Op hun vorige album Altid Samen (2019), lieten ze voor het eerst een album helemaal in het Deens horen. Nu zijn ze terug met Windflowers, waarop ze weer zijn overgeschakeld op het Engels. De albumtitel verwijst naar de bloemen die in het voorjaar de grond van de Deense bossen bedekken, hetgeen niet alleen kleurrijk schouwspel is maar tevens een teken van hoop en verandering. Overigens zijn ze ook net zo snel weer verdwenen als ze verschenen. Ze willen het in deze tijd vooral over hoop en verandering hebben, maar laten ook zien dat schoonheid of mooie zaken in het algemeen vergankelijk is. Een behoorlijk nuchtere kijk op de dingen, zou je kunnen zeggen. Hoewel ze dikwijls best een ingetogen sound aan de dag leggen, is het bepaald geen dooie boel; verre van zelfs! Hun muziek dwarrelt op originele wijze door allerlei genres, aangevuld met hun bekende magische sound. Ze krijgen daarbij hulp op zang, drums, kanklês, fluit, piano, synthesizer, cello, Ierse bouzouki en viool. Het is net zo veelkleurig en wonderlijk mooi als de windbloemen. Pas in de laatste track, waar ze weer in het Deens zingen lijkt de wind de bloemen mee te nemen en is misschien even een somber moment. Maar met het volgende voorjaar in het achterhoofd geeft het weer iets om naar uit te kijken. En is dit ook een prachtalbum om keer op keer te draaien.
Julia Shapiro – Zorked (cd, Suicide Squeeze / Konkurrent)
Als de Amerikaanse Julia Shapiro het zwaar heeft gehad, komt ze met een release onder haar eigen naam. Op andere momenten is ze te horen in de te gekke groepen Childbirth, Chastity Belt en Who Is She?. Haar debuut Perfect Version (2019) verschijnt nadat haar relatie op de klippen is gelopen en er mede daardoor een Chastity Belt tour wordt afgeblazen. Het levert 10 uiterst heerlijk ontwapende, persoonlijke songs op die ergens tussen droompop, postrock en shoegaze finishen. In 2020 werd ze meer dan eens bedrogen, dus pakte ze haar biezen en verruilde de late winter van Seattle voor het zonnige Los Angeles, met de schijnbaar eindeloze mogelijkheden. Vervolgens werd ze in bijna totale isolatie gedwongen, want ze kon nergens heen. En voilà het nieuwe album Zorked rolde uit haar handen. De term “zorked” (niet te verwarren met “zorking” waar je iemands scheet moet inademen…hoewel) is als door een donderslag wordt bevangen, zoals bij extreem stoned, dronken of eigenlijk elke situatie waarin je je niet nuchter voelt. Ook als je enorm moe bent kan je “zorked” zijn. Het heeft in elk geval 10 nieuwe songs opgeleverd, die wat zwaarder aangezet zijn dan op haar debuut. Zo opent ze met “Death (XII)”, zoals de Tarotkaart, waar ze een mix van metal en shoegaze laat horen, waarbij ze wel op een eenpersoons-versie van Esben And The Witch lijkt. Shapiro vond kracht in de zware geluiden. Ook laat ze rauwere gitaarsounds horen, die de ene keer op experimentele wijze richting Roy Montgomery en op andere momenten dissonant naar Sonic Youth koersen. Toch stopt ze ook daar genoeg subtiele en heerlijk droefgeestige dan wel gevoelige elementen in. Naarmate het album vordert wordt het geluid milder en dromeriger, waarbij ze het ergste van zich af lijkt te hebben geworpen en geschreven. Daar haakt ze weer meer aan bij haar vorige album en komen ook de 4AD-achtige sounds naar boven. Naast de genoemde artiesten dienen derhalve ook Lush, Torres, Belly, Hail en Shannon Wright ter referentie. Ze krijgt her en der nog hulp op trompet en viool, de rest doet ze allemaal zelf. Het is een buitengemeen innemend en ook intens album geworden.
