De term “allochtoon” hoeft van ons ook niet meer. Heel andere tonen daarom in onze lijstjes uit het:
SCHADUWKABINET
We luisterden naar: Ólafur Arnalds, Boduf Songs, Deison & Mingle, Essie Jain, Kreng, The Notwist, K. Novotny, The Unthanks, What Moon Things, ميريام فارس, ديانا حداد, ሀይሉ መርጊያ አና ዋሊያስ ባንድ, John Zorn en Jacob Kirkegaard.
Jan Willem
Ólafur Arnalds – Gimme Shelter (cd, Mercury Classics)
De IJslandse componist Ólafur Arnalds maakt solo heerlijk droefgeestige werken, waarbij hij ook veelvuldig met de elektronica experimenteert. In Kiasmos laat hij zich al helemaal van een elektronische kant zien. Onlangs heeft hij met Broadchurch laten zien ook uitstekende soundtracks te kunnen maken. Daarvoor is al Gimme Shelter verschenen, waarbij de levertijd zich in het geheel niet liet hinderen door dat feit. Maar eindelijk binnen. Het is één van de meest intieme en ingetogen werken geworden. Hij heeft 14 van de 19 nummers van de soundtrack gemaakt. En dan ben je 6 prachtige nummers verder, waarvan eentje door Lana Del Rey, klinkt plots Jessie J met “Price Tags”. The Cinematic Orchestra en Paul Haslinger sluiten later op het album prima aan. De slottrack wordt door Celine Dion verzorgd, waar je werkelijk niet doorheen komt zonder dat al het glazuur uit je bakkes valt en waar je spontaan moordneigingen van krijgt. Gelukkig is er dan een stopknop. De werken van Arnalds zijn stuk voor stuk van een melancholische schoonheid en bestaan veelal uit piano, 2 violen, altviool en cello. De muziek staat ook zonder film overeind. Het is op die paar minpuntjes na een geweldig nieuw werk van Arnalds geworden.
Boduf Songs – Stench Of Exist (cd, The Flenser/ Konkurrent)
Sinds 2005 is Boduf Songs het soloproject van de Brit Mathew of Mat Sweet, een bescheiden haast verlegen man, hetgeen zijn intieme fluistermuziek ook verklaart. Maar hij heeft ook een duistere kant en heel veel gevoel voor atmosfeer. Hij omschrijft zijn muziek als akoestische death metal. Zijn desolate doomachtige singer-songwritermuziek ziet het (schemer)licht bij labels als Kranky, Lattitudes, Under The Spire, Morc, Blue Baby, BlueSanct, Five Minute Association en Southern. Hij varieert per album steeds weer met de ingrediënten, de ene keer meer met post-rock, drones en softe metal elementen en soms juist meer met folk en experimentele. Daarnaast duikt hij ook in allerlei andere projecten op. Op zijn zevende cd Stench Of Exist als Boduf Songs brengt hij misschien wel zijn meest toegankelijke muziek tot nu toe, al is dat in zijn wereld een betrekkelijk iets. Ook al zitten er nu meer doorwaadbare en heldere stukken in zijn nummers, mede door de her en der opduikende orkestraties, het merendeel ademt nog altijd een intens duistere atmosfeer uit. Hij brengt een fraaie mengelmoes van singer-songerwritermuziek, folk, drones, industrial, ambient, veldopnames en allerhande experimenten. Hiermee houdt hij het eigenzinnige midden tussen Labradford, Calla, Trent Reznor, Iron & Wine, Rivulets, Jessica Bailiff en Gravenhurst. Bezwerende biologerende pracht, zoals alleen Boduf Songs die maken kan. Een heerlijk obscuur meesterwerk.
