Nog geheel gemaakt zonder kunstmatig intelligentie is hier weer het lijstje uit het:
SCHADUWKABINET
Ik luisterde naar:
-All Hands_Make Light,
-Cindy,
-Spencer Cullum,
-Dommengang,
-Feist,
-Fenne Lily,
-Marta,
-Natalie Merchant,
-Lael Neale,
-Ropsten,
-Svntax Error,
-Tanukichan,
-That’s How I Fight,
-Vidna Obmana en
-Various Artists: This Is Zologo Beat.
Jan Willem
All Hands_Make Light – Darling The Dawn (cd, Constellation / Konkurrent)
Er zijn goede bands en goede bands, die echt weer iets hebben toegevoegd en anders zijn. Zo’n band is toch zeker Godspeed You! Black Emperor wel. Maar ook de vele creatieve projecten en zijprojecten die het heeft voorgebracht zijn dikwijls een enorme verrijking gebleken. Dat geldt ook voor het nieuwe project All Hands_Make Light, dat gevormd wordt door Efrim Manuel Menuck (GY!BE, Thee Silver Mt. Zion) en Ariel Engle (Broken Social Scene, AroarA, La Force). Na een cassette komen ze nu met het officiële debuut Darling The Dawn, waarop Efrim met “noises” en Ariel met de “voices” ook nog mogen rekenen op violiste Jessica Moss (Thee Silver Mt. Zion, The Geraldine Fibers, Black Ox Orchestar) en drummer Liam O’Neill (Suuns, Silver Starling). Ze brengen een haast hallucinerende mix van drones, shoegaze, krautrock, freakfolk, industrial en dark ambient. Het is nauwelijks te omschrijven waarin ze je haast letterlijk onderdompelen. Je hoort van alles, The Legendary Pink Dots, Pentacle, Can, Trees, White Magic, Cocteau Twins, Dead Moon, Menace Ruine, Ivor Cutler, David Ackles en ga zo maar door, waar dan uiteindelijk hun eigen meeslepende en magische sound uit komt rollen. De prachtige zang van Ariel klinkt als een sirene in de mist en zal je onvermijdelijk en genadeloos weten te lokken en vloeren. Wat een overdonderend en narcotiserend album!
Cindy – Why Not Now? (cd, Tough Love / Konkurrent)
Als het uit San Francisco afkomstige kwartet Cindy, dat in 2018 is opgericht, met hun derde album 1:2 aan komt zetten, blijkt het pas goed op stoom te zijn gekomen. Alleen de heerlijk bitterzoete zang van Karina Gill en haar subtiele gitaarspel is al genoeg om te overtuigen, maar ook de andere drie zorgen voor een prachtige, zachte en toch behoorlijk weemoedige inbedding van dat alles. Inmiddels is ten tijde van hun nieuwe album Why Not Now? naast Karina enkel nog Aaron Diko (keyboards) over van dat viertal. Ze krijgen hier wel hulp van diverse andere muzikanten, waarvan een deel hen ook live ruggensteun geeft. Daardoor hebben er in hun sound gelukkig geen grote verschuivingen plaats getreden, mede door die gewoonweg zinnenstrelende zang van Karina. Ze brengen hier 10 schitterende nieuwe songs, die ze weer ondergedompeld hebben in een heerlijk melancholisch bad. Hierdoor zijn de droompop met indierock en lo-fi muziek elementen nog altijd van een unieke, zacht verwoestende pracht. Daarbij moet je denken aan een mix van Lisa Germano, Lean Year, Low, Earwig, Hail, Galaxie 500 en Mazzy Star. Enig minpuntje is dat dit feest na een goede 26 minuten alweer voorbij is, maar daarin krijg je wel veel zoetgevooisde pracht voorgeschoteld. Een geweldig kleinood!
