Het was niet zo maar een weekje, echter wel een warm zoharum weekje in het:
SCHADUWKABINET
We luisterden naar: Laura Catrani, Düsseldorf, Groth, Harmony Of Struggle, Interpol, Meikhâneh, Nimh, Pink Floyd featuring Andriy Khlyvnyuk, Popsysze, Reformed Faction, Sedna Chronicles / Meadowsilver, Social Union en Yutani.
Jan Willem
Laura Catrani – Vox In Bestia (cd, Stradivarius / Milano Dischi)
Ik kan het altijd zeer waarderen als muzikanten buiten de geplaveide paden treden. Dat getuigt niet alleen van een meer avontuurlijke aanpak maar ook van echte liefde voor de muziek. De Italiaanse soprane Laura Catrani is daar een schitterend voorbeeld van. Ze heeft een geweldig bereik, zou de standaard klassieke stukken voor sopraan moeiteloos kunnen zingen, maar kiest toch veelal het meer experimentele pad. Zo ook op haar nieuwe album Vox In Bestia, ofwel de stem van het beest. Het is haar eerbetoon aan Dante (Dante Alighieri 1265-1321) in het Dante-jaar, dat vorig jaar was 700 jaar na zijn overlijden. Het is een bestiarium uit “La Divina Commedia” voor solostem, waarbij ze sopraanzang, spoken word en stemkunsten laat horen. Dat is zo intrigerend en gevarieerd, dat ze je direct in de houdgreep weet te nemen. Ze maakt met haar zang ook heel mooi gebruik van de ruimtes, waardoor er soms ook echo’s te horen zijn en er haast een 3D effect ontstaat. Maar ook met haar stemexperimenten weet ze diepe indruk te maken door werkelijk alle facetten van de stem te benutten. Daarbij krijgt ze ruggensteun van drie componisten, die op het internationale toneel al furore maakten, plus de reflectieve Italiaanse romanschrijver, toneelschrijver en dichter Tiziano Scarpa. Daarbij moet je, ook al past geen enkele vergelijking eigenlijk, het ergens zoeken tussen Iva Bittová, NichelOdeon en Verdi. Het is echt beestachtig goed!
Düsseldorf – AMOK (cd, Zoharum)
Düsseldorf was een Poolse, pionierende EBM groep, die in eerste instantie actief was van 1989 tot en met 1993. In 2016 is de groep weer bijeen, al is het dan hoofdzakelijk een soloaangelegenheid van Adam Radecki geworden. Na een live album dat jaar en een compilatie een jaar later is Düsseldorf nu eindelijk terug met het volwaardig nieuwe album Amok. Radecki (synthesizers, zang) heeft daarvoor de hulp ingeroepen van de Poolse drummer Jacek Sokolowski (Rigor Mortiss, Lorien, Hazael, That’s How I Fight). Ze brengen in bijna drie kwartier 6 nieuwe tracks, waarbij er 2 live zijn uitgevoerd. Voor een deel leunt de muziek nog wel op de EBM van groepen als Frontline Assembly en Front 242, maar door de meer experimentele elektronica en de opzwepende drumpartijen koerst de muziek ook dwars door krautrock, post-rock en diverse elektronische genres. Dwars, omdat ze zich niet druk maken om genregrenzen en gewoon hun muziek en boodschap uit willen dragen. Dus als je plots Can, Faust, Android Lust, Kreidler, Will of Add N To X als referenties meent op te merken zou dat zo maar kunnen. Veel belangrijker is dat ze hier weer van zich laten horen en dan ook nog eens op zo’n meeslepende en geweldige wijze. Sterke comeback!
Groth – Groth (cdep, Zoharum)
Een min of meer conventionele rockband zal je niet snel aantreffen op het avontuurlijke Zoharum label. Toch zou ik de muziek van Poolse Groth op hun gelijknamige mini debuut wel zo bestempelen. Daarbij moet ik aantekenen dat ze hun mix van grunge en post-metal wel larderen met een fijne dosis psychedelica en stoner. Lost daarvan zit de muziek ook geweldig in elkaar, dus wellicht is het toch wat minder conventioneel dan ik in eerste instantie dacht. De overtuigende bulderzang, de vette bas- en jagende gitaar-partijen plus de opzwepende drums maken indruk, De groep bestaat uit zanger Łukasz, gitarist Miron, bassist Barta en drummer Zdun. Met hun 5 tracks van samen een goede 26 minuten weten ze behoorlijk kont te schoppen met hun mix van Killing Joke, Queens Of The Stoneage, Pearl Jam, Nirvana, Korn, Skatenigs en Rage Against The Machine. Groth is levert een veelbelovend visitekaartje af!