Deison & Mingle – Weak Life (cd, Aagoo/ Five Roses)
Interessant duo dat Deison & Mingle. De Italiaan Cristiano Deison (elektronica, effecten) is als artiest vooral bekend onder zijn achternaam is met zijn elektronische noiseproject al sinds 1991 actief. Hij heeft diverse indrukwekkende releases afgeleverd die ergens tussen drones, ambient en experimentele muziek uitkomen. Hij werkt in het verleden onder meer samen met Philippe Petit, Teho Teardo, Lasse Marhaug, Thurston Moore en Jim Coleman (Cop Shoot Cop, Phylr, Here) en heeft inmiddels een aardige discografie opgebouwd. Tevens maakt hij met Teardo deel uit van de industrialformatie Meathead. Zijn landgenoot Andrea Gastaldello (elektronica) ofwel Mingle beweegt zich doorgaan als meer in de IDM en minimal music gebieden. Vorig jaar komen ze met hun geweldige cd Everything Collapse(d), waarop ze op duistere maar doorwaadbare wijze een mix brengen van drones, onrustige IDM-achtige beats, veldopnames, dark ambient, zachte industrial, loops en pianomuziek. Het resultaat hiervan is sereen, melancholisch en ook behoorlijk desolaat. Nu alweer zijn ze terug met Weak Life dat grotendeels uit nieuw werk bestaat en tevens 4 tracks bevat van hun vorig jaar uitgebrachte mini Low Blood Pressure. Op intrigerende wijze gaan ze door met hetgeen ze op hun eersteling hebben laten horen. Het is een spannende kruisbestuiving van Paul Schütze, Thomas Köner, Philippe Petit, Vidna Obmana, Philip Jeck, The Black Dog en Locust geworden. Geweldig tot de verbeelding sprekende elektronica!
Essie Jain – All Became Golden (cd, Essie Jain)
In 2007 en 2008 brengt de kersverse singer-songwriter Essie Jain de twee prachtige albums We Made This Ourselves en The Inbetween uit. Ze schaart zich op eigenzinnige en tijdloze wijze tussen Sandy Denny, Nina Nastasia, Nick Drake, Corinna Repp en New Buffalo. Tot tranen roerende pracht. Daarna komt er een kind, waarvoor alle respect, maar ook een album vol verschrikkelijke kinderliedjes. Essie Jain is dan even van mijn radar verdwenen. Door de jaren heen blijf ik altijd wel artiesten van weleer googlen. Tot mijn verbazing is er gewoon in 2013 een nieuw album All Became Golden in eigen beheer verschenen; maakt niet uit, want ik heb er ook niet eerder over gelezen. En het is niet zo maar een album, want de orkestraties zijn hier in handen van klasbak Nico Muhly. De gasten verzorgen onder zijn leiding voor de gitaren, altviool, violen, piano, harp, cello, contrabas, fluit, hobo en klarinet. Daarmee is dit meteen haar meest ambitieuze en volwassen werk tot nu toe geworden, waarbij vooral haar prachtige stemgeluid de link legt met haar vroegere werk. Voor de rest is het behoorlijk klassiek getint en anders. Maar wat een zinderende pracht! Dat wilde ik jullie, zij het ietwat laat, toch niet onthouden.
Kreng – The Summoner (cd, Miasmah/ Konkurrent)
In 2009 debuteert de Belg Pepijn Caudron op het geweldige Miasmah label met zijn fantastische album L’Autopsie Phénoménale De Dieu. Het is een biologerende mix van neoklassiek, samples, abstracte elementen, drones, ambient en jazz. Het Antwerpse project ontwikkelt zich langzaam van een ruwe sampleband pur sang met de genoemde elementen tot een meer filmische variant daarvan, die zich al voor diverse theaterproducties heeft geleend. Dat laatste is op de monsterproductie Work For Abattoir Fermé 2007 – 2011 (2012) terecht gekomen. Hiervoor verschijnt ook nog zijn reguliere cd Grimoire (2011), waarmee Caudron ook diepe indruk weet te maken. Nu komt hij pas met zijn volwaardige opvolger van Grimoire. Dit album The Summoner brengt een nieuwe sound, mede ingegeven door het overlijden van een stel vrienden. Het is meer intiem en een duistere mix van dark ambient, drones, industrial en neoklassiek geworden. Op tot de verbeelding sprekende wijze brengt hij zijn woede, ontkenning, depressie en dergelijke ten gehore in zes stukken. Je bent al vanaf de eerste second aan de grond genageld, maar in de ruim 15 minuten durende vijfde track “The Summoning” komt het tot een overrompelende uitbarsting. Hij wordt hier terzijde gestaan door de klasbakken van Amenra die na een filmisch begin ruim na de helft van de track plots zorgen voor een magistrale muur van slepende metal en schreeuwvocalen. Een bij de strot grijpende climax, die na lang natrilt. Gelukkig is het slotnummer “Acceptance” een rustige en bezinnende. Het loopt uiteen van Ligeti, Human Greed en Deaf Center tot Bohren & Der Club Of Gore en Neurosis. Wat een ongelooflijk meesterwerk!
