Het zonnetje schijnt gewoon weer in mijn lijstje uit het:
SCHADUWKABINET
Ik luisterde naar: Avalanche Kaito, Bleib Modern, Koschka, Adrian Lane, Metz, Paavoharju, Radizi, Sinkane en sleepmakeswaves.
Jan Willem
Avalanche Kaito – Talitakum (cd, Glitterbeat / Xango Music Distribution)
Ik had me ooit voorgenomen uit elk land van de wereld muziek te hebben of in elk geval gehoord te hebben. Dat viel nog niet mee, maar toen de vorige, gelijknamige cd van Avalanche Kaito uit Burkino Faso op de mat plofte, was er weer een land van de lijst af. Veel belangrijker natuurlijk was dat het een ontzettend leuk album betrof, zij het best complex. Het betreft het geesteskind van zanger en multi-instrumentalist Kaito Winse, die onder zijn eigen naam ook al eens een album heeft uitgebracht. Voor dit project werkt Kaito (zang, mondboog, fluit) samen met de Brusselse muzikanten Benjamin Chaval (drums, synthesizers, elektronica) en Nicolas Gitto (gitaar), die uit groepen als Facteur Cheval, Why The Eye, Zoho, Zoft en Le Jour du Seigneur komen. Ze combineren hier Afrikaanse rootsmuziek en de woorden van de stadgriot Winse met experimentele en rauwe polyritmische muziek van de Belgen. Een griot wordt beschouwd als hoeder en (poëtisch) verteller van mondeling overgebrachte tradities en geschiedenis, hetgeen belangrijk is voor het bewaren van de Afrikaanse cultuur. De zang en voordrachten van Winse zijn pakkend en dikwijls opzwepend, waarbij de gitaar, drums en andere geluiden goed aansluiten. Ze doen qua muzikale aanpak wel aan The Ex denken, al zitten er ook hints naar Black Midi, Ibibio Sound Machine en King Ayisoba door. Het is een complexe maar uitdagende muzikale puzzel, waar de stukjes beetje voor beetje op hun plaats vallen. Spiritueel, energiek, dynamisch, futuristisch, traditioneel, bezwerend, spannend, intens en wonderschoon, het zijn allemaal termen die hier van toepassing zijn. De leuke puzzel mag je verder zelf leggen
Bleib Modern – 2 Afraid 2 Leave (cd, Icy Cold)
Bleib Modern is een fijne, hedendaagse (wat wil je anders met zo’n bandnaam?) cold wave/post-punk band uit Berlijn, die alweer een goede tien jaar aan de weg timmeren. Ze hebben tot nu toe 4 albums uitgebracht, die het muzikale landschap van menig fijne kleuren zwart voorzien. Het laatste album Afraid To Leave uit 2021 is hun allersterkste geworden. Dat is ook andere artiesten denk ik niet ongemerkt gebleven, want toen er besloten werd om van dat laatste album remixen en covers te maken stonden er genoeg internationale artiesten klaar om deze klus te klaren. Bekende en wat meer onbekende namen als The KVB, Dune Messiah, IV Horsemen, Grotto Terrazza, X-It Klaus, Bring Her, Promille Grazie, The Underground Youth, Shad Shadows, M!R!M, Das Beat, Blind Delon en Nox brengen hier hun interpretatie dan wel mix van de 10 originele nummers. Dat heeft het album 2 Afraid 2 Leave opgeleverd. Hierop staan overigens 13 tracks, omdat 3 nummers twee keer aangepakt zijn. Ondanks de brede inbreng levert het een samenhangend album op, dat de originelen van een leuk nieuw jasje voorziet en derhalve een prachtig addendum is voor het eerdere album.
