En dan is het onverwacht genieten van de doedelzak in het lijstje uit het:

SCHADUWKABINET

Ik luisterde naar: Bad Pritt, Brìghde Chaimbeul, Daughter, Gnac, Grandbrothers, IST IST en Hoshiko Yamane.

---

 

Jan Willem

Bad Pritt – Debris (cd, Shyrec)
Het blijft toch wel geestig, al die artiestennamen die afgeleid zijn van anderen maar dan met een kleine omzetting. Zo bestaat er inmiddels een aardige lijst met Ringo Deathstarr, Duran Duran Duran, Donna Summer, Wevie Stonder, Com Truise, Dread Zeppelin, Dandy Warhols, Joy Orbison, Harmonica Lewinsky, Slick Jagger, Joanna Gruesome, Someone Still Loves You Boris Yeltsin, The Ik Jan Cremers, REO Speeddealer, Boy Division, Boy Orbison, Nuck Chorris Gang, Nid & Sancy, Black Fag, Jichael Mackson, Grobbing Thristle en ook Bad Pritt. Die laatst genoemde is het soloproject van de Italiaanse muzikant Luca Marchetto, die ervoor te horen is geweest in de sterke postrockband The White Mega Giant. Hij heeft met zijn nieuwe incarnatie als het gelijknamige debuutalbum in 2018 plus een ep in 2021 uitgebracht. Marchetto werkte op zijn debuut vooral met elektronica, waarmee hij ergens tussen ambient, neoklassiek, trip hop, postrock en IDM uitkwam. Op de ep erna, simpelweg EP1 geheten, verkende hij het proces van rouw en heeft hij een ingetogen mix van pianomuziek en neoklassiek gemaakt. Dat heeft een aangrijpend prachtalbum opgeleverd. Het moge duidelijk zijn dat, ondanks de naam, de muziek serieus te nemen valt. Nu is zijn tweede album Debris een feit, dat als subtitel “The Beauty Of Destroying Beauty” heeft meegekregen. Deze sluit muzikaal gezien meer aan op zijn ep dan zijn debuut. De elektronica spelen nog wel een rol, maar het geluid is meer verschoven richting de neoklassiek en is ook rauwer, meer experimenteel en emotioneler. Na de rouw heeft hij nu het helingsproces in muziek omgezet. De 7 tracks hebben een datum als titel gekregen, die een bepaald punt in het proces markeren. Droefgeestige pianostukken worden aangevuld met en afgewisseld door experimentele elektronica en neoklassieke stukken vol melancholische strijkers. Hierbij heeft Marchetto een mooie balans gevonden tussen al die geluiden en speelt hij op sterke wijze met volume, waardoor het ook spannend en verrassend uitpakt. Het is vooral muziek, die je echt bij de strot weet te grijpen met zowel overrompelende pracht als intense emotionele kracht.

 

Brìghde Chaimbeul – Carry Them With Us (cd, Tak:til/ Glitterbeat / Xango Music Distribution)
Ik kan me niet heugen dat de doedelzak door iemand als favoriete instrumenten genoemd is. Ooit is me verteld dat het ook gebruikt werd om wolven te verjagen, wat ik meteen zou geloven. Maar als het de Schotse muzikant Brìghde Chaimbeul het instrument in handen krijgt, weet ze je omver te blazen met haar betoverende kunsten. Ze speelt de zogeheten Schotse smallpipes, een door een blaasbalg aangedreven doedelzak die zachter klinkt dan de grote broer. Overigens ligt de oorsprong van het instrument vermoedelijk in India, Pakistan en Iran en heb je nu allemaal varianten in verschillende landen. Chaimbeul heeft geheel eigen manier bedacht om doedelzakmuziek te arrangeren, die de rijke textuurdrones van het instrument benadrukt; de constantheid van geluid creëert een tranceachtige sfeer. Ze is ook al in de prijzen gevallen (de BBC Radio 2 Horizon Award en de jongste winnaar ooit van de BBC Radio 2 Young Folk Award) en speelde op de klimaatconferentie COP26. Op haar nieuwe album Carry Them With Us vertelt ze met haar instrument haar eigen verhaal vanuit haar hart, vanuit de Schotse traditie die haar heeft gevormd. Met haar instrument maakt ze lange, dikwijls hypnotiserende drones, die ze aanvult met een soort minimal music en folk. Daarnaast zingt ze een paar keer in het Gaelic, wat echt iets magisch heeft, en zet ze ook het harmonium in. Ze rekenen op steun van de saxofoonvirtuoos Colin Stetson en Uilleann Pipes of Ierse doedelzakspeler Jamie Murphy. Het levert ruim 35 minuten aan biologerende Keltische muziek op, zoals je die (vermoedelijk net als de doedelzak) niet eerder hoorde. Groots!