Harmony Of Struggle – Tearing Your Mind To Pieces (cd, Zoharum)
De veelzijdige Poolse muzikant Neithan, die eigenlijk Michal Kiełbasa heet, roert zich in menig metal dan wel ander lawaaiig project als Lugola, Endless Movement, Whalesong, Grave Of Love en Lifeless Gaze. De output varieert nogal, want de ene keer koerst hij meer richting drones en industrial en de andere keer weer naar dark ambient. De gemene deler is dat het zich allemaal in meer nachtelijke sferen afspeelt. En daar vind ik het doorgaans fijn toeven. Dat blijkt ook wel weer uit zijn nieuwste incarnatie Harmony Of Struggle, waarmee hij nu het debuut Tearing Your Mind To Pieces naar buiten brengt. Het licht laten zien kan ik hier bepaald niet gebruiken, want de muziek is grimmig, grillig en echt gitzwart. Het lijkt te bestaan uit een mengelmoes van gemalen beton en metaal, waar hij indrukwekkende constructies mee weet te bouwen. Het voelt als een tornado of stroom lava aan geluid, die je wel op een prettige manier weet te grijpen, zoals een goede thriller. Eenmaal gegrepen is er geen houden aan. Wat een muzikaal krachtvertoon! Neithan maakt hier echt een diepe indruk!
Interpol – The Other Side Of Make-Believe (cd, Matador)
Tussen de albums van het Amerikaanse Interpol zit tegenwoordig meestal zo’n jaar of 3 à 4 en dat is niet anders op hun zevende album The Other Side Of Make-Believe. Ook de output is een zekerheid geworden, die wellicht niet meer zo verrast maar nog altijd van een hoog niveau is. Daarbij zorgt de lekker emotioneel geladen zang van Paul Banks ook altijd voor de nodige diepgang in de toch al fraaie alternatieve rock, die behoorlijk geïnspireerd is door Joy Division. In drie kwartier leveren ze 11 nieuwe tracks af, die gewoon naadloos aansluiten op hun vorige werk. Eigenlijk had ik wellicht ook veel korter van stof kunnen zijn en deze met een “zie vorige recensie” af te doen, maar daarvoor vind ik ze dan net weer te goed. Het is gewoon weer een solide album geworden, dat zeker door de fans gewaardeerd zal worden.
Meikhâneh – Chant Du Dedans, Chants Du Dehors (cd, Buda Musique / Xango Music Distribution)
Een groep die wereldmuziek in alle opzichten hoog in het vaandel heeft is toch wel het Franse trio Meikhâneh, dat gevoed wordt door verbeelding, improvisatie en traditionele muziek uit Europa, Mongolië en Iran. Ze hebben met hun albums La Maison De L’Ivresse (2012) en La Silencieuse (2017) al aangetoond dat dit prima samengaat. Na wederom 5 jaar, je kunt haast spreken van een regelmaat, is hun derde wapenfeit Chant Du Dedans, Chants Du Dehors er eindelijk. In ruim een uur leveren ze 13 nieuwe songs af, die weer landgrenzen doen vervagen maar wel als hoofdingrediënten de genoemde streken aandoen. De drie leden Maria Laurent (zang, tovshuur, luit, dwarsfluit, banjo), Johanni Curtet (kharkhiraa, keelzang, gitaar, dombra, khöömi, gitaar, morin khuur, viool, mondharp) en Milad Pasta (zang, riq, tombak, daf, udu, percussie) mogen nog rekenen op gasten op viool, cello en contrabas. Hoewel de zang in het Mongools, Perzisch, Grieks, Portugees en Frans is voert de Mongoolse invloed wel de boventoon, mede door de vele keelzang. Maar ze timmeren echt niks dicht, dus als je denkt op een bepaald pad te zitten slaan zij alweer een zijweg in. Zo sluipen er stiekem ook Afrikaanse elementen in hun muziek. Continu weten ze je te verrassen met bijzondere combinaties. Daarbij moet je denken aan wisselende kruisbestuivingen van Yat-Kha, Huun-Huur-Tu, Ensemble Dastan, Madredeus, Las Hermanas Caronni, Sainkho, Owain Phyfe en Susheela Raman. Wat een wereldse prachtplaat, die je van binnen en buiten weet te raken!
