[F]luister, op Facebook te vinden als [F]luister Dordrecht, is een initiatief dat al jarenlang loopt om bijzondere luistermuziek gratis onder de aandacht te brengen. In een kunstzinnige omgeving krijg je experimentele en klassieke muziek, soundscapes en singer-songwriters voorgeschoteld. De locaties willen nog wel eens variëren. Ik stap pas in bij de 26ste editie, gehouden in een prachtige zaal met geweldige akoestiek van het Dordrechts museum, die ik niet snel zal vergeten, vermoedelijk zelfs nooit meer.
De jonge Britse pianist, componist Greg Haines, tegenwoordig woonachtig in Berlijn, opent de voorstelling. Hij brengt hier een stuk op de vleugel. Het start wat rusteloos en doelloos. Maar schijn bedriegt, want Haines is heel gericht iets aan het opbouwen, hetgeen duidelijk wordt als hij eerder gespeelde stukken gesampled, hij heeft namelijk een kleine live sampler voor zich staan, laat voorbijkomen en daar bovenop weer nieuwe klanken bouwt. Na een aantal minuten slokt de muziek je dan ook gretig op. Eenmaal in de wereld van Haines wordt alles ineens tot de verbeelding sprekend en voel je jezelf als een vrije vogel die de lucht doorklieft. Maar ook melancholische gevoelens passeren de revue. Totdat hij je tegen het einde van het 45 minuten durende stuk met een klap weer op aarde en bij de realiteit brengt om nog een biologerende eindsprint in te zetten. Intrigerende en licht experimentele pracht. Het heeft overigens wel al een deel van het niets vermoedende museumpubliek weggejaagd. Op verzoek van de organisator volgt nog één korte track, die werkelijk van een fluisterende schoonheid is. Een meer dan indrukwekkend optreden.
Na de pauze van 20 minuten starten Dakota Suite ofwel Chris Hooson en Quentin Sirjacq, waar ik reikhalzend naar uit heb gezien. Het concert wordt ingeleid door de organisator, klaarblijkelijk met toestemming van Chris, met de mededeling dat de geplande tournee van Dakota Suite is afgezegd, behalve dit ene optreden. Dit omdat alle liedjes van Chris Hooson over zijn vrouw gaan en zij recentelijk uit elkaar zijn, waardoor het simpelweg allemaal te pijnlijk en moeilijk is. Chris, die vloeiend Nederlands spreekt en schrijft doordat hij jarenlang woonachtig is geweest in Groningen, hoort dit overigens allemaal aan alsof er Chinees gesproken wordt. De muziek van Dakota Suite loopt natuurlijk toch al nooit over van de vrolijkheid, integendeel zelfs en daarom houd ik zo intens veel van die muziek, maar eigenlijk wil ik deze info vooraf helemaal niet weten. De muziek moet spreken, niet meer dan dat. Natuurlijk geeft een oprechte artiest zich wel vaker bloot, maar dit gaat gevoelsmatig een grens over. Hooson maakt er normaal gesproken ook nooit zo’n geheim van wat hem beweegt, maar dat is toch altijd nog met een zekere afstand aangezien het geschreven tekst betreft op zijn website dan wel albums. En hij heeft ook wel het nodige leed te verstouwen gehad (het overlijden van zijn schoonzus, depressies). Hooson’s vrouw die gewoon wel mee is en cd’s en foto’s verkoopt, heeft de zaal moeten verlaten omdat Chris de songs niet ten overstaande van haar kan brengen. Hij is slechts gewapend met een akoestische gitaar en zijn zachte, fluwelen stem. Hij oogt terneergeslagen. De begenadigde Franse pianist Quentin Sirjacq oogt daarentegen fris en zit erbij als het beste jongetje van de klas. Het concert begint. Chris speelt gitaar, zingt zacht en krijgt ruggensteun van de tedere, wonderschone pianoklanken van Quentin. Ondanks de rust en de zachtheid komt het aan als emotionele mokerslagen. Als Chris zichtbaar vertrekt in zijn gezicht, alsof hij ieder moment in huilen kan uitbarsten al dan niet in combinatie met zuchten en fluistersnikken zijn de mokerslagen gepromoveerd tot heipalen. Dit is bijna te intens, te intiem en te confronterend. Ik weet ook nu waarom ik de info vooraf niet heb willen horen: het laat namelijk geen ruimte meer over voor mijn fantasie. Het raakt niet zozeer mijn emoties, die ik als melancholicus pur sang kan voelen bij muziek, dit is echt! Te echt! Ik besluit dat ik naar hem toe ga om hem te troosten, mocht hij echt breken. Maar hij breekt niet. Gelukkig! De stukken die enkel door Quentin gebracht worden geven hem ogenschijnlijk ook even adempauze. De frisse inbreng en grapjes van Quentin geven tevens het publiek wat lucht. Naarmate het concert vordert neemt het gezucht achteraf en tijdens de nummers toe en neemt hij slokjes van zijn bier alsof het zijn laatste zullen zijn; de emoties lijken toch parten te gaan spelen. Soms bekruipt me een gevoel van schaamte dat ik hier naar kijk en aan de andere kant heb ik diepe respect voor Chris dat hij zich voor een volle zaal zo kwetsbaar, zo naakt durft op te stellen. Dat laatste gevoel overheerst gelukkig, al heb ik net als bij zijn albums de voorkeur zelf invulling te geven aan de gebrachte emoties zonder een gebroken, gescheiden man voor me te zien. Liever geef IK de muziek een persoonlijke plek die slechts omringd wordt door de schoonheid die IK erin hoor. Het applaus dat we elke keer geven lijkt hem eerder te geselen dan te belonen, alsof hij iets slechts gedaan heeft waarvoor hij geen bijval verdient. Tussendoor drukt hij ons nog wel op het hart dat we beter voor onze vrouwen moeten zorgen, omdat hij in ieder geval zonder één waardeloos is; nog meer info. Tegen het einde vertelt hij ook op licht humoristische wijze dat hij een kerstliedje wilde schrijven voor zijn kinderen maar dat het uiteindelijk toch weer over zijn vrouw ging. We moeten er dan volgens hem zelf vooral de kerstgeluiden “tsjing tsjing tsjing” maar even bij denken. Op het moment dat hij daarna zijn zoveelste prachtig droefgeestige nummer inzet, schiet ik bijna in de lach als ik de “tsjing tsjing tsjing” er in gedachten aan toevoeg. Gelukkig kan ik me bedwingen tussen het zichtbaar gespannen, geëmotioneerde (er huilden ook een paar) dan wel geschrokken publiek. Tijdens het allerlaatste nummer staat Chris ineens op en loopt de zaal uit. Quentin Sirjacq sluit met nog een fraai pianostuk het concert op elegante wijze af. Ik blijf en met mij velen verbouwereerd en vol vragen achter. Was dit allemaal echt en ongeveinsd? Ik geloof en hoop ergens van wel. Had ik dit willen missen? Voor geen goud! Ik kan alleen maar hopen dat het goed gaat met Chris, want oh wat gun ik hem dat. Het is een concert dat me voor eeuwig bij zal blijven.
door Jan Willem Broek