 

Daughter – Stereo Mind Game (cd, 4AD)
Het 4AD label is al heel lang één van mijn favoriete labels aller tijden, maar de tijd dat je er blind op kon varen ligt al heel ver achter ons. Zo nu en dan staan er echter van die bands op, die helemaal passen bij het gedachtengoed van weleer. Zo’n band is ook het in 2013 opgerichte Londense trio Daughter. Op hun voorgaande 3 albums lieten ze een prachtig bitterzoete en mysterieuze combinatie horen van indiefolk, wave en droompop. Op hun nieuwe album Stereo Mind Game is daar niet veel aan veranderd; ze hebben enkel hun verrukkelijke recept wat verfijnd. De groep bestaat hier nog altijd uit zangeres/gitariste Elena Tonra, gitarist Igor Haefeli en drummer Rémi Aguilella. Ondanks deze kleine bezetting weten ze een groots doch ingetogen geluid aan de dag te leggen. Ze mogen wel rekenen op de begeleiding van toetsenisten, blazers en strijkers, die het geheel van diepgang en ook glans voorzien. Daarbij moet je denken aan een overheerlijke mix van Cocteau Twins, The xx, Big Thief, Bowery Electric, The National, Swallow, Lisa Germani en Suzanne Vega. Daarmee leveren ze hun zoveelste zinnenstrelende album af.

 

Gnac – The Echoes On Departure (cd, Vertical Features)
Gnac is het langlopende soloproject van de Britse muzikant Mark Tranmer, die ik ongeveer tegelijk leer kennen met zijn vroegere prachtband The Montgolfier Brothers met wijlen Robert Quigley (At Swim Two Birds). Hierna volgen nog Gnac with Alessandra Celletti, Bad Dancers Collide, Wingdisk (met Ian Masters,ex-Pale Saints, Spoonfed Hybrid) en Vetchinsky Settings (met James Hackett van The Orchids). Met Gnac maakt Tranmer hoofdzakelijk instrumentale albums met elektronica, gitaar en piano, die doorgaans van een ongekende droefgeestige schoonheid zijn. Gnac is nu terug met het officieel zevende album The Echoes On Departure, dat sinds 1990 is ve rschenen (dat los van diverse compilaties met ouder en ander materiaal). Hij laat hier uitgesmeerd over 11 tracks weer uiterst melancholische muziek horen, die met (elektronische) piano’s, drums, elektrische en klassieke gitaar, bas, ebow en inheemse instrumenten tot stand zijn gekomen. Tranmer had in specifiek twee nummers (“Betweenness” en “Until The Heart Stops”) het gevoel dat er een stem nodig was, die hier geleverd wordt door Kathleen Strosch van de band Constant Follower (noem je dat geen stalker?). Ze zingt en brengt tevens spoken word en is van een mooie toegevoegde waarde op de toch al fraaie muziek. De muziek houdt zoals wel vaker het midden tussen gitaarambient, pianomuziek, Barokke elementen, droompop en filmmuziek. Je zou de muziek van Tranmer eigenlijk ook altijd kunnen zien als de soundtrack voor melancholici. Hij roept associaties op met Yellow6, Cocteau Twins, Dif Juz, Nouvelles Lectures Cosmopolites, Epic45, Harold Budd en Olan Mill. En dat is zo pijnlijk mooi, dat je er enkel stil van wordt.