Randi Tytingvåg Trio – Trøstevise For Redde Netter (cd, Kirkelig Kulturverksted / Xango Music Distribution)
Randi Tytingvåg is een Noorse zangeres, die met haar muziek meestal ergens in de avant-jazz hoek zit. Na 5 albums start ze samen met onder andere Erlend E. Aasland (gitaren, banjo, cellobanjo, mandola, koorzang) het Randi Tytingvåg Trio. Uiteraard hoort daar een derde bij, maar die varieert op de eerste twee albums. Inmiddels wordt de plek sinds de vorige release vervult door Dag Sindre Vagle (gitaar, mandola, zang/koorzang). Ze brengen nu hun derde album Trøstevise For Redde Netter uit, hetgeen zoiets betekent als “Troostende liedjes voor ontmoedigende nachten”. Het is hun eerste in het Noors en eerlijk gezegd bevalt me dat meteen al beter, zonder hun vorige albums te diskwalificeren. Ze worden hier bijgestaan door priester en zanger Bjørn Eidsvåg, alt/hardangerviolist Nils Økland, klarinettist Vidar Kenneth Johansen en drummer/percussionist Børge Fjordheim, die allen diverse muzikale disciplines en bands hebben doorlopen. De muziek die ze brengen is een stemmige mix van folk, jazz, altcountry, neoklassiek, avant-garde en tevens klezmer, die weliswaar toegankelijk is maar je niet onberoerd zal laten. Als een bitterzoet zingende sirene weet Randi je mee te slepen, maar ze zal je nooit op de klippen laten lopen. Nee, dit zijn melancholische songs vol passie, troost en met een sterk geloof in de toekomst. En dat is precies de muziek die we allen nu zo goed kunnen gebruiken. Geen escalaties maar zalvende klanken om samen verder te komen. Het is muziek die ergens tussen Solfrid Molland, L’Arpeggiata en Nils Økland Band uitkomt. Het album bevat vele kippenvel opwekkende nummers, waaronder hun interpretatie van “Always On My Mind” in “Røtter Og Vinger”. Majestueuze prachtmuziek, die als een liefdevolle arm op je schouder rust.
Vanishing Twin – Ookii Gekkou (cd, Fire / Konkurrent)
Het Vanishing Twin syndroom, of hier gezegd het “verdwenen tweeling”-syndroom, houdt in dat één kindje van een meerling als het ware verdwijnt. De cellen worden gewoon geabsorbeerd door het andere kind of de placenta (vandaar de term “verdwenen”). Dat is ook de Britse zangeres Cathy Lucas (Fanfarlo, Innerspace Orchestra) overkomen, al heeft ze daar geen actieve herinneringen aan vermoed ik. In 2015 richt ze de groep Vanishing Twin op met drummer Valentina Magaletti (Raime, Shit And Shine, Tomaga, Uuuu, Neon Neon), bassist Susumu Mukai (Stalactite, Floating Points) aka Zongamin, fluitist/percussionist Elliott Arndt en elektronicaman Phil M.F.U. (Man From Uranus, Broadcast). Dat heeft tot nu toe twee zeer interessante releases opgeleverd, waar ze een las hebben weten te smeden tussen leftfield, krautrock, jazz, pop, psychedelische rock, IDM, postrock en bubblecore. Op het derde album Ookii Gekkou, Japans voor “groot maanlicht”, trekken ze het geluid van hun vorige werken door, maar experimenteren ze ook meer en treden ze vaker buiten de oevers van de diverse genres. En dat het liefst ergens op een onontgonnen psychedelische plek in de ruimte. Dat levert in ruim 40 minuten 9 zeer fascinerende en veelal hypnotiserende tracks op. Denk daarbij aan interessante hybriden tussen Stereolab, Broadcast, Can, Insides, Can, Brian Eno & David Byrne en Beak>>>. Hopelijk gaat deze Vanishing Twin voorlopig niet uit ons midden verdwijnen.