The Notwist – The Messier Objects (cd, Alien Transistor/ Konkurrent)
Het Duitse The Notwist draag ik sinds 1991 op handen. Deze band rond de broers Markus en Micha Acher, die er ook nog eens fantastische zijprojecten op nahouden, blijft zich maar ontwikkelen en gaat als een eigengereid project door het leven. Niet gehinderd door hypes of wat dan ook. Van een hardcore band gaan ze via avant-garde naar hun huidige bijzondere mix van indierock en elektronica. Daarmee maken ze in totaal 7 albums en 1 live cd. In hun andere projecten komen vaker meer de jazzy en experimentele aspecten naar boven. Ook met The Notwist maken ze meer muziek in die richting voor diverse films en theatervoorstellingen. Een deel hiervan is nu gevangen op de cd The Messier Objects. Het merendeel van de 17 tracks (16x “Object” en 1x “Das Spie list Aus”) is instrumentaal, kaal en passend bij de “Library Music” uit de jaren zeventig. Het zijn eigenlijk rudimentaire soundtracks, met die typische aanpak van The Notwist en dan door een sepiakleurig filter gehaald. Zoiets althans. Het past bij de groep en alles rondom de groep, maar is toch anders. Deze muziek zal zowel fans van The Notwist als liefhebbers van vintage soundtracks kunnen bekoren.
K. Novotny – Gesture & Texture (cd, Preserved Sound)
K. Novotny is een Poolse experimentele geluidskunstenaar, die meer geïnteresseerd is in het fysieke aspect van het geluid dan per se muziek met kop en staart. Hij werkt veel met laagfrequente tonen, interfererende klanken en herhalende thema’s. Daar mengt hij vervolgens piano- en andere ambientachtige dan wel neoklassieke klanken doorheen, waarmee hij zijn minimale doch complexe composities fraai inkleurt. Hij heeft onder meer gewerkt met Robert Curgenven en Lee Patterson. Nu komt hij met zijn solowerk Gesture & Texture. Hierop heeft hij naast de bovenbeschreven ingrediënten ook veel veldopnames in zijn stukken verwerkt. Op organische en dromerige maar ook altijd diepgravende wijze creëert hij zo zijn intrigerende klanklandschappen. De ene keer heel abstract met herhalende thema’s die maar langzaam van karakter veranderen en op andere momenten iets harmonieuzer. Ik houd lang niet altijd van dit soort muziek, maar dit is een prachtig in vervoering brengend werk.
The Unthanks – Mount The Air (cd, Rabble Rouser)
Na de twee lekkere folkalbums Here’s The Tender Coming (2009) en Last (2011) beginnen de zussen aan hun “Diversions” serie (vol covers). Maar vier jaar later komen de zingende zussen Rachel (voorheen Rachel Unthank & The Winterset) en Becky Unthank dan eindelijk weer eens met een heus studioalbum Mount The Air aanzetten. Samen met hun bandleden Adrian McNally (piano, zang, celesta, kalimba, fender Rhodes, orgel, klok, Indiaas harmonium, percussie), Niopha Keegan (viool, zang), Chris Price (bas, gitaar, piano), Lozzie Jones (trompet, vleugelhoorn) plus diverse gasten op (alt)violen, percussie instrumenten, contrabas, cello’s, fluit, trompet en harp laten ze weer een lekker folky geluid horen. Dat combineren ze met fijne jazzy en klassieke elementen, hetgeen ze een eigen sound geeft. Een sound die overigens behoorlijk droefgeestig is. Dat in combinatie met die zinnenstrelende zang maakt dat ook deze cd weer een wonderschone is geworden.