Koschka – Koschka (cd, Koschka)
Koschka is de nom de plume van de in Berlijn woonachtige Poolse componiste, zangeres en muziek producer Edita Karkoschka. Ze is niet klassiek geschoold, maar werkt uiterst intuïtief om haar liefde voor klassieke muziek, gedichten en niet in de laatste plaats PJ Harvey terug te laten komen in haar eigen sound. Op haar gelijknamige debuut, van 31 minuten lang en 8 nummers breed, toont ze aan over wat voor een uitzonderlijke muzikale visie ze beschikt. Ze brengt namelijk herinterpretaties van componisten als Franz Schubert en citeert lustig uit werken van diverse dichters, maar weet dat op compleet eigengereide wijze naar buiten te brengen. Ze brengt naast haar biologerende bitterzoete zang in het Engels en Duits ook synthesizers, Rhodes en loops, waarbij ze nog hulp krijgt op viool en saxofoon. De sfeer is dikwijls jazzy zwoel of zelfs romantisch, maar ondertussen snijdt ze best zware thema’s aan, die dan door en meandert door genres als pop noir, neoklassiek, experimentele muziek, rock en in de verte ook trip hop. Overigens denk ik dat genres haar niet boeien, maar ze meer kijkt wat er past bij de teksten, de sfeer die ze neer wil zetten of de boodschap die ze over wil brengen. Het levert in elk geval muziek op waar je dikwijls gewoon stil van wordt; zo mooi en bezinnend. Naast alle genoemde invloeden, doet het me ook afwisselend denken aan Beth Gibbons dan wel Portishead, AGF en Spain. Ik heb bewust niks vetgedrukt omdat haar geluid zo’n eigen smoel heeft en bovenal van een diepgravende schoonheid is. Wat een magistraal debuut en belofte voor de toekomst!
Adrian Lane – Vignettes (cd, Whitelabrecs)
De Britse multi-instrumentalist, componist, schilder en beeldend kunstenaar Adrian Lane vliegt altijd op eigengereide het neoklassieke genre aan. Dikwijls schilder- dan wel schetsachtig en immer tot de verbeelding sprekend, waarbij hij beïnvloed is door een breed scala aan genres en grootheden als Arvo Pärt, Philip Glass, Steve Reich, Jóhann Jóhannsson, Hildur Gudnadottir en Ryuichi Sakamoto. Na diverse omzwervingen op labels als Preserved Sound, Hibernate, Oscarson en Chitra, keert hij nu met zijn dertiende album Vignettes terug op Whitelabrecs. Hierop brengt hij 18 korte stukken, die samen een goede 42 minuten duren. Een vignet is dan ook een kort stukje tekst, muziek, acteerwerk, enz. dat de typische kenmerken van iets of iemand duidelijk tot uitdrukking brengt. Adrian heeft stukken gecreëerd met de nadruk op de piano en strijkers of eigenlijk strijkkwartetten en combi’s van dat alles. Zoals altijd is sfeer bepalend voor zijn muziek, hetgeen dikwijls iets ongrijpbaars is. Dat hoor je ook terug in de muziek, waar je nooit helemaal de vinger op kunt leggen. Zeker op dit album, dat weer meer schetsmatig is. Door de veelal korte lengte van de stukken is alles geconcentreerd en krijg je veel melancholie per vierkante seconde over je heen; echt zo ontzettend mooi! Ook heeft het hierdoor wel iets filmisch. Je hoort de genoemde invloeden wel terug, maar het doet me ook denken aan een eclectische mix van Hilmar Örn Hilmarsson, Library Tapes, A Winged Victory For The Sullen, Dustin O’Halloran, Glacis en Zbigniew Preinser. Dat alles is nog eens voorzien van zijn eigen fraaie artwork. Een adembenemend totaalkunstwerk!
