Sterke genrefilms hebben sterke slechteriken. David Michôd's beklemmende debuut Animal Kingdom heeft er eerst een, dan twee, om te eindigen met drie.
Misschien is íedereen wel slecht in de Australische stadsjungle, waar het eten of gegeten worden is. Of ze écht sterk zijn is overigens maar de vraag. De besnorde politiedetective Guy Pearce houdt ergens richting het einde een hele redevoering om het jonge hoofdpersonage (James Frecheville) te overtuigen tegen zijn familie te getuigen. (Parafrasering) 'You might think they're strong, but they are weak'. Zo zou ik ze echter niet omschrijven. Onverstoorbaar op het autistische af lijkt me gepaster. Een eigenschap die in criminele kringen goed van pas komt; blokkeer je angsten, ook al weet je dat die je ooit inhalen. In de fraaie openingsscène van Animal Kingdom kijkt "J", een Joran of James Blake-achtige gozer van een jaar of 17, een tv-quiz terwijl zijn moeder naast 'm ligt te pitten. Dan komen twee ambulancebroeders binnen en voeren moeder af. Ze sliep helemaal niet. Josh haalt zijn schouders op en belt oma. Oma (Jacki Weaver) is evenmin onder de indruk, ook al heeft ze hem of haar dochter al jaren niet gesproken; 'ik kom eraan'. Zo belandt J van de regen in de drop. Van een verslaafde moeder naar een Dalton-gezin vol gestoorde criminelen, die, bijvoorbeeld in de supermarkt, doen alsof ze normaal zijn. 'Everyone was scared but they didn't show it'. Hiermee begint voor de kijker een intense afdaling in de criminele psyche, die doet denken aan het wat kleinschaligere Shotgun Stories. Het meest tergende en tegelijkertijd spannendste aspect aan Animal Kingdom is dat de film vanaf minuut 1 aan een soort van outro begint. Een gevoel van 'dit kan niet lang meer duren'. De muziek ronkt diep, en blijft dat doen, er lijkt geen minuut voorbij te gaan zonder dat ambient-pads of blazers onheilspellend dronen terwijl de personages in slow-motion, als zombies door hun eigen leven wandelen. Zwijgend. Het einde voor de personages lijkt elk moment te kunnen komen, en soms kómt het ook. Wat de familieleden van J precies hebben uitgespookt vóór de film begint wordt nooit uitgebreid uitgelegd of getoond, het is genoeg dat de politie ze van het begin in de gaten houdt én dood wil.
De eerste slechterik die de kijker naar de keel grijpt is de meest mysterieuze van de familie. Hij zou zich schuilhouden in een motel maar duikt plotseling op in de keuken, waar J hem ontdekt. 'You ruined my surprise', zegt hij. Half-vriendelijk, half-dreigend, zoals al zijn verbale uitingen. De man (Ben Mendelsohn) lijkt een beetje op Hans "Lebbis" Sibbel, geen tattoos of andere criminele stoerheid, maar juist de zachte criminelen hebben het kortste lontje Zie hem begerig kijken naar het vriendinnetje van J. 'She's beautiful, mate', zegt hij gemeen(d). Maar (o)ma Dalton, die haar jongens altijd het hand boven het hoofd houdt zegt: 'Maybe you should start taking your pills again'.
Terwijl de politie en de familie hun oorlogjes uitvechten (de tien kleine indiaantjes zeg maar) zit J af en toe bij zijn alledaagse vriendinnetje thuis. Ook dit is weer een fraaie (contrasterende) zet van de film, want aldaar maakt de mater familias zich vooral druk of haar dochter wel oud genoeg is voor een vriendje dat blijft slapen. De op Michael Moore-lijkende pa merkt -druk, druk, druk- helemaal niets van hoe met de komst van J criminaliteit op de stoep staat. Je bent altijd maar één fout vriendje weg van de meest gruwelijke dingen, bedoel ik maar. Een pijnlijke realisatie. Ik zei nu wel 'fraaie zet', maar ik had toch graag één scene gezien waarin de liefde van het vriendinnetje voor J echt geloofwaardig wordt. Nu blijft ze simpelweg bij hem tot het te laat is.
Als ik dan toch de negatieve puntjes aanstip moet ook gezegd worden dat de film op driekwart kortstondig in een overdaad van snel opeenvolgende gewelddadigheden ten onder lijkt te gaan. Met de eerder opgemerkte, consequent doorgevoerde dramatische sfeer van sfeervolle slowmotions en indringende muziek daarbij opgeteld gaat het even op Crash lijken. Alsof de bedoelde arty subtiliteit ineens als een boemerang in het gezicht van de film is teruggeslagen. Maar waar het qua sfeer vergelijkbare Gone Baby Gone echt de melodramatische mist inging, weet Animal Kingdom zich toch te herpakken, voor een verrassend einde, waarin de rechtszaak volkomen terecht buiten beeld blijft. Dan pas maken we kennis met slechterik 2. En de derde dan? Dat is ergens toch J zelf die zijn (gespeelde of door zijn verleden afgestompte) apathie niet voor goede daden weet te verruilen, ook al reikt de politie hem de hand. Vreemd is dat niet. In het rijk der dieren bestaat geen ratio; het is doden of gedood worden.
(door Ludo)