Spencer Cullum – Spencer Cullum’s Coin Collection 2 (cd, Full Time Hobby / Konkurrent)
Muzikant Spencer Cullum, die ooit Londen verruilde voor Nashville, heeft met zijn virtuoze pedal steel gitaarspel mogen werken met een breed spectrum aan artiesten. Dat gaat van Dolly Parton, Kesha, Caitlin Rose, Deer Tick, Miranda Lambert en Little Big Town tot Lambchop en Angel Olsen. Op een gegeven moment wilde Cullum een keer een typisch Engels folkalbum maken, maar dan met artiesten uit Nashville. Het zou een eerbetoon moeten worden aan de folkhelden uit de jaren 60 en 70 van zijn vaderland. Dit werd in 2020 gerealiseerd met het albumSpencer Cullum’s Coin Collection, dat ook wel als projectnaam wordt gebruikt. Samen met een hoop gasten op zang en instrumenten heeft Cullem (zang, akoestische gitaar, pedal steel, synthesizer) daarmee een prachtalbum vol fijne folkrock afgeleverd. Nu is Spencer Cullum’s Coin Collection 2 een feit, waarop de aanpak vergelijkbaar is -dus met veel gastmuzikanten- maar de uitwerking wel wat anders. Zo is zo waar de pedal steel iets meer naar de achtergrond verschoven. Naast Cullem zijn het Caitlin Rose, Erin Rae, Annie Williams, Dana Gavanski, Yuma Abe en Dominic Billett (tevens drums, wurlitzer, synthesizers, bas) die de vocalen verzorgen. Verder zijn er nog eens 8 andere muzikanten te horen op bas, drums, piano, contrabas, gitaar, fluiten, klarinet, autoharp, synthesizers, mandoline, cello en viool. Daar rolt een lekker psychedelische, vintage en steeds variërende mix van folk, rock, jazz en pop uit. Het is allemaal ook wat dromeriger geworden en Cullum blijkt gewoon een uitstekende liedjessmid, die liefhebbers van onder meer Fairport Convention, Robert Wyatt, Soft Machine, Amon Düül II, Melody’s Echo Chamber en Thin Lizzy ook wel zullen waarderen. Muziek die iedere cent waard is.
Dommengang – Wished Eye (cd, Thrill Jockey / Konkurrent)
Je hebt van die muziek, waarbij je echt niks hoeft te slikken om lekker te trippen. Neem nu het drietal Dommengang, dat volgens mij enkel in het Noors iets betekent en wel “veroordeling”. Toch komen zanger/gitarist Sig Wilson, bassist Brian Markham en drummer Adam Bulgasem echt uit de Verenigde Staten. Ze worden ook wel geduid als een powertrio, want naast de nodig psychedelica en blues laten ze op hun eerste drie album ook echt een vol en krachtig geluid horen. Dat is wederom het geval op hun nieuwste album Wished Eye, net als de vorige drie op het innovatieve Thrill Jockey uitgebracht, waar ze in bijna 41 minuten 9 tracks de revue laten passeren. Deze zijn weer lekker ongepolijst, grofkorrelig en vuil. Als je hun muziek hoort, vermoed je echt een grotere band. Ze weten heerlijk te knallen, scheuren en psychedelisch te flippen. Denk daarbij aan een afwisselende mix van Motorpsycho, Thee Hypnotics, Blues Pills, Acid Mothers Temple, Endless Boogie, Masters Of Reality en Earthless. Ja dat is met recht pas echt smerig goed!
Feist – Multitudes (cd, Polydor/ Universal Music France)
Dan hoor je nieuws over een nieuw album van Feist na maar liefst 6 jaar, waarbij ze het door twee toch wel ingrijpende gebeurtenissen in haar leven, namelijk de geboorte van haar dochter en kort daarna plotselinge overlijden van haar vader, even om begrijpelijke redenen geen ruimte had om muziek te maken. Maar nu is haar zesde album Multitudes dan toch een heugelijk feit. Bij het eerste nummer is het nog even slikken, want daar schiet ze nog op uitbundige en elektronische wijze uit de bocht. Wellicht dat staat symbool voor alle gecompliceerde, hectische gebeurtenissen? Maar daarna volgt het grote contrast met de meer akoestische en ingetogen nummers, dikwijls voorzien van mooie orkestraties, die er best behoorlijk inhakken. Eenvoud en emoties vormen hier voor een enerverende en avontuurlijke cocktail, waarbij Feist zichzelf behoorlijk overstijgt. Leslie Feist omringt zich met allerlei prima muzikanten, maar die dragen ook op sobere wijze bij aan dit breekbare geheel. Uiteraard vormt haar zang weer het bijzondere middelpunt, die je uit duizenden herkent. Het levert een set sterke songs van een uitzonderlijke pracht en intensiteit op.