 

Grandbrothers – Late Reflections (cd, City Slang / Konkurrent)
Dat pianomuziek de laatste paar jaar flink in de lift zit dankzij nieuwlichters als Ludovico Einaudi en Nils Frahm is een feit en alleen deze week al zichtbaar in de lijst. Dat er nog heel veel speelruimte zit in het genre bewijst het duo Grandbrothers wel, dat gevormd wordt door de Duits-Turkse pianist Erol Sarp en de Zwitserse engineer en softwareontwerper Lukas Vogel. Zo gebruiken ze de piano vaak als percussie-instrument en zetten een eigen ontworpen apparaat in met elektromagnetische hamertjes, die door zelf ontwikkelde software aangestuurd worden. Eigenlijk is het hun versie op hoe techno anders zou kunnen klinken met akoestisch geluid. De twee zijn ter ere van het 700-jarig bestaan van de kathedraal van Keulen gevraagd muziek te componeren en daar ter plekke uit te voeren. Een eer, want behalve de eigen kerkkoren hebben nog nooit eerder muzikanten toestemming gekregen om daar muziek op te nemen. Ze hebben daar uiteindelijk 10 composities weten te smeden van samen een kleine drie kwartier lang. Naast de pianoklanken hoor je weer allerhande elektronische geluiden, waarbij alles in het teken van het ritme lijkt te staan. Het is geen pianomuziek, jazz, neoklassiek, IDM, minimal music of ambient, maar toch ook ergens weer wel. Ze weten door de mazen van diverse genregrenzen te duiken en daarmee intrigerende muziek te fabriceren. Daarbij moet je breed denken en het ergens tussen Portico Quartet, Hauschka, Ludovico Einaudi, Hidden Orchestra, Philip Glass, Brandt Brauer Frick en Hania Rani zoeken. En daarmee leveren ze een bijzonder en fascinerend prachtalbum af.

 

IST IST – Protagonist (cd, Kind Violence)
Dat de groep Joy Division een onuitwisbare indruk heeft gemaakt is natuurlijk al jaren bekend. Er zijn legio bands die er schatplichtig aan zijn, de één succesvoller dan de ander. Met name de bands die er echt een eigen draai aan geven weten zich nog wel eens te onderscheiden. Dat geldt zeker voor de Britse, uit Manchester afkomstige groep IST IST, die al sinds 2016 aan de weg timmert. Na de twee sterke albums Architecture (2020) en The Art Of Lying (2021) zijn ze nu terug met Protagonist. Zanger Adam Houghton, gitarist/synthesizerspeler Mat Peters, bassist Andy Keating en drummer Joel Kay verkeren hier in topvorm. Het is fel, melancholisch, pakkend en diep geworteld in de jaren 80. Je wordt echt ondergedompeld in vertrouwd geluid, maar zonder dat ze in herhaling vallen. Niet alleen Joy Divison komt daarbij naar boven borrelen, ook The Sound, I Like Trains en O.M.D. behoren tot de invloeden. Daar weten ze een lekkere eigen twist aan te geven, die wel zorgt voor eenzelfde sensatie als de bands van weleer. Ouderwets genieten dus!

 

Hoshiko Yamane – Refelections (cd, Whitelabrecs/ 1631 Recordings)
Het mooie van muziek is dat er ondanks alle platgetreden paden er toch altijd weer nieuwlichters opstaan, die je weten te verrassen. Dat kan zowel op muzikaal als de emotioneel vlak zijn, waarbij het laatste ook op niet originele wijze een factor kan spelen. De jonge, veelzijdige Japanse, tegenwoordig in Berlijn woonachtige violiste, componist en elektronische muzikante Hoshiko Yamane, die het zelfs tot de nieuwe formatie van Tangerine Dream schopte, overtreft alle verwachtingen met haar muziek en vele samenwerkingsverbanden. Nu presenteert ze haar nieuwe solowerk Reflections, waarop Yamane (viool, zang, elektronica) vergezeld wordt door een violiste, altviolist en cellist. Het is neoklassiek van een andere en overrompelende orde, die ook makkelijk als soundtrack zou kunnen fungeren. Ze brengt in ruim drie kwartier 13 uiterst emotioneel geladen composities, waarbij je moet denken aan Hildur Guðnadóttir, Julia Kent, David Darling<, Richard Skelton en Hior Chronik. Het is allemaal van een ongelooflijke schoonheid.

Comments

comments