Gelukkig ook geen enkele Mark in mijn lijstje uit het:
SCHADUWKABINET
Ik luisterde naar: Julie Byrne, Glacis And Adrian Lane, PJ Harvey, JARR, Paarabola, Suuij, Thala, Tunnels Of Āh, White Stains en Various Artists: The Endless Coloured Ways: The Songs Of Nick Drake.
Jan Willem
Julie Byrne – The Greater Wings (cd, Ghostly International / Konkurrent)
Sommige zangeressen beschikken over zo’n mooie stem, dat de muzikale omlijsting er haast niet meer toe doet. Bij de New Yorkse singer-songwriter Julie Byrne zit dat deel echter ook altijd goed. Haar vorige prachtalbum Not Even Happiness uit 2017, dat naast haar geweldige zang ook fraai gitaargetokkel en synthesizerpartijen kent, heeft een onuitwisbare indruk gemaakt. Ook haar meer lo-fi achtige materiaal van ervoor is trouwens heel fraai. Het heeft even geduurd voor opvolger The Greater Wings er is, maar dat komt ook doordat er een donker randje omheen zit. In 2021 overleed plots haar muzikale partner, producer en toetsenist Eric Littmann op 31-jarige leeftijd. Toch heeft ze het geheel uiteindelijk weten te voltooien. En hoe! Het album pakt de draad op van het vorige album, maar tilt deze nog een nog hoger niveau. De muziek wordt nu af en toe op subtiele en stemmige wijze voorzien van orkestraties en verfijnde harpmuziek. Daarbij wordt de muziek ook nog altijd voorzien van het mooie gitaargetokkel en de geestverruimende synthesizerpartijen, die soms ook een soort ambientachtige onderlaag vormen. De stukken worden op stijlvolle wijze aaneengehecht met een draad van verdriet, waaruit toch weer troost en hoop wordt geboren. Het is muziek vol contemplatieve dromerige pracht, die je bepaald niet onberoerd zal laten.
Glacis And Adrian Lane – Distances (cdr, Oscarson)
Met het album Distances, uitgebracht op het smaakvolle Oscarson label, komen er twee mooie neoklassieke werelden samen, te weten die van Glacis en Adrian Lane. Glacis is het project van de Schotse pianist/componist Euan Alexander Millar-McMeeken, die eveneens te horen is in de indierock band The Kays Lavelle en het duistere, experimentele popduo Graveyard Tapes (samen met Matthew Collings). Zijn muziek kenmerkt zich veelal door een uiterst droefgeestige mix van ambient, pianomuziek en neoklassiek. Dat sluit ook wel aan op de werken van de Britse schilder, beeldend kunstenaar en multi-instrumentalist Adrian Lane, die veelal piano gestuurde neoklassiek maakt met ambient, gelardeerd met drones, folk en allerhande experimenten. Ooit speelde hij in de artrock, noise en punkband Breakneck Static en maakt tegenwoordig ook deel uit van het duo That Faint Light (met Guido Lusetti). Inmiddels heeft hij al een album of 10 uitgebracht, die naast elektronica vaak met viool, gitaar, psalterium en gesamplede instrumenten werkt om zijn melancholische creaties vorm te geven. Op dit nieuwe album vloeit dat alles samen, met als resultaat heerlijk weemoedige en tot verbeelding sprekende composities. In 9 stukken van ruim 47 minuten lang, weten ze je daarbij stevig in de houdgreep te nemen met hun werkelijk verlammende pracht. Liefhebbers van beide artiesten, maar ook die van Richard Skelton, William Ryan Fritch, Library Tapes, From The Mouth Of The Sun en A Winged Victory For The Sullen kunnen er hun hart aan ophalen. Wat een ontzettend indringend mooi meesterwerk.
PJ Harvey – I Inside The Old Year Dying (cd, Partisan Records)
De Britse artieste PJ Harvey volg ik al vanaf het begin en het is mooi te horen hoe ze zich heeft ontwikkeld sinds haar debuut uit 1992 van een pure rockartiest tot één met een veel bredere maar vooral ook andere output. De laatste jaren grossiert ze in demoalbums en haar laatste album stamt alweer uit 2016. Maar zoals vorig jaar al aangekondigd is haar tiende album I Inside The Old Year Dying een feit. In 12 nieuwe songs van samen bijna 40 minuten lang neemt ze je mee in haar nieuwe muzikale wereld vol Bijbelse beelden, verwijzingen naar het verre verleden en haar geboortestreek. Ze werkt opnieuw samen met haar vaste medewerkers John Parish en Flood en is op advies van Steve McQueen meer gaan schrijven over waar ze van houdt dan te denken in het gebruikelijke songformat. Het levert fraaie cyclische muziek op met de nodige elektronische en experimentele ingrepen, die me onder andere aan de meer avontuurlijke kant van The Notwist en Radiohead doet denken. Toch is het vooral weer een op en top PJ Harvey album geworden, zij het intiemer, expressiever en met een grotere creatieve vrijheid; ook tekstueel en qua zang. De zang is namelijk weer wat krachtiger en meer beeldend dan op de laatste paar albums. Een eigengereid prachtalbum dat het wachten meer dan waard is.
