[cd/lp, Miasmah/Konkurrent]
Het excellente, toonaangevende Miasmah label van Erik K. Skodvin (Svarte Greiner, Deaf Center) groeit langzaam maar gestaag door met de ene na de andere voltreffer. De artiesten maken veelal duistere neoklassieke dan wel experimentele muziek die tot de verbeelding spreekt en weet te prikkelen. Gultskra Artikler, Kreng, Greg Haines, Encre, Marcus Fjellström, Simon Scott, Jacaszek, Rafael Anton Irisarri, Elegi en anderen hebben reeds hun duistere weg naar het label gevonden. De 19de release op het label van Gareth Davis & Frances-Marie Uitti is wellicht een niet zo voor de hand liggende, maar bepaald geen mindere. Dit omdat hun gezamenlijke cd Gramercy meer dan andere releases op het label vooral draait om de techniek. En dan bedoel ik niet elektronica of effecten, maar echt instrumentale techniek, virtuositeit. Daarnaast is het klassieker dan vele labelgenoten, maar blijft de sfeer die het label uitademt wel gehandhaafd.
Gareth Davis is een klarinettist of misschien beter gezegd een klarinetmisbruiker. De in Amsterdam woonachtige artiest gooit dikwijls hoge ogen met zijn solo albums en die met Machinefabriek, Ian Hawgood (van het Home Normal label), Elliott Sharp, The Julie Mittens, Stephen R. Smith, Leo Fabriek, de heren van Piiptsjilling en ga zo maar door. Hij improviseert en imponeert met zijn instrument, terwijl hij met zijn composities, veelal zonder kop en staart, ook altijd een bijzonder intrigerende sfeer weet neer te zetten.
Voor de Amerikaanse celliste Frances-Marie Uitti, ook (soms) woonachtig in Amsterdam, kan ik enkel een diepe buiging maken. Het werk dat zij met haar cello en aanverwante instrumenten heeft gemaakt is van een andere klasse, mede door haar befaamde “twin bow”-techniek (dubbele strijkstok). Zeker haar werken van en met Giacinto Scelsi, Iannis Xenakis, John Cage, Elliott Sharp, Dick Raaijmakers en Stephen Vitiello, maar ook die met vele anderen, hebben letterlijk diepe snaren geraakt. De ene keer puur klassiek, maar veel vaker nog op onvergelijkbare wijze improviserend, experimenteel en vernieuwend. Muziek die altijd jeugdig speels en levendig lijkt te blijven. Haar werken zijn op toonaangevende labels als ECM, HatHut, JdK, BVHaast, Etcetera, Wergo en vele andere uitgebracht.
Nu dus samen op Miasmah met Gramercy, wat een Engelse samentrekking van elegantie, genade, gewicht en prettige gekte lijkt te zijn; hoewel het gebruikt wordt om dank of verrassing te laten blijken. Verrassend is het zeker en daar kunnen we enkel dankbaar voor zijn, maar ook de overige termen zijn wel van toepassing. De twee artiesten brengen 7 (op lp 9) indringende maar majestueuze composities van tussen de 4 en 21 minuten ten gehore. Hierop zetten ze niet bewust een duistere sfeer neer, maar door de diepgravende, spannende en gelaagde structuur van het geheel komen ze daar wel op uit. Daarmee vinden ze met gemak aansluiting bij hun labelgenoten en het publiek ervan, zonder dat de muziek daar één op één bij past. IJle, zware, dikwijls dissonante en onbeschrijflijke celloklanken van Uitti bewegen zich om de eveneens ongrijpbare klarinetsculpturen van Davis. Het is bij de strot grijpend, adembenemend en gewoonweg aan de grond nagelend wat die twee hier weten te fabriceren. Diepe emoties die zich een weg naar buiten banen door ongewone, wervelende muziek. David Darling, Joëlle Léandra, Pauline Oliveros, Giacinto Scelsi, Iannis Xenakis, FNS, Kreng, Greg Haines, Jacaszek, Elegi en Svarte Greiner behoren tot de uiteenlopende referenties, al staat dit geheel op zichzelf. Een biologerend en bloedstollend mooi en sensationeel hoorspel!
Luister Online bij Soundcloud:
Stained
door Jan Willem Broek