Fenne Lily – Big Picture (cd, Dead Oceans / Konkurrent)
Ik vond de eerste twee albums van de Britse singer-songwriter Fenne Lily uit Bristol, die voluit Fenne Lily Rainbow heet, zeer oké. Haar heerlijk zoetgevooisde stem alleen als is om van te smullen. En ook de weemoedige rock stak prima in elkaar. Toch had ik het gevoel dat er een nog veel sterker album in de koker zat met nog meer een eigen smoel. Dat album is er nu en heet Big Picture. Het is eigenlijk een soort muzikaal zelfportret geworden, waarin alles verwerkt zit wat ze de afgelopen twee jaar heeft doorgemaakt. Die persoonlijke touch is nu precies wat dit album iets extra’s meegeeft. Ze vond in de Amerikaanse producer Brad Cook (Gayngs, Mount Vernon, Hiss Golden Messenger) een perfecte partner om haar muziek goed uit de verf te laten komen. Naast Fenne (zang, gitaar) en Brad (mellotron, synthesizer) zijn het Christian Lee Hutson (gitaar), Joe Sherrin (gitaar), Kane Eagle (bas) en James Luxton (drums) die haar vergezellen. Het is naar eigen zeggen een album dat een observatie is van de manier waarop zij over de liefde denkt en het zelfonderzoek dat gepaard gaat met nabijheid en de verantwoordelijkheden die gepaard gaan met een groot deel uitmaken van de kleine wereld van iemand anders. Ten tijde van de lockdown had ze het gevoel dat niets meer van haarzelf was, behalve het schrijven en dat deed ze. Het heeft 10 doorwrochte tracks opgeleverd, die je voor een goede 41 minuten in de houdgreep nemen. De muziek, die meer richting de folk is opgeschoven, is kalmer en melancholischer geworden, maar raakt je dieper dan ooit. Liefhebbers van Low, Aldous Harding, Phoebe Bridgers, Laura Marling, Shana Cleveland, Iron & Wine en Mazzy Star kunnen er hun hart aan ophalen. Driemaal is scheepsrecht!
Marta – When It’s Going Wrong (cd, False Idols/ K7!)
Ongeveer 3 jaar geleden komt de gevierde trip hop artiest Tricky met zijn sterke album Fall To Pieces aanzetten. Hierop werkt hij intensief samen met de Poolse zangeres Marta Złakowska. Nu zijn de rollen eigenlijk omgedraaid op het album When It’s Going Wrong van Marta, zoals ze zich kortweg als artiest noemt. Tricky is hier namelijk bescheiden te gast. Maar de chemie die er tussen deze twee is, blijft hier net als op het vorige album helemaal overeind. Het is bitterzoet en toch ook dikwijls ietwat onderkoeld, maar het weet je wel altijd te omarmen door de oprechte emoties en verhaal erachter. Het gaat over verlies, creatief vastzitten en soms gewoonweg niet weten hoe je uit een bepaalde situatie komt. Ook brengt Marta een eerbetoon aan de dochter van Tricky en Martina Topley-Bird, die zelfmoord heeft gepleegd. Ik word altijd erg verdrietig als ouder van dat soort nieuws, maar vind het ergens wel mooi dat artiesten hier zo’n creatieve draai aan weten te geven. Overigens zijn de 9 tracks al binnen de 20 minuten afgelopen, maar krijg je wel heel veel fraais dat ergens tussen Billie Eilish, Beth Gibbons, Tricky, Little Aida, Mazzy Star, The Waeve en Tara Fuki. Daarmee toont deze muzikante toch op eigen en heel sterke benen te staan, waar ook nog fantastische muziek uit voortkomt.
