Het recente nieuws uit Pakistan is weinig opbeurend. Complexe problematiek als altijd, onbegrijpelijk, zeker als je hier in Nederland woont. Laten we ons daarom maar gewoon even concentreren op muziek die een stuk beter te bevatten is. Wat kennen we zoal uit Pakistan? De extatische qawwali natuurlijk of anders de serieuze en gedragen ghazals. Meer uitbundig en aards zijn Sohail Rana en Nahid Akhtar, mensen uit de zogenaamde ‘Lollywood’ scene (de L van filmhoofdstad Lahore). Dit is de muziek die op The Sound Of Wonder! is gecompileerd op twee lp’s (en cd).
Nahid Akhtar zingt het grootste gedeelte in van deze collectie van filmhits uit de jaren zeventig. Soundtracks werden destijds in Pakistan uitgebracht als setjes van drie 7″ singletjes, wat je noemt collectibles. Voor The Sound Of Wonder! zijn de samenstellers echter naar Pakistan afgereisd om aldaar de tape-archieven, die teruggaan tot het punt waar het land zich afsplitste van India, uit te spitten. Hierdoor is de geluidskwaliteit al een reden om al je vooroordelen tegen een van ‘hipsterism’ verdacht label als Finders Keepers heel gauw in te slikken. Ook de linernotes getuigen van een oprechte interesse die dieper gaat dan enkel een zoektocht naar breaks om collega-dj’s af te troeven, dus vooral hulde voor deze prachtige uitgave.
Over qawwali gesproken, de dubbel-lp die ‘The first wave of plugged-in pop at the Pakistani picture house’ documenteert begint met een song gebaseerd op het door Nusrat Fateh Ali Khan beroemd gemaakte lied Dame Dam Mast Qalandar. Ahmed Rushdie ziet zich echter niet begeleid door een rij zittende meneren, maar door surfgitaren en funky synthesizers. Een paar Engelse tekstregels waaraan deze collectie haar naamt ontleent geven aan hoe oost en west vermengd worden en zetten daarmee de toon voor wat volgt. Het volgende Good News For You gaat op die voet verder, en hoewel ik zelf niet per se Engels hoef te horen in Pakistaanse muziek pakt het hier wel grappig uit. Lollywood, in de schaduw van het enorme Bollywood, lijkt zich nog extra willen bewijzen. Het is allemaal een tikje ruiger en wilder. Net wat meer vervorming of wah op de gitaar, net wat extra tape-echo of een nog onaardser geluid uit de synthesizer. Werden we in het begin nog herinnerd aan religieuze sferen, in bijna-afsluiter Life Hai Kuch Dinon Ki wordt een meer aardse extase aangehaald in de vorm van Donna Summer’s I Feel Love. Ondanks het aanspreken van de originele tapes is er nog wel net genoeg vervorming om de rauwe sound die ‘we know and love’, maar zonder dat alle details verloren gaan.Finders Keepers ontwikkelt zich als een leuke afwisseling/aanvulling op het Sublime Frequencies label. Wat funkier en wat deftiger als het om geluidskwaliteit gaat, maar tot op heden zijn de collecties van Anatolische funk/rock (Selda, Ersen en Mustafa Özkent) en nu dus Pakistaanse filmhits zeer de moeite waard. Soms is die muziek wellicht goedkoper te krijgen in het land van herkomst, maar Finders Keepers biedt meerwaarde door de geluidskwaliteit en verpakking, iets waar ze lang niet altijd oog voor hebben daar in het oosten, in het geval van Pakistan omdat ze daar wel wat anders aan hun hoofd hebben. In Turkije kon het wel eens snel gaan veranderen omdat er meer waardering voor oude artiesten lijkt te ontstaan en er veel valt te verbeteren aan de aanwezige uitgaves, zo die er al zijn. The Sound Of Wonder! is in ieder geval een hele een leuke afwisseling op de Bollywood sound en een prima soundtrack voor de aankomende zomer.
Martijn B.