Het gaat er dan bepaald niet stormachtig aan toe in onze lijstjes uit het:
SCHADUWKABINET
We luisterden naar: Ásgeir, Bambara, It Dockumer Lokaeltsje, Max Richter (+ Lorne Balfe & Nils Frahm), Talk To Her en Worriedaboutsatan.
Jan Willem
Ásgeir – Sátt (cd, One Little Indian)
Þegar á tvítugsaldri gerði íslenski listamaðurinn Ásgeir Trausti frumraun sína árið 2012 með frumrauninni Dýrð Í Dauðaþögn, sem hefur orðið ótrúlegur árangur í Hollandi. Það er í raun sérstök fegurð. Þá er valið um að afkóða tónlistina fyrir restina af heiminum og sömu plata er þýdd á ensku ári síðar með hjálp John Grant sem In The Silence. Þrátt fyrir að íslenska útgáfan sé miklu flottari getur hún samt verið þar. Þaðan í frá mun hann halda áfram sem Ásgeir, svo án ættarnafns. Sláandi er falset-söngur hans með breitt svið og afvopnandi tónlist hans. Árið 2017 er önnur plata hans Afterglow loksins eftirminnileg staðreynd, sem reyndist ekki vera erfitt annað hindrun. Hann sýnir sig vera enn betri söngkonu og tónlistin fer bara í hærra stig en þegar góð frumraun. Og hann heldur einfaldlega áfram þeirri línu á sinni þriðju plötu Bury The Moon, þar af er íslensk útgáfa Sátt einnig til. Ég skil það samt ekki að fullu, því íslenskan er svo fallegt tungumál og það er nú þegar nóg á ensku, sem við the vegur hefur verið þýtt hér aftur með hjálp John Grant. Í öllu falli skilar það 11 fallegum nýjum lögum sem eru aðeins meira í samræmi við frumraun hans. Tónlist hans og hár söngur er búinn fallegum og vel skammtaðum hljómsveitum og vindhlutum. Í rassinum á plötunni fær hann að vinna aðeins meira með rafeindatækni og taktstig upp. Með þessu gefur hann aftur einkennilegan hljóm sem mun örugglega höfða til aðdáenda Bon Iver, James Blake, Iron & Wine, James Vincent McMorrow og Antony And The Johnsons. Við munum líklega fá meiri ánægju af þessum bekkjarílát í framtíðinni. Í bili er þetta þriðja fallega platan hans í röð. Ég á nú líka íslensku útgáfuna og það er í raun miklu betra.
Bambara – Stray (cd, Wharf Cat / Konkurrent)
Het Amerikaanse Bambara is een volslagen nieuwe post-punk band voor mij, maar hun nieuwste wapenfeit Stray is toch alweer hun vijfde album. De groep bestaat uit de tweeling Reid (zang, gitaar, piano) en Blaze Bateh (drums, percussie, orgel) plus William Brookshire (synthesizers, bas). Hun muziek is doorgaan best rudimentair, maar maakt juist daardoor ook op oprechte en directe wijze een diepe indruk. De half bezopen zang van Reid werkt charmant en aanstekelijk en roept wel associaties op met Aidan Moffat. Dat is ook zeker op hun nieuwe album het geval, waar ze 10 songs presenteren in xx minuten. Ze brengen weer heerlijk onderkoelde, melancholische post-punk met een fijne attitude. Het is broeierig, urgent, stekelig en gewoonweg niet te weerstaan. Daarbij moet je het ergens zoeken tussen The Gun Club, Birthday Party, The Fall, Protomartyr, Arab Strap, Daughters en Tapes ’N Tapes. Zeg daar maar eens stray ehm nee tegen!
It Dockumer Lokaeltsje – Alles Is Goed (cd, Makkum Records / Xango Music Distribution)
Het was een enorme verrassing toen in 2017 plots na 30 jaar het nieuwe album Tonger verscheen van het Leeuwarder trio It Dockumer Lokaeltsje. Hun derde na de spraakmakende, heerlijk onregelende albums Wil Met U Neuken (1987) en Moddergat (1987), die vol met de betere en bovenal grillige avant-punkrock staan. De groep bestaat nog altijd uit Peter Sijbenga (bas, zang, elektronica), Sytse J. van Essen (gitaar) en Fritz de Jong (drums, zang). Nu zijn ze terug met Alles Is Goed. Hierop laten ze hun compleet eigenzinnige licht schijnen over de klassieker Alles Ist Gut uit 1981 van Deutsch Amerikanische Freundschaft, kortweg meestal D.A.F. genoemd. Het duo Gabriel Delgado-López en Robert Görl schopte destijds tegen nogal wat heilige huisjes en wisten de alternatieve dansvloeren wel in beweging te brengen met het nummer Der Mussolini. It Dockumer Lokaeltsje heeft van dat album nu een volledig Friese versie gemaakt. Dat is blij vlagen hilarisch maar eigenlijk van het begin tot het eind vooral steengoed. Ze hebben namelijk niet krampachtig geprobeerd de originelen te benaderen, ook al herken ze deels ook wel weer terug, maar brengen het op hun eigen tegendraadse wijze. Lekker Primus-achige baspartijen en pakkende zang plus hakkende gitaren en drums. Er is niet veel nodig om een diepe indruk te maken. Niet veel tijd ook, want het feest (en dat is het) is na een goede 22 minuten alweer voorbij. Maar echt alles is goed.