Nimh – Early Electronic Works: Caustic / Composite (2cd, Zoharum)
De Italiaanse artiest Giuseppe Verticchio is al vroeg in de jaren 90 bezig met het maken van verschillende soorten muziek, met een lichte voorkeur voor de meer experimentele. Dat zowel onder zijn eigen naam als in groepen Twist Of Fate (droompop/shoegaze), Hall Of Mirrors (experimentele dark ambient), Maribor (dark ambient/drones/noise) en Lham (abstracte ambient). Begin van deze eeuw start hij tevens het project Nimh. Hiermee heeft hij een behoorlijke discografie opgebouwd, waarbij de muziek veelal bestaat uit ambient, drones, veldopnames en allerhande experimenten of een combinatie hiervan. In de jaren 90 is hij al begonnen met het maken van muziek die als Nimh is gemaakt of daar het beste op aansloot. Hiervan is nu een deel verschenen op de dubbel-cd Early Electronic Works: Caustic / Composite. De eerste schijf bevat 3 stukken die allen de titel “Caustic” (#1 t/m #3) dragen en samen maar liefst 63 minuten duren. Het zijn duistere en soms ook ietwat grimmige klanklandschappen, die drones, noise en dark ambient bevatten. Toch weet de muziek je direct te grijpen om niet meer lost te laten. Het is een spannende trip door woest terrein. De tweede schijf “Composite” telt 8 tracks met die titel en duurt ook nog eens 53 minuten. Hierop koerst hij dikwijls iets meer de industrial en soms ook IDM kant op en zijn er ook beats te horen. Het is van een bij de strot grijpende, fascinerende kracht en pracht wat hij hier tentoonspreidt. Het is een groot goed dat Zoharum deze werken het licht laat zien.
Pink Floyd featuring Andriy Khlyvnyuk – Hey Hey Rise Up (cd-single, Pink Floyd Records)
Ik vind Pink Floyd vanaf het begin tot en met The Final Cut (1983) echt een geweldige band, daarna is het voor mij op een enkel nummer na echt klaar. Maar nu komen ze met de single Hey Hey Rise Up. (ook op 7” voor de mensen die het zichzelf moeilijk maken), waarop twee nummers staan. De eerste, de titeltrack hebben ze samen met Andriy Khlyvnyuk (Андрій Хливнюк) van de Oekraïense groep Boombox gemaakt. Dit om Oekrraïne dat door het laffe Rusland aangevallen wordt een hart onder de riem te steken. De opbrengsten gaan dan ook naar “Ukraine Humanitarian Relief”, dus al zou de muziek volkomen kut zijn, dan was het alsnog de aanschaf waard. Maar de titeltrack is gewoon ook oprecht heel erg mooi. Muziek waar je het leed en de liefde voor het getroffen Oekraïne door merg en been voelt en waarbij Pink Floyd voor hun kenmerkende omlijsting met uitwaaierende gitaren zorgt, die teruggrijpen naar A Momentary Lapse Of Reason (1987). De tweede track “A Great Day For Freedom 2022” is een remake van het nummer dat op The Division Bell (1994) is verschenen. Een prima b-kant met thematisch een passende boodschap. Soms gaan zaken ook enkel over de boodschap en is zo’n topnummer als deze eerste enkel bonus. Хай живе Україна!