Natalie Merchant – Keep Your Courage (cd, Nonesuch)
Van je favoriete artiesten koop je met enige regelmaat releases dubbel; gewoon de eerste uitgave en daarna de geremasterde uitgaven, dikwijls als twee- of driedubbel cd, plus natuurlijk de boxsets. Zo ging ik in 2017 voor de bijl toen er van Natalie Merchant, met toch één van de allermooiste stemmen in de muziek, de 10 cd’s tellende verzameling Collection verscheen. Hierop vind je naast haar reguliere albums allemaal bijzondere extra’s. Het is een zangeres met een indrukwekkende carrière. Eerst als boegbeeld van de geweldige groep 10,000 Maniacs, waar ze als 17-jarige en van 1981 tot 1993 bij betrokken is geweest. Vanaf 1995 verschijnen haar solowerken, die stuk voor stuk indrukwekkende pareltjes zijn. Haar onversneden melancholie en gewoonweg prachtige zang zijn al genoeg om te kunnen overtuigen, al mag de muzikale omlijsting er ook altijd wezen. Deze bestaat meestal uit folkrock, al dan niet aangevuld met stemmige orkestraties. Ze draagt ook altijd een mooie, dikwijls christelijke maar open niet dwingende boodschap uit. Alles bij elkaar opgeteld weet ze je diep te raken en zorgt de muziek voor bergen kippenvel. Nu is deze grootheid na 9 jaar eindelijk terug met haar nieuwe album Keep Your Courage. Op voorhand maakte mijn hart al een sprongetje en het is ook echt weer van zo’n ongelooflijke schoonheid wat ze hier brengt. Met 10 nieuwe songs van samen bijna 55 minuten pakt ze ook royaal uit. En vernieuwend. Zo brengt ze met “Hunting The Wren”, wat ik echt één van de mooiste en bloedstollendste nummers vind op het album, een cover van het Ierse Lankum op haar eigen wijze. Maar zo zijn er meer, die zo hartverscheurend mooi zijn en dikwijls van prachtige orkestraties voorzien worden. Daarnaast mag ze rekenen op de soulvolle zang van Abena Koomson-Davis in twee songs en verder diverse andere topmuzikanten. In “Guardian Angel” zingt ze al: take your breath away. En dat kan ik enkel beamen. Er zit bepaald geen sleet op haar stem of muzikale kunnen; sterker nog, ze lijkt net als goede wijn nog gerijpter en beter uit het vat te komen en brengt een wonderschoon en afwisselend album. Wat een fenomenale comeback van deze heldin!
Lael Neale – Star Eaters Delight (cd, Sub Pop / Konkurrent)
De Amerikaanse singer-songwriter Lael Neale pakt het in het begin van haar muzikale carrière rustig aan, want na haar eerste album I’ll Be Your Man uit 2015 is het vervolg Acquainted With Night pas in 2021 verschenen. Ze brengt vrij kale muziek, die tussen folk en indierock uitkomt met behoorlijk wat jaren 70 en psychedelische elementen. Daarbij krijg je nog haar prachtige tijdloze, soms ietwat spookachtige zang, die een oude ziel verraadt. Nu is ze iets sneller terug met haar derde album Star Eaters Delight, waarop ze in 35 minuten 8 nieuwe songs brengt. Ze is verhuisd van Los Angeles naar de boerderij van haar familie op het platteland van Virginia. Daar keek ze van een afstand naar de wereld, zonder enige schermen (geen laptops of computers) en ze heeft ook nog heel oldschool een ouderwetse klaptelefoon. In haar eigen ritme en tempo begon ze daar in afzondering met het schrijven van muziek, die bedoeld is als een voertuig om terug te keren naar de beschaving en deze ook te vieren; terug reiken naar de wereld en je weer verbonden te voelen, wakker te worden en weer samenkomen. De muziek is dan ook weer lekker ingetogen, maar het was wel een noodzakelijk middel om de stilte op de boerderij te doorbreken en orde te scheppen in de chaos. Het vindt zeker aansluiting met haar vorige werk, maar het is ergens nog oprechter en soberder. Daarbij zijn de eerder genoemde jaren 70 en psychedelische ingrediënten ook weer volop aanwezig. Samen met producer en muzikant Guy Bakeslee zet ze een intens en indrukwekkend album neer, dat je niet snel meer van je afschudt. Voer voor liefhebbers van Marissa Nadler, Karen Dalton, Nina Nastasia, Eve Adams en Mirah. Klasse!