Vlimmer – Nebenkörper (2xcd, Blackjack Illuminist Records)
Vlimmer is een Duits eenmansproject dat in 2015 opgericht is, gewijd aan het einde der tijd. In feite wil multi-instrumentalist, zanger, componist en Blackjack Illuminist Records eigenaar Alexander Leonard Donat, die hierachter schuilgaat, een meer sombere versie van shoegaze maken, maar altijd verraden ook postpunk, gothic en synthpop andere voorliefden van hem. Sowieso is hij breed georiënteerd, want ook Feverdreamt, Fir Cone Children, Flight Recorder, Infravoids, Jet Pilot, Leonard Las Vegas en WHOLE zijn muzikale uitlaatkleppen van hem, die allemaal in andere vaarwateren zitten. Met Vlimmer start hij een 18-delige serie mini albums, die allen op een (expres foutieve) Romeinse manier zijn genummerd. Dat weerhoudt hem er niet van tussendoor ook nog een soundtrack en 7 andere mini’s uit te brengen, al dan niet met Thanatoloop, The Hands Of Oceaneer en MAD MASKS. Sorry dat ik schreeuw, maar ik ben dan ook enthousiast. Trouwe lezers zullen ook inmiddels zo’n 25 recensies voorbij hebben zien komen. Het knappe van Vlimmer is dat hij keer op keer een nieuwe invalshoek weet te vinden binnen toch een zekere herkenbare sound. De nummers dragen daarbij steevast mooie, poëtische titels en worden in het Duits gezongen. Inmiddels heeft hij op al die releases van Vimmer zo’n 152 tracks het licht, nu ja in het donker dan, laten zien. Bijzonder is het dan ook dat Nebenkörper, hetgeen “secundair lichaam” betekent en de nummer 75 op zijn label, eigenlijk pas zijn daadwerkelijke albumdebuut is. Hierop serveert hij 12 nieuwe tracks in 39 minuten, die zeker passen in het hele Vlimmer concept. Toch zijn er weer genoeg nieuwigheden te ontdekken. Hij maakt bijvoorbeeld meer gebruik van tribale percussie en komt bij vlagen ook een stuk harder uit de hoek. Eigenlijk gaat veel in de overtreffende trap. Het is haast alsof zijn mini’s de gang naar dit album geplaveid hebben. Bach, die in een ietwat ander genre opereerde, deed ook prachtige voorstudies alvorens een bepaald groter werk neer te zetten en zonder dat die werken ervoor minder waren. Vlimmer heeft in feite net zoiets gedaan en laat hier een breed en volgroeid geluid horen, waar shoegaze, postpunk, gothic noise, industrial en synthwave de revue passeren. Het is een caleidoscopische mix geworden van The Cure, Ministry, Clan Of Xymox, O.M.D., Wumpscut, Ringo Deathstarr en Xmal Deutschland, maar dan zonder dat je per se een zwarte cape om hoeft. En helemaal kloppen doen de vergelijking ook nooit, want Vlimmer laat in de duisternis een fris, eigengereid en emotievol prachtgeluid horen.
Indien je de gelimiteerde boxset hebt besteld, die gestoken is in een fraai sigarenkistje, krijg je er ook nog een foto en bonus-cd bij die Nebenkörper Outtakes heet. Dat is dan wellicht wel secundair aan bovenstaand album zou je denken. Maar niets blijkt minder waar, want Vlimmer brengt hier nog eens 8 tracks van samen een kleine 28 minuten, die ver boven het kliekjes-niveau uitstijgen. Hoogstens dat ze soms iets afwijken van de albumtracks. Ze zijn veelal iets kalmer van aard en doen me iets meer terugdenken aan de vele mini’s die hiervoor gemaakt zijn, maar een aantal ligt ook gewoon in het verlengde van het hoofdalbum. Daarmee vormt dit een meer dan fraai addendum op het hoofdalbum.