Popsysze – Emisja (cd, Zoharum)
De Poolse groep Popsysze, hetgeen zoiets als “bevuild” betekent, draait al zo’n 10 jaar mee in de alternatieve rockscene. Ze weten doorgaans fraaie lassen te smeden van space-, post-, art-, prog- en psychedelische rock. Op hun derde album Kopalina laten ze ook meer elektronische sounds toe in hun muziek. Die lijn trekken ze door op hun vierde worp Emisja, wat zoals de “bevuilde” groep betaamt Pools is voor “uitstoot/ emissie”. Het trio bestaat hier uit Jarosław Marciszewski (gitaar, accordeon, zang), Jakub “Kuba”Świątek (drums, percussie, synthesizer) en
Sławék Draczyński (bas, gitaar, percussie). In bijna 47 minuten serveren ze hier 7 nieuwe tracks, die weer meerdere rockgenres doorkruizen, maar voegen daar ook dark ambient en jazzy elementen aan toe. Het levert een meeslepend geluid op, waarbij je alles en iedereen om je heen even vergeet. Daarbij moet je denken aan een bijzondere hybride van Seigmen, Motorpsycho, Khruangbin, Pink Floyd, Can, Už Jsme Doma en Trupa Trupa. Ja en zo goed en mooi is het echt! Van deze uitstoot warmt de aarde op een goede manier op.
Reformed Faction – Vota (cd, Zoharum)
Bij het prestigieuze label Zoharum hebben ze er (gelukkig) nog wel eens een handje van om oude pareltjes opnieuw uit te brengen. Als in 2004 de ex-leden van Zoviet France (ook wel Soviet France) Mark Spybey (Dead Voices On Air), Robin Storey (Rapoon) en Andy Eardley, die de groep respectievelijk in 1989, 1992 en 1995 hebben verlaten, de koppen bij elkaar steken om muziek te maken volgt daaruit Reformed Faction. In het begin staat daar ook nog “Of Soviet France” achter. In 2006 werd het debuut Vota uitgebracht, dat in de loop der jaren een gezocht hebbedingetje werd. De drie maken hierop een mysterieuze mix van ambient, industrial en allerhande experimenten. Hier mixen ze samples van etherische zang (of suggestieve klanken die erop lijken) doorheen. Dat larderen ze nog met wereldse en neoklassieke sounds. Biologerende schoonheid, die zich niet makkelijk prijsgeeft. Het houdt het midden tussen The Caretaker, Stars Of The Lid, United Bible Studies en Rapoon. De cd is in een gelimiteerde oplage van 300 stuks weer verkrijgbaar en er niet veel meer te koop, dus haastige spoed is weer eens goed!
Sedna Chronicles – Sedna Chronicles (cd, Sedna Chronicles)
Meadowsilver – II (cd, Miller Sounds)
Sedna Chronicles is het nieuwe project van Andy Sharp en Grey Malkin. Rond die laatste hangt toch wel een zweem van mysterie. Het is namelijk onduidelijk of dit om één of meerdere personen gaat. Wel is duidelijk dat deze naam verbonden is aan de geweldige folk gezelschappen The Hare And The Moon, The Black Swan Triad, Embertides, Widow’s Weeds en Meadowsilver, die echt allemaal de moeite waard zijn. Daarnaast zijn er de samenwerkingsverbanden met Ashtoreth, Kitchen Cynics en Trappist Afterland. Andy Sharp is de auteur en hoofdpersoon achter English Heretic, een visionair veldrapport over de vreemdste landschappen in Engeland alwaar acteurs, heksen, druïden en psychopaten voorbijkomen. Sharp (synthesizers, gitaar, zang) en Grey Malkin (synthesizers, drummachine, percussie, zang) hebben met Sedna Chronicles op het gelijknamige debuut een auditief document gemaakt van verschillende reizen die beide artiesten in de loop van 2019 tot nu hebben gemaakt, naar locaties in Schotland die neigen naar het occulte, het ongewone of het griezelige. Wat dat betreft sluit het aardig aan bij English Heretic. De muziek is weliswaar elektronisch maar is toch een soort occulte mix van folk, avant-garde en experimentele muziek. Hierbij moet ik al snel denken aan Coil ten tijde van hun album Horse Rotorvator en SPK met hun album Zamia Lehmanni – Songs Of Byzantine Flowers. Maar dat zijn slechts een paar bloedgroepen, want ze weten er echt een heel eigenzinnig geheel van te smeden, dat zich misschien in de duisternis afspeelt maar wel van hier en nu is. Fraaie tot de verbeelding sprekende muziekstukken, die zich in een David Lynch-achtig decor lijken af te spelen. Verder valt er naast zang (man en vrouw, dus nog altijd geen tip van de sluier wat Grey Malkin betreft), ook spoken word en bijna sacrale zang te horen. Als ik andere invloeden zou moeten noemen zou ik The Revolutionary Army Of The Infant Jesus, Tuxedomoon, Tangerine Dream, Legendary Pink Dots en The New World Renaissance Band zeggen, maar het is eigenlijk te uniek om een vergelijk te maken. Bij de cd krijg je ook een A4 formaat reisgids van 6 pagina’s in kleur. Het is echt een schitterend totaalkunstwerk geworden!