Ropsten – Alamogordo (cd, Shyrec)
Als iemand het heeft over post-rock bedoelen ze meestal de gitaarvariant, maar het is ooit begonnen als een meer elektronisch georiënteerd genre. De Italiaanse band Ropsten, die al in 2009 is opgericht, is met de eerste genoemde variant gestart maar heeft zich gaandeweg geëvolueerd tot een band die daar een beetje tussenin zit. De band, die bestaat uit Simone Puppato, Claudio Torresan, Leonardo Facchin en Enrico Basso, laat dat op hun nieuwe album Alamogordo ook goed horen. In drie kwartier passeren 8 songs die in basis misschien nog bestaan uit de post-rock, maar door de toevoeging van elektronica en elementen uit de kraut en spacerock ook op heel ander terrein uitkomen. Daarbij variëren ze goed met de diverse ingrediënten. Daardoor koersen ze met hun instrumentale muziek die ene keer richting Trans AM, Spacemen 3 of Add N To X en op andere momenten naar bijvoorbeeld Neu!, Giardini Di Mirò, Hint en Aucan. Daarmee brengen ze een wervelende trip vol innovatieve muziek.
Svntax Error – The Vanishing Existence (cd, Bird’s Robe / MGM / Creative Eclipe PR)
Het Australische Svntax Error debuteerde in 2018 met hun overtuigende album Message, waarop ze post-rock maakten met psychedelische invloeden. Het is een kwartet dat bestaat uit Ben Aylward (zang, gitaar), Ben Eadie (drums), Matthew Syres (gitaar, theremin) en Peter Yates (bas). De invloeden zouden ze putten uit artiesten als Mogwai, The Cure, Nick Cave en The Dirty Three, wat je her en der wel kunt horen. Op hun nieuwe album The Vanishing Existence hebben ze hun sound alleen maar meer verdiept. De post-rock vermengen ze met enige regelmaat met droompop, psychedelische en prog-rock. Hiermee weten ze thema’s van verlies in al zijn talloze vormen en de menselijke, emotionele en fysieke reacties die ze oproepen fraai om te zetten in eigenzinnige muziek. Soms heel dromerig en bezinnend, maar op andere momenten ook lekker opzwepend en hard. Je kan bij de genoemde invloeden ook New Model Army, Pink Floyd en Hawkwind zetten. Syntax Error heeft een meer dan overtuigend album afgeleverd.
Tanukichan – Gizmo (cd, Company / Konkurrent)
Hannah Van Loon zou een landgenote kunnen zijn, maar komt toch echt uit de Verenigde Staten. Als Tanukichan maakt deze multi-instrumentaliste haar muziek. Dat heeft al een mini en het overtuigende debuut Sundays (2018) opgeleverd. Ze maakt muziek die het fraaie midden houdt tussen shoegaze, alternatieve rock, softnoise en droompop, waarbij haar bitterzoete zang er ook mag wezen. Het is even wachten geweest op een vervolg, maar haar tweede album Gizmo is nu een feit. Daarbij mag ze voor de productie rekenen op niemand minder dan Chaz Bear aka Toro Y Moi. Dit levert nog puntiger en meeslepender muziek op, waarbij ze wederom tussen de bovengenoemde genres uitkomt, gestoken in 4AD-sferen. Daarbij moet je denken aan een overheerlijke mix van Lush, Swallow, The Breeders en Blonde Redhead, maar ook My Bloody Valentine, Curve en Bowery Electric. Mooier dan dit kan ik het ook niet maken. Het is uiteindelijk een fantastisch en bepaald niet moeilijk tweede album geworden.
