Kleine kans op een Nederlands Madurodam in Venezuela. Ook klein, maar vol grootse muziek is mijn lijstje uit het:
SCHADUWKABINET
Ik luisterde naar: Chrysanths, Bridget Hayden And The Apparitons en In Der Welt.
Jan Willem
Chrysanths – Leave No Shadow (cd, Chemikal Underground / Konkurrent)
Soms mis ik ook wel eens een echt groots album. Zo heeft Modern Studies kopvrouw Emily Scott, waarmee ze vijf albums heeft gemaakt, afgelopen jaar haar solodebuut Leave No Shadow afgeleverd onder de projectnaam Chrysanths het licht laten zien. Deze Schotse multi-instrumentaliste en zangeres beschikt over een werkelijk hemelse stem. Ze brengt hier 9 songs, waarbij ze zichzelf begeleid op de piano en hulp krijgt op bas van Susan Bear (The Pastels) en drums van Owen Curtis Williams, die net de extra accenten aanbrengen. Dat laat ze dan weer omhullen door weelderige strijkarrangementen, die soms romantisch en wonderschoon zijn en op andere momenten complex en voor verdieping zorgen; maar het klinkt altijd tijdloos. Daarbij worden namen als Jean-Claude Vannier, Scott Walker, Kate Bush en Nick Cave genoemd, maar niets past echt bij die intens droefgeestige muziek van Emily. Je zou ook Beth Gibbons of de vroegere Elton John kunnen noemen, al is ze naar eigen zeggen hier vooral geïnspireerd door Debussy en Bartók. Chrysanten staan vaak symbool voor de dood en rouw, maar zo zwartgallig is de muziek van Emily echt niet. Het is wel een uitlaatklep voor haar meer sombere emoties en geeft die zo handen en voeten, waardoor ze hoopvol verder kan. Ze baant zich een weg door folk, klassiek, jazz en pop noir. Nummers als “Rising”, “Landings” en “Blinds” zijn zo overweldigend en prachtig, dat woorden gewoonweg tekort schieten. Ook de rest is van een ontzaglijk niveau. Dit is echt een pareltje, dat niet had misstaan op een jaarlijst.
Bridget Hayden And The Apparitons – Cold Blows The Rain (cd, Basin Rock / Konkurrent)
Groepen als Lankum en het daarmee verwante en naar mijn bescheiden mening nog betere ØXN hebben de traditionele folk een behoorlijke facelift gegeven, door de muziek in een ander en veelal donker kader te plaatsen. De Britse singer-songwriter Bridget Hayden is daar eigenlijk al veel langer mee bezig, maar opereert doorgaans ietwat onder de radar. Maar haar eerste solowerken zijn al van 2002 en daarna is ze tevens te vinden in groepen als Schisms, The Telescopes en Vibracathedral Orchestra. Haar output is divers en gaat van avant-garde en experimentele muziek tot drones en folk. Ze is terug als Bridget Hayden And The Apparitions met het album Cold Blows The Rain, waarbij de toevoeging bestaat uit Sam Mcloughlin (harmonium) en Dan Bridgewood-Hill (viool). Zelf brengt Bridget naast haar prachtig bitterzoete en bovenal tijdloze zang banjo, cello en synthesizers. Op dit album brengen ze in drie kwartier 8 herinterpretaties van traditionele volksliederen, die gevormd werden door het land en het weer rond West Yorkshire in het noorden van Engeland. Het is allemaal omhuld door nevels, motregen en zware wolken. Maar in die schijnbare mistroostigheid ligt een hoop schoonheid verborgen. De songs worden op gedragen wijze gebracht en koersen soms zelfs richting drones, maar blijven toch in folk wateren. Naast Lankum en ØXN moet je denken aan Niamh Bury, Karen Dalton, Fran Rodgers, Faun Fables, Marissa Nadler en Lisa O’Neill. Het is van een narcotiserende schoonheid waar je gewoon enkel mee samen wil smelten.
In Der Welt – Sungazing (cdep, In Der Welt)
De Franse hardcore dan wel post-metalband In Der Welt, schopte het tot mijn jaarlijst in 2023 met hun gelijknamige debuut. Ze brachten daar in sneltreinvaart ( 38 minuten lang en 9 tracks breed) muziek, die je ergens tussen Neurosis, Thursday, Stabbing Westward, Isis, Envy, Deftones en Amenra uitkwamen. Ze hebben in het verlengde daarvan de gelimiteerde mini Sungazing uitgebracht, met daarop 5 tracks van samen bijna 10 minuten lang. Of eigenlijk zijn het 3 tracks en 2 filmische intermezzo’s. Hierop tonen ze weer aan hoe ze op uiterst gevarieerde wijze explosief voor de dag kunnen komen. Daarbij blijven de genoemde referenties ook huizenhoog overeind. Het schreeuwt eigenlijk letterlijk om een volledig vervolg, maar voor nu is dit een krachtig kleinood geworden.