Miljoenen soorten met uitsterven bedreigd. Ook de cd recensent komt in minder grote getale voor. We hebben er wel één gespot in onze lijstjes uit het:
SCHADUWKABINET
We luisterden naar: Areni Agbabian, Michael Begg, A.A. Bondy, Death And Vanilla, Editors, Tim Hecker, Anni Hogan, Hoodna Orchestra, Efrim Manuel Menuck & Kevin Doria, She Keeps Bees, Stubbleman en VR Sex.
Jan Willem
Areni Agbabian – Bloom (cd, ECM)
Areni Agbabian is een in VS geboren experimentele zangeres en pianiste, met Armeense roots. Dat laatste schuift ze ook bepaald niet onder stoelen of banken als ze haar muziek naar buiten brengt. Dat doet ze ondermeer bij de Armeense pianist Tigran Hamasyan, maar ook solo. In 2014 verschijnt haar solodebuut Kissy(Bag), waarop ze een mengelmoes van jazz en improvisaties laat horen. Nu is ze terug met haar tweede soloplaat Bloom, die ze samen met de Zwitserse drummer en percussionist Nicolas Stocker. Ze brengt hier in 17 composities een ongelooflijk mooie en bovenal verstilde mix van folk, jazz en lichte experimenten. Van haar stem gaat een bedwelmende werking uit. De muzikale omlijsting is daarbij skeletachtig en fragiel, maar die zorgen net voor de juiste accenten. Wat dat betreft heeft ze wel iets weg van Susanna (Wallumrød), al loeren Gisburg, Fiona Apple, Sidsel Endresen en Laurie Anderson ook om de hoek. Maar los van alle referenties, brengt Agbabian hier een emotioneel overweldigend en wonderschoon album. Intens verstild, maar keihard diepe snaren rakend. Een absolute bijzonderheid!
Michael Begg – Vanitas (cd, Omnempathy)
De Schotse muzikant Michael Begg leer ik in eerst instantie kennen middels het intrigerende project Human Greed, dat doorgaans een filmische hybride van experimentele muziek, neoklassiek, folk, drones en ambient brengt. Solo sluit zijn muziek daar ook wel op aan. Verder heeft hij deelgenomen aan 48 Cameras en is hij lid van het etherische ambientgezelschap Fovea Hex. Hij is nu terug onder zijn eigen naam met Vanitas, hetgeen “ijdelheid” of “leegheid” betekent. Het is een thema in de kunst, dat de zinloosheid van het aardse bestaand wil onderstrepen. Het houdt vele mensen al eeuwen bezig en niet in de laatste plaats de schilders. Zo komt de frontcover hier van Edwaert Collier, die stamt uit 1662. In zekere zin is die leegheid op een zekere manier ook verenigbaar met de fascinatie van Begg voor uitgestrekte landschappen, het geheugen en gevoelens van verlangen; zowel positief als negatief. Ambivalent als het leven zelf. Meer dan ooit werkt hij met akoestische instrumenten zoals gitaar, bas, piano en virtuele instrumenten, die hij voor de gelegenheid heeft gecreëerd. Daarnaast zijn het de elektronica waarmee hij het geheel aaneen rijgt. Je krijgt een biologerende, haast filmische excursie door duistere, rauwe gebieden vol drones, neoklassiek, ambient en elektronisch experimenten. Daarmee schildert hij op verstilde, subtiele maar uiterst spannende wijze met tedere penseelstreken de nostalgische panorama’s van zijn dromen. Het is van een ongekende, breekbare schoonheid allemaal.
A.A. Bondy – Enderness (cd, Fat Possum / Bertus)
Auguste Arthur Bondy is de volledige naam van de Amerikaanse artiest A.A. Bondy, die als Scott Bondy dan weer door het dagelijkse leven gaat. Hij start ooit in de grungeband Verbena, maar sinds 2007 gaat deze zanger en multi-instrumentalist solo verder. Hij laat 3 albums vol melancholisch gestemde folkrock het licht zien. Het heeft maar liefst 8 jaar geduurd eer hij met zijn nieuwe album Enderness aan komt zetten. Wanneer hij deze af heeft, brandt zijn huis af door een natuurbrand. Dat kan hij van tevoren natuurlijk niet weten, al lijkt dat getuige de droefgeestigheid van de muziek soms wel zo. In ruim 36 minuten krijg je 10 songs, waarin hij alles zelf heeft gespeeld en gezongen. De emotioneel geladen muziek nestelt zich ergens tussen uitgeklede popsongs, folk, psychedelische rock en ambient. Daarmee laveer je van tegendraadse avant-pop à la en de eigenwijze folkrock van Micah P. Hinson naar het landerige van Red House Painters, de weelderige doch melancholische indierock van Get Well Soon en de intense Americana van Songs:Ohia; plus nog ergens een ambientreferentie als Celer her en der.. Dat levert een net zo ongrijpbaar als tijdloos geheel op. Het is zonder twijfel zijn beste album tot nu toe geworden en derhalve het wachten meer dan waard. Eder plaatje! (ja eder ja!)