That’s How I Fight – Movement Two (cd, Zoharum)
Twee jaar geleden debuteerde het Poolse kwartet That’s How I Fight met het opmerkelijke album Movement One, uitgebracht op Requiem Records. Hierop brengen Gosia Florczak (synthesizer, sampler, accordeon), Piotr Sulik (gitaar, zang, loops), Jacek Sokołowski (drums) en Maciek Wasilewski (bas) een afwisselende mix van dark ambient, industrial, tribal, trance en post-rock. Hun muziek komt veelal op spontane wijze tot stand; ze hebben wel discussies over hoe muziek zou moeten zijn maar niet over een specifieke aanpak. Het heeft een dynamisch en intrigerend geheel opgeleverd, dat op fraaie wijze buiten de lijntjes kleurt. Op hun nieuwe, op Zoharum uitgebrachte album Movement Two gaan ze daar in feite gewoon mee verder, al hebben ze hun receptuur wel iets verfijnd en zijn ze nog beter op elkaar ingespeeld. Nog altijd is de muziek eigenlijk zonder kop of staart, maar wel meeslepend en organisch, waarmee ze een coherent geheel weten te vormen. Ze voegen hier ook meer tribal en krautrock ingrediënten toe en in twee van de 6 stukken ook gastzangers. In dat laatste geval koersen ze richting Savage Republic en Swans, al is de muziek wel echt anders. Met heel veel details per vierkante seconde, weten ze je ruim een uur lang stevig in de houdgreep te nemen met hun ijzersterke muziek van de buitencategorie.
Vidna Obmana – Dante Trilogy: Tremor * Spore * Legacy (3cd, Zoharum)
Kijk, dan kan je zelf als Vidna Obmana de deur wel achter je dichttrekken in 2009, maar als het fijne, innovatieve label Zoharum die steeds weer openzet is het nooit echt afgesloten. Dit indrukwekkende project van de Belgische muzikant Dirk Serries heeft mij op het spoor van de dark ambient gebracht. De discografie die hij vanaf 1985 ermee heeft opgebouwd is indrukwekkend en gevarieerd, want hij experimenteerde met elektronica, tribale geluiden en meer. En dit nog even los van zijn solowerken en die met projecten als Fear Falls Burning, The Sleep Of Reason, 3 Seconds Of Air, Terrace Of Memories en Yodok III. Op Zoharum verschijn regelmatig dus oude albums van Vidna Obmana, ook wel vidnaObmana, geremasterd en wel op cd. De oorspronkelijke albums zijn dikwijls moeilijk of niet verkrijgbaar of komen van cassettes. In 2000 start hij de zogeheten “Dante Trilogy”, waarvan de eerste Tremor in 2001 werd uitgebracht op het Amerikaanse Relapse Records/ Release Entertainment. Ook de andere delen Spore (2003) en Legacy (2004) zijn er op uitgebracht. Het behoort misschien wel tot zijn meest ambitieuze werk in deze incarnatie. Het is ook meer tribal, met veel percussie, ook industriële, maar ook bezwerende stemgeluiden en ijle fluiten. Toch zijn alle drie weliswaar complementair maar anders. Deze drie albums zijn nu weer opgepoetst en bij elkaar gestopt in een schitterend dik digipack (of moet ik enorm zeggen?). Ruim 3,5 uur aan biologerende, meeslepende prachtmuziek. Een must have voor iedere fan van Vidna Obmana dan wel de betere dark ambient.
Various Artists: This Is Zologo Beat (cd, Makkum Records / Xango Music Distribution)
Zanger en muzikant Arnold de Boer is het meest bekend van zijn geweldige band Zea en later ook als de nieuwe zanger van The Ex. Minder bekend is misschien zijn liefde voor Afrika en in het bijzonder Ghana. Als hij in 2009 zijn label Makkum Records op heeft gericht, verschijnen er eerst vooral Zea releases. Al snel komen daar ook diverse Ghanese artiesten bij. Veel ervan komen uit de regio in het noordoosten, waar de stad Bolgatanga het hart vormt. Daar wordt Fare Fare, ook wel Frafra gesproken. De Boer bundelt muziek daarvan op de cd This Is Frafra Power (2019), die ook op zijn label al een voorganger heeft die This Is Kologo Power! (2016) en muziek uit dezelfde regio bevat. En er moet iets in het water zitten daar, want het is allemaal zo aanstekelijk, opzwepend, vrolijk makend en gewoonweg goed. Dat toont de Boer andermaal aan op de nieuwe compilatie This Is Zologo Beat, waarop 10 artiesten uit wederom het noordoosten van Ghana voor een muzikaal festijn zorgen. De traditionele instrumenten zorgen samen met allerhande elektronica en de aanstekelijke zang weer voor een sterke en steengoede compilatie, waarbij stil zitten echt geen optie is. Het is tevens weer een schitterend overzicht geworden dat deze bijzondere regio nog meer op de kaart zet. Hulde!