JARR – 42º (cdr, Sound In Silence)
De Britse ambient gitarist Jon Attwood draait al een behoorlijke tijd mee in de muziek. Hij vergaart de grootste bekendheid met zijn project Yellow6, dat nu alweer 25 jaar bestaat en waarmee hij al zo’n 150 releases heeft uitgebracht. Daarnaast is hij onder meer te horen in The Sleep Of Reason (met Dirk Serries) en in samenwerkingsverbanden met diverse artiesten. In 2021 kwam daar het nieuwe project JARR bij, samen met de eveneens Britse muzikant en natuurliefhebber Ray Robinson. Hierbij is de gekozen naam voor het duo evident denk ik. Ray houdt er het project Wodwo op na, waarmee hij al meer dan 10 jaar met gitaar en elektronica sfeervolle releases uitbrengt. Met JARR zetten ze beide hun gitaren (en elektronica en effecten) in om klanklandschappen te creëren, die bestaan uit ambient, drones, minimal music, post-rock en soms zelfs shoegaze elementen. Hun nieuwe, alweer derde album 42º is geïnspireerd op de manier waarop een regenboog gevormd wordt:
“Een regenboog bevindt zich niet op een specifieke afstand van de waarnemer, maar komt voort uit een optische illusie die wordt veroorzaakt door waterdruppels die vanuit een bepaalde hoek ten opzichte van een lichtbron worden bekeken. Een regenboog is dus geen object en kan niet fysiek worden benaderd. Het is voor een waarnemer inderdaad onmogelijk om een regenboog te zien aan de hand van waterdruppels onder een andere hoek dan de gebruikelijke hoek van 42 graden ten opzichte van de richting tegenover de lichtbron.”
Ze brengen hier in ruim 66 minuten 6 nieuwe tracks, die meer minimalistisch zijn dan voorheen. Op bedachtzame wijze brengen ze galmende gitaarloops, ambientlagen, uitgeklede post-rock en met shoegaze geïmpregneerde drones, die veel aan de verbeelding van de luisteraar overlaten. Het levert een dromerig en contemplatief geheel op. Ondanks het ietwat sobere karakter, hebben ze er toch veel emoties in gestopt, die zorgen voor diepgang en maken dat het je weet te raken. Warm aanbevolen voor liefhebbers van de muziek van de afzonderlijke projecten van beide muzikanten, maar ook voor die van Labradford, Roy Montgomery, Harold Budd, Windy & Carl, Robin Guthrie en Benoît Pioulard. Het is allemaal van een uitzonderlijke schoonheid.
Paarabola – Pure Holistic Evil (cd, Zoharum)
Vorig jaar verscheen het sterke album Not Much Of A Talker van de Poolse groep Yutani, waarop je een uiterst intrigerende maar ongrijpbare mix van trance, metal, electro, ambient, noise en gothic vindt. De elektronicaspecialist ter plekke is ene Paarabola, die nu met het eigen album Pure Holistic Evil aan komt zetten. Op dit soloalbum brengt hij volledig elektronische muziek, die je zo in de meer alternatieve danceclubs zou kunnen treffen. Een fascinerende mix van techno, house, dark ambient en industrial. In een goede 36 minuten schotelt Paarabola je 8 lekker ritmische tracks voor, waarvan wel steeds iets onheilspellends uitgaat. Daarom twijfel je hevig of je die dansvloer wel op zal gaan. Die spanning zorgt er ook voor dat je tot het einde toe op de punt van je stoel zit. Een fraai album van de buitencategrie
Suuij – Souffle Nu (cd, Les Disques Normal)
Suuij, dat “zon” betekent in het Hindi, is het soloproject van de Franse celliste Juliette Divry, die eerder al acte de présence gaf bij The Last Morning Soundtrack, Ô Lake, Mermonte, We Only Sad en meer. Op Souffle Nu brengt ze 11 tracks, die naast haar uiterst melancholische en soms toch opzwepende, ritmische cellospel bestaan uit haar zang en (zang)effecten. De muziek doorkruist hierbij genres als neoklassiek, pop, rock en experimentele muziek en heeft dikwijls een repetitief karakter. Met haar zang brengt ze de muziek ook nog wel eens in meer wereldse vaarwateren. Het is muziek die op diepgravende wijze tot de verbeelding weet te spreken. Om een indruk te krijgen moet je denken aan een afwisselende kruisbestuiving van David Darling, Tom Cora, Hildur Guðnadóttir, Julia Kent, Tara Fuki, Encre en Amber Asylum. Het is allemaal van een waanzinnige schoonheid. Een unieke sound en één van de grote verrassingen dit muzikale jaar.