Death And Vanilla – Are You A Dreamer? (cd, Fire / Konkurrent)
Het in 2009 opgerichte Death And Vanilla is van een duo uitgegroeid tot een trio. De oorspronkelijke leden, te weten zangeres Marleen Nilsson en Anders Hansson, worden nu al jaren aangevuld door Magnus Bodin. Wat hen kenmerkt is het gebruik van vintage instrumenten. Ze grijpen dan ook graag terug naar 60/70-er jaren soundtracks, krautrock, chansons en psychedelica, hetgeen ze larderen met shoegaze, droompop en indiefolk. Daarmee fabriceren ze, mede door de bitterzoete, ietwat holle zang van Nilsson, veelal een mysterieus eigenzinnig geluid. Dat is ook weer de insteek op hun vierde album Are You A Dreamer?, hun soundtrack meegerekend. Alleen produceren ze nu een nog betere sound. Het is dromerig, filmisch, mysterieus, tijdloos en gewoonweg wonderschoon. Met onder meer vibrafoon, keyboards, synthesizers en die heerlijke zang produceren ze pure narcotiserende muziek met een schitterend vintage vernis, die je ergens tussen Lush, Stereolab, Pram, Mazzy Star, Broadcast, Cocteau Twins en Carla Dal Forno moet zoeken.
Editors – The Blanck Mass Sessions (cd, Play It Again Sam)
Het leeuwendeel van de albums van de Britse Editors kan ik zeer waarderen. Er zit dat lekkere melancholische van de jaren 80 in, met een lekkere galm en die fijn getourmenteerde zang van Tom Smith. Vorig jaar laten ze hun zesde album Violence het licht zien, waarop ze in een uitstekende vorm verkeren. Het is wat persoonlijker en meer invoelbaar, waarbij ze ook weer eens ouderwets uithalen. Toch zijn ze zelf kritisch en willen met de hulp van Benjamin John Power van Fuck Buttons en Blanck Mass kijken of ze Violence op nieuwe bodem kunnen laten landen. Power gaat met de bouwstenen van het album aan de slag en voegt er zijn typische elektronische muziekelementen aan toe. Het resultaat is nu te horen op The Blanck Mass Sessions. Hij heeft 8 nummers neergezet, die de energie en kenmerkende Editors sound bevatten, maar dan toch gedeconstrueerd en anders. Of ik het beter vind weet ik niet, maar het vormt wel een interessante en daarmee welkome aanvulling op het origineel.
Tim Hecker – Anoyo (cd, Kranky / Konkurrent)
Rond de eeuwwisseling begint de Canadese elektronicaspecialist Tim Hecker zijn werken naar buiten te brengen. Eerst als Jetone, maar al snel onder zijn eigen naam, al dan niet in samenwerking met Aidan Baker en Daniel Lopatin. Met elektronica in combinatie met akoestische instrumenten maakt hij eigenzinnige, toonaangevende kruisbestuivingen van ambient, drones, glitch en experimenten. Vorig jaar verschijnt zijn negende album Konoyo, Japans voor “dit leven”. Hierop werkt hij samen met leden van een gagaku ensemble, ofwel makers van typisch traditionele Japanse muziek, dikwijls in combinatie met dans. Ze voegen de instrumenten sho, hichiriki, ryuteki en uchimoni toe aan zijn fascinerende creaties, die ondanks de vele details toch ingetogen en melancholisch. Het is een ontzaglijk aangrijpend, ongrijpbaar en meesterlijk patchwork van Oriënt en Occident. Uit diezelfde opnamesessies volgt nu Anoyo, hetgeen “leven na de dood” betekent in het Japans. Hecker (computer, synthesizers) werkt ook hier weer met dat gagaku ensemble. Hoewel de albums wel in elkaars verlengde liggen, zijn de 6 nieuwe stukken hier wel anders. Hij heeft een zekere gelaagdheid aangebracht, die zorgt voor meer diepgang. Konoyo, dit leven, is grilliger en meer direct. Nu gaat er meer een serene rust en een soort mistigheid van de composities uit, hetgeen beter past bij het hiernamaals. Tot de verbeelding sprekende, contemplatieve muziek die gaat over loslaten, troost en de schoonheid van vergane zaken. Het is wederom een biologerend meesterwerk geworden, om in het hier en nu van te genieten.