Max Richter (additional music by Lorne Balfe And Nils Frahm) – Ad Astra (2cd, Deutsche Grammophon)
Er zijn niet veel artiesten die zich weten te bekwamen in zowel interessante reguliere werken als in boeiende soundtracks. Sterker nog, ik heb er stelling tegen genomen door ooit te zeggen dat bij de artiesten die zich gaan richten op filmmuziek de kwaliteit van hun muziek achteruitgaat. Maar er zijn uitzonderingen en ik ben minder stellig dan ik me soms doe voorkomen. Af en toe wat prikken is ook leuk. Een artiest die ik toch wel hoog heb zitten is de Duitse in Engeland woonachtige componist Max Richter. Na een start in Piano Circus plus hand- en spandiensten voor The Future Sound Of London en Roni Size, gaat hij vanaf 2002 succesvol onder zijn eigen naam verder. Eerst nog met reguliere albums, maar al snel ook met soundtracks. Ondanks dat ook grote labels als Deutsche Grammophon hem omarmen blijft hij toch wel echt zijn eigen koers varen. Dat valt ook echt te prijzen. Maar zijn productiviteit is haast duizelingwekkend. Toch levert hij bepaald geen lopende band werk af. Telkens weet hij te verrassen met verschillende stijlen. Soms is het klassiek, dan weer neoklassiek of juist uiterst experimenteel. Op de soundtrack Ad Astra van regisseur James Gray, levert hij een combinatie van stijlen. Op de eerste schijf van dit tweeluik brengt hij in bijna 73 minuten 19 indringende stukken af, die zowel drones, synthesizermuziek en allerhande experimenten als klassiek, neoklassiek en een mix van dat alles omvat. Balancerend tussen Ben Frost, Arvo Pärt, Jon Hopkins, Jóhann Jóhannsson, Tangerine Dream, Hildur en Nico Muhly. Zeer indrukwekkend, ook onder de film gezien te hebben. De tweede schijf bevat één compositie van Richter die maar liefst 21 minuten lang is, die engelachtig is en een fraai addendum vormt op de eerste schijf. Daarna mag de Schotse componist Lorne Balfe, die al diverse prijzen heeft gewonnen, 8 composities serveren die een kleine 25 minuten duren. Hij weet met zijn deels elektronische en deels klassieke muziek ook aardig aan te sluiten op Richter. De tiende en tevens slottrack komt voor rekening van de Duitse pianist Nils Frahm, die er in 8 minuten nog een fraai slot uitperst. Het is een bijzondere soundtrack geworden, die ook echt iets toevoegt.
Talk To Her – Love Will Come Again (cd, Shyrec/ Icy Cold Records)
Al sinds 2015 vormen Riccardo Massaro, Stefano Murrone, Andrea Visaggio en Francesco Zambon de Italiaanse groep Talk To Her. In 2018 laten ze hun eerste cdep Home het licht zien. De leden mogen dan wel jong zijn, maar de frisse en energieke muziek verraadt toch een oude ziel. Ze brengen iets tussen post-punk, wave, alternatieve rock en synthpop in, waarbij ze wel hun eigen smoel tonen. Niet voor niets noem ik ze een belofte voor de toekomst. Welnu, hun volledige debuut Love Will Come Again is nu hun heugelijke feit. Hoewel Joy Division ook wel ergens in hun DNA besloten zit, kan je door deze titel goed zien dat hun instelling positiever is. Maar het is nog altijd van een heerlijke melancholie wat dit viertal laat horen. Ze hebben alles wel wat meer aangescherpt en de veelal uptempo muziek weet daardoor ook nog meer indruk te maken. Naast Joy Division moet je vooral denken aan een geweldige en hedendaagse mix van The Cult, Tears For Fears, Depeche Mode, Interpol, Motorama en The Smiths. Daar valt niks op af te dingen en is gewoonweg verslavend goed!
Worriedaboutsatan – Crystalline (cd-r, Sound In Silence)
Gavin Miller is Worriedaboutsatan in 2005 gestart met Tom Ragsdale als zijproject van hun post-rockgroep Johnny Poindexter. Beide heren houden er ook nog Ghosting Season op na. Uiteindelijk wordt Worriedaboutsatan de soloaangelegenheid van Miller, die doorgaans kruisbestuivingen maakt van ambient, zachte post-rock, downtempo, drones en synthwave. Crystalline is zijn zesde album. Hierop mag hij rekenen op de etherische vocalen van Sophie Green van Her Name Is Calla, die hier met enige regelmaat vooral als woordloos instrument ingezet wordt. Sowieso zijn de 8 nieuwe tracks al dromerig en mysterieus genoeg, maar geeft net wat extra emotioneel vernis op dat alles. Miller laat weer een prachtige mix horen van post-rock, ambient en sfeervolle, downtempo elektronica, die hij met gitaar en computers fabriceert. Je moet daarbij denken aan iets tussen Yellow6, Slowdive, Boards Of Canada, Loscil en Port-Royal in. Het levert een biologerende en bezinnende beauty op.