Metz – Up On Gravity Hill (cd, Sub Pop / Konkurrent)
Het Canadese Metz of eigenlijk METZ is al in 2007 opgericht door zanger/gitarist Alex Edkins en drummer Hayden Menzies, twee goede oude vrienden. Na een verhuizing van Ottawa naar Toronto voegt ook bassist Chris Slorach zich bij hen. Hun eerste album verschijnt in 2012, dat volgt op diverse singles die dan weer op Automat (2019) zijn gebundeld. In totaal hebben ze tot nu toe vier albums uitgebracht, met een herkenbaar en toch steeds weer net ander geluid. Hun muziek finisht op veelal harde wijze ergens tussen punk, garagerock en noise, waarmee ze een uitdaging vormen voor menig trommelvlies. Nu zijn ze na een jaar of vier terug met hun vijfde wapenfeit Up On Gravity Hill. Deze opent krachtig met “No Reservation / Love Comes Crashing”, al hoor je daar op een gegeven moment ook de strijkarrangementen van Owen Pallett (Final Fantasy). Een verandering van koers kondigt zich dan al aan. Het is allemaal namelijk iets toegankelijker dan voorheen, maar ook één met meer diepgang. Er is ruimte voor bezinning en terugblikken. Maar nog altijd weten ze alles met een gezonde punkattitude aan te vliegen. Verder incorporeren ze ook shoegaze elementen in hun luide sound. Als je de muziek hoort vermoed je overigens een veel grotere band. In de slottrack is ook Amber Webber (Black Mountain, Lightning Dust) nog te horen op zang. Op caleidoscopische wijze houden ze hier het midden tussen Fugazi, Spacemen 3, Unsane, Iceage, IDLES en Pissed Jeans. Het bevat naast de gebruikelijke, lekkere herrie gewoon veel meer persoonlijke emoties en dat maakt dat je de band toch het liefst in kapitalen schrijft.
Paavoharju – Yön Mustia Kukkia (cd, Fonal Records)
Ik kom er plots achter dat het Finse Paavoharju in de herfst van vorig jaar het album Yön Mustia Kukkia hebben uitgebracht, hetgeen “zwarte bloemen van de nacht” betekent. Het collectief rond de broers Lauri en Olli Ainala, die altijd met een batterij aan muzikanten en vocalisten werken, heeft dikwijls een behoorlijk mysterieus geluid in huis. Het begint voor dit nieuwe album allemaal aan het begin van de winter van 2021, toen Lauri een kerkhof met glasnegatieven onder een verlaten en vervallen gebouw ontdekte. Door de erosie waren veel van de bijna honderd jaar oude glasplaten al schoongeveegd, maar op een deel had de tijd spookachtige en gescheurde schaduwen van de figuren geschilderd. Geïnspireerd door deze foto’s begon er nieuwe muziek te ontstaan, die vanaf het begin qua stijl, soundscapes en sfeer aanvoelde als een voortzetting van Paavoharju’s eerste twee albums Yhä Hämärää (2005) en Laulu Laakson Kukista (2008). Het resultaat omvat 13 nieuwe tracks, die op experimentele en psychedelische wijze folktronica, droompop en neoklassiek aaneensmeden tot magische, ietwat spookachtige muziek. Deze wordt voorzien van etherische zang, viool, klarinet, fluit, gitaar, piano, veldopnames en veel waterige en krakende geluiden. Het voelt als bladeren door een vergeeld vergeten fotoalbum dat je verborgen op zolder hebt gevonden. Je kan het meeste niet plaatsen, maar het weet wet intrigeren. Denk aan een geheimzinnige amalgaam van Sigur Rós, Mi And L’Au, Björk, múm, Amiina, His Name Is Alive en The Caretaker. Zo overrompelend mooi, dat ik deze toch nog even de revue wilde laten passeren.
Radizi – Cal Y Cemento (cd, Liburia / Xango Music Distribution)
Radizi is een nieuw, Spaans project van Ramón Rodriguez Gómez (percussie, drummachine, elektronica) en Francesco di Cristofaro (blaasinstrumenten, synthesizers, soundscapes, elektronica). Op hun debuut Cal Y Cemento, hetgeen “kalk en cement” betekent, ensceneren ze een mix tussen stedelijk en landelijk, verleden en heden, stemmen, ritmes en sonoriteit. Daarmee willen ze een nieuwe hybride creëren, waarbij de traditionele muziek van het Iberische schiereiland ingebed wordt in moderne elektronica. Ze gebruiken qua blaasinstrumenten dan ook Galicische doedelzakken, schalmei (soort herdersfluit) en bansuri, terwijl zich onder de percussie-instrumenten traditionele pandero’s, cajón, kanjira en meer bevinden. Die zorgen voor de meer tribale inbreng. Ze mogen daarbij rekenen op de vocale bijdragen van Eliseo Parra, Aroa Fernández en Tomás Galindo, al staan er ook instrumentale stukken op. De combinatie van dat alles met de trance muziek pakt prachtig uit. Het gaat van de middeleeuwen tot toekomst, al dansen de diverse tijden hier gewoon om elkaar heen. Dit is folkmuziek 3.0 en zal zowel de oudere als jongere luisteraar aanspreken, mits die ook van de nodige experimenten houdt. De ritmes lopen gaan een kloppend hart door alles heen en zorgen voor verbinding. Hoewel deze verschillende werelden niet per se samengaan, vormen ze hier toch een natuurlijk geheel. Het is van alle tijden, waarbij niks in beton wordt gegoten. Prachtig, avontuurlijk en meeslepend album!