What Moon Things – What Moon Things (cd, Hot Grits)
In 2012 formeren de Amerikanen Jake Harms, John Morisi en Chris Kehoe de band What Moon Things. Het is een groep die zich bepaald niet ten doel stelt de luisteraar te pleasen. Ze brengen op hun gelijknamige debuut dan ook een rauwe mix van post-punk, nu-wave, shoegaze, indierock, noise, avant-garde en experimentele muziek. Als je de eerste keer naar hun onconventionele album luistert word je als luisteraar misschien wel eerder weggeduwd dan omarmd, mede door de ongemakkelijke zang. Wat dat betreft zijn er duidelijke associaties met Xiu Xiu. Maar dat weet toch te intrigeren. Naarmate je ze vaker jouw oren laat teisteren, weet de muziek je steeds meer te pakken. Het bestaat namelijk uit onversneden emoties, bijzondere vondsten en gewoonweg ontwapende en ongeremde energie. Naast Xiu Xiu borrelen er ook referenties als Pixies, The Cure, Bauhaus en Modest Mouse op. Veelbelovend debuut!
Martijn
ميريام فارس آمان
ديانا حداد يا بشر
Twee leuke Arabische popplaten: Myriam Fares is vooral veelzijdig, naast de EDM van de opener en het afsluitende titelnummer veel smaken, van traditioneel tot jazzy en zelfs latin. Diana Haddad is stilistisch consistenter, heeft een pittiger stemgeluid en een heerlijk luie timing wat goed past bij de lekker dik aangezette arrangementen. Ritmisch is het gevarieerd en traditioneel met uiteraard ruimte voor akoestische instrumenten. Ballads zijn er ook maar dansmuziek vormt het leeuwendeel van de songs. Grappig hoe ze daar in Libanon enzo vaak best wel corny, bijvoorbeeld, saxofoonsamples al snel ombuigen tot iets retecools.
ሀይሉ መርጊያ አና ዋሊያስ ባንድ ቼ በለው
Ook retecool is de groovy, instrumentale R’n’B van Hailu Mergia uit Ethiopië. Samen met de Walias Band groovt het lekker ontspannen en jazzy, soms funky maar niet glad. Enfin, de sound is bekendgemaakt door de Éthiopiques-serie en essentieel als Mulatu Astatke, Mahmoud Ahmed en Tlahoun Gèssèssè. Een regelrechte klassieker, aan de vergetelheid ontrukt door Awesome Tapes From Africa. Inclusief Musiqawi Silt, gecoverd door Secret Chiefs 3 en Estradasphere.
John Zorn The Last Judgment
John Zorn en Mike Patton, ik kan niet zeggen dat ik erg onder de indruk ben van hun verrichtingen de afgelopen jaren. Vooral Patton doet weinig en wat hij doet wordt verpest door de eeuwige ironische grijns. Zo! Maar goed, Moonchild, het kwartet met Joey Baron en Trevor Dunn, is inmiddels een vaste waarde. Of was, want The Last Judgment is zoals de naam suggereert het laatste hoofdstuk. Hardcore, het soort herrie waar Zorn de reputatie van muzikaal terrorist mee verdiende. Met John Medeski’s orgelspel en de Engelstalige teksten neemt het materiaal een proggy wending.
Sietse
Jacob Kirkegaard – 5 Pieces (Posh Isolation)
De muziek van Jacob Kirkegaard heeft met altijd aangesproken, zowel muzikaal als conceptueel waarbij een grote nadruk ligt op het ruimtelijke en de omgeving. Ook op zijn nieuwe release 5 Pieces komt dit terug. De 5 Pieces die hier te horen zijn, zijn gemaakt tussen 2006 en 2014 en bestaan uit typische field-recordings werken zoals in Æsturarium waar onderwateropnames uit de havens in New York. Het ruimtelijke komt meer terug in Déjà Vu waarin hij 8 radio studio’s gebruikt om de compositie tot stand te krijgen. In opname studio een maakt hij een opname die wordt afgespeeld in studio 2 die wordt opgenomen, wat weer in studio 3 wordt opgenomen enzovoort. Het resultaat is een mooi subtiel dronend werkje dat verwijst naar het werk van Alvin Lucier als zowel Kirkegaard zijn eigen werk.
Alle vijf de werken zijn ontstaan als kunstprojecten en installaties, maar het is erg fijn om deze op terug te vinden op de 3 cassettes met totale lengte ongeveer 3 uur. Voor de fans van Kirkegaard is dit zeker een niet te missen werk, en zelfs voor hen die nog niet bekend zijn met zijn werk een aanrader, dit omdat alle facetten van zijn werk voorbij komen.