Zoals gezegd maakt Grey Malkin ook deel uit van het gezelschap Meadowsilver, waarvan ook net de tweede cd, simpelweg II geheten, uit is gebracht. De formatie bestaat verder uit Gayle Brogan (Pefkin, Electroscope) en Stephen Stannard (The Rowan Amber Mill, Making Tea For Robots). Die laatst genoemde runt ook het Miller Sounds label, waarop ook deze cd is uitgekomen. Ze brengen hier 10 nieuwe track, die weer het bijzondere midden houden tussen folk, veldopnames, droompop, psychedelische muziek en allerhande elektronica. Met dat laatste zorgen ze ook dikwijls voor Barokke en Oosterse tinten. Dat alles gaat vergezeld van de etherische zang van Gayle, die je als een sirene meevoert naar plekken buiten de realiteit. Daarbij moet je denken aan een kruisbestuiving van Espers, Fovea Hex, Sharron Kraus en hun andere projecten. Het is uiterst dromerig, bezinnend en ook van een serene pracht.
Social Union – Fall Into Me (cdep, Blackjack Illuminist Records)
Naast veel van zijn vele eigen projecten, brengen op het Blackjack Illuminist Records van Alexander Leonard Donat er ook dikwijls andere interessante groepen/artiesten hun muziek uit. En dat beperkt zich bepaald niet tot thuisland Duitsland. Zo brengt het Nieuw-Zeelandse Social Union er nu het mini debuut Fall Into Me uit. Dit duo bestaat uit zangeres Vanilla Martin en multi-instrumentalist Luke Penrose. Wie net als ik de jaren 80 en 90 heeft meegemaakt, hoort qua ingrediënten niet per se iets nieuws, maar ze laten een perfect bereide en bovenal verrukkelijke mix horen van coldwave, post-punk, gothic, shoegaze en droompop. Daarbij moet je het zoeken tussen Xmal Deutschland, Clan Of Xymox, Cold Cave, Boy Harsher en Lebanon Hannover. Dat smaakt naar meer en maakt dit schitterende kleinood tot een grote belofte voor de toekomst.
Yutani – Not Much Of A Talker (cd, Zoharum)
De laatste release die ik deze week bespreek van het Zoharum toont andermaal aan hoe veelzijdig en bijzonder dit label is. Ditmaal gaat het om de Poolse groep Yutani, die bestaat uit bassist Oesu, elektronica-specialist Paarabola en drummer Inutile Carsasse; allemaal hun echte naam uiteraard. Zelf noemen ze hun muziek trance electro metal en daar kan ik weinig tegen inbrengen eigenlijk als ik naar hun eersteling Not Much Of A Talker luister. Ja wellicht zou ik er gothic, noise en dark ambient nog aan toevoegen. In feite speelt de groep iets dat genregrenzen doorkruist en niet omdat ze daar op uit zijn, maar gewoon ingegeven door nieuwsgierigheid, experimenteerdrift en de drang om dingen anders te rangschikken. Dat levert in hun geval 9 uitdagende tracks op, die samen bijna na 48 minuten finishen, waarbij ze je laten laveren van het verleden tot in de verre toekomst. Het is derhalve muziek die je vanaf het begin gewillig in de houdgreep neemt, om pas weer los te laten als het album allang geëindigd is. Ik vind het ook lastig om vergelijkingsmateriaal op te noemen, dus is mijn advies om dit echt zelf te ervaren.