Moritz von Oswald Trio @ Viral Radio Festival (Bimhuis, 24 juni 2008)
Techno kent al jaren zijn uitstapjes richting jazz. Laurent Garniers recentelijke flirts die resulteerden in het plezierige Public Outburst
(2006), Underground Resistance in ‘Hi-tech Jazz’ modus en natuurlijk
Carl Craigs liveprojecten als Paperclip People en Innerzone Orchestra.
Ondanks hun charme blijven zelfs de beste pogingen steken in het idee
van jazz + techno. Meer handreiking dan versmelting.
Vandaar dat ik het optreden van het Moritz von Oswald Trio in het
Bimhuis met enige scepsis bezocht. Maar je moet als liefhebber toch
nieuwsgierig zijn naar wat von Oswald (de helft van dub/minimal
revolutionairen Basic Channel) beweegt om de studio te verlaten en zich
als live muzikant te profileren, zeker als hij nog eens Vladislav Delay (ook
bekend als de house prins Luomo) meeneemt als percussionist en zijn
trio
compleet maakt met Max Loderbauer (Sun Electric, NSI).
Om de deur eens met een flinke karatetrap open te trappen: ik heb de
volgende tien jaar van techno gehoord! De afgelopen week heb ik braaf
mijn best gedaan om de, in technokringen opgehemelde, plaat Song From The Beehive
van Move D & Benjamin Brunn in mijn hart te sluiten. En ook al hoor
ik vakmanschap en zoiets als schoonheid was ik uiteindelijk net als bij
Deepchord, niet zozeer teleurgesteld over de muziek zelf als wel het
gevoel dat de muziek niet weet te ontsnappen aan het verleden. En dat verleden is
het model dat Basic Channel (1993 – 1995) en vervolgens in de tweede
helft van de jaren negentig het Chain Reaction label hebben ontworpen
en uitgewerkt: open techno, minimaal, gruizig met dubinvloeden. Echter
zo uitgewerkt dat er weinig eer meer aan valt te behalen. von Oswalds
volgende project als Rhythm & Sound bewoog steeds meer richting
reggae maar dat lijkt nu voorlopig tot een einde te zijn gekomen. Zijn
recentelijke levenstekens, de ‘Ich Bin Der Regen’ remix voor
2Raumwohnung, de ‘Watamu Beach’ rework voor Sebbo, vormden ingetogen slow
motion techno met karakteristieke bas en ruimtelijke diepte. En toch
zijn daar weinig aanwijzingen in te vinden voor de muziek die zijn trio
maakt.
Wanneer von Oswald achter zijn synthesizers plaatsneemt, is de luxaflex
net gehezen, zodat het publiek weer het beeld krijgt van de avond die
over Amsterdam valt. Of hij het moedwillig doet of niet is lastig te
beoordelen, maar Von Oswald doet precies het juiste, hij begint lange
synthklanken te spelen, die pas als de duisternis de overhand krijgt,
langzaam beginnen te vervormen (apparatuurnerds sorry, ik heb niet goed
op de details gelet.) Wanneer vervolgens Delay en Loderbauer erbij komen zitten word je
als luisteraar een uur lang in een uniek krachtveld vastgezet. Wat
Loderbauer precies doet blijft mysterieus, hij zit vanuit mijn oogpunt
verscholen achter een kast waar hij ongetwijfeld draden inplugt terwijl zijn bijdrage in
het totaalgeluid lastig is te ontleden (al vermoed ik dat
het de pulserende tonen zijn die soms verschijnen.) Delay neemt plaats
achter een verzameling percussie met een enkele snaredrum die hij pas
laat in de set gebruikt. Het eerste half uur is niet minder dan een
sensatie. Fusion is een te beladen term geworden maar het is wel zoiets als
totaalmuziek. Er zijn pulsen, hints naar Miles in de jaren zeventig,
vervolgens zijn er sporen van acid, herinneringen aan house die
achteloos, als in een droom door de muziek bewegen. Von Oswald
vertraagt tot dub, maar het is alsof dub ter plekke wordt uitgevonden
terwijl Delay met een springvormig instrument stug accenten aanbrengt.
Die muziek is nog te verankeren in bepaalde referenties. Misschien is
het vermoeidheid maar de tweede helft is onnavolgbare vrije muziek, een
doolhof van abstractie, kubistische regenval, kristallen wouden, waar
in een zit moeilijk grip op is te krijgen…maar bevrijdend omdat je
het nog nooit eerder hebt gehoord. Dan lijkt von Oswald de spanningsboog niet meer te kunnen volhouden en zowaar de controle kwijt te zijn. Met een paar grote gebaren wordt de
muziek uitgedoofd. Schuchter, bijna schuldig, loopt hij naar de
uitgang,
terwijl Delay met een paar handzwaaien een toch explosief applaus in
ontvangst neemt. Is dit dan techno? Niet dat het veel uitmaakt, maar
ja…techno is een futuristische ritmemachine, ik was alleen bijna
vergeten dat je hem op verschillende manier kan bouwen, dat zij in
verschillende werelden kan leven, moet ontsnappen uit de gevangenissen van subgenre conventies. Op een maandagavond kan je die zomaar
tegenkomen, voorbij de club, voorbij de dans, rijp met nieuw, ontelbare
mogelijkheden.
door OMC