Sinkane – We Belong (cd, City Slang / Konkurrent)
Als er toch één ding duidelijk is de afgelopen jaren bij Sinkane, dan is het dat niets ooit helemaal duidelijk is. Dit project van de Londense, inmiddels in New York gevestigde muzikant Ahmed Abdullah Gallab, dat al sinds 2008 meedraait, gaat namelijk als een rupsje-nooit-genoeg door genres heen. Net wat past. Dus je kan soul, reggae, jaz, funk en Sudanese pop op je bord krijgen, maar het zou net zo goed krautrock, prog rock of elektonica kunnen zijn. Of gevarieerde mixen van dat alles. En dat is niet anders op zijn achtste studioalbum We Belong. De hoofdmoot bestaat hier uit soul, maar wordt dikwijls aangedikt met één van de genoemde stijlen en fraaie gospelzang. Nog altijd weet hij je van het ene op het andere moment te verrassen; zo ga ja van Daft Punk-achtige taferelen ineens naar de Love Boat of van Adrian Younge naar jaren 80 disco of van Stevie Wonder naar Afrobeat en ga zo maar door. Sinkane wordt hier bijgestaan door maar liefst 25 muzikanten op percussie-, blaas- en strijkinstrumenten, keyboards, piano en (veel) zang. Het album wordt mede geproduceerd door Money Mark (Beastie Boys). Ondanks de grote inbreng en de kleurrijke potpourri aan stijlen weet Sinkane er hier wel een eenheid van te smeden. Het is een album dat staat als een huis en vertrouwd een aangenaam aanvoelt als een zwoele zomernacht. Ouderwets genieten met nieuwe cocktails.
sleepmakeswaves – It’s Here, But I Have No Names For It (cd, Bird’s Robe Recprds / Creative Eclipse PR)
De groep sleepmakeswaves, heel bescheiden zonder hoofdletter, wordt in 2006 in Sydney opgericht en is het Australische antwoord op de Amerikaanse en Europese postrock. Ze brengen op een enkel nummer na instrumentale postrock waar ze tevens experimenteren met shoegaze, metal en drones. De groep bestaat tegenwoordig uit Otto Wicks-Green (gitaar, zang, elektronica), Alex Wilson (bas, gitaar, keyboards, elektronica) en Tim Adderley (drums, elektronica), waarmee ze gewoon weer als trio opereren. Na een stilte van vier jaar is er nu het album It’s Here, But I Have No Names For It, waarop ze in ruim 40 minuten 8 tracks afleveren. De elektronische inbreng is behoorlijk toegenomen, waarmee ze de muziek ook van allerlei atmosferische franje voorzien, maar de gitaren klinken harder dan ooit. Dat vormt wel een mooi contrast in hun muziek en het elektronische deel zorgt daarbij ook voor wat lucht in hun immense gitaarmuren. Naast de genoemde genres zitten er ook best wat scheuten math-, prog- en stoner-rock doorheen. Het levert meeslepende en vaak overdonderende muziek op. In het nummer “Terror Future” zingt Otto plots op niet onverdienstelijke wijze, waarmee ze een beetje naar de prog kant van Porcupine Tree opschuiven. Eén zangnummer maakt echter nog geen zangplaat. Ook brengen ze in “Verdigris” een ambientachtige track met tevens pianoklanken, die wel aan Hammock doet denken. Voor de rest zal het liefhebbers van Mogwai, 65daysofstatic, Explosions In The Sky, Maybeshewill en This Will Destroy You wel kunnen bekoren wat deze Australiërs, die ook op wereldtournee gaan, hier laten horen. Een ijzersterk nieuw album om U tegen te zeggen!