Anni Hogan – Lost In Blue (cd, Cold Spring)
Anni Hogan is wellicht het meest bekend als vaste sidekick van Marc Almond (Marc & The Mambas en Soft Cell), maar is daarnaast ook te horen in AEAEA (met Jarboe, Kris Force, e.a.), Attention Seekers, La Magia, The Willing Sinners, Zanti en meer. Daarnaast werkt ze samen met Scanner, Lydia Lunch, Attrition, Nick Cave, Foetus, Kate Smith, Mark Edwards, Budgie, Barry Adamson en Gini Ball. Ook solo laat ze sinds 1985 af en toe van zich horen, waarmee ze dan over het algemeen duistere avant-garde vol met haar bezwerende zang maakt, al staat stemmige, instrumentale pianomuziek ook dikwijls op het menu. Dat geldt ook weer voor haar nieuwe, door Dave Ball (Soft Cell) en Riccardo Mulhall geproduceerde album Lost In Blue. Hogan (zang, piano, melodica, orgel, klokken, keyboards) opereert hier samen met Ball (bas, synthesizers) en Mulhall (keyboards, programmering, contrabas) een trio, maar krijgt volop steun van instrumentalisten op altviool, gitaar, harmonica, bas, harp, citer, viool, saxofoon, trompet en vleugelhoorn, waaronder ook David Coulter. Verder mag ze rekenen op 8 gastvocalisten, onder wie Lydia Lunch, Kid Congo Powers (Nick Cave & The Bad Seeds, The Gun Club, The Cramps), Gavin Friday (Virgin Prunes), Wolfgang Flür (Kraftwerk) en Richard Strange (Doctors Of Madness). Daarmee creëert ze 11 track die op een avant-gardistische en downtempo wijze ergens tussen ongepolijst blues en jazz finishen. Het ademt duidelijke die heerlijk duistere atmosfeer van de jaren 80 uit, maar vertelt hedendaagse verhalen. De subtitel luidt terecht “A journey through the tunnels of love ad the ghost trains of life”. Het is unieke verzameling van prachtig tijdloze songs geworden.
Hoodna Orchestra – Ofel (cd, Agogo Records)
Als je me op voorhand zou vragen of ik geïnteresseerd ben in een blaasensemble, dan hangt mijn antwoord echt af van hetgeen geboden wordt. Ik ben niet per se een liefhebber van pure blazers, net zoals ik niet per se een groot liefhebber van jazz ben. En toch zijn er grote uitzonderingen en wel meer dan een paar trouwens, die gewoon weer tot mijn absolute favorieten behoren. Muziek laat zich niet dicteren door genres maar het gevoel dat je erbij hebt.. Het Israëlische, uit Tel Aviv afkomstige Hoodna Orchestra, ook wel eens Hoodna Afrobeat Orchestra geheten, vormt zo’n uitzondering. Dit 12 koppige ensemble brengt met tenor/alt/bariton saxofoon, trombone, trompet, keyboards, bas, gitaar, drums en allerhande percussie hun instrumentale mix aan de man. Deze is hevig beïnvloed door de Afrikaanse en met name Ethiopische sound, denk aan Mahmoud Ahmed, plus funk, rock, psychedelische muziek, Oosterse elementen en zelfs een likje krautrock. Dat levert in 2013 al een mooi mini-album en 2015 een fraai debuut op, maar krijgt nu met Ofel een nog sterker vervolg. De 9 tracks bieden weer die tijdloze en pakkende mix, waar ook Can, Sons Of Kemet en Colin Stetson tot de associaties behoren. Daarnaast laten ze ook horen helemaal van deze tijd dan wel lekker dwars te zijn door een schitterende en eigenzinnige cover van de Prodigy hit “Breathe” te brengen. Ongelofelijk mooi!
Efrim Manuel Menuck & Kevin Doria – “are SING SINCK, SING” (lp, Constellation / Konkurrent)
De Canadese zanger/muzikant Efrim Manuel Menuck is inmiddels ook een soloartiest, maar geniet in eerste instantie toch vooral bekendheid als bandlid van Godspeed You! Black Emperor en Thee Silver Mt. Zion. Daarnaast kom je hem ook tegen bij Hangedup, Frankie Sparo, Elizabeth Anka Vajagic en Esmerine. Hij vormt nu officieel ook een duo met Kevin Doria van Growing, Hiss Tracts, 1000 A.D. en Total Life. Ze brengen nu de lp ”are SING SINCK, SING, wat misschien ook wel hun toekomstige bandnaam wordt. Hoe het ook zij, ze leveren hier in ruim een half uur 5 bezwerende, psychedelische tracks af, die bestaan uit een mengelmoes van oscillerende elektronica, drones en noise. De vaak echoënde zang zorgt daarbij voor een hypnotiserende effect. Het doet me wel denken aan het meer experimentele en psychedelische werk van The Legendary Pink Dots of diens kopman Edward Ka-Spel en dan met de paranoia van Suicide. Een fascinerend en meeslepend album.