Thala – In Theory Depression (EP, Fire / Konkurrent)
Na de lp Adolescence (2021), die een veelbelovende mix van indiepop, shoegaze, rock en droompop liet horen, komt de in Berlijn gevestigde artiest Thala met de nieuwe EP In Theory Depression. Hierop laat ze in een goede 19 minuten 6 nieuwe songs de revue passeren, die daar weer aardig in het verlengde van liggen. Haar muziek is ontwapenend, pakkend, voorzien van de juiste dosis melancholie en daarnaast duidelijk beïnvloed door de jaren 90, waardoor de muziek je al snel weet te omarmen. Tel daar de bitterzoete zang bij op en je hebt een heerlijk kleinood in handen, dat fans van Soccer Mommy, Liz Phair, Suzy Waterhouse, Aldous Harding, Phoebe Bridgers, Mazzy Star en Lush ook wel zal kunnen bekoren. Ik denk dat we nog veel plezier gaan beleven aan deze jonge, rijzende artiest in de toekomst.
Tunnels Of Āh – The Smeared Cloth (2012-2018 Unearthed) (2cd, Zoharum)
Wie nog niet bekend is met het industriële ambientproject Tunnels Of Āh van de Britse artiest Stephen R. Burroughs, kent wellicht wel de geweldige groep Head Of David waar hij ooit speelde. Met zijn nieuwe incarnatie heeft hij inmiddels 5 indrukwekkende albums uitgebracht, waarvan het merendeel op Cold Spring. Er lag echter ook nog wat materiaal op de plank en dat is nu op de dubbele cd The Smeared Cloth (2012-2018 Unearthed) uitgebracht. Op de eerste schijf vind je nummers van voor het debuut Lost Corridors (2013) en nummers die het tweede album Thus Avici (2015) niet hebben gehaald. Dat dit meer thematische keuzes zijn en bepaald geen kliekjes blijkt wel uit de 11 sterke stukken die hij in ruim 77 minuten voorbij laat komen. Het sluit aan bij zijn reguliere werken en kunnen derhalve het daglicht nauwelijks verdragen. Op overtuigende wijze bundelt hij kracht en pracht tot gitzwarte composities, die een diepe indruk weten te maken. De tweede cd, met nog eens 10 tracks van samen 67 minuten. Deze zijn opgenomen tijdens en tussen de sessies voor Surgical Fires (2016) en Charnel Transmissions (2018). Hoewel de tracks gemaakt zijn als losse conceptuele composities, klinken ze ongelooflijk samenhangend. Wat Burroughs hier laat horen doet bepaald niet onder voor zijn reguliere releases en is daarom echt een geweldige aanvulling daarop geworden.
White Stains – Singleminded Dualisms (1988-1989) (cd, Zoharum)
De Zweedse band White Stains werd in 1987 opgericht door Carl Abrahamsson, die later met een deel van de groep een doorstart maakte als Cotton Ferox. Voordat ze met hun spraakmakende debuut in 1990 op de proppen kwamen zetten samen met Psychic TV hadden ze al vijf 7”/12”-es uitgebracht, die nog meer een luide psychedelische rocksound bevatten. De groep is later namelijk meer de experimentele kant opgegaan. De 11 tracks van die epees zijn nu voor het eerst verzameld op cd met als titel Singleminded Dualisms (1988-1989). De lekker donkere zang van Abrahamsson wordt voorzien van psychedelische rock, garage rock, post-punk en her en der ook avant-garde. Qua referenties moet je het ergens zoeken tussen Wipers, Joy Division, Bailter Space, Magazine, Suicide en Fra Lippo Lippi. Het is behoorlijk anders dan wat ze later zijn gaan maken, maar wel zeer de moeite waard. Daarom is het een groot goed dat het fijne label Zoharum deze gebundeld en beschikbaar gemaakt heeft.
Various Artists: The Endless Coloured Ways: The Songs Of Nick Drake (2cd, Chrysalis / Konkurrent)
De veel te vroeg overleden Nick Drake (1948-1974) is één van mijn allergrootste muzikale helden allertijden. Met zijn uiterst sobere doch zeer doeltreffende droefgeestige singer-songwritermuziek wist en weet hij nog altijd diepe snaren te raken en heeft hij menig artiest beïnvloed. Dat laatste blijkt ook wel weer uit de nieuwe tribute The Endless Coloured Ways: The Songs Of Nick Drake. Op dit dubbelalbum brengen 25 verschillende artiesten in ruim anderghalf uur een ode aan deze held. Dat gaat van Fontaines D.C., Let’s Eat Grandma, John Grant en Emili Sande tot John Parish & Aldous Harding, Ben Harper, Nadia Reid, Skullcrusher & Gia Margaret, Feist en Liz Phair. Hoewel je met covers nooit te eerbiedig moet zijn, is het altijd wel fijn als ze de essentie weten te raken. Op een enkele uitzondering daargelaten slagen de meeste artiesten daar wel in, waarbij niemand de meester zelf weet te overtreffen. Daarbij is de andere inkleuring van de songs ook verfrissend om te horen. Toch kan ik me voorstellen dat er onder de Nick Drake fans met gemengde gevoelens naar wordt geluisterd. Voor mij valt de balans in elk geval naar de positieve kant uit