She Keeps Bees – Kinship (cd, BB*Island / Konkurrent)
She Keeps Bees is sinds 2006 het geesteskind van de Amerikaanse zangeres/gitariste Jessica Larrabee, die overigens op haar albums altijd wel op diverse gastmuzikanten mag rekenen, waaronder ook haar levensgezel en drummer Andy LaPlant. Ze maken kale, no-nonsense indierock, die uiterst melancholisch maar ook ontzettend mooi is. Het heeft maar liefst 5 jaar geduurd eer ze met het vijfde album Kinship aan komt zetten, hetgeen verwantschap betekent. Dat heeft vermoedelijk alles te maken met het feit dat Jessica voor haar vader heeft gezorgd, die inmiddels helaas is overleden. Ze snijdt het verlies zeker aan, maar zwelgt niet in het verdriet. Nee, ze plaatst het eerder in een bredere context en neemt ook sociale en milieuproblemen mee in haar muziek. Ze wijst vanuit de chaos naar de orde die buiten ons bereik ligt. Dat levert geen machteloze maar juist krachtige statements, die door de sobere aankleding keihard weten te raken. Alternatieve rock, slowcore, emocore en jazzy elementen, waarbij Jessica je met haar bitterzoete zang moeiteloos weet te grijpen. Daarbij krijgt ze naast Andy ruggensteun van gasten op bas, gitaar, viool, cello, piano en synthesizer. Het blijft ondanks deze inbreng allemaal kaal en fluweelzacht. Voor liefhebbers van PJ Harvey, Shannon Wright, Thalia Zedek, The New Year, Nina Nastasia, Cat Power en Emily Jane White. Een overrompelend, emotioneel prachtwerk!
Stubbleman – Mountains And Plains (cd, Made To Measure/ Crammed Discs)
Stubbleman is het nieuwe alias van de Belgische componist Pascal Gabriel. Hij begint zijn muzikale carrière overigens in een punkband en verhuist in 1979 al naar London. Hoewel je dat nu niet zou zeggen, is hij medeschrijver van de hit “Theme From S’Express” van S’Express en “Beat Dis” van Bomb The Bass. Daarnaast werkt hij met onder (veel) meer Dido, Kylie Minogue, Inspiral Carpets, Can, Bebel Gilberto, Miss Kittin en Wire. Misschien niet allemaal aanbevelingen, maar des te bijzonder is hetgeen hij op zijn Stubbleman debuut Mountains And Plains laat horen. De muziek is geïnspireerd door een rondrit van 10 weken door de VS die hij heeft gemaakt. Hiervoor heeft hij een soort soundtrack geschreven, waaruit 11 composities zijn voortgekomen. Hij creëert zijn muziek met diverse piano’s , (modulaire) synthesizers, bas, Rhodes 73, pedalen, Korg 700, vintage keyboards, gitaar, drums, gevonden geluiden, speelgoedinstrumenten, metallofoon, loops en effecten. Het album opent stemmig met piano georiënteerde ambient, wat ook de rode draad blijft, maar waaiert daarna eveneens uiteen van filmische krautrock tot doorwaadbare avant-garde en tot de verbeelding sprekende experimenten, de ene keer uiterst verstild en op andere momenten meer uptempo en luider. De muziek weet je zo te grijpen dat je als het ware met hem meereist. Het album is uitgekomen in de toonaangevende Made To Measure-serie van Crammed Discs en dat zegt ook wel iets. Een betoverend mooi debuut.
VR SEX – Human Jam Traffic (cd, DAIS Records / Konkurrent)
VR SEX is het nieuwe project van gitarist Noel Skum aka Andrew Clinco uit Drab Majesty en Marriages, dat hij er samen met zanger/drummer Z. Oro aka Aaron Montaigne van Heroin, Dangerous Boys Club en Antioch Arrow en toetsenist/bassist Mico Frost aka Brian Tarney op nahoudt. Ze brengen een lekker opzwepende, gitzwarte mix van deathrock, gothic, wave, post-punk, shoegaze en ambient. Hoewel de ingrediënten an sich niet nieuw zijn, smaakt het vernieuwde recept, dat tot een coherent geheel gesmeden wordt, hier wonderwel en vertrouwd. Ze bouwen er een heus New Wave Club Class X feestje van waar Christian Death, My Bloody Valentine, Clan Of Xymox, Big Black, Alien Sex Fiend, Modern English en Sisters Of Mercy op gevarieerde en eigenzinnige wijze de revue passeren. Ouderwets genieten!